فرآیند و کارکرد گیاهی
سال:1394 | دوره:4 | شماره:14 |تعداد مقالات:16

کمبود آب از مشکلات رو به تزاید کشاورزی ایران است و تهدیدی برای آینده این صنعت و امنیت غذایی کشور محسوب می شود. جوانه زنی یکی از مراحل حساس در طول دوره رشد گیاهان است که اغلب تحت تاثیر تنش های محیطی بویژه خشکی قرار می گیرد. در این تحقیق، اثر چهار سطح پتانسیل آب (0.0، 0.2-، 0.4- و 0.6- مگا پاسکال) بر روی جوانه زنی، صفات گیاهچه ای، محتوی کربوهیدرات های محلول، پرولین و پلی فنول ها، و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان دوازده ژنوتیپ رازیانه مورد مطالعه قرار گرفت. با تشدید خشکی (کاهش پتانسیل آب) از درصد و سرعت جوانه زنی، وزن تر و خشک گیاهچه، طول ساقه چه و فعالیت ویژه آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز کاسته شد، در حالیکه بر طول ریشه چه، محتوی قند های محلول، پلی فنول ها و پرولین، و فعالیت ویژه آنزیم کاتالاز افزوده شد. ژنوتیپ های مورد مطالعه بر اساس درصد جوانه زنی و بر مبنای میزان کاهش آن در پتانسیل 0.6- مگا پاسکال نسبت به شاهد، به سه گروه متحمل (شیراز، یزد، کرمان و مشهد)، نیمه-حساس (همدان، کاشان، بوشهر و ارومیه) و حساس به خشکی (بیرجند، اردبیل، ابن سینا و اصفهان) تقسیم بندی شدند. ژنوتیپ مشهد در بین دوازده ژنوتیپ مورد مطالعه، با داشتن بالاترین درصد جوانه زنی، وزن تر و خشک گیاهچه، طول ریشه چه، محتوی پلی فنول ها، قند های محلول و پرولین، و فعالیت ویژه آنزیم های کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز متحمل ترین ژنوتیپ بود. نتایج برگرفته از این مطالعه، اطلاعات ارزشمندی درباره صفات مرتبط با تحمل خشکی گیاه رازیانه در مرحله جوانه زنی ارائه می دهد، به طوریکه تلفیق این نتایج با داده های حاصل از آزمایشات مزرعه ای شناختی کاربردی از کشت این گیاه دارویی در مناطق کم آب را فراهم می سازد.

پریوش یکی از گیاهان دارویی مهم و از تیره خرزهره می باشد. در این تحقیق اثر نانوکوداکسیدروی بر شاخص رشدی وزن تر و خشک اندام هوایی، سطح برگ، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی برگ، مقدار کربوهیدرات ها و میزان عناصر در گیاه بررسی شد. آزمایش در شرایط کشت گلخانه، به صورت کاملا تصادفی با 3 تکرار طراحی شد. غلظت های مختلف نانوذرات اکسیدروی (2، 4، 5، 10 و 15 میکرومولار) در مقایسه با سولفات روی به عنوان کنترل به گیاه پریوش به مدت 70 روز داده شد. همچنین به منظور بررسی علائم کمبود روی، از غلظت صفر میکرومولار استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تیمار گیاه با نانواکسیدروی در غلظت های بالاتر از 2 میکرومولار به طور معنی داری وزن تر و خشک اندام هوایی، مقدار رنگیزه ها و مقدار کربوهیدرات ها را کاهش می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که جذب روی در مقیاس نانو بیشتر صورت گرفته است. همزمان با افزایش غلظت روی در گیاه مقدار پتاسیم نیز در گیاه افزایش می یابد به عبارتی این دو عنصر برهمکنش مثبتی را با هم نشان داده اند و این درحالی است که رابطه روی با عناصر آهن و فسفر آنتاگونیستی است یعنی با افزایش غلظت روی در گیاه میزان جذب این عناصر کاهش می یابد.

