پژوهشنامه حمل و نقل
سال:1402 | دوره:20 | شماره:1 |تعداد مقالات:22

با توجه به کاهش شدید بودجه های عمرانی و راه سازی، لزوم استفاده از خاک محلی به عنوان اساس و زیراساس به عنوان راهکاری برای کاهش هزینه نهایی پروژه ها احساس می شود. لذا این تحقیق به بررسی و مشخصات خاک اساس اصلاح نشده و اصلاح شده با 3 درصد آهک شامل مقاومت های فشاری تک محوری و برزیلی و مدول برجهندگی در مدت های عمل آوری مختلف و همچنین بعد از انجام آزمایش های سیکل های تر و خشک شدن و ذوب و یخبندان می پردازد. نمونه های تک محوری و برزیلی با قطر cm 1/101 و ارتفاع cm11 در 3 لایه با ضخامت یکسان و دانستیه خشکg/cm3 2/2 و رطوبت اولیه 6% و 8% ساخته شدند. نتایج نشان می دهد که افزودن آهک به طور قابل ملاحظه ای مقادیر CBR و مقاومت برشی خاک را افزایش می دهد. اصلاح خاک با آهک مقاومت آن در برابر چرخه های تر-خشک بهبود می بخشد، اما در برابر چرخه های ذوب-یخبندان مناسب نمی باشد. همچنین براساس آزمایش های تعیین مدول برجهندگی، مقایسه تعیین ارتباط مقادیر CBR خاک اصلاح نشده و اصلاح شده با آهک تحت شرایط آب و هوایی گرم-خشک انجام شد. نتایج نشان داد مقادیر مدول برجهندگی خاک اصلاح نشده خشک و خاک اصلاح شده با آهک با هم برابر هستند. مقدار CBR (حداکثر مقدار براساس برای نفوذ mm 5/2 یا mm 5) در خاک اصلاح نشده برابر مقدار نظیر برای نفوذ mm 25/1 در خاک اصلاح شده با آهک است. لذا برای اهداف طراحی توصیه می شود برای خاک اصلاح شده با آهک از روابط همبستگی مدول برجهندگی و مقادیر CBR برای نفوذ mm 25/1 استفاده شود.

پس از پیدایش ویروس کووید-19، فراتر از ابعاد نامناسب انتشار و ابتلا به این ویروس، آثاری جانبی در سایر ابعاد جوامع جهانی بوجود آمده است. تغییرات در سلامت روان، ارتباطات اجتماعی، سبک زندگی، حمل ونقل، درآمد، امید به زندگی و. . . مواردی است که در تمامی تحقیقات شکل گرفته پس از پیدایش این ویروس مطرح شده است. در این تحقیق اثر انتشار ویروس کرونا بر تغییرات در حجم تردد، مد حمل و نقلی مورد استفاده در سفر، مبتلایان به ویروس کرونا پس از سفر های برون شهری، مقدار آلاینده های اکسید های گوگرد و نیتروژن، ذرات معلق و کربن مونوکسید برای مسیر چالوس، توسط نرم افزار SPSS با روش های آماری همبستگی پیرسون (Pearson) و همبستگی متقاطع و رگرسیون چند متغیره بررسی شده است. همچنین آثار سیاست ها و استراتژی های کنترل کننده شیوع ویروس کرونا بر یکایک پارامتر ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در مدت زمان اوج شیوع ویروس کرونا، حجم تردد و همچنین میزان تولید آلاینده ها در معبر مورد بررسی با کاهش قابل توجهی همراه بوده است. این در حالیست که تنها با گذشت مدتی کوتاه از اوج شیوع ویروس کووید-19 و محدودیت های سختگیرانه تردد خودرو های سواری، میزان تردد ها با افزایشی بیش از پیش همراه بوده است. همچنین تحلیل تغییرات مد حمل ونقلی و میزان آلاینده های مختص به وسایل نقلیه سنگین نشان داده است که محدودیت های تردد و سیاست های جریمه پلاک های غیربومی، علیرغم احتمال بالاتر در ابتلا به ویروس کرونا، باعث تمایل مسافران به انجام سفر با مد هایی غیر از خودروی شخصی شده است. نتایج تحلیل همبستگی متقاطع میان حجم های تردد به استان مازندران و تعداد مبتلایان به کرونا در این استان نیز نشان داده که به فاصله 20 روز پس از ورود حجم بالای مسافران و خودرو ها به این استان، با افزایش همراه است.

