پژوهش در آموزش علوم پزشکی
سال:1397 | دوره:10 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

مقدمه: نیاز به تسلط به زبان انگلیسی به عنوان زبان جهانی و همچنین ابزاری برای دستیابی به اطلاعات علمی جدید در گستره های مختلف علمی، پژوهشی و فرهنگی کاملا احساس می شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مهارت خودتنظیمی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور در درس زبان انگلیسی انجام گردید.روش ها: در این پژوهش نیمه تجربی از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری کل دانشجویان رشته پرستاری شهر اهواز بودند. 84 دانشجوی رشته پرستاری دانشگاه جندی شاپور در آغاز ترم تحصیلی 94-93 با روش تصادفی ساده در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. گروه آزمایش 5 جلسه مهارت های خودتنظیمی را آموزش دیدند. اثربخشی این آموزش از طریق آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی ISM مک اینرنی و سینکلایر و آزمون زبان انگلیسی (محقق ساخته) مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت اطلاعات بدست آمده از پیش آزمون و پس آزمون مربوط به نمرات گروه مداخله و گروه های کنترل از طریق نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج، در پیش آزمون (قبل از مداخله) میانگین نمرات دانشجویان در آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی در گروه مداخله و کنترل تفاوت آماری معنی داری را نشان نداد، اما میانگین نمرات پس آزمون (بعد از مداخله) در دانشجویان گروه مداخله اختلاف معنی داری را نشان داد (0.009=p).نتیجه گیری: بکارگیری آموزش مهارت های خودتنظیمی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان پرستاری تاثیر مثبت دارد و موجب افزایش انگیزش پیشرفت دانشجویان پرستاری در یادگیری درس زبان انگلیسی می گردد.

مقدمه: آموزش مداوم فرآیندی است که ارتقای سطح توانمندی جامعه پزشکی و یادگیری مادام العمر را به دنبال دارد. با توجه به این که برای آموزش مداوم، وجود بستر مناسب از عوامل اصلی اثربخشی آن هاست، آگاهی دقیق از تجارب اساتید محترم شرکت کننده در برنامه های آموزش مداوم، ما را قادر به شناسایی نیازها و عوامل مثبت تاثیرگذار در ارتقا و برگزاری هرچه بهتر برنامه های آموزش مداوم در دانشگاه خواهد نمود. تحقیق کیفی حاضر با هدف تبیین تجارب اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان از شرکت در برنامه های آموزش مداوم صورت پذیرفته است.روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوای قراردادی بوده که در سال 1396-1395 در جامعه پژوهش اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان با سابقه شرکت در حداقل سه برنامه آموزش مداوم که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، صورت گرفت. داده ها از طریق مصاحبه انفرادی نیمه ساختار یافته صورت پذیرفت. جهت تحلیل داده ها از شیوه تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. استحکام، دقت و صحت پژوهش با به کارگیری معیارهای گوبا و لینکلن (Guba & Lincoln) بررسی گردید.یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، 3 درون مایه اصلی و 9 درون مایه فرعی عبارت بودند از: "آموزش مستمر راهبردی" (تعهد یادگیری، خودارزیابی اثربخش، تبادل ایده ها) / "فشار اجبار آموزش" (خلاء شوق درونی، چالش های کاری، شرکت گواهی محور) /"بستر متزلزل" (آموزش ضعیف، نقص برنامه ریزی، ارزشیابی ناکارآمد).نتیجه گیری: بر اساس تجارب اعضای هیات علمی شرکت کننده در برنامه های آموزش مداوم در مطالعه حاضر که بیانگر وجود تجارب متفاوت کارآمد و ناکارآمد بود، لزوم برنامه ریزی کاربردی مناسب و کارآمد جهت ایجاد انگیزه هرچه بیشتر، محرز می گردد.

