تولید فرآوری محصولات زراعی و باغی
سال:1395 | دوره:6 | شماره:20 |تعداد مقالات:16

به منظور بررسی تاثیر عمق گوده های کشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم هندوانه در شرایط دیم پژوهشی دو ساله (1388 - 1387) در مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین با استفاده از آزمایش آزمایشی کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این طرح سه رقم هندوانه (چارلستون گری، شوگر بیبی و محبوبی) کرت های اصلی و سه عمق گوده کاشت (15، 20 و 25 سانتی متر) کرت های فرعی را تشکیل می دادند. نتایج پژوهش نشان داد عملکرد هر سه رقم مورد مطالعه در سال 1387 به دلیل شرایط مطلوب تر بارندگی، نسبت به سال 1388 بالاتر بود. رقم محبوبی با داشتن 22440 و 18680 کیلوگرم عملکرد در هکتار به ترتیب در سال های 1387 و 1388 بالاترین مقدار عملکرد را نسبت به دو رقم دیگر تولید نمود. بالاترین مقدار مواد جامد محلول در میوه (درجه بریکس 8.80) مربوط به رقم چارلستون گری بود. دو رقم چارلستون گری و محبوبی به ترتیب با تولید 254 و 256 کیلوگرم بذر در هکتار در سال 1387 و 220 و 223 کیلوگرم بذر در سال 1388 بالاترین مقادیر عملکرد بذر را داشتند. انتخاب عمق گوده 25 سانتی متری با عملکرد 24890 و 20900 کیلوگرم میوه در هکتار میوه و 253 و 237 کیلوگرم بذر در هکتار به ترتیب در سال های 1387 و 1388 بهترین عمق گوده برای کشت تشخیص داده شد. به طور خلاصه نتایج این پژوهش نشان داد با استفاده از رقم محبوبی و عمق گوده کشت 25 سانتی متری می توان در شرایط دیم عملکرد میوه و بذر مناسبی به دست آورد.

تنش سرما یکی از مهمترین تنش های محیطی تاثیرگذار بر رشد برنج به ویژه در نواحی معتدل و مرتفع می باشد. در مطالعه حاضر تاثیر دماهای مختلف شامل شاهد (25)، 5 و 10 درجه سانتی گراد به عنوان عامل اصلی بر 12 رقم برنج (شامل چمپا یاسوج، گرده، لنجان، عسکری، کامفیروز، کوهسار، شفق، دم سیاه ممسنی، دولار، غریب، حسن سرایی، موسی طارم و 304) به عنوان عامل فرعی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج تجزیه واریانس اثر دما، رقم و برهمکنش آنها بر کلیه صفات اندازه گیری شده معنی دار گردید که نشان دهنده وجود تنوع بین ارقام مورد مطالعه می باشد. مقایسه میانگین ها نشان داد که میانگین کلیه صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده در حالت تنش نسبت به عدم تنش، کاهش یافتند. بررسی ضرایب همبستگی ژنوتیپی و فنوتیپی صفات مورد ارزیابی در شرایط تنش سرما و بدون تنش و مقادیر شدت تنش صفات نشان داد که صفات مرتبط با اندام هوایی مانند وزن تر و خشک و ارتفاع اندام هوایی، صفات مناسبی جهت انتخاب غیر مستقیم ارقام متحمل در شرایط تنش سرما در مرحله گیاهچه ای می باشند. براساس تفکیک ارقام مورد مطالعه با استفاده از نمودار سه بعدی STT، Ys Yp ارقام غریب و چمپا یاسوج به عنوان مناسبترین ارقام برای کشت در شرایط تنش و بدون تنش سرما شناسایی شدند. اکثر ارقام مورد بررسی شامل گرده، لنجان عسکری، کامفیروز، کوهسار، دم سیاه ممسنی، 304، موسی طارم و حسن سرایی ارقام حساس به سرما در مرحله گیاهچهای بودند. با توجه به این نت ایج تلاقی بین ارقام متحمل (غریب و چمپا یاسوج) و ارقام حساس می تواند منجر به تفکیک متجاوز و بهبود تحمل به سرما در برنامه های اصلاحی برنج گردد.

شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ های بومی درختان میوه، اولین گام در مسیر برنامه های اصلاحی به شمار می آید. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، 14 ژنوتیپ مختلف گردو در شهرستان مینودشت ارزیابی و نتایج آنها ثبت شد. صفاتی از قبیل شکل دانه، رنگ مغز، سهولت جدا شدن مغز از دانه، نوع میوه دهی کدبندی و صفاتی مانند مساحت کل برگ، وزن مغز، طول دانه، عرض دانه اندازه گیری شد. همبستگی بین صفات در بیشتر موارد در سطح 1 تا 5 درصد معنی دار بود. تجزیه به مولفه های اصلی توانست 25 صفت مورد ارزیابی را به 7 مولفه اصلی کاهش دهد که مجموعا 90 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. نتایج تجزیه کلاستر براساس تمام صفات اندازه گیری شده، ژنوتیپ ها را به سه گروه اصلی تقسیم بندی نمود. اطلاعات به دست آمده از این تحقیق نشان داد درختان گردو مطالعه شده، تنوع بالایی از خصوصیات میوه را بروز می دهند که نشان از پتانسیل بالای درختان کهن سال منطقه جهت انتخاب ژنوتیپ های امیدبخش می باشد.

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ مزرعه ای بذر، کود زیستی و فسفر بر شاخص های فیزیولوژیک نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینای همدان در بهار 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کود فسفر (0، 50 و 100 درصد از مقدار توصیه شده توسط آزمون خاک)، کود زیستی (مایکوریزا، بارور 2، مصرف توام، عدم مصرف) و پرایمینگ (پرایم با آب معمولی و عدم پرایم) بودند. نتایج نشان داد که پرایمینگ نخود تمامی شاخص های رشد اندازه گیری شده به ویژه حداکثر شاخص سطح برگ، درصد همزیستی و عملکرد دانه نخود را به ترتیب 44، 6.8 و 27 درصد افزایش داد. کاربرد کودهای زیستی به خصوص کاربرد هم زمان مایکوریزا و بارور2 در حالت مصرف 50 درصد فسفر در مقایسه با تیمار شاهد، منجر به افزایش قابل توجه بیشتر شاخص های رشد از جمله حداکثر شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، ماده خشک کل و عملکرد دانه به ترتیب به میزان 27.44، 13.82، 8.15 و 29.46 درصد گردید. هم چنین نتایج این بررسی نشان داد که قارچ مایکوریزا با برقراری همزیستی با ریشه نخود، توانست مصرف کودهای فسفره در مزارع را کاهش دهد بدون آنکه عملکرد کمی و کیفی گیاه کاهش پیدا کند.

این مطالعه به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر صفات زراعی و فیزیولوژیکی ارقام گندم نان و دوروم در مرحله گیاهچه ای انجام شد. تحمل به شوری ده رقم مختلف گندم در دو سطح شوری (شاهد و 6 دسیزیمنس بر متر) به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط هیدروپونیک مورد ارزیابی قرار گرفت. 14 صفت مختلف زراعی و فیزیولوژیکی (از جمله محتوای نسبی آب و غلظت یون های سدیم، پتاسیم و کلسیم) اندازه گیری شد. شوری باعث اختلاف معنی دار بر روی همه صفات اندازه گیری شده به جز وزن خشک ریشه و نسبت سدیم به کلسیم شد. ژنوتیپ های مورد مطالعه اختلاف معنی داری برای طول ریشه چه، طول برگ، وزن خشک گیاهچه ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه، محتوای نسبی آب برگ، محتوای یونی سدیم، پتاسیم، کلسیم، سدیم به پتاسیم و سدیم به کلسیم نشان دادند. با افزایش سطح شوری ژنوتیپ های مورد مطالعه کاهش معنی داری در صفات اندازه گیری شده نشان دادند. اثر متقابل شوری × رقم برای محتوای نسبی آب، غلظت سدیم، کلسیم و سدیم به کلسیم معنی دار بود. تیمار شوری منجر به افرایش مقدار سدیم و کاهش یون های پتاسیم و کلسیم در برگ شد. بیشترین مقدار وزن خشک ساقه (0.035 گرم)، وزن خشک ریشه (0.024 گرم) و نسبت سدیم به کلسیم (1.71) متعلق به رقم الموت بود. بیشترین مقدارطول گیاهچه (12 سانتی متر) در رقم وریناک (گندم نان) مشاهده شد. رقم طوس (گندم نان) دارای بیشترین مقدار طول ریشه چه (14.63 سانتی متر)، وزن خشک گیاهچه (0.057 گرم)، محتوای نسبی آب (82.20)، پتاسیم برگی (3.38 میلی گرم/گرم وزن خشک) و پایداری غشاء (0.59) و کمترین مقدار نسبت سدیم به پتاسیم (0.17) بود و در این مطالعه به عنوان ژنوتیپ برتر متحمل به شوری شناخته شد.

