پژوهش های گیاهی
سال:1394 | دوره:28 | شماره:2 |تعداد مقالات:20

جنس .Centaurea L با حدود 700 گونه در دنیا و 70 گونه در ایران، بزرگ ترین جنس از تیره کاسنی (Asteraceae) است. گیاهان این جنس بدلیل خواص دارویی خود، در طب سنتی برخی کشورها کاربرد دارند. در این مطالعه سنجش محتوای فنلی، فلاوونوئیدی، پتانسیل آنتی اکسیدانی و خواص ضد باکتریایی عصاره متانولی سه گونه از جنس Centaurea شامل C. imperialis، C. iransharii و C. glastifoliaبه تفکیک در دو بخش کاپیتول و اندام هوایی (برگ و ساقه) انجام شد. سنجش محتوای فنل کل به روش فولین- سیوکالتئو و سنجش محتوای فلاوونوئید کل به روش کلریدآلومینیوم و ارزیابی خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره ها به روش مهارکنندگی رادیکال آزاد DPPH انجام شد. همچنین خاصیت ضدباکتریایی عصاره ها به روش انتشار دیسک ارزیابی شد. محتوای فنلی عصاره ها قابل توجه و بین 35.92 تا 73 میلی گرم گالیک اسید بر گرم عصاره و محتوای فلاوونوئیدی عصاره ها بین 4.45 تا 5.31 میلی گرم کوئرستین بر گرم عصاره بود. تمام عصاره ها خاصیت مهارکنندگی بالای رادیکال آزاد نشان دادند و در بین آن ها، اندام های هوایی C. iransharii بیشترین پتانسیل آنتی اکسیدانی را داشت (IC50=0.11 میلی گرم بر لیتر). همچنین عصاره ها خاصیت ضد میکروبی قوی در برابر باکتری های گرم مثبت Bacillus cereus، Staphylococcus aureus، Bacillus megaterium و Bacillus thuringiensis نشان دادند.

گیاه تیس (Sorbus aucoparia) از گونه های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است . اهمیت این گونه بیشتر به منظور تجدید حیات جنگل در مناطق کوهستانی و ارزش دارویی و صنعتی میوه و چوب آن است. با توجه به رو به انقراض بودن پایه های تیس در جنگل های شمال ایران، تکثیر غیرجنسی پایه های مسن از طریق کشت جوانه می تواند به تکثیر و حفاظت پایه های این گونه کمک نماید. در این مطالعه، تکثیر گونه تیس با روش فتواتوتروفیک (تغذیه مصنوعی CO2) و شبه یا نیمه فتواتوتروفیک (استفاده از CO2 موجود در فضای اطراف ظروف در اتاقک رشد) انجام شد. به این منظور، شاخه های گیاهک های جوان حاصل از ریزازدیادی پایه بالغ گونه تیس، به عنوان ریزنمونه استفاده شد. ریزنمونه ها، در ظروف مگنتای با محیط کشت DKW دارا و فاقد سوکروز به همراه آگار یا ورمیکولیت قرار گرفتند. میزان تبادل گازی ظروف کشت با فضای بیرون و درون در دو شرایط فتواتروفیک و شبه فتواتوتروفیک بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی شاخص های رشدی طول شاخه، تعداد شاخه و جوانه، سطح پهنک برگ، تعداد برگ، میزان کلروفیل کل، وزن خشک، ریشه زایی و سبزینگی گیاه نشان داد که در شرایط فتواتوتروفیک این شاخص ها نسبت به شرایط شبه فتواتوتروفیک دارای تفاوت معنی دار بوده است. این یافته ها پیشنهاد می کند که استفاده از روش فتواتوتروفیک روشی کاربردی برای تکثیر غیرجنسی وانبوه این گونه می باشد.

