مهندسی سازه و ساخت
سال:1400 | دوره:8 | شماره:6 |تعداد مقالات:18

یکی از چالش هایی که در بحث پایش سلامت سازه ی پل ها وجود دارد، استخراج «داده» از سازه می باشد. این کار توسط حسگرهای موجود در سازه انجام می شود. نحوه ی چیدمان و استفاده از حداقل تعداد ممکن حسگرها، به نحوی که بیشترین داده های مورد نیاز از وضعیت سازه را در اختیار قرار دهد، همواره مورد توجه بوده است. در روش های موجود برای تعیین محل قرارگیری حسگرها در پل ها کاستی هایی وجود دارد که می توان به استفاده از یک شاخص بهینه ساز، تعیین تعداد حسگرها به صورت تجربی، نویز محیطی بالا و مدت زمان طولانی محاسبات اشاره کرد. برای غلبه بر این کاستی ها، در این مطالعه روش جدید MSE-MGA (انرژی کرنشی مودال-الگوریتم ژنتیکِ بهبود یافته) ارائه گردید. در این روش جهت کاهش اثر نویزِ حاصل از عبور وسایل نقلیه، از دو شاخص انرژی کرنشی مودال و ضریب مشارکت مودی استفاده شده است. کلیه نقاط مناسب محل قرارگیری حسگرها توسط این شاخص ها انتخاب شده و سپس با استفاده از الگوریتم ژنتیک، تعداد بهینه ی حسگرها و محل قرارگیری آن ها مشخص گردید. نتایج نشان داد افزایش تعداد حسگرها از یک مقدار بهینه ی مشخص، تأثیری در افزایش داده های مورد نیاز ندارد. همچنین استفاده ی هم زمان از دو شاخص بهینه ساز منجر به حذف تعداد زیادی از نقاط نامناسب برای قرارگیری حسگرها شده است و به همین دلیل زمان محاسبات بطور قابل توجهی کاهش یافته است. برای بررسی نحوه ی عملکرد و کاربرد عملی این روش، یک نمونه پل فلزی مدل شد و تعداد بهینه ی حسگرها و نحوه ی چیدمان آن ها مشخص گردید.

در سال های اخیر استفاده از میلگردهای کامپوزیتی در سازه های بتن آرمه به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، مقاومت کششی قابل توجه و خاصیت ضد مغناطیسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به مدول الاستیسیته کمتر میلگردهای کامپوزیتی نسبت به میلگردهای فولادی، تیرهای بتنی مسلح به میلگردهای کامپوزیتی دارای مقاومت برشی نسبتا کمتری در مقایسه با میلگردهای فولادی هستند. از سوی دیگر، شکست برشی در تیرهای بتنی مسلح به میلگردهای کامپوزیتی عموما ترد بوده و نیاز به پیش بینی دقیقی از عملکرد این اعضا نیاز می باشد. از اینرو، در این مطالعه به پیش بینی مقاومت برشی تیرهای بتنی مسلح به میلگردهای کامپوزیتی با استفاده از ترکیب شبکه عصبی GMDH و الگوریتم ژنتیک بر اساس طیف گسترده ای از مطالعات آزمایشگاهی پرداخته شده است. پارامترهای درنظر گرفته شده در این مطالعه شامل: پهنای تیر، عمق موثر تیر، نسبت دهانه برش به عمق، مقاومت فشاری نمونه استوانه ای استاندارد بتن، درصد آرماتورهای طولی و مدول الاستیسته میلگردهای کامپوزیتی می باشد. برای کنترل دقت و درجه اطمینان مدل پیشنهادی، نتایج آن با نتایج آزمایشگاهی و روابط موجود مقایسه گردیده است. نتایج این مقایسه نشان داده است که مدل پیشنهادی ترکیب شبکه عصبی GMDH و الگوریتم ژنتیک نتایج دقیقتری در محاسبه مقاومت برشی تیرهای بتنی نسبت به سایر روابط موجود دارد. همچنین بر اساس رابطه پیشنهادی به آنالیز حساسیت پارامترهای ورودی نیز پرداخته شده است.