استفاده از کودهای دامی در کشت آلی و تداوم معدنی شدن نیتروژن این کودها، بررسی اثرات باقی مانده نیتروژن را در کشت بعدی ضروری می سازد. بر این اساس، اثرات باقی مانده ترکیبات کود گاوی و اوره مصرفی کشت قبلی (سیاهدانه) بر رشد، عملکرد نخود فرنگی به‎صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در دانشگاه شهرکرد مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای کودی در کشت سیاهدانه (سال زراعی 91-90) شامل کود گاوی، کود شیمیایی اوره، سه نسبت کود گاوی: اوره تقسیطی (2:1؛ 1:1؛ 1:2) و سه نسبت کود گاوی: اوره غیرتقسیطی (2:1؛ 1:1؛ 1:2) و هم چنین عدم مصرف کود (شاهد) بودند. کشت نخودفرنگی بدون اضافه کردن کود (دامی یا شیمیایی) در سال زراعی 92-91 انجام شد. نتایج نشان داد ماده خشک در مرحله گل دهی، غلظت نیتروژن و فسفر گیاه، ارتفاع بوته، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نخود فرنگی تحت بقایای کود اوره جداگانه اختلاف معنی داری با بقایای تیمار شاهد نداشت. عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه تحت تیمار بقایای کودی گاوی و بقایای تلفیقی بیشتر از بقایای کود اوره بود. بیشترین عملکرد دانه (4000 کیلوگرم در هکتار) به تیمار بقایای کود گاوی: کود اوره (2:1) غیرتقسیطی اختصاص داشت و این تیمار باعث شد عملکرد دانه نسبت به تیمار بقایای کود اوره، جداگانه 1.5 برابر افزایش یابد. بیشترین عملکرد بیولوژیک (8325 کیلوگرم در هکتار) نیز در تیمار بقایای کود گاوی جداگانه به دست آمد که از لحاظ آماری با تیمارهای تلفیقی (1:2) اختلاف آماری نداشت. به طورکلی اگرچه بقایای کود اوره بر تولید گیاه نخود فرنگی تاثیری نداشت ولی تولید این محصول با استفاده از بقایای کود گاوی در حذف هزینه کوددهی و جلوگیری از آلودگی زیست محیطی موثر است.

به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا به تنش شوری آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. سه سطح شوری صفر، 100و 200 میلی مولار به عنوان تیمار شوری از زمان استقرار بوته (4 برگی) اعمال گردید. در این تحقیق غلظت یون های سدیم و پتاسیم و نیز نسبت پتاسیم به سدیم در بافت های مختلف سه رقم کلزا (PP-401-15E، Hyola401 و Hyola60) که به لحاظ تحمل به شوری متفاوت بودند، 30 روز پس از اعمال شوری مورد مقایسه قرار گرفتند. تجزیه داده ها نشان داد که تاثیر شوری بر همه صفات معنی دار بود. هم چنین نتایج نشان داد که زیست توده اندام هوایی و ریشه و عملکرد دانه در رقم حساس (PP-401-15E) کاهش بیشتری نسبت به ارقام متحمل (Hyola401 و Hyola60) در واکنش به تنش شوری داشت. در این تحقیق به نظر می رسد کاهش مقدار زیست توده اندام هوایی، عمدتا به دلیل اثرات اسمزی املاح و نه اثرات ویژه یونی می باشد. تجمع سدیم در اندام هوایی و ریشه ارقام متحمل کمتر بود که این موضوع نشان داد تحمل در این ارقام با میزان ممانعت از ورود نمک به داخل گیاه مرتبط می باشد. هم چنین در این آزمایش نسبت پتاسیم به سدیم در جوان ترین برگی که به حداکثر سطح خود رسیده بود، در رقم حساس کمتر از ارقام متحمل بود. توزیع یونی در گیاه کلزا می تواند به طور قابل توجهی باعث بهبود تحمل به شوری گردد. نفوذ پذیری نسبی غشاء در رقم PP-401-15E در شوری 200 میلی مولار افزایش بیشتری نسبت به ارقام مقاوم داشت، از این رو می توان از آن به عنوان ملاک انتخاب به منظور افزایش مقاومت به شوری بهره گیری نمود.