شبکه قطار شهری یکی از زیرساخت های حیاتی است که نقش مهمی در توسعه پایدار شهرها ایفا می نماید، بنابراین حفظ کارکرد شبکه در شرایط مختلف از جمله وقوع اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است که از آن با عنوان استواری یاد می شود. با توجه به محدودیت-های مالی و عملیاتی برای ارتقا استواری شبکه، شناسایی نقاط بحرانی به منظور اولویت بندی پروژه های تقویت شبکه ضروری است. نقاط بحرانی، نقاطی هستند که اختلال در عملکرد آن ها تاثیر قابل توجهی بر همبندی (اتصال) و کارایی شبکه دارد. پژوهش های صورت گرفته تا کنون به بررسی استواری شبکه و شناسایی نقاط بحرانی در مواجهه با اختلالات دامنه دار و با تمرکز بر ساختار شبکه پرداخته اند. احتمال وقوع اختلالات دامنه دار در مقایسه با اختلالات متمرکز کمتر است. از طرفی تمرکز بر ساختار شبکه موجب از دست رفتن اطلاعات پویا و در نتیجه تخمین دور از واقعیت در مورد ویژگی های شبکه می گردد. در این پژوهش نقاط بحرانی در مواجهه با اختلالات متمرکز با استفاده از مفاهیم شبکه های زمانمند که هر دو دسته ویژگی های پویا و ساختاری را در نظر می گیرد، شناسایی شده اند. نتایج نشان می-دهد ایستگاه های دروازه شمیران، شادمان، شهید بهشتی و میدان محمدیه، ایستگاه های بحرانی شبکه از هر دو منظر کارایی و همبندی هستند. این ایستگاه ها دارای مقادیر بالای شاخص های مرکزیت نیز هستند. بنابراین چنانچه شبکه قطار شهری با اختلالات هدفمند در گره های مهم (گره های با شاخص مرکزیت بالا) مواجه شود، در واقع گره های بحرانی شبکه مورد هدف قرار گرفته و عملکرد شبکه از منظر همبندی و کارایی به شدت کاهش خواهد یافت. این وضعیت نشان دهنده آسیب پذیری بالای شبکه قطار شهری در مواجهه با اختلالات هدفمند است. در مقابل، با توجه به نسبت بالای گره های غیربحرانی به گره های بحرانی و پایین بودن شاخص های مرکزیت گره های غیربحرانی، شبکه در مواجهه با اختلالات تصادفی استوار است. روش توسعه یافته در این پژوهش قابلیت تعمیم به سایر شبکه-های حمل ونقلی را دارد.

درصد فضای خالی لایه آسفالتی از عوامل تاثیر گذار در خرابی های بوجود آمده در لایه آسفالتی است، از این جهت معیاری برای سنجش کیفیت لایه آسفالتی اجرا شده در پروژه های راهسازی می باشد. روش معمول برای اندازه گیری آن مغزه گیری است. که این روش هزینه بر و وقت گیر است و هچنین خصوصیات کیفی لایه آسفالتی را دریک نقطه مشخص می کند. دراین مقاله تعیین درصد فضای خالی و همچنین تشخیص پتانسیل کاهش دوام لایه آسفالتی اجرا شده با استفاده از دستگاه رادار نفوذی به زمین بررسی شده. در این پژو هش ابتدا بخشی از یک راه اجرا شده در استان کرمان به عنوان قطعه آزمایشی انتخاب سپس اقدام به ارزیابی مکانیزه به کمک دستگاه (GPR ) گردیده و در ادامه از محل هایی به طور تصادفی نمونه های مغزه گرفته شده و تحت آزمایشات تعین در صد فضای خالی و چگالی قرار داده شده اند. در مقایسه نتایج وتجزیه و تحلیل آزمایشات مخرب با پیمایش مکانیزه حاصل از دستگاه (GPR) مشخص گردید با کم شدن نسبت چگالی مغزه ها مقدارعددی دی الکتریک خروجی از دستگاه ( GPR ) کاهش و هچنین درصورت افزایش درصد فضای خالی اضافی در آسفالت دی الکتریک کاهش می یابد. به طوری که با کاهش درصد فضای خالی کمتر و مساوی 9 درصد افزایش مقدار ثابت دی الکتریک ازعدد 5 ناشی از ارزیابی غیر مخرب مشاهده شد. بنابراین با استفاده از نتایج خروجی رادار می توان پروفیل پیوسته ای از وضعیت دانسیته ودرصد فضای خالی محور مورد مطالعه به دست آورد که این پروفیل های به دست آمده در تشخیص پتانسیل کاهش دوام لایه آسفالتی در صورت قرار گرفتن آن در معرض رطوبت بسیار کارا خواهند بود.

واگن ها به عنوان یکی از دارایی های پرارزش شبکه ریلی محسوب می گردند. رهگیری موقعیت دقیق این دارایی با افزایش سرعت بازرگانی، از یک طرف به بهبود رضایت مشتریان زنجیره تامین و از طرف دیگر به کاهش خواب سرمایه و افزایش بهره وری شبکه ریلی منجر می گردد و سرمایه گذاری در صنعت حمل ونقل ریلی را اقتصادی می نماید. در این پژوهش قصد داریم ضمن معرفی فرآیند موجود در زمینه شناسایی آلات ناقله ریلی و بیان مزایا و معایب روش ها، به ارائه برآوردی از هزینه و خطای انسانی وضع موجود و همچنین ضرورت به کارگیری روش های نوین پرداخته و در نهایت به کمک رویکرد تحلیل همایی، روش مناسبی برای شناسایی و ردیابی واگن های شبکه ریلی کشور را تعیین نماییم. لازم به ذکر است که تا کنون در کشور چنین پژوهشی بر روی روش های شناسایی آلات ناقله ریلی صورت نگرفته و پژوهش اخیر بدیع می باشد. نتایج بررسی های به عمل آمده با ارزیابی 5 گزینه در 12 شاخص، بیان گر آن است که روش نصب GPS بر روی واگن ها بهترین روش برای رهگیری واگن های شبکه است.