شرایط مهاجم محیط های خورنده به علت حمله یون های مخرب سبب خوردگی بیش از حد میلگردهای فولادی مدفون در بتن مسلح می شوند که موجب کاهش سطح مقطع فولاد و زوال مقاومت سازه می گردد. تیرهای بتنی در شرایط خوردگی انواع مختلفی از عدم قطعیت در فازهای خوردگی در طول عمر خدمت پذیری دارند، که بایستی مطابق با یک مدل احتمالاتی مناسب در تحلیل قابلیت اعتماد لحاظ گردند. هرچند که بروز پدیده خوردگی غیر قابل اجتناب می باشد، اما می توان با انتخاب روش های مناسب و نیز بهره گیری از نتایج آنالیز های هزینه چرخه عمر، ضمن به تاخیر انداختن خوردگی، هزینه های تعمیر و نگهداری را نیز به حداقل رساند. در این نوشتار در ابتدا مطالب مرتبط با نحوه مدلسازی خوردگی اعمالی در روش اجزا محدود و نتایج حاصل از تغییرات ظرفیت در میزان درصد خوردگی های متفاوت برای تیرهای طراحی شده از دو روش طراحی حالت حدی و طراحی مقاومت، بررسی می شوند. در ادامه ضمن در نظر گرفتن ظرفیت خمشی به عنوان متغییر تصادفی در محاسبه احتمال کاهش ظرفیت مقاطع خورده شده که از طریق تعریف فرایند گاما صورت می پذیرد، به بررسی و بهینه یابی هزینه های ناشی از خرابی در چرخه عمر خدمت پذیری تیرهای بتن مسلح از طریق فرایند تجدید، پرداخته می شود. نتایج حاکی از آن هستند که حدود مجاز خرابی که تعیین کننده آستانه انجام تعمیرات در تیرهای مدلسازی شده می باشند تاثیر بسزایی در احتمال خرابی دارند به طوری که با افزایش 10% حدود 5 سال برای طراحی حالت حدی و5/3 سال برای روش طراحی مقاومت، احتمال وقوع خرابی افزایش می یابد. مقدار بهینه زمان تعمیرات نیز در حدود مجاز خرابی در تیر طراحی شده از روش طراحی مقاومت کمتر از زمان متناظر در روش طراحی حالت حدی می باشد.

ارزیابی عملکرد فروریزش سازه ها به دلیل پیچیدگی این پدیده و وجود عدم قطعیت های مدل سازی برای شبیه سازی پاسخ فروریزش سازه ها همواره مورد توجه محققین بوده است. مدل های مفصل پلاستیک متمرکز به عنوان بهترین کاندید برای مدل سازی رفتار فروریزش سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد. منحنی های شکنندگی فروریزش تحت تاثیر منابع مختلف عدم قطعیت قرار دارند. در این مطالعه عدم قطعیت های موجود در پارامترهای مدل ممان چرخش اصلاح شده ایبارا-کراوینکلر در سازه های قاب خمشی بتنی به عنوان عدم قطعیت های مدل سازی مورد استفاده قرار گرفته و برای آنالیز عدم قطعیت از روش شبیه سازی LHS برای تولید متغیرهای تصادفی با در نظر گرفتن همبستگی بین عدم قطعیت های مدل سازی در یک جز و بین دو جز سازه ای استفاده شده است. با تولید نمونه های تصادفی برای عدم قطعیت ها با استفاده از آنالیزهای دینامیکی افزایشی پاسخ های فروریزش یعنی میانگین ظرفیت فروریزش و انحراف استاندارد فروریزش برای هر شبیه سازی بدست آمده است. با توجه به تلاش محاسباتی بسیار بالا استفاده از تحلیل های دینامیکی افزایشی، جهت تخمین و پیش بینی پاسخ های فروریزش سازه از شبکه های عصبی مصنوعی MLP، شبکه عصبی GMDH و روش سطح پاسخ استفاده شده است و میزان خطای هر روش بدست آمده است. نتایج نشان می دهند که استفاده از روش های نامبرده باعث ایجاد پیش بینی هایی با دقت بسیار بالا و خطای کمتر از 10% برای شبکه عصبی GMDH و خطای کمتر از 7% برای شبکه عصبی MLP و روش سطح پاسخ می شود.