به منظور بررسی اثر علف کش های آپیروس، توتال، آتلانتیس و شوالیه در کنترل علف های هرز گندم زمستانه، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه باجگاه در دو سال زراعی 91 - 1390 و 92 - 1391 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از علف کش آپیروس با غلظت های 24، 26 و 30 گرم در هکتار، توتال با غلظت های 35، 40 و 45 گرم در هکتار، آتلانتیس با غلظت های 1.2، 1.5 و 1.8 لیتر در هکتار، شوالیه با غلظت های 300، 400 و 500 گرم در هکتار و دو تیمار شاهد بدون علف هرز و علف هرزی. نتایج نشان داد، کاربرد علف کش در مقایسه با شاهد علف هرزی در هر دو سال زراعی، وزن خشک و تراکم بوته های علف های هرز را کاهش داد. در بین تیمارهای علف کش، توتال با غلظت 45 گرم در هکتار وزن خشک علف های هرز را در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 95.9 و 100 درصد کاهش داد که با سایر مقادیر تفاوت معنی داری نداشت. کاربرد علف کش شوالیه با غلظت 300 گرم در هکتار، عملکرد گندم را نسبت به شاهد بدون علف هرز به ترتیب در سال زراعی اول و دوم، 64.4 و 60.6 درصد کاهش داد و نتوانست علف های هرز را به طور قابل قبولی کنترل کند. مطالعه حاضر نشان داد، علف کش توتال، حتی در غلظت های کمتر نیز از کارایی بیشتری نسبت به سایر علف کش ها برخوردار بود و استفاده از این علف کش در شرایط آب وهوایی شیراز به کشاورزان توصیه می گردد.

تولید موفقیت آمیز ارقام هیبرید آفتابگردان نیازمند اطلاع از قابلیت ترکیب پذیری لاین های اینبرد و نیز اجزای واریانس ژنتیکی برای خصوصیات مختلف زراعی است. بدین منظور 20 هیبرید حاصل از تلاقی پنج لاین خویش آمیخته نر عقیم سیتوپلاسمی با چهار لاین برگرداننده باروری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه تبریز مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل اختلاف معنی داری بین هیبریدها از نظر بیشتر خصوصیات اندازه گیری شده وجود داشت که امکان برآورد اجزای واریانس ژنتیکی از طریق روش لاین × تستر را فراهم کرد. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، وزن هزار دانه و درصد روغن تحت کنترل اثرات افزایشی بود. در صفات زمان شروع گل دهی، قطر ساقه و عملکرد دانه اثرات فوق غالبیت مشاهده شد که بیانگر کارایی گزینش و دورگه گیری به ترتیب برای اصلاح این صفات می باشد. از نظر عملکرد دانه لاین نر عقیم 52 و تستر R50 از ترکیب پذیری عمومی بهتری برخوردار بودند. دو ترکیب 52xR26 و 222xR50 بالاترین ترکیب پذیری خصوصی را داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که به دلیل وجود تنوع ژنتیکی در مواد ژنتیکی اصلاحی از نظر خصوصیات زراعی و وجود ترکیباتی با قابلیت ترکیب پذیری مطلوب، با اعمال روش های مبتنی بر گزینش و دورگ گیری امکان تولید هیبریدهای برتر آفتابگردان وجود دارد.