فارغ از ویژگی های پیوندها و تقاطعات، ساختار شبکه معابر و نحوه ی آرایش آن ها بر ایمنی تردد مؤثر است و این موضوعی است که در حوزه ایمنی ترافیک، کمتر به آن پرداخته شده است. در این مطالعه برای اولین بار در کشور با تعریف یک شاخص کمی از وضعیت شبکه، اثر آن روی ریسک تصادفات 178 ناحیه ی ترافیکی شهر مشهد دیده شده است. به این منظور با استفاده از داده های تصادفات سال های 85، 86 و 87، شاخص های همپیوندی، اتصال، انتخاب، آنتروپی، خوانایی و سایر متغیرهای توصیفی ازجمله متوسط مالکیت خودرو، کیلومتر وسیله ی نقلیه ی طی شده، تعداد تقاطعات و تراکم شبکه معابر، به برازش مدل های پیش بینی تصادفات به روش بیزی پرداخته شد. به منظور بررسی و مقایسه توانایی شاخص های چیدمان فضا در بهبود مدل های پیش بینی تصادفات از مدل پواسون لگ-نرمال و برای در نظر گرفتن اثر همبستگی های فضایی از مدل BYM با توزیع پیشین خود همبسته ی شرطی (CAR) استفاده شد. درنهایت با استفاده از مدل نهایی انتخاب شده ریسک وقوع تصادفات نواحی ترافیکی برآورد گردید. نتایج حاصل نشان داد که به کارگیری متغیرهای توصیف کننده ی الگوی شبکه معابر منجر به بهبود مدل های پیش بینی تصادفات می گردند. عملکرد شاخص اتصال نسبت به سایر متغیرهای کمی ساز الگوی شبکه معابر بهتر بود و در نظر گرفتن همبستگی فضایی نواحی ترافیکی، قدرت پیش بینی مدل را بهبود بخشید. نتایج حاکی از آن است که شاخص های همپیوندی، اتصال و خوانایی با ریسک تصادفات رابطه ی مستقیم و آنتروپی و انتخاب رابطه ی معکوس دارند. بدین معنی که هر چه الگوی شبکه معابر از حالت درختی (نامنظم) خارج شده و شطرنجی تر (منظم تر) می گردد ایمنی تردد در آن کاهش می یابد. از این دستاورد می توان در طراحی شبکه معابر جدید بهره جست و از ابتدا با چیدمانی مناسب تر برای معابر، شبکه ای ایمن تر ساخت.

اتومبیل های خودران با استفاده از فناوری های سنجش و ارتباطات خود، حرکت ایمن و کارآمد بدون دخالت انسانی را فراهم می کنند. این فناوری نقطه عطفی در حمل ونقل خواهد بود. ارزیابی پذیرش اتومبیل های خودران نقش مهمی در کاربست موفق و کارای آن ایفا می-کند. مرتفع نمودن موانع اقتصادی و فنی بدون از میان برداشتن مانع انسانی پذیرش بی ثمر خواهد بود. اکثر محققان پیش تر به منظور شناسایی عوامل نهان مؤثر بر پذیرش اتومبیل خودران از نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری استفاده نموده اند. در این پژوهش علاوه بر متغیرهای معمول این نظریه (شامل امید به عملکرد، امید به تلاش و تأثیر اجتماعی)، از متغیر نهان خطر درک شده نیز به منظور شناخت هرچه بیشتر عوامل نهان تأثیرگذار بر پذیرش اتومبیل خودران استفاده می گردد. به منظور پرداخت مدل معادلات ساختاری پیشنهادی در این پژوهش، 641 پرسشنامه به روش رجحان بیان شده تدوین و در سال 1398 میان ساکنین شهر تهران توزیع گردیده است. نتایج حاکی از تأثیرگذاری، به ترتیب، متغیرهای امید به عملکرد، خطر درک شده، امید به تلاش و تأثیر اجتماعی بر پذیرش اتومبیل های خودران است. نتایج این مطالعه می تواند به منظور ارزیابی و تخمین پاسخ افراد به اتومبیل های خودران قبل از شروع توسعه و اتخاذ سیاست های مناسب جهت بالا بردن نرخ نفوذ این وسایل مورد استفاده تصمیم گیران و سیاست گذاران قرار گیرد.

با توسعه سریع سیستم های آزادراهی و بزرگراهی، مسأله ایمنی ترافیک به دلیل افزایش سرعت موجب نگرانی مردم و سیاست گذاران عرصه حمل ونقل شده است. محدودیت سرعت به عنوان یکی از متداول ترین شیوه های مدیریت راهها در زمینه ایمنی، نقشی مؤثر را در حفظ ایمنی مسافران ایفا می کند. بنابراین مطالعه در مورد اثرات کنترل ترافیک با اعمال محدودیت سرعت بر روی جاده ها (مخصوصاً آزادراه ها و بزرگراه ها)، از نظر علمی برای اطمینان از ایمنی مسافران و کارایی عملکردی ارزش قابل توجهی دارد. در این پژوهش، عملیات گردآوری، ثبت، چارچوب سازی و نرمال کردن داده ها توسط نرم افزار Excel و جهت ساخت مدل سری زمانی نیز، از نرم افزار IBM SPSS استفاده شد. سپس در قالب یک مطالعه قبل و بعد، ابتدا با استفاده از روش سری زمانی، مدلسازی پیش بینی تصادفات جاده ای مسیر آزادراهی محور تبریز-زنجان در سال طرح (سال حضور دوربین ها در مسیر) انجام پذیرفت، پس از آن با مقایسه نتایج به دست آمده از آن ها با داده های موجود، به میزان تأثیر دوربین های ثبت تخلف سرعت در کاهش مخاطرات این محور و بهبود ایمنی پرداخته شد. با مقایسه داده های سال طرح ( داده های واقعی و پیش بینی شده) و بررسی تأثیر دوربین ها در محور آزادراه برون شهری تبریز-زنجان، ملاحظه شد که تعداد تصادفات فوتی تا 76 درصد کاهش یافت. تأثیرگذاری وجود دوربین های کنترل سرعت در کاهش تعداد تصادفات مقدار 5 درصد بود و متأسفانه تأثیر مثبتی بر روی تعداد تلفات جرحی نداشت و در بازه مورد مطالعه تلفات جرحی در این سال 38 درصد رشد را نشان می دهد. با بررسی داده های موجود از سال های پایه اول لغایت سال افق پیش رو مشاهده گردید که ارتقاء ایمنی جاده ها با افزودن طرح های مناسب امکان پذیر بوده و دوربین های کنترل سرعت در این محور عملکرد قابل قبولی را در جهت مدیریت ایمنی بجا گذاشته و هر سه پارامتر تعداد تصادفات، تعداد متوفیان و تعداد مجروحین، یک روند کاهشی داشتند.

