مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
سال:1387 | دوره:10 | شماره:5 (مسلسل 41) |تعداد مقالات:18

مقدمه: تعیین ویژگی های بالینی افراد دچار اختلال تحمل گلوگز ایزوله (Isolated IGT) که به صورت گلوکز ناشتای سرم (FPG) کمتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر و گلوکز 2 ساعته سرم (2h-PG) بین 140 و 200 میلی گرم بر دسی لیتر تعریف می شود. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، داده ها و یافته های آزمون تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) مربوط به 8212 شرکت کننده مطالعه قند و لیپید تهران (4742 زن و 4370 مرد) با سن مساوی یا بیشتر 20 سال که مبتلا به دیابت بودند ارزیابی شد. مدل های رگرسیون لوجیستیک برای پیش بینی ابتلا به IGT ایزوله در میان 7012 فرد دارای FPG کمتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر ساخته شد. یافته ها: شیوع کلی IGT، %13.6 (تعداد 1120 نفر) بود که از این میان %59.6 (668 نفر) دچار IGT ایزوله بودند. در مدل بالینی، نسبت های شانس تطبیق داده شده برای ابتلا به IGT ایزوله، برای سن بالای 40 (2.6)، فشار خون بالا (1.9)، اضافه وزن (1.7)، یا چاقی (2.2)، سابقه خانوادگی دیابت (1.3) و جنس مونث (1.2) از نظر آماری معنی داری بودند. اضافه کردن پروفایل های لیپید به مدل بالینی، سطح زیر منحنی (AUC) را فقط اندکی افزایش داد (%72.5 در مقابل %71.4 و P=0.001). مدل بالینی دیگری شامل دور کمر، قدرت پیش بینی کنندگی مشابهی با مدل بالینی شامل جنسیت مونث داشت. (سطح زیر نمودار %71.7 در مقابل %71.7 و P=0.15). نتیجه گیری: این آنالیز نشان داد که در بزرگسالان تهرانی با FPG کمتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر، جنس مونث، سن بالا، سابقه خانوادگی دیابت، اضافه وزن یا چاقی و فشار خون بالا، به طور معنی داری با احتمال بالاتر وجودIGT  ایزوله ارتباط دارند؛ بنابراین انجام آزمون تحمل گلوکز خوراکی در افراد دارای ویژگی های ذکر شده توصیه می شود.

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر بررسی دقت تشخیصی تعریف های سندرم متابولیک طبق معیار های Modified ATP III و IDF در شناسایی افراد مبتلا به مقاومت به انسولین و ارزیابی میزان توافق بین این تعریف ها و مقاومت به انسولین است. مواد و روش ها: نمونه ها شامل 347 فرد غیردیابتی از مطالعه قند و لیپید تهران (140 مرد و 207 زن) با سن 84-21 سال بودند. مرجع استاندارد مقاومت به انسولین،HOMA-IR  بود و مقاومت به انسولین به صورت HOMA-IR≥2.5 در نظر گرفته شد. یافته ها: بر اساس معیارهای ATP III و IDF به ترتیب %38.9 و 45% مبتلا به سندرم متابولیک بودند. حساسیت و ویژگی ATP III به ترتیب %52.3 و %65 و بر اساس IDF به ترتیب 60% و 59% بود. ضریب توافق کاپا بین ATP III و IDF با HOMA-IR به ترتیب 0.14 و 0.15 بود. دقت تشخیصی سطح زیر منحنی راک که از طریق شمارش تعداد اجزای سندرم متابولیک رسم شد، به نسبت پایین بود. وقتی که هر یک از اجزای سندرم متابولیک به عنوان مقادیر کمی در نظر گرفته شدند، دور کمر و قند خون ناشتا به تنهایی دقتی معادل یا حتی بیشتر از شمارش اجزای سندرم متابولیک داشتند. نتیجه گیری: تعریف های Modified ATP III و IDF برای تشخیص مقاومت به انسولین از حساسیت کمی برخوردار بوده، توافق ناچیزی بین این معیارها و مقاومت به انسولین وجود دارد. اندازه گیری دور کمر یا قند خون ناشتا ساده تر است و برای تشخیص مقاومت به انسولین دقت بیشتری دارد.