گیاه درمنه (Artemisia) از جنس های متنوع و وسیع خانواده کاسنی می باشد. برخی گونه های این جنس با وجود دارا بودن خاصیت دگرآسیبی، شرایط مناسبی برای استقرار سایر گیاهان مرتعی در زیر اشکوب خود ایجاد می کنند. به این ترتیب بررسی چگونگی تاثیر آللوپاتی گیاهان پرستار نظیر درمنه خراسانی (.Artemisia korassanica Krasch)، بر گونه های زیر اشکوب خود مانند بروموس کپه داغی (.Bromus kopetdaghensis Drobov) ضروری به نظر می رسد. به این منظور، نمونه های اندام هوایی و ریشه درمنه در چهار مرحله مختلف رشد و نموی از مراتع بهارکیش در شهرستان قوچان جمع آوری شدند. سپس تاثیر عصاره آبی 3% (W/V) اندام هوایی و ریشه این گیاه بر وزن خشک، مقدار کلروفیل و میزان قندهای محلول در برگ و ریشه گیاهچه های بروموس در شرایط آزمایشگاه بررسی گردید و هم چنین مقدار ترکیبات فنلی گیاه درمنه در مراحل مختلف رشد و نمو سنجش شد. نتایج نشان دادند که عصاره اندام هوایی درمنه نسبت به عصاره ریشه با شدت بیشتری موجب کاهش رشد وزن خشک برگ و ریشه و مقدار کلروفیل برگ گیاهچه های بروموس شد ولی محتوای قندهای محلول به افزایش تنش آللوپاتی زیاد شد. مقدار کل ترکیبات فنلی موجود در عصاره اندام هوایی و اثر بازدارنده آن ضمن عبور از مرحله رویشی، گل دهی و بذردهی به طرز معنی داری کاهش یافت. درنتیجه، توصیه می شود که کشت سایر گیاهان علفی مرتعی در زیر اشکوب درمنه در مهرماه که گیاه در مرحله بذردهی است و کم ترین تاثیر بازدارندگی را دارد، انجام شود.

در این تحقیق سیتوکینین های مختلف بر سرعت ریزازدیادی اسطوخودوس بررسی شد. جداکشت های دو گره ای سترون شده از یک گیاه گلخانه ای یکساله در محیط کشت MS دارای هورمون های بنزیل آمینو پورین BAP))، 2- ایزوپنتنیل آدنین (2ip) و کینتین (Kin) به تنهائی یا در ترکیب با یکدیگر کشت شد. نتایج حاصل نشان داد سرعت رشد ریز قلمه ها، تعداد گره ها و نو ساقه های حاصل از هر جدا کشت در محیط کشت به نوع و غلظت هورمون بستگی دارد. بالاترین تعداد نوساقه/ جداکشت، تعداد گره/ جداکشت و طول ساقه در محیط کشت دارایBAP (2 mgl-1) به دست آمد. در محیط کشت دارای هورمونهای 2ip و(2 mgl-1) Kin فاصله میان گره ها افزایش معنی داری را نسبت به سایر تیمارها نشان داد. در محیط واکشت، بالاترین تعداد نوساقه، گره و طول ساقه در محیط کشت دارای (BAP (1 mgl-1، و بالاترین میانگین طول میان گره در محیط دارای(2 mgl-1) Kin حاصل شد. سایر نتایج مشابه مرحله کشت بود. ریشه زائی ریز قلمه ها با دو روش درون شیشه (in vitro) و برون شیشه (ex vitro) بررسی شد. در روش درون شیشه، ریز قلمه های تکثیریافته از مرحله واکشت، به محیط های کشت دارای غلظتهای مختلف IBA وBAP  انتقال یافتند. در روش برون شیشه، انتهای ریز قلمه ها با روش سنتی با محلول (IBA (300 mgl-1 به مدت ده دقیقه تیمار شدند. بالاترین تعداد ریشه، طول ریشه و درصد ریشه زایی در روش برون شیشه به دست آمد.

رویشگاه جنگلی مورد مطالعه در 24 کیلومتری شرق و شمال شرقی اردبیل و در 9 کیلومتری شرق نمین با مساحت بالغ بر 913 هکتار قرار دارد. که تنها 252 هکتار از عرصه به صورت جنگلی و در این تحقیق مورد بررسی فلورستیک قرار گرفته است. در نتیجه مطالعات، 128 گونه شناسایی شده است که متعلق به 43 خانواده و 108 جنس گیاهی می باشند. تیره های Rosaceae، Poaceae، Fabaceae، Apiaceae و Asteraceae بیشترین فراوانی را در منطقه دارا می باشند. همی کریپتوفیت ها با 47 درصد (61 گونه) و فانروفیت ها با 22 درصد (28 گونه) فراوان ترین اشکال زیستی منطقه را تشکیل می دهند. از نظر مطالعات کورولوژی، بیشترین عناصر رویشی منطقه به ترتیب اهمیت مربوط به ناحیه اروپا سیبری (هیرکانی) و ایران تورانی است.