افزایش تعداد وسایل نقلیه در خیابان ها، مسئله ازدحام ترافیک شهری نامیده می شود. یکی از روش های حل این مسئله، کنترل زمان چراغ های راهنمایی تقاطع هاست. در این پژوهش، مدل مورداستفاده، مدل فضای حالت سبز-قرمز بوده و چراغ زرد به عنوان رنگ سوم، به مدل سازی اضافه شده است. برای کنترل تقاطع چراغ دار از کنترل کننده ترکیبی فازی-یادگیری تقویتی استفاده شده که هسته اصلی آن، الگوریتم Fuzzy Q-Iteration است. طول صف هر خیابان به عنوان متغیر فازی در نظر گرفته می شود. کنترل کننده با توجه به طول صف پشت چراغ، سیگنال کنترلی را تولید می کند. سیگنال کنترلی تولیدی، مدت زمان چراغ سبز در هر خیابان در طول یک چرخه است. نتایج به دست آمده، بیانگر این است که کنترل کننده پیشنهادی نسبت کنترل کننده زمان ثابت، با معیار زمان انتظار خودروها، عملکردی مشابه یا بهتر داشته است. در نرخ جریان ورودی زیاد، عملکرد کنترل کننده دارای بهبود قابل ملاحظه ای در کاهش زمان انتظارها بوده است. علاوه بر این، طول صف در خیابان های دارای نرخ جریان ورودی زیاد، به این علت که عامل سعی می کند، در خیابان های با نرخ جریان زیاد، سیگنال کنترلی بزرگ تری که به معنی زمان سبز بیشتر برای آن خیابان است، تولید کند، کاهش می یابد. طبق مدل پیشنهادی، میزان تعداد خودروها در هر خیابان چهارراه هوشمند از حدود 30 خودرو تجاوز نمی کند.

بنادر همواره نقش راهبردی در توسعه تجارت داخلی و بین المللی یک کشور ایفاء می نمایند، خواه این کشور در حال توسعه باشد یا توسعه یافته. بنادر به عنوان پایگاه تجارت دریایی در طول چند دهه اخیر تغییرات زیادی داشته اند اما متناسب با این تغییرات، سازمان بنادر و دریانوردی نیز به عنوان متولی اصلی سیاست گذاری در حوزه بندری و دریانوردی باید خود را به سرعت با شرایط تطبیق داده و این تطبیق و روند تغییرات و نسل های بنادر در کشور می بایست به سمت و سوی حکمرانی خوب در سازمان بنادر و دریانوردی منتج شود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و براساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است. این مطالعه، به شناسایی عوامل مؤثر برحکمرانی خوب در سازمان بنادر و دریانوردی با بررسی جامع و همه جانبه ادبیات موجود مبادرت و سپس با به کارگیری روش دلفی فازی به پالایش مؤلفه ها با استناد به نظرات خبرگان پرداخته و در ادامه با تحلیل روابط بین مؤلفه های حکمرانی خوب با استفاده از تکنیک دیمتل فازی می پردازد. یافته ها نشان می دهند مؤلفه «مسئولیت پذیری» دارای بیشترین تأثیرگذاری، تأثیرپذیری و بیشترین تعامل و ارتباط با دیگر مؤلفه ها در بین سایر مؤلفه های حکمرانی خوب است.

سنگدانه ها به عنوان یکی از اجزاء اصلی بتن، تاثیر بسزایی بر مقاومت و دوام روسازی های بتنی خواهند داشت. یکی از مشکلات مهم سنگدانه های برخی نقاط کشور، احتمال واکنش زایی قلیایی سیلیسی بین سیلیس سنگدانه ها و قلیایی های موجود سیمان در آب حفره ای بتن در طول زمان است. به دلیل استفاده این سنگدانه ها در ساخت و سازهای مختلف به ویژه روسازی های بتنی، ارزیابی دقیق این مصالح از نظر واکنش زایی با قلیایی های سیمان بعلاوه ارائه راهکارهایی در جهت کاهش ریسک انبساط ناشی از رخداد واکنش قلیایی سیلیسی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. پژوهش حاضر به مطالعه و ارزیابی پتانسیل واکنش زایی سنگدانه های تعدادی از معادن استان مازندران و گیلان بر پایه آزمون های پتروگرافی بر روی سنگدانه مطابق استاندارد ASTM C295، آزمون تسریع شده منشور ملات طبق استاندارد ASTM C1260 و آزمون تعیین تغییر طول منشور بتنی طبق استاندارد ASTM C1293، پرداخته و در ادامه به نحوه انتخاب اقدامات پیشگیرانه در جهت کاهش ریسک انبساط ناشی از سنگدانه های واکنش زای مورد استفاده در روسازی های بتنی می پردازد. بر اساس نتایج بدست آمده در این مطالعه، مشاهده گردید که به ترتیب حدود 30 و 50 درصد از نمونه های شن و ماسه مورد آزمون در دو استان مازندران و گیلان واکنش زا گزارش شده است. به همین منظور اقدامات پیشگیرانه همچون محدود نمودن قلیایی بتن به میزان حداکثر kg/m38/1، استفاده از مواد سیمانی همچون دوده سیلیس به میزان حداکثر 7% یا ترکیبی از این دو برای استفاده از این مصالح (با واکنش زایی زیاد) در روسازی های بتنی پیشنهاد شده است.