مقدمه: سندرم X یا سندرم مقاومت به انسولین یا سندرم متابولیک، مجموعه ای از عوامل خطرساز است که منجر به دیابت، قلبی ـ عروقی و مرگ و میر ناشی از این بیماری ها می شود. با توجه به نقش مهم استرس اکسیداتیو در ایجاد عوارض این سندرم، هدف از این مطالعه بررسی اثر مکمل ویتامین E بر مقاومت به انسولین و سایر عوامل خطرساز در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه کارآزمایی بالینی و تصادفی دوسوکور، 70 بیمار مبتلا به سندرم متابولیک (45 زن و 25 مرد) با دامنه سنی 29 تا 57 سال، به طور تصادفی به دو گروه دریافت کننده 400 میلی گرم ویتامین (n=35) E و شاهد (دریافت کننده دارونما، n=35) به مدت 3 ماه تقسیم شدند. پرسشنامه 24 ساعته خوراک در ابتدا و پایان ماه های اول، دوم و سوم برای هر بیمار تکمیل شد. مقادیر سرمی گلوکز (به روش آنزیماتیک)، انسولین (به روش رادیوایمونواسی)، لیپوپروتئین ها (به روش آنزیمی)، اسیداوریک وCRP  (به روش رنگ سنجی) در شروع و پایان مطالعه اندازه گیری شد. برای آنالیز آماری از آزمون های تی، جفتی، آزمون مجذور خی و آنووا استفاده شد. یافته ها: کاهش معنی داری در فشارخون سیستولی و دیاستولی در گروه مصرف کننده ویتامین E در پایان مطالعه در مقایسه با شروع مطالعه (به ترتیب P=0.001 و P=0.009) و هم چنین تفاوت معنی دار فشارخون سیستولی در پایان مطالعه بین دو گروه وجود داشت (P=0.003). در گروه مصرف کننده ویتامین E، غلظت گلوکز و تری گلیسرید سرم نیز در پایان مطالعه در مقایسه با شروع مطالعه کاهش معنی داری داشت (به ترتیب P=0.03 و P=0.01). به طوری که میزان گلوکز و تری گلیسرید در گروه مصرف کننده ویتامین E از 114.07±9.64 و 221.8±59.54 میلی گرم در دسی لیتر به ترتیب 101.05±9.7 و 197.65±56.77 میلی گرم در دسی لیتر کاهش یافت. کاهش معنی داری در گلوکز و تری گلیسرید سرم در پایان مطالعه بین دو گروه وجود داشت (به ترتیب P=0.02 و P=0.04). اختلاف معنی داری در میزان انسولین سرم و مقاومت به انسولین در گروه مصرف کننده ویتامین E در پایان مطالعه در مقایسه با شروع مطالعه (به ترتیب P=0.03 و P=0.04) وجود داشت. میزان انسولین سرم از 8.3±1.6 میکرو واحد در میلی لیتر در گروه مصرف کننده ویتامین E به 7.48±1.55 میکروواحد در میلی لیتر کاهش یافت. نتیجه گیری: تجویز 400 میلی گرم ویتامین E به مدت 3 ماه در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک باعث بهبود فشارخون، تری گلیسرید، گلوکز، انسولین و مقاومت به انسولین شد.

مقدمه: مطالعه های مختلف درباره توانمندی افراد مبتلا به دیابت انجام شده است. با این وجود پژوهش های کمی درباره موانع و تسهیل کننده های توانمندی افراد مبتلا به دیابت در ایران وجود دارد. درک عوامل تاثیرگذار بر فرایند توانمندی، مراقبان بهداشتی را در تسهیل اثر بخش تر توانمندی افراد مبتلا به دیابت یاری می رساند. مواد و روش ها: این مطالعه یک تحقیق کیفی از نوع تئوری پایه است که با استفاده از مصاحبه عمیق بدون ساختار از 11 مرد و زن 73-21 ساله مبتلا به دیابت انجام شد. داده ها در فاصله بهمن 1385 تا تیر 1386 جمع آوری شدند و مضامین بر اساس مراحل ابتدایی روش اشترایوس و کوربین به دست آمدند. یافته ها: داده ها حاکی از آن بود که موانع توانمندی در بیماری دیابت مانند تنش، نگاه منفی به دیابت، سیستم های درمانی ناکارآمد و فقر و بی سوادی مشابه سایر بیماری های مزمن است. ضمن آن که آموزش دیابت، ترس از بیماری و عوارض آن و امید به آینده ای بهتر در تسهیل توانمندی افراد مبتلا به دیابت ضروری است. هم چنین مفاهیم پزشک؛ انسان مقدس، دیابت خواست خداوند، جسم هدیه الهی و حمایت همتایان و اعضای خانواده به خصوص دختران، از تسهیل کننده های اختصاصی در بستر اجتماعی و فرهنگی ایران بود. نتیجه گیری: موانع و تسهیل کننده های توانمندی در افراد مبتلا به دیابت مشابه سایر کشور ها است. هم چنین، توانمندی در ایران به طور جدی تحت تاثیر باورهای فرهنگی و مذهبی افراد مبتلا به دیابت قرار دارد. شناسایی این عوامل تاثیرگذار، می تواند مراقبان بهداشتی را در تسهیل اثر بخش تر فرایند توانمندی یاری کند.

