تحقیقات نظام سلامت حکیم
سال:1388 | دوره:12 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

مقدمه: هدف از این مطالعه تعیین و ارایه الگوی عملی نقشه سیاست گذاری در سوانح ترافیکی کشور در سال 1387 می باشد.روش کـار: در یک مطالعه کیفی پدیده شناسی که در سال 1387 در تهران انجام شد، ذی نفعان سوانح ترافیکی شناسایی شدند و سوالات طراحی شده از طریق بحث های سیستماتیک گروهی مورد بحث قرار گرفت. سپس پرسشنامه روا و پایا شده طرح، پس از توجیه مساله و کسب رضایت از افراد کلیدی سازمان های ذی نفع، توسط کارشناسان آموزش دیده تکمیل شدند. پس از ورود اطلاعات، مفاهیم و محتوای مشابه دسته بندی شد.سپس بر اساس نتایج و در تطبیق با نقشه کشورهای منتخب، نقشه سیاست گذاری کشور ارایه شد.یافته ها: 26 کارشناس از سازمان های دولتی و غیردولتی ذی نفع با میانگین سنی 41±7 سال (بازه: 27-54 سال) بررسی شدند. سازمان پیشنهادی برای راهبری و پیشگیری از سوانح ترافیکی، پلیس راهنمایی و رانندگی یا نهاد ریاست جمهوری (بالاترین درصد، هرکدام %13) پیشنهاد شد. تنها %31 سیاست گذاری های سوانح ترافیکی کشور بر اساس رویکرد سازمان بهداشت جهانی است. در %94 موارد، نقش سازمان ها نامشخص اعلام شد و عدم نظارت بر عملکرد سازمان های ذی ربط به میزان %39 به عنوان دلیل روشن نبودن نقش سازمان ها اعلام شد. در خصوص میزان اختیارات، نبود اختیارات لازم سازمان ها به میزان %94، و در مورد دلایل کاستی ها، نبود قانون مدون مورد نیاز به میزان %18 مطرح شد. از جمله اقدامات ضروری درجهت رفع کاستی ها، تصحیح قوانین مرتبط و تعیین حدود وظایف به میزان %21، و از نظر نوع حمایت هایی که برای سازمان مسوول مورد نیاز است، تامین بودجه لازم به میزان %25 بالاترین درصد را نشان داد.نتیجه گیری: پلیس راهنمایی و رانندگی کشور می تواند در صورت تفویض اختیار با داشتن اقتدار کامل، قوانین مدون، شرح وظایف مشخص و بودجه کافی با حمایت مستقیم نهاد ریاست جمهوری در کشور، نقش راهـبری و هماهنگ کننده را در پیشگیری از سوانح ترافیکی کشور عهده دار شود.

مقدمه: هدف این مقاله بیان نقش شرکت های مادر دانشی به منظور توسعه در راستای چشم انداز 20 ساله کشور و حرکت به سوی جامعه دانشی از طریق اجرای طرح های نوآورانه با نظام باز، ارتقای منافع عمومی درحوزه های رقابتی جدید و ارایه الگو و تعریف مشخص از این گونه شرکت ها برای حرکت به سوی جامعه دانشی و همچنین مشکلات مربوط به طرح های نوآورانه با نظام بسته در این قالب می باشد تا اهمیت شکل گیری انواع جدید شبکه های نوآورانه با نظام باز که تمرکز جغرافیایی سرمایه گذاری ها و فعالیت های اقتصادی را مد نظر قرار می دهد، بیان گردد. در این مقاله سعی شده است با معرفی ابعاد شرکت های مادر دانشی بر اهمیت اجرای طرح های نوآورانه جهت حضور با اقتدار در صحنه های رقابتی جهانی از طریق ایجاد ارتباط منسجم و یکپارچه بخش های علمی، صنعتی و تجاری در قالب شبکه های علمی، تجاری تاکید گردد.روش کار: پژوهش حاضر از نوع مروری است که در آن ابتدا به شکل گیری شرکت های دانشی، ویژگی های آن، ارتباط با دانشگاه مادر، نظام نوآوری باز، بررسی نقش شرکت مادر دانشی پرداخته می شود و در پایان مدل شرکت مادر دانشی و حوزه های سرمایه گذاری آن در بخش علوم سلامت ارایه می گردد.یافته ها: تاسیس شرکت های مادر دانشی نمونه خوبی از یک موسسه تسهیل کننده حوزه های برپایه دانش خواهد بود و نقشی حیاتی در انتقال فن آوری و نیز ایجاد طرح های نوآورانه مبتنی بر نظام باز که نیازمند طراحی شبکه های نهادی است، خواهد داشت.نتیجه گیری: در طرح های نوآور، دانشگاه ها باید نقش طبیعی خود را به عنوان عنصر کلیدی در ایجاد شرکت های دانش چند قطبی بازی کنند. همچنین شرکت های مادر دانشی باید به عنوان سازمان دهنده یا تسهیل کننده شبکه های نهادی که جهت انتقال مهارت ها و ایده های جدید طراحی شده اند، مورد توجه قرار گیرند. آنها باید از طریق طرح های نوآورانه بین حوزه های مرتبط موجبات ارتقای آنان را فراهم نمایند.