امروزه روش ساخت، بهره برداری و واگذاری(BOT) از روش های پذیرفته شده و تأثیرگذار جهت سرمایه گذاری ساخت سریع پروژه های زیربنایی موردنیاز کشورها می باشد. در این میان ریسک های متعددی ممکن است قراردادهای BOT را تحت تأثیر قرار دهد. ازجمله موضوع تخصیص ریسک میان دو بخش خصوصی و عمومی. در این مقاله با نشان دادن جایگاه فرآیند تسهیم ریسک در شکل گیری پروژه های BOT، چهارچوبی راهنما برای چگونگی تخصیص ریسک در بین عوامل پروژه ارائه می شود. ازاین رو باید پیش از آغاز پروژه و عقد قرارداد، هر یک از ریسک های پروژه براساس معیارهای مناسب تعیین شود. دراین مقاله دو بخش تخصیص کیفی و کمی ریسک ارائه شده است. در ابتدا برای شناسایی ریسک های موجود در پروژه آزاد راه تهران-رشت با استفاده از 30 پرسشنامه اقدام سپس به تخصیص و تسهیم کیفی ریسک پرداختیم، مدل کیفی ارائه شده با استفاده از مدل بیزین با دقت 93. 56% و 98. 31% میزان ریسک های درست تخصیصی برای کارفرما و پیمانکار ارزیابی شد. در بخش کمی با استفاده از نظریه بازی ها کمینه مجموع هزینه های کارفرما و پیمانکار در تخصیص ریسک 35% ریسک به کارفرما و 65% ریسک به پیمانکار تعیین شد.

مزیت های صنعت حمل و نقل ریلی همچون ایمنی بالا، مصرف کم انرژی و آلودگی های اندک زیست محیطی، باعث شده که این شکل از حمل و نقل، همواره در راهبردهای کلان ملی و اسناد بالادستی کشور، مورد تاکید قرار گیرد. با این وجود راه آهن ج. ا. ا هنوز نتوانسته است سهم مورد نظر خود را از بازار حمل و نقل بار به دست بیاورد. یکی از مهم ترین آمیخته های بازاریابی که میتواند در افزایش سهم راه آهن از بازار حمل و نقل ریلی نقش به سزایی ایفا کند، قیمت حمل و نقل است و اتخاذ استراتژی های درست و به موقع در این خصوص میتواند شرکت راه آهن را در جهت نیل به اهداف کلان خود سوق دهد. در این مطالعه ابتدا با مطالعه کتابخانه ای، مرور ادبیات و مصاحبه با ذی نفعان حوزه بازرگانی حمل و نقل ریلی، مهم ترین عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) و خارجی (فرصت ها و تهدیدها) راه آهن در حوزه بازرگانی و به ویژه قیمت گذاری، شناسایی و سپس با بهره گیری از تکنیک SWOT، استراتژی های این حوزه استخراج شدند. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک QSPM استراتژی های احصا شده، اولویت بندی شدند. پژوهش پیش رو ماهیتی اکتشافی-تحلیلی داشته و هدف توسعه و رویکردآن استقرایی است. نتایج این پژوهش نشان میدهد استراتژی های تقویت و توسعه برند، ارتقا سطح مشتری مداری، جذب منابع دولتی بخاطر مزیت های اجتماعی ریل و افزایش سهم بازار از طریق توسعه یک مدل قیمت گذاری، مهم ترین استراتژی های شرکت راه آهن است که میتواند به وسیله آن ها ابتکار عمل در قیمت گذاری حمل و نقل بار را در اختیار بگیرد.

روسازی راه ها، اصلی ترین بخش شبکه راه های کشور را تشکیل داده است. از این رو بررسی وضعیت روسازی به ویژه بررسی خرابی-های روسازی نقش مهمی در فرایند مدیریت شبکه روسازی هر کشور دارد. خرابی قیرزدگی از جمله خرابی های مهم روسازی آسفالتی به شمار می رود، زیرا تأثیر مستقیمی بر مشخصه مقاومت لغزشی روسازی و مانورپذیری وسایل نقلیه و ایمنی راه ها دارد. بررسی تحقیقات گذشته نشان می دهد که ارزیابی خودکار این خرابی نسبت به سایر خرابی ها کمتر مورد توجه بوده است و تمرکز اصلی پژوهش های انجام شده در این زمینه بر تشخیص خودکار این خرابی بوده است. تفکیک خودکار نواحی دارای خرابی از سایر نواحی روسازی از جمله مهم ترین بخش ها در ارزیابی خرابی های روسازی است که امکان بررسی دقیق تر خرابی ها را فراهم می کند. از این رو، در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از پردازش تصویر مبتنی بر آنالیز چند سطحی، روشی کارامد به منظور تفکیک خودکار نواحی قیرزده از نواحی سالم ارائه شود. سامانه پیشنهادی با متوسط 82/44، 88/66 و 80/33 درصدی به ترتیب بر اساس معیار صحت، ضریب تشابه دایس و نسبت اشتراک به اجتماع، عملکرد بهتری نسبت به مطالعات گذشته داشته است. این تفکیک خودکار نواحی قیرزدگی با دقت قابل قبول، امکان بررسی خودکار خرابی قیرزدگی را فراهم کرده است و می تواند عملکرد سامانه های مدیریت روسازی را بهبود بخشد.