مقدمه: شواهدی وجود دارد که درمان کم کاری تیروئید با ترکیبی از T3 و T4 کارآتر از درمان فقط با T4 است. هدف از مطالعه حاضر مقایسه اثر درمان ترکیبی T3 و T4 با لووتیروکسین تنها بود. مواد و روش ها: این پژوهش به روش کارآزمایی بالینی تصادفی و دو سو کور انجام شد. بیماران وارد شده در مطالعه 60-18 ساله بودند و دوز ثابت لووتیروکسین طی 3 ماه اخیر دریافت می کردند. بیماران، مطالعه را در مدت 4 ماه به پایان رساندند و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی دریافت کننده درمان ترکیبی  T3/T4(6.25 میکروگرم لیوتیرونین 2 بار در روز به جای 50 میکروگرم لووتیروکسین دریافتی قبلی) و دریافت کنندهT4  تنها تقسیم شدند. وزن، قد، فشارخون، تعداد نبض، سطح TSH،T4  تام،T3  تام، تری گلیسرید، کلسترول تام،LDLC  و HDLC سرم اندازه گیری و پرسشنامهGHQ–28  در ابتدا و انتهای مطالعه اخذ شد. یافته ها: از میان 71 شرکت کننده، 60 بیمار مطالعه را به پایان رساندند (در دو گروه 30 نفری). در گروه دریافت کننده درمان ترکیبی، سطح سرمی T4 تام کاهش و سطح سرمی T3 تام افزایش یافت (P<0.001). در حالی که مقادیر آن ها در گروه شاهد تغییری پیدا ننمود. سطح سرمی TSH در هر دو گروه قبل و بعد از مطالعه در محدوده طبیعی قرار داشت. در پایان مطالعه تفاوتی در وزن، ضربان قلب، فشار خون و هم چنین وضعیت چربی دو گروه درمانی دیده نشد. در مورد پرسشنامهGHQ–28  مجموع امتیازها بین دو گروه تفاوتی نداشت ولی در مورد زیرگروه مربوط به اضطراب و بی خوابی، درمان ترکیبی با T3/T4 باعث بدتر شدن امتیازهای کسب شده، گردید (P=0.037). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که درمان ترکیبی T3/T4 تاثیری در احساس خوب بودن، وضعیت سلامت عمومی، کیفیت زندگی و بهبود وضعیت پروفایل چربی بیماران مبتلا به هیپوتیروئیدی اولیه ندارد و درمان با لووتیروکسین به تنهایی، همچنان درمان استاندارد در این رابطه محسوب می شود.