در دهه اخیر، احداث و نگهداری از چمن ها با توجه به کاهش نزولات جوی و کمبود منابع آبی، با تردیدهای جدی مواجه شده است. شناسایی گونه های بومی و مرتعی مقاوم به خشکی و معرفی آنها به عنوان چمن، نه تنها در کاهش مصرف آب موثر است، بلکه باعث حفظ منابع ژنی کشور نیز می شود. به منظور ارزیابی قابلیت استفاده از چمن های بومی ایران به عنوان چمن مقاوم به خشکی، دو گونه علف گندمی و بروموس با چمن چاوداری (شاهد) مورد مقایسه قرار گرفتند. بدین منظور تیمار تنش خشکی با قطع کامل آبیاری تا خشکیدگی کامل تمامی چمن ها اعمال شد. در طول آزمایش، میزان رشد بخش های هوایی، رنگ، محتوای آب نسبی، پرولین، عرض برگ، درصد خشکیدگی، عمق نفوذ ریشه، وزن تر و خشک ریشه، عمق موثر تراکم ریشه و وزن تر و خشک اندام هوایی اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده، کاهش میزان رشد اندام هوایی در بروموس، زودتر از دو گونه دیگر اتفاق افتاد. روند کاهش محتوای نسبی آب و تغییرات عرض برگ در علف گندمی با سرعت کمتری اتفاق افتاد. افزایش درصد خشکیدگی در علف گندمی با تاخیر بیشتری نسبت به دو چمن دیگر رخ داد. میزان پرولین در چمن چاوداری بیشترین، و در بروموس کمترین مقدار بود. صفات اندازه گیری شده مربوط به ریشه و اندام هوایی در بروموس از همه کمتر و در علف گندمی از همه بیشتر بود. همچنین، برگشت پذیری در علف گندمی به طور کامل صورت پذیرفت. در مجموع علف گندمی با توجه به ویژگی های یاد شده، می تواند به عنوان یک چمن مقاوم به خشکی جایگزین چمن چاوداری گردد.

آرسنیک منجر به آلودگی آب های زیر زمینی می شود و بر روی گیاه، انسان و حیوان تاثیر می گذارد. هورمون های گیاهی نقش مهمی در هماهنگی رشد و عملکرد گیاه از نظر کمی و کیفی دارند. به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های برنج به آرسنات سدیم و جیبریک اسید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کاملا تصادفی در 4 تکرار در شرایط مزرعه ایی اجرا شد. گیاهان 29 روزه 2 ژنوتیپ طارم به عنوان یک رقم محلی و شیرودی به عنوان رقم پر محصول برنج در 3 غلظت مختلف آرسنات سدیم (0، 50 و 100 میکرومولار) و 2 غلظت جیبرلیک اسید (0 و 10 میکرومولار) مورد بررسی قرار گرفتند. صفات بررسی شده در این آزمایش شامل: میزان پرولین برگ و ریشه، میزان آنتوسیانین و فنل برگ، ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد دانه های پر در خوشه، تعداد دانه های پوک در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس کل و شاخص برداشت بودند. نتایج نشان داد که آرسنات سدیم بر تمامی این صفات تاثیر معنی داری داشت و سبب کاهش ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد دانه های پر در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس کل و شاخص برداشت شد و میزان پرولین برگ و ریشه، میزان آنتوسیانین و فنل برگ و تعداد دانه های پوک افزایش پیدا کرد که این تاثیر در اکثر صفات در رقم طارم بیشتر از رقم شیرودی بود. افزودن جیبرلین سبب افزایش معنی دار میزان پرولین برگ و ریشه، میزان آنتوسیانین و فنل، ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد دانه های پر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس کل و شاخص برداشت در هر دو غلظت50 و 100 میکرو مولار آرسنات سدیم در هر دو رقم طارم و شیرودی شد، گرچه این تاثیر در رقم شیرودی بیشتر بود.