یکی از مهمترین سازه های پالایشگاهی، پایپ رک ها می باشند که معمولا سازه هایی بتنی، فولادی و یا ترکیبی از این دو هستند که جهت نگهداری لوله ها و سایر تجهیزات در ترازهای مورد نیاز به کار می روند. به علت جدا نمودن پایپ رک ها در یک طول مشخص و رفتار جداگانه هر یک از این بخش ها در هنگام وقوع زلزله و همچنین به دلیل وارد شدن نیروی بسیار زیاد در محل جداشدگی به تکیه گاه لوله ها، باید تدابیری اندیشیده شود تا خسارات وارده به لوله ها کاهش داده شوند. میراگرها یکی از قدرتمندترین ابزارهای مهندسی زلزله در زمینه کنترل غیرفعال می باشد. اگرچه، بررسی پایپ رک های موجود نشان می دهد که استفاده از میراگرها در این سازه ها امری غیر معمول می باشد ولی در برخی پایپ رک ها می تواند بسیار مفید باشد. در این تحقیق عملکرد میراگرها در یک پایپ رک که از 4 بخش تشکیل شده است و میراگرها در محل مهاربندهای طولی قرار داده شده، تحت اثر زلزله های نزدیک گسل و دور از گسل مورد مطالعه قرار گرفته شد. نتایج نشان می دهد استفاده از میراگرها در پایپ رک ها باعث کاهش آسیب به سازه و لوله ها پس از زلزله می شود و عملکرد بسیار مناسبی دارد. افزودن میراگرها به این سازه ها می تواند دریفت بین طبقات، برش پایه و شتاب کف طبقات را به مقدار چشمگیری کاهش داده و در نتیجه از لوله ها به خوبی محافظت کند. به این ترتیب، این سازه ها می توانند قابلیت استفاده خود را در حین زلزله به طور کامل حفظ نموده و بلافاصله پس از زلزله نیز قابل بهره برداری باشند، که این موضوع در پالایشگاه ها امری بسیار مهم و ضروری می باشد.

الگوی بزرگنمایی امواج زلزله و خرابی های گسترده ناشی از آن در دره های آبرفتی، تحت تاثیر دو پدیده ی ویژگی های آبرفت و شکل عوارض توپوگرافی ساختگاه هستند. بنابراین بررسی اثرات محلی ساختگاه، از پارامترهای موثر در طراحی مقاوم سازه ها در برابر نیروهای زلزله به شمار می رود. در نوشتار حاضر برای نخستین بار پس از زلزله ی مخرب و تاریخی 21 آبان1396 سرپل ذهاب، با استفاده ازگزارشات ژیوتکنیکی گمانه های حفاری شده توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران، به مدل سازی دو بعدی ساختار زیرسطحی منطقه فولادی پرداخته شده است. همچنین شتاب نگاشت سنگ بستر زلزله سرپل ذهاب، به منظور انجام تحلیل دینامیکی غیرخطی به کمک نرم افزار آباکوس مورد استفاده قرار گرفت و طیف پاسخ نقاط مختلف سطح خاک، به صورت دو بعدی و یک بعدی با هدف بررسی تاثیرات عوامل توپوگرافی و چینه شناسی ارایه گردیده است. تعیین پریود غالب دینامیکی ساختگاه و حداکثر مقادیر بزرگنمایی از یافته های دیگر این مطالعه است. همچنین نمودار بزرگ نمایی در دوره های زمانی متفاوت نشان می دهد که ساختمان هایی با دوره تناوب (1/1-7/0) ثانیه، بیش از سایر دوره ها تحت تاثیر شرایط ساختگاه و بزرگ نمایی قرار گرفته اند. در پایان نیز، زمین محل پروژه با محاسبه متوسط سرعت موج برشی تا عمق 30 متری گمانه ها با طبقهIII آیین نامه2800، بیشترین مطابقت را نشان داد و طیف های پاسخ به دست آمده از پژوهش حاضر با طیف طرح استاندارد 2800 مقایسه شد. نتایج، بیانگر عملکرد صحیح و مناسب آیین نامه به طور کلی و همچنین برخورداری سازه های بلند از ایمنی کافی در این زلزله بود که ماحصل این بخش، برخلاف گزارش منتشر شده ویرایش پنجم پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله است.

با توجه به نیاز روز افزون به استفاده از میلگرد در ساختمان سازی، تلاش های زیادی برای بهینه کردن مصرف آن انجام شده است. یکی از روش های کاهش مصرف میلگرد استفاده از وصله جوشی به جای وصله پوششی است. با وجود این، در آیین نامه بتن ایران تنها به کلیات وصله جوشی اشاره شده و هیچ ضابطه ای برای نحوه انجام وصله ارایه نشده است. از این رو، هدف از این تحقیق بررسی مقاومت کششی میلگردهای دارای وصله جوشی با پیکربندی های مختلف است. برای این منظور میلگردهای با قطر 10، 14، 18، 22 و 25 با انواع الگوهای هم پوشانی منقطع و پیوسته توسط جوش کاری با الکترود E6013 به یکدیگر متصل شدند. سپس مقاومت کششی میلگردهای متصل شده توسط آزمایش کشش به دست آمد. در ادامه به کمک نرم افزار آباکوس و با روش تولد و مرگ المان، انواع الگوهای وصله، مدل شده و نتایج به دست آمده با نتایج آزمایشگاهی مقایسه شد. نتایج حاکی از آن است که وصله جوشی بهینه، جوش منقطع با طول جوش 5d می باشد.