پونه معطر گیاهی علفی، پایا و علفی که استوانه ای شکل است. پونه معطر از تیره نعناعیان است که به عنوان گیاهی دارویی- ادویه ای استفاده می شود. در ایران این گیاه بومی شمال کشور است. با توجه به اینکه وسعت زیادی از خاک های کشور شور می باشد بررسی تاثیر شوری بر تکوین گیاهان از جمله پونه معطر اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، پس از تیماردهی نمونه ها با غلظت های 20، 50، 65، 80، 95 میلی مولار NaCl، برداشت غنچه ها و گل های جوان در مراحل مختلف نمو، تثبیت نمونه ها در فیکساتور F.AA، آماده سازی های لازم،مشاهده برشها پس از رنگ آمیزی با فتومیکروسکوپ انجام شد. نتایج نشان داد تخمدان از تقسیمات سلولهای بخش میانی و عمقی مریستم هاگزا ایجاد می شود. در پونه تکوین تخمدان در مقایسه با پرچم با تاخیر اتفاق می افتد. تخمک ها واژگون هستند. بررسی تشریحی مریستم زایشی در گیاه پونه معطر، تسریع در رشد پریموردیوم پرچمی نسبت به پریموردیوم برچه ای در تیمار 20 میلی مولار،در تیمار 50 میلی مولار رشد همزمان پریموردیوم برچه ای و پرچمی و در تیمارهای 65، 80 و 95 میلی مولار به ترتیب تاخیر افتادن در ایجاد پریموردیوم گلبرگی و پریموردیوم برچه ای را نشان دادند.

فلزات سنگین به گروهی از عناصر با وزن ملکولی بالاتر از 5 گرم بر سانتی متر مکعب گفته می شود. وجود فلزات سنگین در محیط بر روی فرآیندهای فیزیولوژی و رشد گیاه اثر می گذارد. کروم یک فلز تغییرپذیر از گروه 6B جدول تناوبی است که به عنوان هفتمین عنصر فراوان در پوسته زمین و به عنوان یک فلز سمی برای گیاهان و میکروارگانیسم ها شناخته شده است. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با شش سطح دی کرومات پتاسیم (شامل صفر، 10، 25، 50، 75 و 100 میلی گرم در هر کیلوگرم خاک) و چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه خوارزمی انجام شد. بعد از 38 روز گیاهان جهت آنالیزهای بیوشیمیایی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کروم وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی کاهش می یابد. علاوه بر این محتوای کلروفیل های a و b و کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئیدها، نسبت رشد گیاه و محتوای نسبی آب برگ به طور معنی داری کاهش یافت، در حالی که محتوای فلاونوئیدها، آنتوسیانین و پرولین افزایش یافت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

تغییرات تنوع گونه ای ممکن است ناشی از روابط بین گونه ای، عوامل محیطی و عوامل انسانی باشد. در این تحقیق نقش عوامل محیطی و عوامل انسانی (چرای دام و تغییر کاربری) بر تغییرات تنوع گونه ای مراتع اطراف روستای وشته در منطقه طالقان میانی بررسی شد. در این منطقه پنج تیپ گیاهی شناسایی شد که از این پنج تیپ یک تیپ گیاهی از اراضی زراعی رها شده و تیپ دیگر نزدیک آبشخور که چرای دام در آن شدید بود و بقیه شامل تیپ های با چرای متوسط، سبک و منطقه چرا نشده (قرق) بودند. نمونه برداری گیاه با استفاده از چهار ترانسکت 150 متری انجام شد و در طول هر ترانسکت 15 پلات یک مترمربعی به فاصله 10 متر از هم قرار داده شد. همچنین در ابتدا و انتهای هر ترانسکت پروفیل حفر و از عمق 30-0 سانتی متر نمونه خاک برداشت شد. بعد از جمع آوری اطلاعات، شاخص های تنوع گونه ای شانون – وینر و سیمپسون با استفاده از نرم افزار Ecological methodology محاسبه شد. برای تعیین مهمترین عوامل تاثیرگذار بر تغییرات تنوع گونه ای از تجزیه مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج تجزیه مولفه های اصلی نشان داد که بافت، ماده آلی، ازت، ارتفاع، هدایت الکتریکی و اسیدیته در تغییرات تنوع گونه ای منطقه تاثیر دارند. علاوه بر عوامل محیطی، تاثیر عوامل انسانی مانند چرای دام و تبدیل کاربری نیز بر تنوع گونه ای بررسی شد، اما این عوامل در تنوع گونه ای منطقه تاثیرگذار شناخته نشدند.