آلودگی کادمیوم یک تهدید عمده برای محیط زیست و سلامتی انسان است. بنابراین پیدا کردن راهکارهایی کم هزینه برای کاهش سمیت کادمیم ضروری است. کلات کننده هایی نظیر اسید هیومیک به عنوان کاهش دهنده اثرات تنش های مختلف شناخته شده اند. این مطالعه به منظور بررسی اثر کادمیم و محلول پاشی اسید هیومیک بر رشد و غلظت قندهای محلول گیاه صبرزرد به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به صورت گلدانی در سال 1391در گلخانه دانشکده کشاورزی زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح کادمیم به مقدار صفر (شاهد)، 4 و 6 میلی گرم در کیلوگرم خاک و چهار سطح محلول پاشی اسید هیومیک (صفر، 0.5، 1.5 و 3 گرم بر لیتر) بودند. کادمیم در سطح 4 میلی گرم در کیلوگرم باعث افزایش صفات کمی مورد مطالعه گردیده و برای رشد گیاه اختلالی ایجاد نکرد، اما غلظت 6 میلی گرم در کیلوگرم کادمیم منجر به کاهش وزن تر و وزن خشک ریشه و شاخساره، طول برگ، ضخامت برگ، وزن ژل و ارتفاع گیاه گردید. همچنین کادمیم در سطح 6 میلی گرم در کیلوگرم، سبب افزایش قند های محلول گلوکز، مانوز و زایلوز گردید. مصرف اسید هیومیک تاثیری بر طول ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه و قند های محلول گلوکز، مانوز و زایلوز نداشت، اما با توجه به تاثیر مثبت آن بر وزن تر و وزن خشک شاخساره و برخی از ویژگی های مورفولوژی، محلول پاشی آن برای تقویت گیاه قابل توصیه بوده ولی نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

خشکی پدیده ای بحرانی است که همه ساله در بخش هایی از دنیا در زمان های مختلف با دامنه و شدت متفاوت به تولید موفقیت آمیز محصول آسیب می رساند. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی روی برخی صفات مربوط به برگ (سطح برگ، وزن تر و کلروفیل)، ریشه (وزن تر)، ساقه (وزن تر و طول) و تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسیددیسموتاز (SOD) و پراکسیداز (POD) روی دو رقم حساس Hyola308 و متحمل SLM046 کلزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار برای صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک و 2 تکرار برای سنجش آنزیمی انجام شد. بدین منظور گیاهچه ها در محیط MS مایع سوسپانسیون در پنج سطح خشکی شامل صفر، 3، 6، 12 و 15 در صد پلی اتیلن گلایکول 6000 به طور شناور کشت شدند. صفر، 3، 6، 12، 24، 48 و 72 ساعت پس از اعمال تنش، از گیاهان نمونه های برگی تهیه شد. تفاوت معنی داری بین صفات اندازه گیری شده در دو رقم مورد آزمایش مشاهده شد. طبق نتایج، سطح و وزن برگ، طول ساقه و وزن ریشه با افزایش مقدار PEG و پیشرفت زمان، در هر دو رقم کاهش یافت. با افزایش میزان PEG، میزان کلروفیل در رقم حساس افزایش بیش تری نسبت به رقم متحمل داشت. در هر دو رقم تنش خشکی به طور معنی داری سبب کاهش وزن ساقه شد. بر اساس نتایج شدت واکنش و فعالیت آنزیم SOD در رقم مقاوم بیش تر بود. فعالیت آنزیم POD در رقم مقاوم در شرایط تنش خشکی شدید و فعالیت این آنزیم در رقم حساس در شرایط اولیه تنش خشکی افزایش داشته است.

