پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی
سال:1399 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

تحلیل سرعت یکی از مراحل اصلی و زمان گیر در پردازش داده های لرزه ای است. در پردازش داده های لرزه ای اجرای مراحل تصحیح برون راند نرمال، برانبارش خوب و ایده آل، مهاجرت های زمانی و عمقی، حذف چندگانه ها و درونیابی ردلرزه ها نیاز به مدل سرعتی خوب دارند. روش های متفاوتی برای ساخت مدل سرعتی از داده های لرزه ای معرفی شده است. مرسوم ترین روش تحلیل سرعت، تحلیل بر مبنای برون راند نرمال است؛ که از اندازه گیری همدوسی برای ساختن مدل سرعتی استفاده می کند. شباهت، رایج ترین معیار اندازه گیری همدوسی در تحلیل سرعت است؛ که در صورت تغییرات دامنه با دورافت این معیار کارایی خوبی نخواهد داشت. برای رفع این مشکل از معیار شباهت AB استفاده می شود. از آنجایی که در این معیارها برای محاسبه مدل سرعتی، به ازای بازه ای از مقادیر سرعت، دامنه انرژی را در مسیر های هذلولی شکل اندازه می گیرند، محاسبات این روش در صورت افزایش حجم داده ها بسیار زمان گیر خواهد بود که از مشکلات اصلی این روش به شمار می رود. هدف این مقاله ارائه روشی اصلاح شده برای کاهش حجم محاسبات و حل سریع شباهت AB است. بدین منظور الگوریتمی سریع برای حل تبدیل رادون هذلولی معرفی و سپس کاربرد آن برای به دست آوردن طیف سرعت با روش شباهت AB مورد بررسی قرار گرفته است. این الگوریتم بر مبنای استفاده از نمونه برداری قطبی-لگاریتمی است؛ که بخش محاسباتی اصلی آن به صورت همامیخت انجام می شود. در نتیجه امکان استفاده از فضای فرکانس برای محاسبه سریع آن را امکان پذیر می سازد. در آخر با اجرای روش شباهت AB اصلاح شده، روی داده های واقعی و مصنوعی، افزایش چندین برابر سرعت روش فوق نسبت به روش معمول در به دست آوردن طیف سرعت نمایش داده شده است.

محدوده اکتشافی مورد مطالعه در شمال غرب شهر بردسکن و در استان خراسان رضوی واقع شده است. این محدوده از نظر زمین شناسی در زون زمین شناسی سبزوار و زون ماگمایی شرق ایران قرار گرفته است. سنگ میزبان کانی سازی سنگ های آتشفشانی-رسوبی ائوسن و الیگوسن می باشند و شامل ماسه سنگ، آهک، برش آتشفشانی، میکروکنگلومرا، توف شیلی، پیروکسن آندزیت و آگلومرا هستند. کانی سازی از نوع رگه ای بوده و به صورت پراکنده و رگچه های ظریف درون حفرات و شکستگی های کانی ها و سنگ میزبان تشکیل شده است و شامل مالاکیت، کالکوسیت، کالکوپیریت، مگنتیت و هماتیت می باشد. مطالعات ژئوفیزیکی مقاومت ویژه و پلاریزاسیون القایی به وسیله دو شبکه با آرایش مستطیلی و در مجموع پنج پروفیل با آرایش دوقطبی-دوقطبی با فاصله ی الکترودی 20 متر با استفاده از دستگاه فرستنده GDD TxIII 1800w و دستگاه گیرنده GDD GRx8-32 و با تعداد نقاط برداشت شده 460 نقطه انجام شده است. داده های خام صحرایی حاصل از برداشت دو پروفیل DD1 و DD2، با دو نرم افزار RES2DINV و ZONDRES2D مدل سازی معکوس دوبعدی گردید و نتایج آن به عنوان خروجی مطالعات ژئوفیزیکی در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مطالعات ژئوفیزیکی، کانی سازی را در دو سطح عمقی 0 تا 25 متری و 32 تا 49 متری از سطح زمین برای دو پروفیل DD1 و DD2 تائید نمودند. سپس نتایج ژئوفیزیکی با استفاده از داده های زمین شناسی تعبیر و تفسیر شدند و مدل های ژئوفیزیکی با استفاده از نرم افزار RockWorks به صورت سه بعدی نمایش داده شدند. بر اساس مطالعات زمین شناسی و ژئوفیزیکی انجام شده، چهار گسل احتمالی در محدوده مورد مطالعه تشخیص داده شد؛ هشت محل نیز جهت حفاری گمانه های اکتشافی پیشنهاد گردید.

