مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه
سال:1395 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

به طور معمول مقالات پژوهشی که حاصل تلاش طولانی مدت نویسندگان آنها است پس از ارسال به مجلات علمی فرایند های طولانی و متعددی را طی می نمایند. به همین دلیل تمامی اعضای مجلات علمی بی وقفه توان و همت خویش را به کار می گیرند تا بتوانند به زحمات و اهداف نویسندگان آنها پاسخ مناسب داده و در نهایت با نشر مقالات بدیع و مهم آنان زیر بنای مستحکمی برای دانش موجود نیز فراهم نمایند.

زمینه و هدف: خورندگی یکی از پیچیده ترین و پرهزینه ترین مشکلات مربوط به تولید آب آشامیدنی می باشد که بر سلامت مصرف کنندگان و پذیرش عمومی یک منبع آب و هزینه های تامین آب آشامیدنی تاثیر گذار است. رسوب گذاری نیز سبب مشکلاتی همچون گرفتگی و افت فشار در شبکه آب رسانی خواهد شد. هدف از این مطالعه تعیین کیفیت شیمیایی و شاخص های پایداری (پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری) منابع تامین آب شرب روستاهای شهرستان تایباد در سال 95-1394 بود.روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، تعداد 96 نمونه (از 8 چاه) در مدت 12 ماه از نظر پارامترهای فیزیکی-شیمیایی مختلف مورد آنالیز قرار گرفت. سپس خورندگی و رسوب گذاری آب از نظر شاخص لانژلیه، شاخص رایزنر، شاخص تهاجمی و شاخص پوکوریوس تعیین شد.نتایج: نتایج نشان دادکه برخی از چاه ها نتوانستند حد مجاز کیفیت را از نظر TDS و سختی برآورده سازند. اما از نظر پارامترهای دیگری از جمله فلوراید، نیتریت و نیترات حدود مجاز رعایت شده بود. همچنین ایستگاه های نمونه برداری از نظر شاخص لانژلیه 50 درصد خورنده و 50 درصد رسوب گذار، شاخص رایزنر 50 درصد خورنده و 50 درصد خنثی، شاخص تهاجمی 25 درصد رسوب گذار و 75 درصد خنثی، و ازنظر شاخص پوکوریوس 37.5 درصد خورنده، 25 درصد رسوب گذار و 37.5 درصد خنثی بودند.نتیجه گیری: از آنجا که از نظر اکثر شاخص ها، آب منطقه در وضعیت خنثی و پایدار قرار ندارد، لذا پایدارسازی آب قبل از ورود آب به شبکه توزیع به عنوان عاملی مهم در کنترل پدیده خورندگی و رسوب گذاری توصیه می شود.

زمینه و هدف: کودکان مبتلا به لوسمی در طی مراحل مختلف درمانی کاهش شدیدی در کیفیت زندگی تجربه می کنند. با توجه به اهمیت معنویت در نظام سلامت، موضوع ارتقای سلامت معنوی کمتر در برنامه های حمایتی و درمانی مراقبین کودکان مبتلا به لوسمی قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مداخله معنوی مراقبین بر کیفیت زندگی کودکان 12-8 سال مبتلا به لوسمی انجام شد.روش ها: این کارآزمایی بالینی با مشارکت 60نفر از مراقبین کودکان مبتلا به لوسمی انجام شد. گروه مداخله 5 جلسه مداخله معنوی بر اساس الگوی ریچاردز و برگین و با تمرکز بر مبانی دین اسلام که مشتمل بر مولفه های نیایش، توکل و توسل، صبر، شکر، طلب و بخشش بود روزانه به مدت60 دقیقه دریافت نمودند. ابزار پژوهش فرم اطلاعات فردی، پرسشنامه سلامت معنوی و کیفیت زندگی نوجوان بود که توسط مراقبین پیش از مداخله و در پایان آن تکمیل گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS ویرایش 16 تحلیل شد.نتایج: میانگین سن مراقبین در گروه کنترل 40.0±0.9 و مداخله 35.7±6.2 سال بود.طبق یافته ها تفاوت معنی داری بین میانگین نمره کل کیفیت زندگی قبل و بعد از مداخله در دو گروه به دست نیامد (P>0.05)، اما بعد از مداخله میانگین نمره بعد اجتماعی کیفیت زندگی در گروه مداخله به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (p=0.033).نتیجه گیری: به نظر می رسد برگزاری جلسات حمایت معنوی می تواند بعد اجتماعی کیفیت زندگی کودکان مبتلا به لوسمی را ارتقا دهد. بنابراین پیشنهاد می گردد برنامه ریزی های لازم به منظور برگزاری چنین آموزش هایی با توجه به هزینه اندک و تاثیر گذاری نسبی آن ها برای مراقبین کودکان مبتلا به لوسمی پیش بینی شود.