مقدمه: تاثیر هورمون  های تیروئید بر مراحل مختلف تکامل سلول های مغز در مطالعه های مختلف نشان داده شده است. از طرفی تیروئیدیت پس از زایمان با تیتر بالای آنتی بادی ضد پراکسیداز در دوران بارداری همراه است. خودایمنی تیروئید در دوران بارداری منجر به کاهش T4 آزاد در سرم مادر با وجود عملکرد طبیعی تیروئید می گردد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر ابتلای مادر به تیروئیدیت پس از زایمان بر عملکرد تیروئید و تکامل شناختی کودک حاصل از آن بارداری طراحی شد. مواد و روش ها: این مطالعه هم گروهی ـ مشاهده ای از آبان 86 تا فروردین 1387 در کودکان متولد شده از مادران مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان در مقایسه با کودکان مادران با عملکرد طبیعی تیروئید در دوران بعد از زایمان انجام شد. نمونه خون و ادرار از کودکان و نمونه خون از مادران برای بررسی عملکرد تیروئید دریافت شد. تمام کودکان از نظر عملکرد شناختی به وسیله 7 آزمون روانشناختی توسط روانشناس بالینی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: 124 کودک، 55 نفر در گروه مورد (فرزند مادر مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان) و 69 کودک در گروه شاهد (فرزند مادر بدون ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان) ارزیابی شدند. متوسط سن کودکان در گروه مورد 9.5±1.4 و در گروه شاهد 9.4±0.1 سال بود. هیچ تفاوتی از نظر عوامل زمینه ای احتمالی موثر بر بهره هوشی در دو گروه وجود نداشت. میانگین بهره هوشی کلی، عملکردی و کلامی در گروه مورد و شاهد به ترتیب 10±115 در مقابل 12±116، 11±113 در مقابل 12±116 و 12±113 در مقابل 13 ±113 بود. (P=0.5). از نظر سایر آزمون های عملکرد شناختی در هیچ یک از 7 آزمون روانشناختی تفاوتی بین دو گروه یافت نشد. هم چنین از نظر عملکرد تیروئید بین دو گروه تفاوتی دیده نشد. نتیجه گیری: تیروئیدیت پس از زایمان در مادران سبب افزایش شیوع گواتر یا اختلال در عملکرد تیروئید، تکامل شناختی و بهره هوشی کودکان نمی شود.

مقدمه: بیماری های گره ای تیروئید شایع و یکی از روش های درمانی معمول آن جراحی است. یکی از عوارض شایع بعد از جراحی های تیروئید تشکیل کلوئید در قسمت قدامی گردن است که از نظر زیبایی مشکل بزرگی برای بیمار ایجاد می کند. گواتر ندولر از بیماری های شایع تیروئید است که درمان معمول آن جراحی است. با توجه به این که با ارزیابی صحیح بالینی و FNA خطر بدخیمی ندول های تیروئید کم است، لزوم یک روش درمانی غیر تهاجمی و بدون عارضه مطرح شده است. مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی از نوع مورد ـ شاهدی است. 39 بیمار مونث مبتلا به گره منفرد جامد خوش خیم تیروئید اثبات شده توسط FNA وارد مطالعه شدند. 18 بیمار درمان شدند و 21 نفر نیز به عنوان گروه شاهد تا آخر مطالعه پیگیری شدند. درمان توسط لیزر فوتوکواگوگولیشن به صورت زیرپوستی با هدایت اولتراسونوگرافی (PLP) با استفاده از لیزر جراحی دایود با فیبر نوری 0.4 میلی متری و توان 3-1 وات انجام شد. بیماران قبل از شروع درمان و در فواصل 24 ساعت، 1 ماه و 3 ماه بعد از درمان معاینه شدند و حجم گره ها به وسیله اولتراسوند اندازه گیری شد. سپس میانگین حجم گره ها قبل و بعد از درمان تعیین و بین دو گروه مقایسه شد. یافته ها: میانگین حجم گروه ها در گروه درمان شده با PLP بعد از 3 ماه از 26.3±23 سی سی به 15.1±13 سی سی کاهش یافت (P<0.001) اما در گروه شاهد از 27.67±22.97 سی سی به 27.81±23.24 سی سی رسید (P=0.5). میانگین کاهش حجم در گروه درمان شده 11.23±11.48 سی سی و میانگین افزایش حجم در گروه شاهد 0.13±1.03 سی سی بود (P<0.001). به طور کلی میانگین کاهش حجم در گروه درمان شده 42.7 درصد و میانگین افزایش حجم در گروه شاهد 0.37 درصد بود. در بیماران درمان شده هیچ اسکار یا کلوئید در قسمت قدامی گردن بجا گذاشته نشد. نتیجه گیری: فوتوکواگولیشن با هدایت اولتراسونوگرافی می تواند به عنوان درمان جایگزین غیر جراحی به صورت حداقل تهاجمی و بدون عارضه برای گروه های خوش خیم دارای نشانه های بیماری تیروئید در بیماران نامناسب برای جراحی استفاده شود.