امروزه تکنیک های کشت بافت گیاهی به عنوان ابزار مفیدی برای ایجاد تنوع ژنتیکی به منظور به نژادی محصولات کشاورزی و همچنین تولید گیاهان عاری از بیماری به کار می روند. هدف از این پژوهش ارائه یک روش موثر بر کالزایی در گیاه سیب زمینی واریته آگریا می باشد. این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. در این تحقیق اثر تنظیم کننده های رشد 2, 4-D (4، 2 و 0 میلی گرم بر لیتر) وKin (0.25 میلی گرم بر لیتر) بر روی تولید کالوس از دو ریزنمونه برگ و میان گره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین دو نوع ریزنمونه برگ و میان گره از نظر صفات قطر، وزن تر و درصد القاء کالوس اختلاف معنی دار وجود دارد همچنین از نظر غلظت های مختلفهورمون توفور دی و کینتین از نظر کلیه صفات اختلاف معنی داری بود. اثر متقابل غلظت های مختلف هورمون در ریزنمونه نیز در کلیه صفات اختلاف معنی دار نشان می دهد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین درصد کالزایی (75%) در ریزنمونه برگ در غلظت 2 میلی گرم بر لیتر (2, 4-D) و در ریزنمونه میان گره (87.5%) در غلظت 4 میلی گرم بر لیتر 2, 4-D بود. قطر و وزن تر کالوس در ریزنمونه برگ (5.60 میلی متر، 0.55 گرم) و در ریزنمونه میان گره (9.13 میلی متر، 0.92 گرم) در غلظت 2 میلی گرم بر لیتر 2, 4-D بدست آمد.

به منظور بررسی تاثیر کود های بیولوژیک بر شاخص های رشدی و سهم فرایند انتقال مجدد ماده خشک در عملکرد دانه گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل زمان کاربرد کود نیتروژنه در سه سطح (1.3 کاشت، 1.3 پنجه زنی، 1.3 قبل از گلدهی)؛ (1.4 کاشت، 1.2 پنجه زنی تا ساقه روی، 1.4 گلدهی)؛ (1.4 کاشت، 1.4 سبز شدن، 1.4 ساقه روی، 1.4 گلدهی) به ترتیب به صورت N1، N2 و N3 و تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکترکروکوکوم استرین 5، سودوموناس پوتیدا استرین های 41 و 186) بودند. بیشترین میزان انتقال ماده خشک از بوته در سطح اول از کاربرد نیتروژن در عدم تلقیح بذر با باکتری و حداقل آن در سطح سوم زمان مصرف نیتروژن و تلقیح با ازتوباکتر برآورد گردید. با کاربرد نیتروژن به صورت N1 و تلقیح بذر با باکتری عملکرد تک بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، وزن ریشه و درصد پروتئین افزایش یافت. بررسی تجمع ماده خشک کل نشان داد که در تمامی ترکیب های تیماری تا 40 روز پس از کاشت با سرعت کم و پس از آن با سرعت زیادی تا 70 روز بعد از کاشت افزایش یافت. سپس بواسطه افزایش پیری برگ ها تا زمان برداشت، کاهش یافت. به منظور افزایش عملکرد و دیگر شاخص های رشدی می توان پیشنهاد نمود که تلقیح بذر گندم با ازتوباکتر در سطح اول زمان مصرف کود نیتروژنه به کار برده شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