کلرمکوات کلراید (CCC) از مهم ترین کندکننده های رشد، برای دست ورزی رشد و عملکرد غلات می باشد. اثرات این کندکننده رشد در شرایط تنش خشکی به خوبی مطالعه نشده است. لذا، به منظور بررسی تاثیر غلظت های محلول پاشی CCC بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط خشکی، دو آزمایش جداگانه در گلخانه و مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال های 1391 تا 13933 اجرا شد. تیمارهای آزمایش گلخانه ای شامل کاربرد و عدم کاربرد CCC، ارقام گندم (مرودشت، شیراز و چمران) و سطوح تنش خشکی (100، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه ای) و تیمارهای آزمایش مزرعه ای شامل غلظت های مختلف CCC (صفر، 3 و 55 گرم در لیتر) و سطوح تنش خشکی (بدون تنش، تنش های ملایم، متوسط و شدید) بودند. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط مزرعه و گلخانه، تنش خشکی در سطوح متفاوت باعث کاهش عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم شد. از سوی دیگر، CCC با افزایش عملکرد و اجزای عملکرد موجب بهبود تحمل به خشکی در گندم گردید؛ در شرایط مزرعه با افزایش غلظت CCC تا 5 گرم در لیتر، تاثیر مثبت آن بیشتر گردید. با این وجود، تاثیر CCC در شرایط بدون تنش و سطوح تنش خشکی ملایم بیشتر بود و در شرایط تنش شدید تاثیر کمتری داشت. در شرایط گلخانه که سه رقم گندم مرودشت، شیراز و چمران مورد مقایسه قرار گرفت، رقم چمران بیشترین عملکرد دانه را در شرایط آبیاری مطلوب و تنش به خود اختصاص داد، درحالی که رقم شیراز بیشترین پاسخ را به کاربرد CCC از خود نشان داد. به طورکلی، اگرچه تنش خشکی موجب کاهش رشد و عملکرد گندم شد، لیکن، محلول پاشی CCCتوانست بخشی (30 تا 600 درصد) از این کاهش را جبران کند.

مرکبات جزء گیاهان حساس به شوری هستند، ولی میزان حساسیت یا تحمل ارقام مختلف در این گروه به شوری متفاوت است. برای گزینش گامتوفیتی تحمل شوری در برخی ژنوتیپ های مرکبات، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دانه گرده نارنگی کلئوپاترا (Citrus reshni) و پونسیروس (Poncirus trifoliata) به ترتیب به عنوان شاهد متحمل و حساس به شوری به همراه 13 ژنوتیپ مرکبات در پنج سطح کلرید سدیم (صفر، 0.8، 1.6، 2.4 و 3.1 دسی زیمنس بر متر) و سه تکرار، در محیط کشت حاوی 15% ساکارز، 0.7% آگار و 100 میلی گرم در لیتر اسیدبوریک، به اجرا در آمد. هم چنین به منظور درک واکنش های بیوشیمیایی دانه گرده به تنش شوری، دانه گرده ژنوتیپ های مورد آزمایش در محیط کشت مایع و در سه سطح شوری صفر، 0.8 و 1.6 دسی زیمنس بر متر قرار گرفتند و میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و آسکوربات پراکسیداز (APX) مورد بررسی قرار گرفت. سطوح مختلف شوری بر جوانه زنی دانه گرده اختلاف معنی داری را در سطح 1% نشان داد، ولی در رشد لوله گرده اختلاف معنی داری مشاهده نشد. دانه گرده کلئوپاترا شاخص رشد بهتری نسبت به پونسیروس نشان داد که بیانگر متحمل بودن این رقم است. میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم های SOD و APX در سطح 1% تحت تاثیر ژنوتیپ، سطح شوری و اثر متقابل آنها قرار گرفت. با توجه به سرعت و دقت این نوع آزمایش می توان این گونه عنوان داشت که ارزیابی واکنش دانه گرده مرکبات، امکان غربالگری اولیه ژنوتیپ های ناشناخته حساس و متحمل شوری را فراهم می آورد.