زمینه و هدف: رنگ ها یکی از مهمترین آلاینده های فاضلاب صنایع نساجی بوده که سمی، سرطان زا، جهش زا و غیر قابل تجزیه بیولوژیک می باشند.بازیک رد 18 رایج ترین ماده رنگی جهت رنگ آمیزی است. این مطالعه با هدف حذف رنگ بازیک رد 18 از محلول های آبی با استفاده از خاکستر پوست بادام زمینی انجام گردید.روش ها: این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی و به صورت ناپیوسته در یک راکتور منقطع بر روی فاضلاب سنتتیک انجام شد و تاثیر پارامترهای مهم از جمله pH (12-2)، زمان تماس (150-5 دقیقه)، مقدار جاذب (0.02-1.2 گرم بر لیتر) و غلظت اولیه رنگ (150-20میلی گرم بر لیتر) در حذف رنگ مورد بررسی قرار گرفت. همچنین رفتار جذب رنگ توسط ایزوترم های فروندلیچ، لانگمویر و تمکین مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج: راندمان حذف 96.2 درصد در pH برابر با 11، زمان تماس 90 دقیقه و دوز جاذب 0.8 گرم بر لیتر و غلظت اولیه رنگ 60 میلی گرم بر لیتر حاصل شد. با افزایش غلظت اولیه رنگ از 20 به 60 میلی گرم بر لیتر، راندمان حذف از 90.12 درصد به 96.16 درصد افزایش یافت. نتایج بررسی ایزوترم های جذب نشان داد که فرآیند جذب بازیک رد 18 با استفاده از خاکستر پوست بادام زمینی از مدل جذب فروندلیچ (r2=0.98) پیروی می کند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که این ماده یک جاذب طبیعی موثر و ارزان قیمت در تصفیه فاضلاب های حاوی رنگ بازیک رد 18 می باشد. لذا استفاده از این ماده جهت حذف رنگ بازیک رد 18 از محیط های آبی پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: رعایت موازین بهداشتی در مسجد به عنوان یکی از اماکن عمومی ضروری است. عدم رعایت بهداشت، مساجد را به کانونی برای انتشار عوامل بیماری زا تبدیل می کند و سلامت عمومی را به مخاطره می اندازد. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت بهداشت محیط مساجد شهرستان طبس در سال 95-1394 می باشد.روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی است که به روش سرشماری بر روی 39 مسجد در شهر طبس در سال 95-1394 انجام شد. به منظور جمع آوری داده ها از چک لیست استاندارد طراحی شده بازرسی مساجد مورد تایید وزارت بهداشت استفاده و از طریق تکمیل چک لیست، بازرسی، مشاهده و مصاحبه داده ها گردآوری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و Excel 2007 تحلیل شد.نتایج: یافته ها نشان داد از نظر بهداشت فردی خادمین و بهداشت وسایل و ابزار کار، مساجد شهر طبس به ترتیب در وضعیت بسیار ضعیف و ضعیفی به سر می برند. اما از نظر وضعیت ساختمانی، مساجد در شرایط خوبی قرار داشتند. همچنین از نظر شاخص های متفرقه ای مانند ممنوعیت استعمال دخانیات در مساجد 100 درصد مساجد در محدوده خوبی قرار داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق، مساجد طبس از نظر بهداشتی در سطح متوسطی هستند. با توجه به تاکید اسلام بر نظافت و پاکیزگی مساجد، انتظار می رود که برای مساجد شهر طبس تمهیدات لازم برای افزایش بهداشت فردی خادمین مساجد، وسایل و ابزار کار در نظر گرفته شود.