پیش بینی خصوصیات ویسکوالاستیک ماستیک در مهندسی روسازی از اهمیت بالایی برخوردار است. تاکنون پیش بینی خصوصیات ویسکوالاستیک ماستیک با استفاده از ابزارهای یادگیری ماشین که رابطه ریاضی ارائه می دهند مورد توجه قرار نگرفته است. هدف از این تحقیق پر کردن این خلا تحقیقاتی و توسعه مدلهای پیش بینی برای مدول مرکب برشی (G*) و زاویه فاز (δ) ماستیک با قیر اصلاح شده توسط استایرن بوتادین استایرن (SBS) در دمای پایین و متوسط می باشد. سه مقدار متفاوت SBS(2، 4 و 6 درصد) برای اصلاح قیر و چهار درصد مختلف پرشدگی فیلر (10، 18، 25 و 35 درصد) برای ساخت نمونه های ماستیک در نظر گرفته شده است. آزمایش رئومتر برشی دینامیکی (DSR) در حالت جاروب فرکانس در 21 فرکانس بارگذاری از 1/0 تا 100 هرتز و در هفت دمای 22-، 16-، 10-، 0، 10، 16 و 22 درجه سانتیگراد انجام شده است. با استفاده از این آزمایش مقدار G* و δ قیر پایه، قیر اصلاح شده و همچنین نمونه های ماستیک اندازه گیری شده است. به عبارت دیگر، از نتایج حاصل از انجام آزمایش جاروب فرکانس به منظور تهییه داده های مورد نیاز برای ساخت مدل پیش بینی استفاده شده است. از برنامه ریزی ژنتیکی چند ژنی برای توسعه مدل پیش بینی G* و δ ماستیک با در نظر گرفتن متغیرهای ورودی درصد افزودنی، فرکانس، دما، درصد پر شدگی فیلر و G* و δ قیر پایه استفاده شده است. در نهایت دو مدل پیش بینی مجزا برای G* و δ ارایه شده است که بترتیب دارای ضریب تعیین 96/0 و 98/0 می باشند. نتایج نشان می دهد که برنامه ریزی ژنتیکی چند ژنی می تواند با دقت بسیار مناسب رفتار ویسکوالاستیک ماستیک را پیش بینی نماید. پس از بررسی عملکرد مدل ها، با انجام تحلیل حساسیت روی آن ها، نشان داده شد که خصوصیات ویسکوالاستیک قیر پایه به عنوان متغیرهای ورودی بیشترین تاثیر را در پیش بینی متغیر های خروجی دارند.

حمل و نقل سوخت مصرف شده هسته ای به علت تشعشات و دمای بالا مستلزم مدیریت اصولی و علمی می باشد. با نگاهی به اسناد بین المللی خصوصاً کنوانسیون مشترک مدیریت ایمنی سوخت مصرف شده که در راستایی حفاظت از فرد و محیط زیست در قبال خسارت های ناشی از آن، مدون گشته اند. مقاله حاضر به تبیین و ارزیابی تعهدات دولت ها در بکارگیری الزامات حقوقی حمل و نقل ایمن باقیمانده سوخت هسته ای پرداخته و بدین وسیله به یکی از الزامات توسعه به کارگیری انرژی هسته ای پاسخ می دهد. نهایتاً به ضعف های موجود در حوزه حمل و نقل ایمن پرداخته همچون عدم جامعیت و جهان شمول بودن این مقررات و تکمیلی بودن مسولیت دولت ها در اشاره داردحمل و نقل سوخت مصرف شده هسته ای به علت تشعشات و دمای بالا مستلزم مدیریت اصولی و علمی می باشد. با نگاهی به اسناد بین المللی خصوصاً کنوانسیون مشترک مدیریت ایمنی سوخت مصرف شده که در راستایی حفاظت از فرد و محیط زیست در قبال خسارت های ناشی از آن، مدون گشته اند. مقاله حاضر به تبیین و ارزیابی تعهدات دولت ها در بکارگیری الزامات حقوقی حمل و نقل ایمن باقیمانده سوخت هسته ای پرداخته و بدین وسیله به یکی از الزامات توسعه به کارگیری انرژی هسته ای پاسخ می دهد. نهایتاً به ضعف های موجود در حوزه حمل و نقل ایمن پرداخته همچون عدم جامعیت و جهان شمول بودن این مقررات و تکمیلی بودن مسولیت دولت ها در اشاره دارد