مقدمه: با وجود مطالعات متعددی که در زمینه وب سایت های دانشگاهی ایران صورت گرفته، تاکنون بررسی جامعی در خصوص تغییرات رتبه وب سایت تمامی مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی کشور انجام نشده است. مطالعه حاضر به بررسی و مقایسه روند تغییرات رتبه وب سایت دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ایران در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی طی سال های 2007 تا 2009 میلادی می پردازد.روش کار: طی یک مطالعه توصیفی مقطعی ابتدا تمامی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی وابسته به وزارتخانه های علوم و بهداشت که دارای وب سایت اختصاصی بودند، از طریق کاوشگر گوگل شناسایی و بررسی گردید. سپس رتبه های کشوری، منطقه ای و جهانی آن دسته از این موسسات که در پایگاه وب سنجی webometrics.info وارد شده بودند، در چهار مقطع زمانی جولای 2007، ژانویه 2008، جولای 2008 و ژانویه 2009 استخراج و مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، وب سایت دانشگاه تهران در بین دانشگاه های مورد بررسی، رتبه اول کشوری را در طی هر چهار مقطع زمانی کسب کرد. وب سایت این دانشگاه در ارزیابی ژانویه 2009 رتبه سوم منطقه و نهصد و نودم جهان را کسب کرده که بیانگر 383 رتبه ارتقا در طول 18 ماه در سطح جهان است. در این دوره، دانشگاه علوم پزشکی مشهد از میان تمامی دانشگاه های مورد مطالعه، بالاترین ارتقای رتبه وب را در سطح جهانی داشته است. پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایران داک)، تنها مرکز تحقیقات ایرانی بود که در رتبه بندی سوم و چهارم وب سنجی در میان 1000 رتبه اول مراکز تحقیق و توسعه جهان قرار گرفته است.نتیجه گیری: به منظور ارتقای رتبه وب دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ایران لازم است سیاست گذاران و مدیران بخش آموزش و پژوهش کشور، راه کارهای مناسبی در خصوص ارتقا و پایش مداوم وب سایت های موسسات آموزشی و پژوهشی تدوین و اجرا نمایند.