مقدمه: آموزش مجازی یک روش آموزش الکترونیکی است که دستیابی به آموزش را برای فراگیران در هر مکانی مهیا می سازد. این مطالعه به بررسی امکان و عوامل تسهیل کننده و موانع به کارگیری آن در دانشگاه علوم پزشکی گیلان از دیدگاه اعضای هیات علمی، کارکنان ستادی فناوری اطلاعات و دانشجویان علوم پایه پزشکی پرداخته است.روش ها: تحقیق حاضر، به روش توصیفی از نوع پیمایشی بر روی 582 نفر شامل 350 نفر اعضای هیات علمی، 12 نفر کارشناسان ستادی فناوری اطلاعات و 220 نفر از دانشجویان علوم پایه پزشکی در بهمن 1395 تا شهریور 1396 انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته (40 گویه) که روایی آن از روایی صوری و محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تایید گردید. داده ها با استفاده از شاخص توصیفی و آزمون t تک نمونه ای (t- level=2.5 با توجه به مقیاس لیکرت 4 نمره ای) از طریق نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین متغیر شرایط و قابلیت به کارگیری نظام آموزش مجازی 0.529±3.30 و (8.78= t)، میانگین متغیر زمینه های کاربردی 0.505±3.28 و (8.53=t)، میانگین متغیر عوامل تسهیل کننده 0.504±3.34 و (10.38= t)، میانگین متغیر عوامل محدودکننده و موانع 0.501± 3.35و (10.76= t) و میانگین متغیر امکان به کارگیری نظام آموزش مجازی 0.439±3.32 و (11.15= t) و 0.001=p برای همه موارد بدست آمد.نتیجه گیری: وضعیت امکان به کارگیری نظام آموزش مجازی، از لحاظ شرایط و قابلیت، زمینه های کاربردی، عوامل تسهیل کننده در حد مطلوب و عوامل محدودکننده در دانشگاه علوم پزشکی گیلان بالاتر از حد متوسط بود.

مقدمه: یکی از اشکال متداول آموزشی در علوم پزشکی، آموزش دروس توسط چند مدرس (اساتید مشترک) می باشد. این شیوه آموزشی همواره با موافقان و مخالفانی روبروست. این پژوهش با هدف ارزیابی دیدگاه دانشجویان علوم پزشکی در خصوص تدریس واحدهای درسی با اساتید مشترک به اجرا در آمد. روش ها: مطالعه توصیفی-پیمایشی حاضر در سال 1392 میان گروهی از دانشجویان مقاطع کارشناسی و دکترای حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی بابل که حداقل یک ترم تحصیلی و یک درس با اساتید مشترک را گذرانده بودند، انجام پذیرفت. نمونه گیری به روش آسان و از میان افراد علاقه مند به شرکت در پژوهش به اجرا در آمد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 20 سوال جمع آوری و از طریق شاخص های آمار توصیفی، استنباطی نظیر آزمون t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 180 دانشجوی مورد بررسی 62.2 درصد دختر و 65 درصد در مقطع کارشناسی بودند. 84.4 درصد در ترم جاری و 93.9 درصد در ترم های گذشته سابقه واحد درسی با اساتید مشترک داشتند. نیمی از دانشجویان (51.1 درصد) ارائه یک درس توسط چند استاد را نامطلوب دانستند. دلایل اصلی آن ها عدم توالی مطالب درسی، افزایش بیش از اندازه حجم و ارائه مطالب تکراری بود. 58.9درصد دانشجویان در صورت برخورداری از حق انتخاب، تمایلی به انتخاب واحد درسی با اساتید مشترک نداشتند. نتیجه گیری: با توجه به عدم تمایل اکثر دانشجویان در مورد تدریس واحدهای درسی با اساتید مشترک پیشنهاد می گردد تا حدامکان از بکارگیری چندین مدرس برای یک واحد درسی خودداری شده و در موارد غیر قابل اجتناب، تعداد مدرسان به حداقل ممکن کاهش یابد. همچنین سعی شود با هماهنگی بیشتر بین اساتید از ارائه مطالب تکراری و افزایش حجم غیرضروری مطالب جلوگیری شود.