زمینه و هدف: سالمندی با تغییرات زیستی مهمی در بیشتر اعضای بدن به ویژه دهان و دندان همراه است که به نظر می رسد در صورت مراقبت ناکافی منجر به از دست رفتن سلامت دهان و دندان در سالمندان می گردد. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت دهان و دندان سالمندان مناطق شهری و روستایی شهرستان تربت حیدریه در سال 1394 انجام شد.روش ها: این مطالعه به روش توصیفی تحلیلی انجام شد. حجم نمونه 450 نفر بود که به روش تصادفی ساده از بین سالمندان ساکن در شهرستان تربت حیدریه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه و فرم معاینه جمع آوری و با کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 21 با آزمون کای دو تحلیل شد.نتایج: میانگین سنی واحد های مورد مطالعه 70.3±8.57 سال بود. 48.9 درصد سالمندان مرد و مابقی زن بودند. همچنین 55.1 درصد واحد ها ساکن روستا و بقیه ساکن شهر بودند. 256 نفر (56.9 درصد) از واحد های مورد مطالعه بی دندانی کامل و 23. 8 درصد آنها اشکال در جویدن داشتند. موارد اندکی (16.4 درصد) از واحد ها در یک سال گذشته به دندانپزشک مراجعه کرده بودند و بیشترین علت (58.7 درصد) مراجعه آنان به دندانپزشک درد دندان بود. مشاوره و معاینه کمترین میزان (1.6 درصد) را به خود اختصاص می داد. بین محل سکونت با شاخص بی دندانی رابطه معنی داری مشاهده شد (p=0.01).نتیجه گیری: میزان بی دندانی در سالمندان بالا بود. می توان با آموزش و مراقبت فعال در دوران های مختلف زندگی، تا حد زیادی شاخص بی دندانی در سالمندان را کاهش داد.

زمینه و هدف: خواب یک فرآیند مهم فیزیولوژیک است که اثرات عمیقی بر سلامت روحی و جسمی افراد و کیفیت زندگی آنان می گذارد. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط اختلال خواب با کیفیت زندگی در زنان سنین باروری مراجعه کننده به پایگاه های بهداشتی درمانی انجام گردید.روش ها: این مطالعه به روش توصیفی- همبستگی انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها فرم مشخصات فردی و پرسشنامه های کیفیت خواب پیتزبورگ و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی بود. واحد های مورد مطالعه (208 نفر) به شیوه نمونه گیری خوشه ای از بین زنان سن باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان تربت حیدریه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام شد.نتایج: طبق یافته ها میانگین کیفیت خواب و کیفیت زندگی در زنان به ترتیب 7.16±2.45 و 70.91±15.34 بود. 74.5 درصد از زنان اختلال خواب داشتند. همچنین بین کیفیت خواب و کیفیت زندگی همبستگی معکوس مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای اختلالات خواب در زنان و کاهش کیفیت زندگی در بین آنان، لزوم توجه به ارتقای سطح کیفیت زندگی زنان پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: در موضوع قرآن پژوهی و طب، بررسی شاخص های جامعه سالم برای ارتقاء سلامت روحی وجسمی، معنوی و مادی، باطنی و ظاهری فرد و جامعه ضرورت دارد، زیرا تربیت انسان سالم و عینیت یافتن جامعه سالم هدف از نزول قرآن است. شاخص های جامعه سالم قرآنی، بستگی به اصول تکاملی بهداشت روانی انسان در ارتباط خود و با خدا و خلق دارد. در این پژوهش راهبردها و راهکارهای ارتقای سلامت همه جانبه فردی و خانوادگی و در نهایت رشد سلامت عمومی و تحقق جامعه سالم و مدینه فاضله قرآنی بررسی و تحلیل شده است.روش ها: این پژوهش با مطالعات دینی و مرجعیت علمی قرآن و حدیث و بررسی منابع معتبر حدیثی، در کتابخانه به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است.نتایج: در اسلام مفهوم سلامت در آموزه های دینی در انحصار سلامت جسم نیست بلکه سلامت معنوی را نیز شامل می شود. قرآن و حدیث، حقیقت قرآن را شفا دانسته اند و این قانون الهی راهنمای درک حقیقت سلامت است. ایمان و آثار آن سازنده فرد و جامعه سالم است. عبادت راز آفرینش انسان و ضامن سلامت همه جانبه فرد و اجتماع است. مفهوم و گستره قلب سلیم و نمادهای آن در قرآن و حدیث تبیین شده است و شناخت حقیقت قلب سلیم نشان دهنده فرد و جامعه سالم است. امامت راهگشای رسیدن به حیات طیبه و سلامت همه جانبه فردی و خانوادگی و اجتماعی است.نتیجه گیری: انقلاب اسلامی برای رساندن خود و جامعه به سلامت همه جانبه مادی و معنوی بوده است. شناخت شاخص های فرد سالم در مسیر شناخت راهبردهای جامعه سالم و ارتقاء سلامت است. نظام پزشکی و پرستاری کشور جمهوری اسلامی ایران باید برای افزایش نرخ سلامت در کشور، به مفهوم جامع سلامت و فلسفه آن در معارف اسلامی توجه جدی نماید.