مقدمه: اخیرا، شیوع نزدیک بینی در دوران کودکی و نوجوانی افزایش یافته است. شیوه ابتدایی زندگی، از جمله الگوی تغذیه با شیر مادر در دوران شیرخوارگی از عوامل موثر بر این امر پیشنهاد شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط میان الگوی تغذیه با شیر مادر و نزدیک بینی در کودکان 6-7 ساله شهر تهران اجرا شد.روش کار: 245 کودک که نزدیک بینی به تازگی در آنها تشخیص داده شده بود (گروه مورد) و 245 کودک بدون نزدیک بینی (شاهد) در مطالعه وارد شدند. اندازه گیری های تن سنجی و آزمون هوشی ریون اجرا شد. والدین کودکان پرسشنامه بسامد خوراک(FFQ) ، پرسشنامه تغذیه با شیر مادر و پرسشنامه عوامل خطر نزدیک بینی را تکمیل کردند. نسبت شانس برای الگوی تغذیه با شیر مادر و دیگر عوامل خطر احتمالی نزدیک بینی محاسبه شد.یافته ها: تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه و تغذیه با شیر مادر به مدت 12 ماه یا بیشتر، پس از تعدیل با سایر عوامل خطر با کاهش خطر نزدیک بینی مرتبط بودند و نسبت شانس (حدود اطمینان %95) آنها به ترتیب (0.03-0.96) 0.17 و (0.03-0.74) 0.14 بود. میزان دریافت کربوهیدرات تصفیه شده (1.02-4.-21) 2.07، داشتن اضافه وزن (1.05-4.64) 2.20، تعداد خواهر و برادر (0.13-0.59) 0.28، فاصله با تلویزیون (0.06-0.29) 0.14 و فاصله با رایانه قبل از آگاهی از نزدیک بینی کودک (0.14-0.76) 0.32، وجود نزدیک بینی در حداقل یکی از والدین (3.33-14.34) 6.91، سن مادر در هنگام تولد کودک (0.09-0.64) 0.24 و سطح تحصیلات مادر (1.26-5.56) 6.91، به صورت مستقل با نزدیک بینی مرتبط بودند.نتیجه گیری: تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه و تغذیه با شیر مادر به مدت 12 ماه یا بیشتر، پس از کنترل دیگر عوامل خطر، با کاهش خطر نزدیک بینی در کودکان 6.-7 ساله مرتبط می باشند. مطالعات بیشتر به منظور تعیین اثر تغذیه بلندمدت با شیر مادر بر نزدیک بینی دوران کودکی توصیه می شود.

مقدمه: امروزه جراید کثیرالانتشار به جهت توزیع وسیع در سطح ملی، قیمت مناسب، دسترسی سریع و به روز بودن از اهمیت ویژه ای در افزایش آگاهی و ادراک جوامع برخوردار می باشند. هدف از این مطالعه، ارزیابی کمی و کیفی مقالات مرتبط با سلامت در 3 روزنامه کثیرالانتشار کشور می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی، سه روزنامه همشهری، کیهان و ایران به تعداد 60 نسخه از هر روزنامه از لحاظ تعداد مقالات مرتبط با سلامت از طریق تکمیل پرسشنامه بررسی گردیدند.یافته ها: در این مطالعه 696 مقاله مرتبط با سلامت مورد بررسی قرار گرفتند که یک چهارم آن ها مقالات تحقیقاتی بوده اند. متوسط تعداد این مقالات در هر نسخه 3.8 بود. منبع مقالات در بیشتر موارد خبرنگاران و آژانس های خبری داخلی بوده اند. محل درج مقالات در اکثر موارد بخش علم و تکنولوژی بوده و مقالات در بیش از %70 موارد از نوع خبری بودند و در بیش از %50 موارد با ارایه اطلاعات بهداشتی موجبات حفظ و تقویت سلامت مردم را فراهم کرده اند. %70 مقالات تحقیقاتی در کشورهای توسعه یافته اجرا شده و جمعیت عمومی بیشترین مخاطبین این تحقیقات را تشکیل می دادند.نتیجه گیری: رسانه ها نقش موثری در انتقال اطلاعات مرتبط با سلامت ایفا می کنند. بدیهی است توانمند سازی محققین در انتشار نتایج متناسب با گروه هدف از اهمیت بسزایی در ارتقاء سلامت جامعه برخوردار خواهد بود.

مقدمه: تغییرات فصلی و روزانه مرگ و میر ارتباط مستقیمی با دما دارد. در این تحقیق داده های روزانه مرگ و میر و پارامتر دما طی دوره 2005-2002 مورد استفاده قرار گرفته است.روش کار: برای پردازش داده ها روش های تعیین ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده، رگرسیون چندجمله ای و شبکه های عصبی مصنوعی به عنوان یک روش غیر خطی  (ANN)استفاده شده است.یافته ها: نتایج حاصل از کاربرد و تحلیل همبستگی پیرسون نشانگر همبستگی منفی و معنی دار بین پارامتر دما با میانگین ماهانه تعداد کل مرگ و میر و مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی می باشد. ارتباط بین این دو با استفاده از شبکه عصبی و الگوریتم های ژنتیکی در مقایسه با روش های کلاسیک از جمله رگرسیون خطی و رگرسیون چندجمله ای نیز نشان می دهد که ترکیب شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم ژنتیک نتیجه بهتری را ارایه می کند. به این صورت که بعد از آزمون شبکه با لایه های پنهان و ضرایب یادگیری مختلف در حالتی که نمونه ها به صورت منظم قرار گرفته دقت مدل افزایش پیدا می کند.بحث: با توجه به نتایج حاصله می توان گفت که شبکه عصبی به خوبی رابطه غیرخطی بین میانگین ماهانه مرگ و میر را در ارتباط با دمای هوا پیش بینی می کند. ولی در عین حال با ترکیب الگوریتم ژنتیک و شبکه عصبی سرعت تحلیل و دقت فرآیند افزایش می یابد به عبارتی دیگر میزان خطا کاهش می یابد.