الیاف در بتن گسیختگی نرم را در پی دارد و نمونه های فشاری و کششی پس از شکست، از هم گسیخته نمی شوند، این موضوع از جمله محاسن الیاف فلزی خصوصا الیاف موجدار سینوسی و قلابدار در هنگام وقوع زلزله می باشد، که فرصت لازم را برای فرار به ساکنین می دهد. الیاف فلزی علاوه بر تاثیر مثبت در ویژگی های مکانیکی، سبب بهبود ماتریس بتن، تامین شکل پذیری و پاسخگویی به بار ضربه و نیز کنترل عرض و انتشار ترک می گردد. در این تحقیق با توجه به اینکه استفاده از خاکستر بادی و میکرو سیلیس علاوه بر بهبود کارایی و دوام بتن در حفظ سلامت محیط زیست نیز موثر می باشد جهت جایگزینی به جای سیمان استفاده گردید. در ادامه با تهیه نمونه هایی، مقاومت فشاری وکششی بتن بدون الیاف، و بتن حاوی الیاف فولادی در شش درصد مختلف ( 0/4، 0/6، 0/8 ، 1، 1/2 و 1/5 ) و ترکیب الیاف فلزی و پلی پروپیلن در 3 ترکیب مختلف ( 0/3PP+0/8SF و 0/4PP+0/4SF و 0/15PP+1/5SF ) بررسی شده و پس از دستیابی به درصد بهینه (درصدی که بیشترین مقاومت فشاری و کششی را با درنظر گرفتن ملاحظات اقتصادی ارایه دهد)، تحت پروتکل بارگذاری 02/97- BD / SAC، ضمن استخراج پارامترهای لرزه ای و بررسی منحنی های هیسترزیس، جذب انرژی، تغییر مکان جانبی به تاثیرات استفاده از الیاف مذکورپرداخته شد. در مرحله آخر تحقیق با توجه به خواص عمده مواد پوزولانی، با افزودن خاکستربادی و میکروسیلیس به بتن حاوی الیاف فلزی در درصد بهینه الیاف فلزی بدست آمده، ضمن بررسی و مقایسه آن با بتن حاوی الیاف فلزی و بتن فاقد الیاف و تعیین درصد مناسب جایگزینی سیمان به تاثیر استفاده از خاکستربادی و میکروسیلیس در جلوگیری از کمانش بادبندهای کمانش ناپذیر پرداخته شد.

ریسک درآمد پروژه های مشارکت عمومی-خصوصی آزادراهی، پدیده ای بحرانی و نیازمند توجه است. دولت ها با هدف انگیزش بخش خصوصی به مشارکت و تداوم توسعه زیرساخت ها، با اعطای مکانیزم های حمایتی، از بخش خصوصی در مواجهه با این ریسک پشتیبانی می کنند. ارزیابی این مکانیزم ها پیش از اعطا ضروری است. هدف این پژوهش، ارزیابی مکانیزم های حمایتی تعریف شده در قوانین آزادراه های مشارکتی کشورمان، با الگوی اختیارات واقعی است. در این پژوهش، مدلسازی جریان درآمدزایی احتمالی پروژه ها طی بهره برداری، طبق مبانی تیوری اختیارات انجام شد. سپس با شبیه سازی مونت کارلو، تاثیر پیامدهای ریسک درآمد بر دولت و شرکت پروژه با وجود هر یک از مکانیزم های حمایتی الف) «مدت-منعطف»، ب) «مدت-منعطف در ترکیب با گارانتی درآمد طبق قانون» و پ) «مدت-منعطف در ترکیب با گارانتی درآمد پیشنهادی طبق اختیارات بامانع»، ارزیابی گردید. در این پژوهش برای نخستین بار، حساسیت این پیامدها، نسبت به خطاهای پیش بینی اولیه درآمدها تحلیل شده است. وجه تمایزهای دیگر این پژوهش، ارزیابی مکانیزم های حمایتی «ترکیبی» با اختیارات واقعی و استفاده از اختیارات «بامانع» در مدلسازی گارانتی درآمد است. فرایند فوق در یک آزادراه واقعی مشارکت عمومی-خصوصی پیاده سازی شده است. گرچه مکانیزم حمایتی «مدت-منعطف»، با تغییر مدت امتیاز بهره برداری تا بازگشت سرمایه و سود بخش خصوصی، ریسک سودآوری پروژه را پوشش می دهد؛ مطابق یافته ها ترکیب آن با «گارانتی درآمد»، دوام مالی پروژه، به معنای استمرار جریانات نقدی سالانه کافی برای انجام هزینه ها و بازپرداخت بدهی های پروژه را، بهبود می بخشد. با تعدیل «گارانتی درآمد مبتنی بر قانون» با کمک «اختیارات بامانع»، در تعهدات نقدی دولت صرفه جویی خواهدشد و به این ترتیب، وقتی دولت چالش هایی در بودجه حمایت از پروژه ها داشته باشد، حمایت های ضروری می توانند به پروژه های دارای مشکلات جدی تر در دوام مالی، هدایت شوند. خطاهای پیش بینی درآمدها، تاثیر شدیدی بر پیامدهای ریسک درآمد بر دولت و شرکت پروژه خواهندداشت. از تحلیل حساسیت پیامدهای ریسک درآمد نسبت به خطاهای برآورد درآمدها، طیف گسترده تر و واقع بینانه تری از این پیامدها فراهم می شود.