آنتوسیانین ها زیرگروهی از فلاونوئیدها می باشند که در ایجاد رنگ های قرمز، بنفش و آبی در بسیاری از گلها، میوه ها و سبزیجات نقش دارند. پایداری رنگ آنتوسیانین ها به وسیله کوپیگمانتاسیون افزایش می یابد. کوپیگمانت ها مواد بی رنگی هستند که می توانند مجموعه هایرنگی با آنتوسیانین ها تشکیل دهند. تغییرات رنگ در میوه ها، سبزیجات و گل ها ممکن است از واکنش بین آنتوسیانین ها و ترکیبات آلی مختلف موجود در گیاهان عالی ایجاد شود. در این مطالعه کوپیگمانتاسیون آنتوسیانین پیاز قرمز آذرشهر با 4 کوپیگمانت تانیک اسید، بنزوئیک اسید، کوماریک اسید و کافئیک اسید در 5 غلظت صفر، 120، 240، 480 و 960 میلی گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت، همچنین اثر کوپیگمانتاسیون بر غلظت کوپیگمانت و اثر قند روی کوپیگمانتاسیون آزمایش شد. کوپیگمانتاسیون آنتوسیانین منجر به افزایش اثر هایپرکرومیک (DA) و بت کرومیک شیفت ( ƛDmax) می شود. در این مطالعه تانیک اسید دارای بیشترین اثر هایپرکرومیک (0.093) و بنزوئیک اسید دارای پایین ترین اثر هایپرکرومیک (0.051) بود. کوپیگمانت ها بیشترین اثر را در بالاترین غلظت داشتند، همچنین غلظت پایین ساکارز (10%) پایداری کمپلکس آنتوسیانین کوپیگمانت را افزایش داد. در این مطالعه، تانیک اسید در بین سایر کوپیگمانت ها، کوپیگمانت غالب بود.

گیاه وشا از گیاهان دارویی بومی ایران است که به دلیل برداشت های بی رویه و تخریب رویشگاه های طبیعی آن در کشور، در معرض انقراض قرار دارد. رویان زایی سوماتیکی یکی از روش های مفید برای تکثیر گیاهان به شمار می رود. در تحقیق حاضر القای کالوس های رویان زا از ریزنمونه رویان بذری این گیاه با استفاده از دو محیط پایه MS و1.2 MS و نیز غلظت های مختلف هورمون های NAA و BA برای اولین بار مورد بررسی قرار گرفت. مشخص گردید که محیط MS حاوی 1 میلی گرم بر لیتر هورمون NAA و 0.5 میلی گرم بر لیتر هورمون BA، بهترین محیط برای تشکیل حداکثر میزان کالوس رویانزا و تولید حداکثر تعداد رویان سوماتیکی بود. همچنین، محیط پایه MS نه تنها در تولید کالوس بلکه در رویانزایی سوماتیکی، عملکرد بهتری نسبت به محیط پایه1.2 MS نشان داد. القای رویان زایی از کالوس های بدون رویان، در محیط پایه MS بدون هورمون، مشاهده نگردید. گیاهچه های کامل، بعد از انتقال رویان ها به محیط بدون تنظیم کننده رشد، باززایی شدند.

در این مقاله و برای اولین بار، تعیین جنسیت سیکاس رولوتا (Cycas revoluta Thunb.)، قبل از بلوغ و مخروط دهی، گزارش می شود. تعیین جنسیت سیکاس رولوتا تنها پس از بلوغ و مخروط دهی امکان پذیر است. در شرایط مطلوب، حداقل 10 تا 12 سال زمان لازم است تا سیکاس به سن بلوغ برسد. برای انجام تحقیق حاضر، تنه جوش های دوساله نر و ماده سیکاس رولوتا از پایه های نر و ماده بالغ جدا گردیده و در فضای آزاد، تحت شرایط یکسان، مورد مراقبت قرار گرفتند. خصوصیات ریخت شناسی پایه های نر و ماده، دو به دو به صورت مشاهده چشمی با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. خصوصیات تشریحی با برش های تهیه شده از محور اصلی برگ، برگچه و ریشه، توسط میکروسکوپ نوری، مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده از روش آنالیز تشخیصی داده های حاصل، تفاوت خصوصیات ریخت شناسی از قبیل قطر محور اصلی برگ، عرض برگچه ها، فاصله برگچه ها روی محور اصلی برگ، زاویه برگچه ها، قطر ریشه ها و طول ریشه ها، در پایه های نر و ماده، معنی دار بود. برگ پایه نر در یک سوم بخش میانی، آرایش مرکب شانه ای و دوطرفه متقابل دارد، درحالی که، برگ پایه ماده به صورت مرکب شانه ای و دوطرفه متناوب است. شروع و تشکیل برگچه جدید در پایه نر، پس از تشکیل کامل برگچه قبلی صورت می گیرد، در صورتی که، در پایه ماده، قبل از تشکیل و بازشدن کامل برگچه قبلی، برگچه جدید شروع به رشد می کند. بررسی های تشریحی نشان داد که، فقط تفاوت طول روزنه های تحتانی برگچه ها در پایه نر و ماده، معنی دار بود. روزنه های برگ سیکاس از نوع آکتینوسایتیک است.