مقدمه: کنترل موثر قند خون به رژیم غذایی مناسب و همچنین انجام فعالیت های فیزیکی و بدنی بستگی دارد. هدف مطالعه حاضر ارزیابی تاثیر آموزش نوع تغذیه و پیاده روی بر کنترل میزان قند خون در بیماران دیابتی نوع 2 بود.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای می باشد. تعداد 100 نفر از بیماران دیابتی (50 نفر گروه مداخله و 50 نفر گروه کنترل) نوع II با سن بین 40 تا 65 سال و دارای سابقه ابتلا به دیابت بالای 5 سال در مطالعه شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل 4 چک لیست که جهت ثبت اطلاعات دموگرافیک، عملکرد تغذیه ای و پیاده روی بیماران بر اساس خود گزارش دهی، میزان HbA1c و قند خون آنها بود.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره مربوط به عملکرد تغذیه ای و پیاده روی در دو گروه مداخله (تجربی) و کنترل، قبل و بعد از مداخله آموزشی اختلاف معناداری وجود دارد. کاهش میزان HbA1c گروه مداخله (تجربی) در مقایسه با گروه کنترل (از 8.65 در قبل از مداخله به 7.47 در 3 ماه پس از مداخله آموزشی) و قند خون ناشتا (از 207.08 در قبل از مداخله به 124.2 در 3 ماه پس از مداخله آموزشی) چشمگیر و از نظر آماری معنا دار بوده است.نتیجه گیری: تدوین برنامه آموزشی بیماران دیابتی برای کنترل قند خون و بهبود رفتارهای تغذیه ای و فعالیت جسمانی مناسب بسیار سودمند و اثربخش می باشد.

مقدمه: ویروس سیتومگال یکی از مهم ترین ویروس های منتقله از راه خون است که می تواند سبب عوارض شدید و حتی کشنده در نوزادان با وزن کم، بیماران دارای مشکلات در سیستم ایمنی و گیرندگان پیوند شود. استفاده از روش های کاهش لکوسیت در محصولات خون و غربالگری Anti-CMV بروز عفونت در گیرندگان فرآورده های خون را کاهش داده اما همچنان مواردی از انتقال عفونت به گیرندگان خون گزارش می شود. هدف از این مطالعه ارزیابی شیوع CMV DNA در اهداکنندگان خون است.روش کار: نمونه های 450 اهداکننده خون با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز برای  CMV DNA آزمایش شدند. حساسیت آزمایش 1000Copies/ml و کیت مورد استفاده کاملا اختصاصی برای CMV DNA بود. کلیه نمونه هایCMV DNA  مثبت برای CMV-IgM و CMV-IgG ارزیابی شدند.یافته ها: 5 نمونه (%1.1) از 450 نمونه،CMV DNA  مثبت بودند. (%87) 390 اهداکننده مذکر و (%60) 272 آنان مستمر بودند. 5 نمونه مثبت CMV-IgG مثبت و CMV-IgM منفی بودند.نتیجه گیری: برای ارزیابی اثربخشی آزمایشات مولکولی برای جلوگیری از انتقال CMV به گیرندگان خون مطالعات بیشتری لازم است. مهم ترین عوامل در اتخاذ تصمیم برای غربالگری CMV DNA عبارتند از حساسیت کیت که مناسب برای شناسایی CMV در فرآورده های خون باشد و تعیین کمترین تعداد ویروس که می تواند سبب انتقال عفونت در گیرندگان خون شود.