آگاهی از احتمال خرابی و شاخص ایمنی سازه ی طراحی و اجرا شده بر مبنای آیین نامه ها می تواند نگرش مهندسین طراح را نسبت به مقوله ی خرابی یا ایمنی سازه ارتقا دهد. در این مقاله به بررسی احتمال خرابی و شاخص ایمنی قاب های خمشی فولادی سه بعدی پرداخته شده است. یک قاب خمشی فولادی سه طبقه و یک قاب خمشی فولادی شش طبقه که بر مبنای آیین نامه های قدیم ایران بارگذاری و طراحی شده اند، انتخاب شده است. جهت تحلیل المان محدود قاب خمشی سه بعدی و تحلیل قابلیت اعتماد سیستم با استفاده از روش مونت کارلو، برنامه ای به زبان برنامه نویسی CSHARP نوشته شده است. در تحلیل قابلیت اعتماد، عدم قطعیت ها در مقاومت تسلیم و ضریب الاستیسیته فولاد، بارهای ثقلی و نیروهای جانبی، سطح مقطع عرضی و مدول مقطع پلاستیک اعضای قاب در نظر گرفته شده است. محاسبه ی احتمال خرابی و شاخص ایمنی سیستم قاب خمشی در دو حالت بر اساس آیین نامه های قدیم نسخه 1387 و جدید نسخه 1392 فولاد ایران انجام شده و مورد مقایسه قرارگرفته است. ملاحظه شده است که ساختمان های طراحی شده برمبنای آیین نامه های قدیم چنانچه تحت شرایط آیین نامه های جدید ایران ارزیابی شوند، کاهش در تراز ایمنی را از خود نشان می دهند. همچنین تاثیر همبستگی آماری بین بارهای ثقلی و نیروهای جانبی در تعیین شاخص ایمنی قاب بررسی شده است. آنالیز حساسیت انجام شده برای ضریب پراکندگی مقاومت تسلیم فولاد نشان می دهد که تغییرات آن بعد از مقدار 07/0، می تواند تاثیر قابل توجهی در قابلیت اعتماد قاب خمشی فولادی داشته باشد.

دیوارهای برشی را به علت برهم کنش غیرخطی برشی-خمشی و بارمحوری-خمشی، می توان برای داشتن ظرفیت تحمل بار و تغییر شکل و اتلاف انرژی کافی طراحی کرد. اما ب ااین حال، در شرایطی که دیوارهای بتن مسلح دارای مقاومت لرزه ای کافی نیستند، راه حل موثر استفاده از گزینه های جدید دیوار مرکب است. استفاده از خرپای فولادی، متشکل از ستون فولادی و مهاربند ضربدری به صورت مدفون در دیوار برشی بتن مسلح یکی از انواع دیوار برشی مرکب بشمار می رود. در این پژوهش به بررسی رفتار لرزه ای دیوار برشی مرکب با خرپای فولادی مدفون پرداخته شده است. بدین منظور مدل های مختلفی از این دیوارها در ارتفاع 5 و 10 و 15 طبقه، با استفاده از روش اجزا محدود مدل سازی شده است و تاثیر عوامل مختلف ازجمله مساحت مهاربند، مساحت ستون و نسبت بارمحوری بر رفتار این سیستم در برابر بارهای جانبی ارزیابی شده است. نتایج نشان می دهد فولاد مهاربند در افزایش ظرفیت باربری جانبی و فولاد ستون در میزان جذب انرژی موثرتر بوده است. بارمحوری در افزایش سختی اولیه تاثیر بیشتری داشته است ولی برای جلوگیری از اثر نامطلوب بر رفتار شکل پذیر، نسبت بارمحوری باید به سطح متوسط محدود شود.