مقدمه: تفسیر صحیح اطلاعات به دست آمده از اندازه گیری حجم تیروئید با اولتراسونوگرافی نیازمند داشتن یک مرجع استاندارد شده حاصل از جامعه ای با دریافت کافی ید است. در حال حاضر توافق نظر همگانی برای مقادیر طبیعی حجم تیروئید به عنوان یک مرجع بین المللی وجود ندارد. هدف از این مطالعه تعیین حجم تیروئید دانش آموزان مدارس شهر تهران که در تمام طول عمر خود از دریافت کافی ید برخوردار بوده اند، می باشد. مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی ـ مقطعی 464 دانش آموز دختر و پسر 7 تا 15 ساله مدارس شهر تهران، 15 سال پس از یدرسانی همگانی بررسی شدند. اطلاعات تن سنجی، اندازه تیروئید با لمس و حجم تیروئید اندازه گیری شده با اولتراسونوگرافی جمع آوری شد. یافته ها: شیوع گواتر با لمس، 2.3 و با اولتراسونوگرافی، 2% بود. تمام مبتلایان، گواتر درجه یک داشتند. حجم تیروئید اندازه گیری شده دختران و پسران دانش آموز در تمام سنین اختلاف معنی داری با هم نداشت. ارتباط قابل توجهی بین حجم تیروئید با سن، وزن و سطح بدن وجود داشت. میانه حجم تیروئید دانش آموزان تهرانی در تمام گروه های سنی از مطالعه سال 1380 تهران و همچنین مقادیر توصیه شده به عنوان حجم طبیعی تیروئید، کوچک تر است. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه ضرورت بازنگری مقادیر توصیه شده به عنوان یک مرجع بین المللی برای حجم طبیعی تیروئید توسط کمیته بین المللی کنترل کمبود ید سازمان جهانی بهداشت را نشان می دهد.

مقدمه: با توجه به نقش پرفشاری خون در ایجاد بیماری های قلبی ـ عروقی، هدف این مطالعه تعیین شیوع پرفشاری خون در جمعیت بزرگسال استان سمنان و ارتباط آن با بعضی از عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی است. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی که از مهر تا بهمن ماه سال 1384 انجام شد، 3799 نفر در سطح کل استان سمنان (شامل 1695 مرد و 2104 زن با سن 69-30 سال) به روش نمونه گیری خوشه ای در مناطق شهری و روستایی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه انجام شد. معاینه های جسمی شامل اندازه گیری فشار خون (میانگین دوبار اندازه گیری فشار خون با روش استاندارد)، نمایه توده بدن، اندازه گیری دور کمر و لگن انجام شد. از افراد مورد مطالعه، نمونه خون ناشتا (12 ساعت ناشتا) برای اندازه گیری قندخون، تری گلیسرید و کلسترول گرفته شد. داده ها با روش های مناسب آماری آنالیز شدند. یافته ها: شیوع پرفشاری خون بعد از تعدیل برای سن، در مرد ها %24.1 و در زنان %24.7 بود (P>0.05). با افزایش سن، شیوع پرفشاری خون در هر دو جنس افزایش معنی داری یافت. شیوع پرفشاری خون در مناطق شهری %24.1 و در مناطق روستایی %24.8 بود (P>0.05). فقط %25.5 افراد دچار پرفشاری خون، درمان دارویی دریافت می کردند. این میزان در مردها %19.5 و در زن ها %30.6 بود (P<0.001). در %41.2 افراد درمان شده، فشارخون کنترل شده بود. میزان کنترل فشارخون در مردها 41% و در زن ها %41.3 بود (P>0.05). هم چنین، %40.6 افراد از پرفشاری خون خود آگاهی داشتند. این میزان در مردها 30% و در زن ها %49.7 بود (P<0.001). در %93.7 مردان و %97.2 افراد دچار فشارخون بالا، حداقل یکی دیگر از عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی وجود داشت که با افزایش سن این ارتباط بیشتر شد. در نهایت آنالیز رگرسیون نشان داد که که مردان 1.28 برابر زنان و افراد چاق 1.7، دچار دیابت 1.86، دارای تری گلیسرید غیرطبیعی 1.30، دارای کلسترول غیرطبیعی 1.30 و دارای چاقی شکمی 1.79 برابر افراد سالم (یعنی دارای وضعیت طبیعی متغیر ذکر شده) در معرض پرفشاری خون قرار داشتند (در همه موارد P<0.001). نتیجه گیری: شیوع به نسبت بالای پرفشاری خون در جمعیت بزرگسال استان سمنان، عدم آگاهی درصد زیادی از این افراد از ابتلا به پرفشاری خون و کنترل ضعیف این عارضه در افراد درمان شده با دارو و نیز همراهی بسیار بالای پرفشاری خون با سایر عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی، لزوم اتخاذ برنامه های پیشگیری و درمانی مناسب را در استان سمنان گوشزد می نماید.