مقدمه: برای دستیابی به نتیجه نهایی و مطلوب در برنامه درسی رعایت اصول و استانداردها ضروری است. این مطالعه با هدف ابزاری برای ارزیابی صلاحیت بالینی دانشجویان پزشکی در بخش اطفال دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 92-1391 انجام شد.روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول حداقل های آموزشی دوره کارآموزی اطفال رشته پزشکی از لاگ بوک و با نظرخواهی از 15 نفر از اساتید شورای آموزشی گروه اطفال دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به روش سرشماری استخراج شد و به صورت چک لیست طراحی شد. در مرحله دوم این چک لیست در اختیار 27 نفر از اعضای هیات علمی گروه اطفال (از سه دانشگاه) قرار گرفت و میزان مواجهات بالینی مورد نیاز در این حداقل های آموزشی از آن ها پرسیده شد و میانگین نظرات اساتید، محاسبه شد.یافته ها: گردش های آموزشی بالینی در 10 گروه شامل: نوزادان، عفونی، گوارش، کلیه، تنفس، خون، اورژانس، عمومی، غدد و درمانگاه و 63 حداقل آموزشی و میزان مواجهات بالینی مورد نیاز برای این حداقل های آموزشی به صورت چک لیست طراحی شد. روایی صوری و محتوایی چک لیست توسط اعضای هیات علمی گروه اطفال تایید شد. پایایی آن نیز با ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0.82 و با استفاده از نرم افزار SPSS محاسبه گردید.نتیجه گیری: با توجه به حجم زیاد دانش در رشته پزشکی و ضرورت یادگیری مهارت یا دانش به عنوان ملاک انتخاب محتوا در برنامه درسی، لازم است این اصول در طراحی برنامه های درسی اصلی برای بهبود عملکرد افراد نسبت به وظایف شغلی آینده و نیازهای جامعه در نظر گرفته شود.

مقدمه: در دهه گذشته فناوری به سرعت رشد کرده و استفاده از این فناوری ها با سرعت فزاینده ای وارد حیطه آموزش عالی شده است. در ایران در طی سال های اخیر مطالعات و تحقیقات گسترده ای در زمینه های مختلف آموزش الکترونیک انجام شده اما کم تر به موضوع ارزشیابی آموزش الکترونیکی و برنامه های آن توجه شده است. این مطالعه با هدف تعیین نظر دانشجویان درمورد استفاده از اصل اول آموزش در دو روش آموزش الکترونیک و سنتی انجام شد.روش ها: این مطالعه به صورت یک مطالعه نیمه تجربی در سال 1395 انجام شد. جامعه مورد بررسی شامل کلیه دانشجویان کارشناسی پیوسته پرستاری ترم سوم دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان بودند که واحد درسی پرستاری بزرگسالان را اخذ کرده بودند. روش نمونه گیری مطالعه سرشماری و تعداد نمونه ها 41 نفر بود. برای بررسی اصل اول آموزش (توصیف، کاربرد، وظایف، فعال سازی و یکپارچگی) ابزار بررسی کیفیت یادگیری و آموزش (Teaching & Learning Quality) مورد استفاده قرار گرفت. برای مقایسه اجزاء اصل اول آموزش از آزمون های t جفتی و ویلکاکسون استفاده شد. تجزیه تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار آماری spss انجام شد.یافته ها: ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻤﺮه کل اصل اول آموزش در گروه آموزش سنتی 0.24±3.70 و در گروه آموزش الکترونیک 0.25±3.49 بود که از نظر آماری با استفاده از آزمون t جفتی، معنی دار بود (0.001=p). میانگین و انحراف معیار اصل توصیف در گروه آموزش الکترونیک 0.29±3.49 و در گروه آموزش سنتی 0.40±3.69، اصل کاربرد در گروه آموزش الکترونیک 0.52±3.31 و در گروه آموزش سنتی 0.59±3.76 و اصل فعال سازی در گروه آموزش الکترونیک 0.36±3.53 و در آموزش سنتی 0.34±3.70 بود که از نظر آماری با استفاده از آزمون ویلکاکسون، معنی دار بود (0.05>p).نتیجه گیری: روش آموزش سنتی نسبت به روش آموزش الکترونیک از نظر اجرای اصول اول آموزش روش مطلوب تری است.