طراحی، ساخت و نگه داری مخازن نگه دارنده سیالات که بطور گسترده برای ذخیره انواع مایعات در کارخانه های صنعتی و مجتمع های نفتی ازجمله انبارهای نفت و غیره بکار برده می شوند از اهمیت بسزایی برخوردار است. تجربه زلزله های گذشته در کشورهای ژاپن، ایالات متحده و ترکیه نشان می دهد، اینگونه مخازن در مقابل حرکات زمین لرزه ها بسیار آسیب پذیر بوده و مطالعات آسیب پذیری و مقاوم سازی آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. به دلیل پیچیدگی اثرات زمین لرزه و تاثیر پارامترهای متعدد زلزله ازجمله محتوای فرکانسی آن در آسیب پذیری مخازن نگه دارنده مایعات، سیستم مخازن نیازمند مطالعه و تحلیل های دقیق تر تحت زمین لرزه های دور و نزدیک می باشند. لذا در این تحقیق اثرات محتوای فرکانسی متفاوت زلزله های دور و نزدیک با در نظر گرفتن مولفه های افقی زلزله ها بر رفتار مخزن استوانه ای فولادی حاوی سیال با نسبت ارتفاع به قطر 4/0 ثابت در تکیه گاه مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور، جهت تحلیل دینامیکی مخزن مورد نظر از تحلیل تاریخچه زمانی استفاده شده است. مدل سازی مخزن و سیال با استفاده از روش المان محدود در نرم افزار آباکوس، با در نظر گرفتن اثرات اندرکنش سازه و سیال به روش جرم افزوده انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که تفاوت قابل ملاحظه ای در پاسخ سیستم مخزن-سیال با در نظر گرفتن اثرات همزمان مولفه های افقی زلزله وجود دارد. همچنین پاسخ سیستم مخزن-سیال در برابر زلزله ها با محتوای فرکانسی متفاوت دارای تفاوت قابل ملاحظه ای می باشد بنابراین در نظر گرفتن اثر همزمان مولفه های مختلف و نیز محتوای فرکانسی مختلف در تحلیل و طراحی این نوع مخازن قویا توصیه می شود.

هدف از این مطالعه آزمایشگاهی، بررسی تاثیر استفاده از لمینیت پیش ساخته کامپوزیت الیافی توانمند در مقاوم سازی تیرهای سراسری، بر ظرفیت باربری، شکل پذیری و ظرفیت استهلاک انرژی این تیرها است. همچنین تاثیر کاشت میلگرد در لمینیت پیش ساخته بر بهبود رفتار خمشی این تیرها بررسی شده است. کامپوزیت الیافی توانمند، یک کامپوزیت پایه سیمانی با مشخصات مکانیکی قابل توجه و دوام بالا است. به منظور بررسی تاثیر لمینیت های کامپوزیتی الیافی بر رفتار خمشی تیرها، هشت نمونه تیر بتن آرمه دو دهانه در دو گروه چهارتایی با مقادیر مختلف آرماتور فشاری ساخته و در هر گروه یک نمونه به عنوان نمونه مرجع، بدون مقاوم سازی بارگذاری شد. یکی از نمونه های هر گروه با لمینیت کامپوزیتی در ناحیه کششی وسط دهانه ها و تکیه گاه میانی و دو نمونه دیگر با لمینیت حاوی آرماتور طولی در همان نواحی مقاوم سازی شدند. آزمایشات نشان داد که ظرفیت باربری نمونه های مقاوم سازی شده بین 33 تا 59 درصد، ظرفیت استهلاک انرژی آنها بین 16 تا 35 درصد و سختی اولیه آنها تا دو برابر نمونه های مرجع افزایش یافت. شکل پذیری نمونه های مقاوم سازی شده با لمینیت فاقد آرماتور، 23 درصد نسبت به نمونه های مرجع کاهش یافت. اما وجود آرماتور در لمینیت باعث افزایش 5 تا 10 درصدی شکل پذیری نسبت به نمونه های مقاوم سازی شده با لمینیت فاقد آرماتورشد. نتایج این بررسی، موید مفید بودن استفاده از لمینیت های پیش ساخته کامپوزیتی در بهبود رفتار خمشی تیرهای سراسری بتن آرمه است. همچنین کاشت میلگرد در لمینیت، علاوه بر افزایش ظرفیت باربری، مانع از کاهش قابل توجه شکل پذیری نمونه مقاوم سازی شده می شود.