مقدمه: مطالعه های مختلف، نشان داده اند که بین وضعیت مس، روی، نسبت روی به مس، آهن و فریتین سرم و تغییرات لیپیدهای خون ارتباط وجود دارد. با توجه به شیوع روزافزون هایپرلیپیدمی، این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت سرمی مس، روی، نسبت روی به مس، آهن و فریتین در افراد هایپرلیپیدمیک و سالم و مقایسه آن ها در این افراد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی در 96 مرد 65-18 ساله انجام شد. افراد با توجه به سطح سرمی تری گلیسرید و کلسترول تام، به سه گروه 32 نفره هایپرکلسترولمیک، هایپرکلسترولمیک ـ هایپرتری گلیسریدمیک و سالم طبقه بندی شدند. از کلیه افراد 10cc نمونه خون وریدی در حالت ناشتا گرفته شد. سطح لیپیدهای سرم و آهن با روش آنزیماتیک، مس و روی سرم به روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی و فریتین به روش الایزا اندازه گیری شدند. برای اندازه گیری وضعیت دریافت ریزمغذی های مذکور از یک پرسشنامه یادآمد 24 ساعته خوراک و دو یادداشت غذایی (شامل یک روز تعطیل و یک روز وسط هفته) استفاده شد. اطلاعات مربوط به مصرف مواد غذایی با استفاده از نرم افزار Food Processor I آنالیز شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافته ها: میزان آهن دریافتی در گروه هایپرکلسترولمیک ـ هایپرتری گلیسریدمیک به طور قابل ملاحظه ای نسبت به افراد سالم بیشتر بود (28.9±1.6 میلی گرم در مقابل 23.2±1.8 میلی گرم، P<0.05). هم چنین، سطح آهن سرم افراد هایپرکلسترولمیک (99.3±2.9mg/dl) و هایپرکلسترولمیک ـ هایپرتری گلیسریدمیک (122±5.8mg/dl) به طور معنی داری بیشتر از افراد سالم (85±9.3mg/dl) بود (P<0.05). بین سایر متغیرها در گروه های مورد بررسی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات وضعیت آهن در گروه های هایپرلیپیدمیک توصیه می شود سطح سرمی و دریافت غذایی آهن در این افراد ارزیابی قرار شود و تغییرات آن ها مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: پوکی استخوان معضل شناخته شده بهداشت عمومی است که با توجه به بالا رفتن سن متوسط جامعه اهمیت آن روز به روز بیشتر می شود و زنان مهم ترین جمعیت در معرض خطر هستند. با توجه به متفاوت بودن عوامل خطرساز و شدت اثر آن ها در جوامع مختلف، این مطالعه عوامل خطرساز مرتبط با این بیماری را در زنان ایرانی ارجاع شده به مرکز سنجش پوکی استخوان بیمارستان چمران در سال 1386 بررسی نموده و بر اساس آن فرمول ریاضی برای تخمین میزان پوکی استخوان بر اساس یافته های بالینی طراحی کرده است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی ـ تحلیلی بر پایه اطلاعات بیماران سرپایی است که در سال 1386 به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان چمران مراجعه کردند. روش نمونه گیری به صورت سرشماری و حجم نمونه 1047 نفر بود. اطلاعات از پرسشنامه ای که به صورت حضوری از مراجعه کنندگان به این مرکز تهیه شده بود استخراج گردید و همه افراد به روش دگزا در نواحی هیپ و ستون فقرات دانسیتومتری شدند. یافته ها: %28.2 زنان در ناحیه هیپ %8.7 در ناحیه ستون فقرات استئوپروتیک بودند. 