به منظور بررسی رشد، عملکرد و کیفیت ارقام مختلف تجاری توت فرنگی جهت کشت در استان چهارمحال و بختیاری، 8 رقم توت فرنگی شامل سلوا، کاماروزا، پاجارو، پاروس، کوئین الیزا، کردستان، گاویوتا و مرک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در چهار سال زراعی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد کشت شدند. صفات فنولوژیکی، شاخص های رشد، عملکرد و کیفیت میوه در ارقام مختلف اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین ارقام از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. این اختـلاف ها موید این نکته بود که ارقام توت فرنگی از لحاظ نیازهای اکولوژیکی بسیار اختصاصی عمل می کنند. هم چنین اثر متقابل سال × ژنوتیپ در اکثر صفات معنی دار شد که نشان از واکنش متقابل ارقام با شرایط آب وهوایی در سال های متفاوت بود. مقایسه میانگین ارقام برای کلیه صفات نشان داد ارقام جدید توت فرنگی شاید در مناطقی که آنها را تولید کرده اند عملکرد بالایی داشته باشند، اما با تغییر شرایط محیطی، همه آنها واکنش یکسانی نشان نخواهند داد. در میان ارقام مورد بررسی رقم کوئین الیزا با توجه به عملکرد بالا و اندازه و وزن مطلوب میوه، برتر شناخته شد. تعداد طوقه و گل آذین بیشتر به ازای هر بوته و اندازه بزرگ تر میوه منجر به عملکرد بالای میوه در کوئین الیزا شد. پس از کوئین الیزا، رقم کردستان با توجه به دامنه سازگاری وسیع با شرایط اقلیمی دیگر مناطق سردسیر کشور و از طرفی عطر و طعم خوب، برای مصارف محلی، فرآوری و بازارهای نزدیک، توصیه می شود.

اصلاح ژنتیکی گراس ها از لحاظ کمیت و کیفیت علوفه همانند سایر گیاهان نیازمند داشتن اطلاعات کافی در مورد تنوع ژنتیکی و پارامترهای ژنتیکی به عنوان معیاری جهت انتخاب تحت شرایط تنش می باشد. این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و برآورد پارامترهای ژنتیکی عملکرد علوفه و ویژگی های مرتبط با آن در گونه علف باغ انجام شد.بدین منظور تعداد 25 فامیل نیمه خواهری حاصل از پلی کراس 25 ژنوتیپ والدی در دو محیط رطوبتی (شاهد و تنش خشکی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی درسال 1391 در مزرعه دانشگاه صنعتی اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از لحاظ صفات عملکرد علوفه تر در چین اول و دوم و عملکرد علوفه خشک در چین اول و دوم بین فامیل های مورد مطالعه اختلاف آماری معنی دار و تنوع ژنتیکی بالا وجود داشت. تنش خشکی باعث کاهش معنی دار 53 درصدی عملکرد علوفه خشک، کاهش 56 و 59 درصدی عملکرد علوفه تر به ترتیب در چین اول و دوم و هم چنین کاهش 48 درصدی تعداد ساقه در بوته شد. ضرایب تنوع ژنتیکی صفات در شرایط شاهد از 1.78 تا 45.1 و در شرایط تنش خشکی از 1.70 تا 30.4 متغیر بود که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی گسترده در مواد ژنتیکی مورد بررسی بود. بیشترین وراثت پذیری خصوصی در هر دو شرایط محیطی مربوط به قطر یقه چین اول بود. در شرایط عدم تنش وراثت پذیری خصوصی عملکرد علوفه خشک 52 درصد و در شرایط تنش خشکی 44.8 درصد برآورد گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های 2، 5، 8، 13 و 15 در هر دو شرایط عدم تنش و تنش خشکی از ترکیب پذیری عمومی بالایی برخوردار بودند که می-توانند در برنامه های اصلاحی جهت تولید واریته ترکیبی استفاده شوند.