تنش شوری یکی از مهمترین تنش های غیر زنده در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز و رشد گیاهچه در ژنوتیپ های مختلف گلرنگ، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل شش ژنوتیپ گلرنگ (اراک، اصفهان، خراسان، کوسه C111، AC-stirling و Saffire) و پنج سطح شوری شامل صفر (شاهد)، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار نمک طعام بود. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش شدت تنش شوری میزان فعالیت هر دو آنزیم (آسکوربات پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز) افزایش پیدا کرد که این افزایش بسته به ژنوتیپ متفاوت بود. در سطح شوری 200 میلی مولار، فعالیت این آنزیم ها (آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز) کاهش پیدا کرده است. در تیمار شاهد، ژنوتیپ اصفهان با میزان فعالیت های آنتی اکسیدانی آسکوربات پراکسیداز، 91 جذب بر گرم ماده تر وسوپر اکسید دیسموتاز 99.16 جذب بر گرم ماده تر دارای بیشترین فعالیت و ژنوتیپ AC-Stirling با فعالیت 58 جذب بر گرم ماده تر (آسکوربات پراکسیداز) و 39 جذب بر گرم ماده تر (سوپر اکسید دیسموتاز) دارای کمترین فعالیت در شرایط شاهد بوده است. همچنین، ژنوتیپ اصفهان از نظر صفات مربوط به رشد گیاهچه ای (طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک و تر ریشه چه و ساقه چه) بالاترین و ژنوتیپ AC-Stirling دارای پایین ترین میزان بودند. به طور کلی، ژنوتیپ اصفهان می تواند به عنوان یک ژنوتیپ احتمالی سازگار به تنش شوری در برنامه های اصلاحی بکار گرفته شود.

گل مریم یکی از مهمترین گلهای شاخه بریدنی جهان و ایران است که افزایش عمر پس از برداشت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش از پرولین به عنوان ترکیب آنتی اکسیدان در غلظت های صفر (شاهد)، 1 و 10 میکرومولار استفاده و اثر این ترکیب بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عمر پس از برداشت گل شاخه بریده مریم بررسی گردید. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج اثر معنی دار پرولین را در هر دو غلظت بر عمر گلجایی گل مریم نشان داد. درصد گلچه های باز در هر دو غلظت پرولین افزایش نشان داد. یافته ها کاهش معنی دار درصد گلچه پژمرده را در هر دو غلظت پرولین نسبت به شاهد را نشان داد. درصد ریزش گل نیز در تمام گل های تیمار شده با پرولین بسیار کمتر از گلهای شاهد بود. بر اساس نتایج حاصل، پرولین در هر دو غلظت باعث کاهش هدررفت آب و نشت یونی گردید و غلظت 10 میکرومولار بیشترین تاثیر را داشت. در گلهایی که با این ترکیب تیمار شده بودند، فعالیت آنزیم های گایاکول پراکسیداز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و فنیل آلانین آمونیا لیاز افزایش یافت اما، فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز کاهش یافت. بنابراین به نظر می رسد که پرولین به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان از طریق افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و کاهش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز عمر پس از برداشت گل مریم را افزایش داده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