به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر اراضی جنگلی در حاشیه روستاهای مناطق کوهستانی و اراضی عاری از پوشش جنگلی، تعداد 11 گونه و کلن از ارقام پرمحصول و تند رشد صنوبر و پالونیا جهت تعیین میزان سازگاری و موفقیت آنها انتخاب گردید و در ارتفاعات جنگلی فریم منطقه سنگده در استان مازندران نسبت به کاشت نهال از ارقام مورد نظر که بر اساس تجربیات و مطالعات اولیه حاکی از توان سازگاری، استقرار و تولید چوب مناسب آنها در این قبیل مناطق می باشد، اقدام شد. تعداد 75 اصله نهال از هر رقم به صورت گروهی 5×5 و در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شدند. در نهایت پس از اجرای طرح دریک دوره 5 ساله و با توجه به اندازه گیری های سالانه و تجزیه و تحلیل آماری داده ها، از میان کلن ها و ارقام صنوبر و پالونیا کشت شده، کلن های Populus tremula، Populus trichocarpa، Populus euramericana 561.41، Populus euramericana 488 و Populus euramericana triploکه از توان استقرار و سازگاری مناسبی در منطقه مورد آزمایش برخوردار بوده و تولید قابل قبولی را نیز ارایه نموده اند، انتخاب و جهت توسعه و ترویج در این قبیل اراضی به سازمان های اجرایی و ترویجی و روستاییان مناطق معرفی شدند. گونه پالونیا از استقرار و رشد مناسبی برخوردار نبوده و جهت کشت در این نوع مناطق، توصیه نمی گردد. با وجود این، نیاز به بررسی بیشتر در آینده برای این گونه ضرورت می باشد.

در چند سال گذشته استخراج به کمک ریزموج (MAE) بطور قابل توجهی افزایش یافته است چنانکه مزایای اصلی آن (کاهش زمان استخراج و حجم حلال) بیشتر از روشهای استخراج سنتی می باشد. در این تحقیق، تاثیرات دو نوع روش استخراج شامل استخراج به کمک ریزموج (MAE) و سنتی روی فعالیت آنتی اکسیدانی گزنه مورد بررسی قرار گرفت. عصاره های آبی، متانولی و اتانولی از برگ و ساقه گزنه از هر دو روش سنتی و ریزموج به دست آمدند و برای تعیین ظرفیت مهار رادیکال آزاد (RSC) به وسیله کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)، آنتی اکسیدان های جدا شده توسط رادیکال 2، 2-دی-فنیل-1-پیکریل هیدرازیل (DPPH) مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا در طول موج 517 نانومتر با استفاده از رادیکال آزاد 1،1-دی فنیل-2-پیکریل هیدرازیل تعیین گردید. نتایج:فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های برگ و ساقه (عصاره اتانولی) گزنه بدست آمده از روش ریزموج در مقایسه با روش سنتی بیشتر است، در حالی که اختلاف معنی دار نبود (p>0.05). البته روش های HPLC و DPPH نشان دادند که فعالیت آنتی اکسیدانی برگ و ساقه گزنه، با روش های MAE و سنتی اختلاف معنی داری نشان نمی دهد.