باکتری های محرک رشد گیاهی به عنوان یکی از راه های بهبود رشد گیاه محسوب می شوند. اطلاعات ناچیزی در ارتباط با امکان استفاده از این موجودات در تحقیقات ریزازدیادی درون شیشه ای گیاهان موجود است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات باکتری محرک رشد گیاهی و سطوح هورمون بر روی تکثیر گیاه پپرومیا از طریق کشت بافت بود. آزمایش به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور باکتری محرک رشد شامل سطوح: شاهد (بدون باکتری)، Azospirillum lipoferum وPseudomonas fluorescent و فاکتور هورمون شامل: بدون هورمون، سطح هورمون برابر با 1.5 میلی گرم در لیتر IAA و 1 میلی گرم در لیتر 2ip و مقدار هورمون دو برابر غلظت قبلی بودند. قبل از کشت، سوسپانسیون باکتری ها، بر روی محیط کشت و زیر ریزنمونه تلقیح شد. نتایج نشان داد اثر متقابل هورمون و باکتری بر کل طول ریشه و میانگین طول ریشه معنی دار بود. تیمار Azospirillum بدون باکتری دارای بیشترین طول ریشه بود. در دو هفته اول، اثر اصلی باکتری بر طول ساقه و تعداد برگ معنی دار بود. تلقیح ریزنمونه ها با هر دو باکتری نسبت به شاهد باعث افزایش معنی دار طول متوسط شاخه های باززا شده گردید. افزایش طول ساقه در تیمارهای باکتری نسبت به شاهد در حدود 1.5 برابر بود. استفاده هم زمان از باکتری و هورمون باعث کاهش تعداد برگ شد. در کل نتایج نشان داد تلقیح ریزنمونه ها با باکتری، اثرات یکسانی بر صفات مختلف نداشت و اثرات مثبت باکتری بیشتر در ارتباط با خصوصیات ریشه بود.

به منظور مطالعه تاثیر تنش خشکی و کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و پروتئین دانه دو رقم جو (یوسف: شش ردیفه و نیمروز: دوردیفه)، پژوهشی در مرکز تحقیقات کشاورزی فارس در شهر زرقان در سال های زراعی 1389-90 و 1390-91 اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. عامل اصلی رژیم آبیاری (آبیاری کامل (w)، تنش رطوبتی ملایم (%75w) و تنش رطوبتی شدید (%50w))، عامل فرعی کود نیتروژن (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) و عامل فرعی فرعی دو رقم جو در نظر گرفته شد. در سال دوم، تیمار دیم نیز به رژیم آبیاری اضافه شد، اما، سایر تیمارها مشابه سال اول بود. نتایج نشان داد که تاثیر تنش رطوبتی، کود نیتروژن و رقم بر عملکرد دانه و اجزای آن و درصد و مقدار پروتئین دانه در هر دو سال از نظر آماری معنی دار بود. در شرایط تنش خشکی شدید و دیم، به ترتیب در سال اول و دوم، عملکرد و مقدار پروتئین دانه در رقم نیمروز بیشتراز رقم یوسف بود. در سال اول (209 میلی متر بارندگی)، تنش رطوبتی ملایم عملکرد دانه را به طور معنی دار در هر دو رقم کاهش داد (8% در رقم نیمروز و 12% در رقم یوسف). اما، در سال دوم (300 میلی متر بارندگی)، تنش رطوبتی ملایم عملکرد دانه رقم نیمروز را کاهش معنی دار نداد. برهمکنش رژیم آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد دانه در هر دو سال معنی دار بود. در شرایط آبیاری کامل، عملکرد دانه به طور معنی دار تا سطح 120 کیلوگرم کود نیتروژن افزایش یافت (28% و 26% در مقایسه با شاهد به ترتیب در سال اول و دوم)، اما، در سایر رژیم های آبیاری عملکرد دانه فقط تا سطح 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار افزایش یافت. در مجموع، رقم نیمروز در شرایط تنش خشکی شدید و دیم نسبت به رقم یوسف برتری داشت. هم چنین، با در نظر گرفتن جنبه های اقتصادی، رقم نیمروز، تنش رطوبتی ملایم و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در سال هایی با 300 میلی متر بارندگی (مانند سال دوم این آزمایش) قابل توصیه است.