پیشرفت و صنعتی شدن جوامع و به تبع آن زایش و توسعه حومه­های شهری، افزایش شدید تقاضای سفر را به­همراه آورده است. این افزایش تقاضا در کنار جهش رشد درصد مالکیت خودرو منجر به پدیدآوری مسائل و مشکلات متعددی مانند افزایش بی رویه مصرف انرژی، انواع آلودگی زیست محیطی، تاخیر و تراکم ترافیک و مسائل روحی و روانی ناشی از اختلال ترافیک شده است. چالش اصلی پیش روی سیاست گذاران حمل و نقل در کنار عرضه­ سیستمی کارآمد جهت پاسخ به حجم انبوه سفرها، تمهید اقداماتی در راستای کاهش خسارات فوق است. قطار حومه­ای یک سیستم حمل و نقل عمومی ریلی است با هدف پاسخگویی به سفرهای رفت و برگشتی روزانه با موضوعاتی مانند کار، آموزش، تحصیل و تجارت است. این سیستم می­تواند با استفاده از ظرفیت­های خود در بهبود مشکلات ناشی از حمل و نقل نقشی اساسی ایفا کند و حتی در طولانی مدت منجر به بهره­وری اقتصادی گردد. در این پژوهش معین می­شود که تا چه اندازه قطار حومه­ای می­تواند به نیاز­های حمل و نقلی این خطوط پاسخ دهد و افزایش خدمات به­ کارگیری این سیستم در مقایسه با سایر شیوه­ها دارای چه مزایایی است. هدف این پژوهش تحلیل و ارزیابی توانایی ها و عملکرد قطار حومه ای از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و ترافیکی است تا با برجسته­سازی خصوصیات این سیستم گامی موثر در بسط عرصه­ علمی و پژوهشی ورود این سیستم به چرخه رقابت پایدار برداشته شود تحلیل همزمان دو خط با خصوصیات مختلف مناطق حومه­ای، تبیین معیارهایی مطابق با توسعه­های نوین شهری، افزایش سهم مطلوبیت­های شخصی کاربران در سایر معیارها از جنبه­های نوآوری این پژوهش هستند. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل اماری چند شاخصه اینگونه استدلال می­شود که بر اساس معیار­های تعیین شده قطار حومه­ای با کسب اکثریت امتیازات حد ایده­آل تعریف شده دارای رتبه نخست و دارای بالاترین حد مطلوبیت نسبت به سایر شیوه­های حمل و نقلی است.

بهسازی خواص فیزیکی خاک با استفاده از ضایعات صنعتی، همواره مورد توجه محققان بوده و اهمیت آن وقتی بیشتر می شود که انباشت حجم عظیم خاک قرضه حاصل از توسعۀ پروژه های عمرانی به دلیل ویژگی های مهندسی نامناسب جهت استفاده مجدد در پروژه های عمرانی؛ مشکلات زیادی را ایجاد کند. از طرفی با توجه به این که ایران یکی از قطب های تولید فولاد است و سالانه حجم عظیمی از سرباره کوره های فولادی در این کشور تولید و انباشت می شود، لازم است برای بازیافت بهینه این پسماندها، تحقیقات جامعی در حوزه های مختلف علوم و صنعت انجام شود. یکی از موارد هدف برای استفاده بهینه این پسماندها، به کار گیری آنها در بهسازی خاک جهت استفاده در راهسازی است. در تحقیق حاضر، بهسازی خاک ریزدانۀ انباشت شده منطقه فولاد مبارکه با استفاده از سرباره های فولادی فرآوری شده در اندازۀ 0 تا 25 میلیمتر، جهت استفاده در راه سازی مورد بررسی قرار گرفته است. ویژگی های مهندسی خاک قرضۀ موجود در کارخانه فولاد مبارکه(ناحیۀ سبا) شامل حدروانی و شاخص خمیری، دانه بندی و طبقه بندی، بعد از نمونه برداری از قسمت های مختلف، آماده سازی و انجام آزمایش در آزمایشگاه، مورد بررسی اولیه قرار گرفت که با توجه به الزامات نشریه های راه سازی، خاک نامناسب برای استفاده تشخیص داده شد. در نهایت با انجام مرحله به مرحله آزمایشات، ویژگی های مهندسی خاک با استفاده از درصدهای مختلف سرباره فولادی و رسیدن به مخلوط مناسب جهت استفاده در راهسازی، اصلاح گردید. همچنین مقایسه ویژگی های ژئوتکنیک نمونۀ خاک نسبت به نمونه های مخلوط خاک و سرباره به دست آمده، نشان داد که این ویژگی ها با افزایش درصد سرباره بهبود چشمگیری پیدا کرد.

در این پژوهش اثر رزین های اپوکسی بر مقاومت رطوبتی مخلوط های آسفالتی با ترکیب قیر و سنگدانه های آهکی و سیلیسی با اندازه گیری خصوصیات انرژی آزاد سطحی آن ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش آزمایشگاهی به کارگرفته شده روش مبتنی بر اندازه گیری زاویه تماس چند مایع کاوشگر و تحت عنوان روش قطره چسبیده است. تغییرات میزان قطبیت قیر ها، مقاومت پیوستگی، مقاومت چسبندگی، مقاومت شکست پیوند، پارامتر انرژی مربوط به عملکرد چسبندگی و پارامتر انرژی مربوط به عملکرد ترشوندگی سطح سنگدانه توسط قیر به ازای هر ترکیب قیر و سنگدانه های آهکی و سیلیسی در این تحقیق بدست آمده است. نتایج نشان داد رزین های اپوکسی موجب افزایش قطبیت قیرها می شوند اما تاثیر مثبتی بر افزایش مقاومت پیوستگی قیرها ندارند. برای همه ترکیب های قیر سنگدانه حاوی رزین اپوکسی مورد مطالعه عملکرد چسبندگی و ترشوندگی نسبت به ترکیب های حاوی قیر پایه افزایش داشته است که نشان دهنده عملکرد مناسب این افزودنی در بهبود مقاومت رطوبتی مخلوط های آسفالتی است.