مقدمه: پژوهش به معنی کنکاش در راستای یافتن حقایق و محیط آموزشی- پژوهشی، امکانات و عوامل آموزشی است که سبب ایجاد انگیزه علمی- پژوهشی در فرد می شوند. پژوهش در دانشگاه های علوم پزشکی اهمیت ویژه ای دارد زیرا جهت شناسایی و رفع مشکلات آموزشی، پژوهشی، بهداشتی و از بین بردن مشکلات مربوط به سلامت، کاربرد دارد. لذا این مطالعه با هدف تعیین رابطه بین محیط آموزشی- پژوهشی و علاقمندی پژوهشی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد صورت پذیرفت.روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به شیوه مقطعی بر روی 101 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد در سال 1394 به صورت سرشماری انجام شد. اطلاعات دموگرافیک، درک دانشجویان از محیط آموزشی- پژوهشی و علاقمندی به پژوهش به وسیله پرسشنامه سه قسمتی شامل 49 سوال جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (ضریب همبستگی پیرسون، t مستقل، آزمون تعقیبی توکی و آنالیز واریانس یکطرفه) از طریق نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها:نتایج نشان داد که بین محیط آموزشی- پژوهشی با علاقمندی به پژوهش ارتباط مثبت معنی دار وجود دارد (r=0.40، p≤0.03) و همچنین بین سن با علاقمندی به پژوهش ارتباط معکوس معنی دار وجود داشت (r=0.001، P≤0.001). بین محیط آموزشی پژوهشی با دانشکده محل تحصیل تفاوت معنی دار آماری مشاهده شد (0.006=P).نتیجه گیری: ارتباط مثبت و معنی داری بین محیط آموزشی- پژوهشی با علاقمندی پژوهشی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد مشاهده شد. نتایج پژوهش حاضر می تواند کانون توجه مسوولین معاونت آموزشی و همچنین تحقیقات و فناوری قرار گیرد تا با انجام مداخلات مناسب، نسبت به ارتقاء سطح خدمات آموزشی- پژوهشی دانشجویان اقدام نمایند.

مقدمه: یادگیری ترکیبی به رویکرد آموزشی اطلاق می شود که در آن تلفیقی از آموزش حضوری و بر خط ارائه می شود. بدین منظور این تحقیق با هدف بررسی مقایسه ای تاثیر روش تدریس ترکیبی بر یادگیری، انگیزش و علاقه به درس آناتومی در دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه آزاد صورت گرفت.روش ها: این پژوهش به شیوه نیمه تجربی با پیش آزمون - پس آزمون در سال 1396-1395 بر روی 120 نفر از دانشجویان رشته هوشبری دانشگاه آزاد تهران انجام و روش نمونه گیری خوشه ای بود. یک گروه به عنوان گروه آزمایش (60 نفر) به روش ترکیبی (وب لاگ و چهره به چهره) گروه دیگر به عنوان گواه (60 نفر) به روش متداول (چهره به چهره) آموزش دیدند. جهت سنجش عملکرد دانشجویان از پرسشنامه محقق ساخته در درس آناتومی، پرسشنامه های انگیزش پیشرفت هرمنس و علاقه غلامی استفاده گردید. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوایی و و پایایی آن ها از طریق ضریب کودرریچاردسون به ترتیب 0.78، 0.89، 0.79 تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس وکولموگروف اسمیرنف) با استفاده از نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که روش آموزش ترکیبی بر پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت در درس آناتومی درسطح معنی داری 0.01 تاثیر داشته است. از مولفه های انگیزش، بر اساس تفاوت میانگین در پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش، آموزش ترکیبی بر مقاومت طولانی (3.38) بیشترین تاثیر را داشته است و بر سه مولفه ادراک زمان (0.63)، آینده نگری (0.77) و توجه به ملاک شایستگی در انتخاب دوست (0.5) تاثیری نداشته است.نتیجه گیری: مدرسان و برنامه ریزان آموزشی با توجه به اهمیت یادگیری مهارت های مختلف از تلفیق یادگیری الکترونیکی در آموزش جهت افزایش انگیزش و علاقه یادگیرندگان استفاده نمایند.