مریم گلی (.Salvia L) یکی از مهم ترین جنس های تیره نعناعیان (Lamiaceae) می باشد. اغلب گونه های این جنس دارای خواص دارویی بوده و در طب سنتی کاربرد های فراوانی دارند. با توجه به محدود بودن اطلاعات در خصوص مطالعه متابولیت های دارویی گیاهان مریم گلی، هدف تحقیق حاضر شناسایی و تعیین مقدار روغن، اجزای اسید چرب و استرول های بذر سه گونه مریم گلی ایران بود. روغن بذرهای رسیده گونه های مورد نظر با استفاده از دستگاه سوکسله و هگزان نرمال و استرول های آزاد و همیوغ آن ها با استفاده از حلال های مناسب استخراج شدند. شناسایی و تعیین محتوای اسیدهای چرب و استرول ها به روش کروماتوگرافی گازی انجام شد. پنج اسید چرب اصلی شناسایی شده در روغن بذر گونه های مورد مطالعه شامل آلفا-لینولنیک اسید (C18:3n3) (41.84±0.51-%49.28±2.28)، لینولئیک اسید (C18:2n6) (20.63±0.03-%30.25±0.36)، اولئیک اسید (C18:1n9) (14.02±0.72-%19.94±0.16)، استئاریک اسید (C18:0) (2.13±0.01-%2.41±0.06) و پالمیتیک اسید (C16:0) (3.77±0.07-%6.01±0.03) بودند. اسید های چرب امگا-3 و امگا-6 به ترتیب 45.58-%49.56 و 20.99-%24.45 کل اسید های چرب را در بذرها تشکیل می دادند. بیش ترین مقدار استرول کل در بذر S. virgata با 38.11 میلی گرم/100 گرم وزن خشک و کمترین مقدار آن در بذر S. nemorosa با 31.59 میلی گرم/100 گرم وزن خشک برآورد شد. همچنین بتا-سیتواسترول، استیگمااسترول و کمپسترول به عنوان استرول های اصلی بذرها شناسایی شدند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که بذر گیاهان مریم گلی منابع مناسبی از روغن های گیاهی و غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا-3 (ALA) و امگا-6 (LA) و همچنین استرول های دارویی چون بتا-سیتواسترول می باشند که می توان از آن ها در صنایع دارویی و غذایی بهره برد.

هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر بهره برداری بر ویژگی های پوشش گیاهی در جنگل های شفارود گیلان بود. برای این منظور یک منطقه بهره برداری شده و در کنار آن یک منطقه شاهد با شرایط یکسان فیزیوگرافی در سری 9 جنگل شفارود، انتخاب گردید. در هر منطقه 25 قطعه نمونه اصلی و در داخل هریک از آنها 4 ریز قطعه نمونه پیاده و اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی ثبت شد. علاوه بر این در مرکز هر پلات، نمونه ای از خاک جهت اندازه گیری بافت، وزن مخصوص ظاهری، وزن مخصوص حقیقی، تخلخل، اسیدیته و آنالیز عناصر نیتروژن، فسفر، ماده آلی، کلسیم، منیزیم و سدیم تهیه گردید. در منطقه بهره برداری شده با مشخص کردن مرکز پلات ها، دو بار (یک و پنج سال پس از بهره برداری) آماربرداری انجام شد. نتایج نشان داد که منطقه شاهد دارای تنوع و غنای بیشتری نسبت به مناطق بهره برداری شده بود، اما میزان غلبه گونه ها در منطقه شاهد کمتر می باشد. همچنین شاخص تشابه جاکارد بین منطقه شاهد و منطقه پنج سال پس از بهره برداری بیشتر از سایر مناطق بود. نتایج همچنین نشان داد که تمرکز گونه های گیاهی در مناطقی با میزان بالای نیتروژن، فسفر، ماده آلی و تخلخل خاک بیشتر بود.

این مطالعه با هدف بررسی اثر آللوپاتی تفاله حاصل از روغن کشی زیتون بر برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی گیاهچه سه رقم گندم طراحی و انجام شده است. غلظت های مختلفی از تفاله زیتون (1، 3، 5 و 7 درصد) با خاک مخلوط شده و سه رقم مختلف گیاه گندم در این خاک ها کاشته شد. پس از رشد، طول بوته، وزن خشک برگ و ریشه، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های محلول و پرولین در مرحله چهار برگی اندازه گیری شد. با توجه به نتایج به دست آمده طول بوته ها، وزن خشک برگ و ریشه، محتوای رنگدانه های فتوسنتزی با افزایش مقدار تفاله در خاک در هر سه رقم نسبت به شاهد کاهش یافته و همچنین محتوای قند و پرولین با افزایش مقدار تفاله زیتون در خاک نسبت به شاهد افزایش یافته بود. با توجه به نتایج به دست آمده اثر ممانعت کنندگی تفاله زیتون با افزایش مقدار آن در خاک افزایش می یابد. تفاله زیتون دارای مواد فنلی بوده و اثرات ممانعت کنندگی آن به این ترکیبات نسبت داده می شود.