73% از زنان مورد بررسی یائسه بودند. میانگین ± انحراف معیار سن و وزن زنان 54.5±(10.3) سال و 69.6±(10.8) کیلوگرم و میانگین ± انحراف معیار  T-scoreهیپ و ستون فقرات -1.88±(1.08) و -1.04±(1.05) محاسبه شد. پس از بررسی، عوامل تشدید کننده استئوپروز در ناحیه هیپ شامل سن، یائسه بودن، مدت زمان گذشته از یائسگی، سابقه شکستگی، سابقه مصرف مکمل های کلسیم و دوز آن، تعداد زایمان، مدت زمان شیردهی و عوامل پیشگیری کننده شامل وزن، مصرف قرص های ضد بارداری و ورزش با (P<0.05) معنی دار بودند. در ناحیه ستون فقرات عوامل تشدید کننده شامل سن، یائسه بودن، مدت زمان گذشته از یائسگی، مدت زمان ابتلا به دیابت، سابقه شکستگی، سابقه مصرف مکمل های کلسیم و دوز آن، تعداد زایمان، مدت زمان شیردهی و عامل پیشگیری کننده وزن با (P<0.05) معنی دار بودند. با استفاده از روش آنالیز رگرسیون گام به گام مدل ریاضی حداقلی برای پیشگویی تراکم استخوان هیپ و ستون فقرات به دست آمد. سپس مدل ریاضی هیپ در قالب یک قاعده تصمیم گیری بالینی در تعداد کمتری از موردهای مستقل رواسازی شد. نتیجه گیری: با استفاده از این مدل، به کمک یافته های بالینی و شرح حال می توان برای تشخیص افراد در معرض خطر استئوپروز و شروع زودتر اقدامات پیشگیری و درمانی استفاده کرد؛ هم چنین از صرف هزینه های اضافی تشخیصی برای افرادی که در معرض خطر نیستند جلوگیری به عمل آورد.

مقدمه: گرلین یک پپتید ترشح شده از معده است و نقش مهمی در تعادل انرژی، چاقی و رفتار دریافت غذا ایفا می کند. این پپتید باعث افزایش اشتها دریافت غذا، و اکتساب وزن می شود. هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثر یک دوره تمرین استقامتی با شدت بالا بر بیان ژن گرلین در عضله دوقلو و سرم موش های صحرایی نر. مواد و روش ها: به این منظور، 20 سر موش نر صحرایی نژاد ویستار با شرایط وزنی و سنی مشابه انتخاب و به طور تصادفی در 2 گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. گروه مورد با شدت 34 متر در دقیقه (معادل Vo2 max %85)، هر جلسه به مدت 60 دقیقه، 5 روز در هفته و در مجموع به مدت 12 هفته به تمرین روی نوار گردان پرداختند. 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین و پس از یک شب کامل ناشتایی، موش ها بیهوش شدند و نمونه گیری خونی و بافت برداری انجام شد. برای اندازه گیری بیان ژن گرلین از روش RT-PCR و برای اندازه گیری گرلین پلاسما از روش الایزا (ELISA) استفاده شد. یافته ها: این پژوهش نشان داد که تمرین طولانی مدت با شدت بالا موجب افزایش بیان ژن گرلین در عضله دوقلو و افزایش سطح سرمی گرلین شد که این افزایش نسبت به گروه شاهد معنی دار بود. هم چنین گلیکوژن عضله دوقلو و کبد در گروه مورد نسبت به گروه شاهد کاهش یافت. نتیجه گیری: نتیجه این پژوهش از نقش گرلین در تعادل و هموستاز انرژی سلول حکایت دارد، به طوری که تمرین باعث کاهش سطح ذخایر انرژی سلول عضله و کبد می شود در پاسخ به کمبود انرژی، ترشح گرلین افزایش می یابد تا رفتار دریافت غذا را تحریک، منابع از دست رفته انرژی را تامین و تعادل انرژی را دوباره برقرار کند. این امر به نوبه خود باعث یک پراشتهایی موضعی در عضله می شود که به موجب آن، بیان ژن مذکور افزایش می یابد تا با اثر بر مراکز اصلی تنظیم تعادل انرژی به بازیافت و تامین انرژی کمک نماید.