با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از میزان سهم مصرف انرژی در بین بخشهای مصرف کننده، مربوط به بخش خانگی و تجاری می باشد و این سهم همچنان رو به افزایش بوده، لزوم تحقیق در مدیریت مصرف انرژی و بررسی شاخص های موثر در صنعت ساختمان سازی کشور در راستای بهینه سازی مصرف انرژی حیاتی به نظر می رسد. یکی از مناسب ترین روش ها، بهینه سازی مصرف سوخت در بخش ساختمان و مسکن، اجرای ساختمان های با مصرف انرژی صفر بوده که در دنیا به عنوان راهکار اصلی در این خصوص مد نظر قرار گرفته است. در این تحقیق پس از بررسی جامعه و نمونه آماری اقدام به جمع آوری داده ها جهت بررسی معیارهای موثر و گزینه های مرتبط با مدیریت مصرف انرژی پرداخته شده است، در ابتدا با روش دلفی فازی نسبت به بررسی زیرمعیارها وانتخاب گزینه های اصلی هر معیار در سطح ابتدایی پرداخته و در سطح دوم به تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدل تحقیق از طریق بررسی مقایسات زوجی با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی پرداخته شده است. در نهایت مهمترین شاخص ها و معیارها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی حاصل می گردد. براساس یافته های تحقیق، در بین شاخصهای مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی مورد بررسی به روش FAHP قابل مشاهده است که گزینه شاخص اقتصادی، عمرانی و تاسیساتی به ترتیب با ضرایب 333/0، 201/0 و 176/0 از بالاترین اولویت مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی با رویکرد ساختمان انرژی صفر برخورداراست.

امروزه ورق های کامپوزیتی GFRP به عنوان یکی از موثرین مواد کامپوزیتی شناخته شده است، که به منظور تعمیر، تقویت و افزایش ظرفیت باربری سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به وزن سبک، مقاومت در برابر خوردگی، استحکام کششی بالا و سهولت استفاده بدون ایجاد وقفه در کاربری سازه، استفاده از این ورق ها بسیار گسترده شده است. در سال های اخیر، برخی سازمان ها در ایران برای مقاوم سازی و محافظت از سازه های بتنی خود که در مناطق حاشیه خلیج فارس قرار دارند، استفاده از ورق های GFRP را انتخاب نموده اند. از این رو در مقاله حاضر، نتایج آزمایش نفوذپذیری انجام شده بر نمونه های تقویت شده با GFRP با استفاده از روش تازه توسعه یافته "محفظه استوانه ای" مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه زوال سازه های بتنی ناشی از نفوذ آب که در معرض شرایط حاد محیطی قرار دارند، مسیله ای مهم می باشد، پیش از اندازه گیری نفوذپذیری، نمونه های اشاره شده در بالا، تحت چرخه های مختلف تر وخشک، دمای بالا و پایین و یخ و ذوب یخ قرار می گیرند. نتایج حاصله بیانگر آنست که چرخه های تغییرات دما تاثیر اندک و چرخه های یخ و ذوب یخ، و تر و خشک شدن تاثیر بیشتری بر نفوذپذیری GFRP داشته است. میزان آب نفوذیافته پس از 30، 90، 150 سیکل در شرایط تر وخشک به ترتیب 61%، 100%، 18% بیشتر از مقادیر بدست آمده از شرایط تغییر دما می باشد. با توجه به شرایط یخ و ذوب یخ نیز، تمایل به افزایش نفودپذیری نمونه ها در سیکل های مشابه یخ و ذوب یخ به ترتیب در حدود 12%، 36% و 29% نسبت به شرایط تغییر دما مشاهده شد.

این پژوهش به بررسی کارآیی سیستم میراگر ویسکوز فعال (AVDS) در کنترل ارتعاشات ناشی از زلزله های حوزه ی دور و نزدیک پرداخته است. این میراگر که قابلیت نصب در المان های مهاربندی شورون را دارد، می تواند نیروی کنترلی مورد نیاز برای کاهش دامنه ی ارتعاش سازه را تا رسیدن به حد اشباع مشخصی تامین نماید. عملکرد کنترل فعال در کاهش اثرات ناشی از زلزله حوزه ی دور در مطالعات مختلفی بررسی شده است. اما کارآیی این سیستم در کنترل ارتعاشات ناشی از زلزله حوزه ی نزدیک با توجه به پدیده ی تاخیر زمانی مورد تردید است. ماهیت ضربه ای و پالس مانند موج زلزله در نزدیکی گسل باعث کاهش اثرگذاری کنترل فعال در سازه می گردد. که نتایج حاصل از این پژوهش نیز موید این مطلب است. در این روند یک کد کامپیوتری در نرم افزار متلب و بر اساس الگوریتم کنترل بهینه ی لحظه ای نیومارک ارایه شده است. عملکرد این کد بر اساس سه مساله ی مختلف صحت سنجی و بررسی شده است. سپس نتایج تحلیل دینامیکی سازه ای 7 طبقه بر اساس این کد محاسبه و در دو حالت کنترل شده و کنترل نشده و با استفاده از رکوردهای زلزله حوزه ی دور و نزدیک ارایه شده است. بر اساس این نتایج به نظر می رسد استفاده از سیستم های کنترل فعال هرچند در زلزله های حوزه نزدیک نیز موثر هستند، اما به کارگیری تمهیداتی در این روند ضروری است.