انتخاب راهکارهایی مناسب مانند پرایمینگ بذر می توانند تا حدودی اثرات خسارت زای تنش خشکی در گیاهان زراعی بالاخص در مرحله گیاهچه را کاهش دهند. این آزمایش به منظور ارزیابی اثر پرایمینگ و اندازه بذر بر تولید ماده خشک و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت گیاهچه اسپرس در شرایط نرمال و تنش خشکی اجرا شد. در این تحقیق 16 تیمار شامل فاکتوریلی از دو توده اسپرس (بروجن و قزوین)، دو اندازه بذر بزرگ (میلی متر4.5 <) و کوچک (میلی متر3.5 < اندازه بذر<4.5)، چهار تیمار پرایمینگ بذر (هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با پلی اتیلن گلیکول و کلرید کلسیم و بدون پرایمینگ) در شرایط نرمال آبیاری (55 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک) و تنش خشکی (80 درصد تخلیه) بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان ماده خشک در شرایط تنش خشکی برای کلیه تیمارها کاهش یافت، اما در گیاهچه های حاصل از توده بروجن، بذور بزرگ و تیمار هیدرو پرایمینگ بیشترین ماده خشک در شرایط تنش در مقایسه با توده قزوین، بذور کوچک و سایر تیمارهای پرایمینگ بدست آمد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در گیاهچه های حاصل از توده بروجن، بذور بزرگ و هیدروپرایمینگ در شرایط نرمال و تنش خشکی بیشتر از توده قزوین، بذور کوچک و عدم پرایمینگ بود. همچنین میزان پراکسید هیدروژن (H2O2) در گیاهچه حاصل از توده قزوین، بذور کوچک و عدم پرایمینگ بیشتر از تیمارهای دیگر بود. بطور کلی از نتایج می توان استنباط کرد که انتخاب توده بروجن، بذور بزرگ و تیمار پرایمینگ بذر سبب بهبود رشد و شاخص های تحمل به خشکی در گیاهچه اسپرس در شرایط تنش خشکی در مقایسه با سایر تیمارها گردید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و برخی شاخص های فیزیولوژیک شش رقم ذرت علوفه ای در منطقه رشت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 به اجرا گذاشته شد. تیمار های آزمایشی، چهار تاریخ کاشت شامل 1، 13 و 25 خردا د و 4 تیر و شش رقم ذرت شامل زود رس (سینگل کراس 260 و دابل کراس 370)، میان رس (سینگل کراس های 500 و 647) و دیر رس (سینگل کراس های 700 و 704) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده اثر معنی دار تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد علوفه خشک و تر ذرت علوفه ای معنی دار بود. تاریخ کاشت اول خرداد ماه و رقم سینگل کراس 700 از لحاظ عملکرد علوفه خشک و تر (به ترتیب 28220.6 و 87017 کیلوگرم در هکتار نسبت به سایر تاریخ های کاشت و ارقام مورد آزمایش برتری داشت. بیشینه شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول از رقم 700 و تاریخ کاشت 13 خرداد ماه به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش تاریخ کاشت 13 خردادماه و رقم 700 با داشتن شاخص های رشد مناسب تر باعث افزایش توسعه سطح برگ، افزایش فعالیت فتوسنتز پوشش گیاهی، تولید ماده خشک و در نهایت عملکرد بالاتر شد، در شرایط آب و هوایی شهرستان رشت پیشنهاد می شود.

به منظور بررسی اثر کود آهن و تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی نخود زراعی و همچنین نحوه ی کاربرد کودآهن (خاک کاربرد و محلول پاشی) و نیز زمان استفاده در مراحل فنولوژیک مختلف گیاه، آزمایشی در سال زراعی 1391-1390 در مزرعه ی تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات (کرت های یک بار خرد شده) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. شرایط بدون تنش خشکی و تنش خشکی به عنوان فاکتور اصلی قرار گرفتند. زمان و نحوه کاربرد کود آهن در هشت سطح شامل عدم کاربرد کود آهن (F1)، مصرف خاک کاربرد کود آهن (F2)، محلول پاشی در مرحله شاخه دهی (F3)، محلول پاشی در مرحله ی گلدهی (F4)، محلول پاشی در مرحله غلاف بندی (F5)، خاک کاربرد + محلول پاشی در مرحله شاخه دهی (F6)، خاک کاربرد + محلول پاشی در مرحله ی گلدهی (F7)، خاک کاربرد + محلول پاشی در مرحله غلاف بندی (F8)، به عنوان فاکتور فرعی قرار داده شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان که تنش خشکی به طور معنی داری موجب کاهش مقدار صفات محتوای آب نسبی برگ، میزان سبزینگی برگ، حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II، سرعت رشد گیاه (CGR)، شاخص سطح برگ (LAI) و فعالیت ویژه آنزیم کاتالاز در گیاه نخود شد. تیمار کود آهن نیز اثر معنی داری بر میزان سبزینگی برگ، شاخص سطح برگ (LAI)، فعالیت ویژه آنزیم پراکسیداز و فعالیت ویژه آنزیم کاتالاز داشت و سبب افزایش صفات مذکور گردید. بنابراین، به نظر می رسد محلولپاشی آهن سبب بهبود صفات مرتبط با فتوسنتز و کاهش اثرات سوء ناشی از تنش خشکی در گیاه نخود گردیده است.