باوجود مزایای قابل توجه پودر لاستیک در صنعت روسازی، ولی افزایش قابل توجه ویسکوزیته و مشکلات ذخیره سازی قیرهای لاستیکی باعث محدودیت های اجرایی این تکنولوژی شده است. بر همین اساس، روش های مختلفی به منظور اصلاح خصوصیات فنی و اجرایی قیرهای لاستیکی به عنوان افزودنی مکمل مطرح شده است. هدف از این مطالعه بهبود عملکرد خستگی و شیارشدگی مخلوط های آسفالتی با استفاده از قیر لاستیکی اصلاح شده با نانو رس می باشد. در راستای دستیابی به اهداف تعیین شده، قیرهای لاستیکی حاوی 8 و 14 درصد با مقادیر 2 تا 6 درصد نانو رس اصلاح شدند با استفاده از آزمایش های پیشرفته جاروب دامنه خطی ((LAS، خزش و بازگشت در چند سطح تنش (MSCR)، تیر خمشی چهار نقطه و خزش دینامیکی بررسی شدند. نتایج آزمایش MSCR و خزش دینامیکی نشان داد افزودن نانو رس تا 4 درصد تأثیر قابل توجهی بر افزایش مقاومت شیارشدگی و کاهش تغییر شکل های دائمی داشته است، ولی با افزایش آن به 6 درصد از روند صعودی آن کاسته شده است. همچنین، نتایج آزمایش تیر خمشی چهار نقطه نشان داد، با توجه به تأثیر مثبت نانو رس در بهبود عمر خستگی و مقاومت پیرشدگی، مخلوط حاوی قیر اصلاح شده با 14 درصد پودر لاستیک و 3 درصد نانو رس با افزایش 195 درصد عمر خستگی نسبت به نمونه شاهد، بیشترین بهبود را داشته است. . به طورکلی بررسی هم زمان رفتار خستگی و شیارشدگی نشان داد استفاده هم زمان 4 درصد نانو رس و 14 درصد پودر لاستیک بهترین تأثیر را بر عملکرد آسفالت داشته است.

هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر افزودنی آسفالت نیمه گرم بر عملکرد ترک­های دمای پایین قیر و مخلوط آسفالتی با استخوان بندی سنگدانه ای حاوی پودر لاستیک و گیلسونایت می­باشد. در تحقیق حاضر، گیلسونیت، پودرلاستیک و 2 افزودنی نیمه­ گرم (3٪ Sasobit و همچنین 0. 3٪ Zycotherm) برای اصلاح قیر خالص (AC-85/100) استفاده شد. آزمایش رئولوژیکی رئومتر تیرچه خمشی قیر و آزمایش عملکردی نیم­دایره خمشی مخلوط انجام شد. نتایج آزمایش رفتار رئولوژیکی نشان داد که عملکرد قیرهای آسفالتی در دماهای پایین با افزودن گیلسونیت بدتر می شود، در حالی که استفاده از پودر لاستیک باعث بهبود عملکرد دماهای پایین می شود. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از گیلسونیت منجر­به کاهش انرژی شکست و ضریب شدت تنش می­شود. در حالی که افزودن خرده لاستیک منجر به افزایش آنها شد. بر اساس نتایج، افزودن افزودنی های نیمه گرم منجر به افزایش انرژی شکست و کاهش سختی در دماهای پایین شد.

اصلاح قیر به روش کامپوزیت به طور فزاینده ای برای کاهش مشکلات مضر مرتبط با اصلاح کننده های آسفالت و برآورده کردن تقاضای انبوه برای آسفالت استفاده می شود. در این مطالعه، نانوکامپوزیت nano-AL2O3 در سه درصد 1 %، 2 % و 3 % نسبت به وزن قیر در قیر شاهد و اصلاح شده به منظور بهبود عملکرد آنها در دماهای بالا و متوسط اجرا شد. این قیرها از نظر خواص پایداری ذخیره سازی، فیزیکی، رئولوژیکی و دمای بالا مورد ارزیابی قرار گرفتند. علاوه بر این، قیرهای اصلاح شده کامپوزیت nano-AL2O3 در مخلوط آسفالتی مورد استفاده قرار گرفتند و مقاومت آن ها در برابر ترک خوردن، تغییر شکل دائمی و آسیب رطوبت بررسی شد. اصلاح قیر nano-AL2O3 با استفاده از قیرهای خالص، اصلاح شده با پلیمر و اصلاح شده با خرده لاستیک انجام شد. اضافه کردن nano-AL2O3 به قیر، سختی، پایداری ذخیره دمای بالا، مقاومت تغییر شکل دائمی و تحمل ترک خوردگی را بهبود می بخشد. علاوه بر این، کامپوزیت­های nano-AL2O3 با قیر خالص و اصلاح شده، مقاومت بهبود یافته در برابر تغییر شکل دائمی، ترک خوردگی و آسیب رطوبت در بتن آسفالتی مخلوط گرم را فراهم می کنند. کامپوزیت 2 % nano-AL2O3 بهترین عملکرد را از نظر مقاومت در برابر تغییر شکل دائمی نشان داد، کامپوزیت 3 % nano-AL2O3 بهترین عملکرد را از نظر مقاومت در برابر آسیب رطوبت نشان داد، 2 % nano-AL2O3 با پلیمر و قیرهای آسفالت تغییر یافته پودرلاستیک هر دو بهترین عملکرد را از نظر مقاومت در برابر ترک خوردگی نشان دادند و کامپوزیت 3 % نانو nano-AL2O3 با قیرخالص مقاومت در برابر ترک خوردگی را بهبود بخشید.