کاربری های بهداشتی-درمانی از کاربری هایی هستند که در صورت مکان یابی نادرست، علاوه بر ضرورت های اقتصادی و مالی که به همراه دارد، ممکن است ضررهای جانی غیرقابل جبرانی را در پی داشته باشد. مکان جغرافیایی جزء اصلی دسترسی به خدمات پزشکی است. بنابراین اهمیت مکان یابی بهینه و مناسب این نوع کاربری دوچندان می شود. در مقاله حاضر تلفیقی از قابلیت های GIS و مدل ANP در محیط فازی به منظور مشخص کردن مکان های بهینه جهت استقرار بیمارستان در استان مرکزی، شهر اراک انجام شد. به این منظور، در ابتدا معیارهای موثر و مناسب جهت مکان یابی بیمارستان باتوجه به موقعیت و شرایط مکانی و جغرافیایی اراک، منابع بیمارستانی، کارشناسان و کتب و مقالات انتخاب و سپس در حالت فازی وزن دهی شدند و نتایج حاصله با روش GIS در حالت فازی توسط 5 عملگر فازیAND، OR، SUM، PRODUCT، GAMMA در محیط ArcGIS ترکیب شدند. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده از 5 عملگر فازی، معیار دسترسی که بالاترین وزن را به خود اختصاص داده بود، برای یافتن مکان مناسب استقرار بیمارستان در اولویت قرار گرفت و مکان هایی مشخص شدند که در درجه اول کمترین فاصله را با راه ها و شریان های اصلی (دسترسی) جهت دسترسی سریع و آسان به مراکز بیمارستانی داشته و همچنین دسترسی به این مکان ها (مراکز بیمارستانی) در کوتاه ترین زمان انجام می شود.

مهاربند کمانش ناپذیر با پیکربندی خارج از مرکز یک سیستم باربر جانبی است که علاوه بر اتلاف انرژی مناسب دارای مزیت معماری برای ایجاد بازشو نیز می باشد. اما مطالعات اخیر نشان داده اند که پس از وقوع زلزله، در ساختمان های دارای سیستم مهاربند کمانش ناپذیر با پیکربندی خارج از مرکز، دریفت پسماند قابل توجه خواهد بود. لذا در این مطالعه، پیشنهاد شده است با اضافه کردن قاب با اتصالات پس کشیده به قاب مهاربندی کمانش ناپذیر و ایجاد سیستم مرکب، دریفت پسماند در قاب کمانش ناپذیر کاهش داده شود. بدین منظور ابتدا با روش طراحی پلاستیک بر اساس عملکرد، برش پایه طراحی نمونه های 3 و 6 طبقه با پارامترهای با مقادیر مختلف نسبت برگشت پذیری و مقدار سختی قاب پس از باز شدگی اتصال، محاسبه شده اند و سپس نمونه ها با استفاده از روش ارایه شده در این تحقیق برای طراحی سیستم مرکب قاب مهاربندی کمانش ناپذیر و قاب با اتصال پس کشیده، طراحی شده اند. در ادامه پس از صحت سنجی مدل سازی با نرم افزار اجزاء محدود آباکوس، تحلیل پوش آور و چرخه ای بر روی مدل های عددی انجام شده است. با استفاده از نتایج تحلیل پوش آور، صحت روش ارایه شده برای تعیین ظرفیت سیستم مرکب، مورد تایید قرار گرفت و با استفاده از نتایج تحلیل چرخه ای مشخص گردید که می توان با اضافه کردن قاب با اتصال پس کشیده به قاب مهاربندی کمانش ناپذیر و ایجاد سیستم مرکب، دریفت پسماند در قاب کمانش ناپذیر را کاهش داد. همچنین نتایج تحلیل چرخه ای نشان داد که با افزایش نسبت سختی ثانویه به سختی اولیه سیستم (α, ) و یا کاهش پارامتر نسبت برگشت پذیری (β, )، میزان دریفت پسماند، میزان اتلاف انرژی و ضریب ظرفیت اتلاف انرژی کاهش می یابد. البته برای ایجاد برگشت پذیری کامل در سیستم مرکب، باید پارامتر نسبت برگشت پذیری، کمتر از یک در نظر گرفته شود.