این پژوهش به صورت کشت گلدانی گندم و کلزا تحت شرایط رطوبتی نزدیک به اشباع تا رطوبت معادل ظرفیت زراعی (هفت تیمار مکش ماتریک خاک شامل 20، 40، 60، 80، 110، 300 و 500 سانتیمتر) با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه ای در دو سال متوالی انجام شد. در خاک لوم شنی با کاهش رطوبت خاک از حالت اشباع تا 0.22 cm3cm-3 (مکش ماتریک خاک 110 cm) و  0.24 cm3cm-3(مکش ماتریک خاک 80 cm) به ترتیب شدت تنفس ریشه گندم و کلزا نیز افزایش یافت. محدوده رطوبتی دارای حداکثر شدت تنفس ریشه در خاک لوم شنی در گندم (0.22-0.29 cm3cm-3، مکش ماتریک 40-110 cm) نسبت به کلزا (0.24-0.26 cm3cm-3، مکش ماتریک خاک 60-80 cm) گسترده تر بود. همچنین در خاک لوم شنی، حداکثر شدت تنفس ریشه گندم (9.81 mmol m-2 s-1) نسبت به کلزا (7.62 mmol m-2 s-1) بیشتر بود. در حالیکه در خاک لوم رسی، حداکثر شدت تنفس ریشه گندم و کلزا تقریبا برابر بوده (» 10 mmol m-2 s-1) و در یک رطوبت مشخص (0.42 cm3cm-3) اتفاق می افتد. همچنین تخلخل تهویه ای نظیر با رطوبتی که حداکثر شدت تنفس ریشه را موجب می شود، در خاک لوم شنی برای گندم و کلزا به ترتیب 13 و 16 درصد و در خاک لوم رسی برای هردو گیاه 17 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که در بین ویژگی های مورفولوژیکی متعدد ریشه، حجم ریشه مهمترین ویژگی کنترل کننده شدت تنفس ریشه گیاهان است..

سلنیم در گروه عناصر مفید برای گیاه قرار دارد اما غلظت های زیاد آن سمی بوده و سبب کاهش رشد گیاه می شود. اطلاعات کمی درباره تاثیر سلنیم بر شدت خسارت ناشی از شوری در گندم وجود دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش شوری و سلنیم بر عملکرد وزن خشک ریشه و شاخساره، فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و غلظت و جذب برخی عناصر کم مصرف در ریشه و شاخساره گندم انجام گرفت. در این پژوهش، دو رقم گندم با کارایی مختلف از لحاظ عناصر غذایی کم مصرف (کویر و بک کراس روشن) با چهار سطح سلنیم (0، 20، 40 و 150 میکرومولار) و دو سطح شوری (0 و 100 میلی مولار) تیمار شدند. نتایج نشان داد که اثر کابرد سطوح مختلف سلنیم بر وزن خشک شاخساره گندم به رقم گیاه و سطح شوری بستگی دارد. کاربرد 20 میکرومولار سلنیم سبب افزایش عملکرد وزن خشک شاخساره گندم بک کراس روشن در شرایط شور شد. در رقم گندم کویر سطح 40 میکرومولار سلنیم عملکرد وزن خشک شاخساره را در شرایط غیرشور افزایش داد. اثر سلنیم بر فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز بسته به رقم گندم و غلظت سلنیم مصرفی متفاوت بود. به طور کلی مصرف سطوح 20 و 40 میکرومولار سلنیم در شرایط شور باعث افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز ریشه در هر دو رقم گندم مورد مطالعه شد. همچنین سطح 20 میکرومولار سلنیم فعالیت آنزیمی شاخساره گیاه را در هر دو رقم گندم در شرایط شور افزایش داد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، تغذیه سلنیم بر عملکرد گندم به ویژه در شرایط شور، تاثیر مثبتی دارد اما این تاثیر به رقم گیاه و غلظت سلنیم مصرفی بستگی دارد.