مقدمه: چاقی مرکزی از جمله عوارض شایع مصرف گلوکوکورتیکوئیدها است که با مقاومت به انسولین همراه است است. در برخی مطالعه  ها مصرف تیازولیدین دیون  ها در بیماران دیابتی باعث کاهش چاقی مرکزی شده است. هدف این مطالعه بررسی اثر پیوگلیتازون بر چاقی مرکزی ناشی از مصرف گلوکوکورتیکوئید در موش صحرایی بود. مواد و روش ها: 40 سر موش صحرایی نژاد اسپراگ دایلی به دو گروه 20 تایی (10 ماده و 10 نر) تقسیم شدند. گروه اول متیل پردنیزولون سوکسینات به میزان 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن سه بار در هفته به صورت زیرپوستی و پیوگلیتازون به میزان 30 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم به صورت خوراکی دریافت کردند و گروه دوم فقط متیل پردنیزولون سوکسینات دریافت کردند. پس از سه هفته موش ها کشته شده، وزن چربی احشایی در دو گروه، وزن کل و دور شکم آن ها قبل و بعد از مطالعه با هم مقایسه شدند. یافته ها: وزن موش ها در دو گروه پس از مداخله تغییری نداشت ولی دور شکم در گروهی که پیوگلیتازون مصرف کرده بودند به طور قابل توجهی کمتر بود (11.92±1.20 در برابر 14.98±1.74 سانتی متر (P<0.000). میزان چربی احشایی نیز در این گروه کمتر بود (11.95±2.76 در برابر 7.32±2.60 گرم) (P<0.000).نتیجه گیری: مصرف پیوگلیتازون بر چاقی مرکزی ناشی از گلوکوکورتیکوئیدها اثر جلوگیری کننده دارد .

مقدمه: گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) یکی از مهم ترین نوروترانسمیترهای مهاری در سیستم عصبی پستانداران است. مطالعه ها نشان داده اند که گابا با غلظتی مشابه مغز در جزایر پانکراس وجود دارد و از سلول های بتا ترشح می شود و اعمال سلول های بتا را تنظیم می نماید. غلظت گابا و تعداد سلول های ترشح کننده آن در بافت پانکراس بیماران دیابتی و مدل های تجربی دیابت کاهش پیدا می کند. هم چنین در مورد اثر گابا بر ترشح انسولین یافته های ضد و نقیضی وجود دارد. این مطالعه با هدف بررسی این موضوع که آیا تجویز گابا در مدل حیوانی دیابت می تواند ترشح انسولین و گلوکاگون را تغییر دهد و منجر به بهبود برخی از علایم دیابت شود یا خیر. مواد و روش ها: در این مطالعه از 20 عدد موش نر نژاد CD1 با سن هفت هفته استفاده شد. همه حیوانات با تجویز داخل صفاقی 40 میلی گرم بر کیلوگرم استرپتوزوتوسین (STZ) به مدت پنج روز متوالی دیابتی شدند. دو ماه پس از القای دیابت حیوانات به دو گروه ده تایی تقسیم شدند. یک گروه از حیوانات روزانه 200 میکرومول گابا که در PBS حل شده بود به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت و گروه دیگر به عنوان شاهد (حلال)، هم حجم گابا از محلول PBS دریافت کرد. هر دو گره به مدت دو ماه و نیم تحت کنترل قرار گرفتند. نتایج میزان قند خون در گروه دریافت کننده گابا، 42 روز پس از درمان نسبت به گروه حلال و همین طور نسبت به اولین روز درمان کاهش معنی داری پیدا کرد. گلوکاگون، حجم ادرار و آب مصرفی در گروه دریافت کننده گابا دو ماه و نیم پس از درمان نسبت به گروه حلال کاهش معنی داری را نشان داد و غلظت انسولین پلاسما (0.989±0.67 و 0.779±0.11 نانوگرم بر میلی لیتر) در این زمان افزایش معنی داری و غلظت گلوکاگون (91.71±4.52 و 130.07±18.78 میلی گرم در دسی لیتر) کاهش معنی داری را نسبت به گروه حلال پیدا کردند. هم چنین، آزمون تحمل گلوکز نیز نسبت به گروه حلال دو ماه و نیم پس از درمان به حالت طبیعی بازگشت. نتیجه گیری: تجویز گابا می تواند از طریق تنظیم ترشح انسولین و گلوکاگون بعضی علایم دیابت را بهبود بخشد و شاید بتوان در آینده برای درمان دیابت از آن کمک گرفت.