شناسایی دقیق گسل ها و شکستگی های زیر سطحی نیازمند استفاده توامان از داده های لرزه نگاری و اطلاعات چاه می باشد. در مناطقی که اطلاعات چاه در دستری نبوده، تفسیرهای داده های لرزه ای می تواند در شرایطی به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد. در این راستا نشانگر های لرزه ای به طور معمول در شناسایی گسل ها به کار برده می شود. با این حال تفسیر مقاطع نشانگر لرزه ای در برخی موارد به تنهایی قادر به ارائه یک مدل جامع و دقیق از گسل ها و شکستگی ها نمی باشند. بنابراین به منظور دست یابی به مدل جامع تر از شکستگی ها و گسل ها لازم است به کمک روش هایی مانند روش تحلیل مولفه های اصلی، تلفیقی از نشانگر ها را ایجاد کرد که سبب افزایش اطلاعات مفید در حجم کمتری از داده می شود. در این تحقیق با اعمال روش تحلیل مولفه های اصلی برروی نشانگر های لرزه ای، مولفه های اصلی با درصد واریانس بالا انتخاب و مقاطع حاوی اطلاعات لازم و کافی در تفسیر گسل ها تهیه گردید. در تفسیر مقاطع بدست آمده، شکستگی ها و گسل ها به دقت و صحت بیشتری مدل گردید. همچنین به کمک این مقاطع، تصاویر ترکیبی رنگی در محیط RGB تهیه گردید که سبب افزایش قدرت تفکیک تصاویر در شناسایی شکستگی ها شد. در ادامه نشانگر هایی که ترکیب باندی بهینه ای با استفاده از شاخص های آماری نشان می دادند، انتخاب و به کمک روش کروستا آنالیز گردید. پیش بینی می شود که تصاویر تهیه شده به روش پیشنهادی، حاوی جزئیات بیشتر و دقیق تری از گسل ها و شکستگی ها باشد. روش پیشنهادی بر روی داده ای دوبعدی از دشت گرگان پیاده گردید. در ابتدا با مطالعه نشانگرهای مورد استفاده در شناسایی گسل ها، مقاطع مورد نیاز برای پیاده سازی روش پیشنهادی از داده استخراج گردید. سپس میزان اطلاعات موجود در هرنشانگر با استفاده از روش تحلیل مولفه های اصلی استخراج گردید. بدین ترتیب آن بخش اطلاعات غیرمرتبط حذف گردیده و تنها اطلاعات موجود در نشانگرها که با گسل ها در ارتباط بودند، برای تهیه مقطع نهایی مورد استفاده قرار گرفت. تصویر نهایی نشان دهنده قابلیت روش در شناسایی دقیق تر گسل ها نسبت به روش های معمول است.

وارون سازی منحنی پاشش امواج سطحی یکی از مسائل کاربردی در شناسایی لایه های زمین و فرآیند تعیین سرعت انتشار اموج برشی است. سرعت موج برشی از جمله پارامترهای بسیار مهم و مورد نیاز در مطالعات ژئوتکنیکی است که در ارزیابی خصوصیات خاک از جمله اثرات ساختگاهی و ریز پهنه بندی لرزه ای به کار گرفته می شود. وارون سازی منحنی پاشش امواج سطحی یکی از مسائل کاربردی در شناسایی لایه های زمین و فرآیند تعیین سرعت انتشار امواج برشی است. روش های خطی وارون سازی، به علت طبیعت غیرخطی مسئله و امکان درگیر شدن عملیات بهینه یابی تابع هدف با جواب های بهینه محلی، چندان قابل اعتماد نمی باشند. با پیشرفت علوم کامپیوتر و ارائه شدن الگوریتم های بهینه سازی-هوشمند، می توان تکنیک های سریع و آسانی را برای واورن سازی امواج سطحی استفاده نمود. به همین منظور جهت افزایش اطمینان از عملیات وارون سازی و دست یابی به جواب های بهینه کلی مسئله، در این مطالعه الگوریتم گرده افشانی گل بهینه جهت وارون سازی امواج سطحی معرفی شده است. هدف نهایی این الگوریتم در وارون سازی امواج سطحی یافتن پارامترهای مدل، یعنی ضخامت، سرعت موج برشی و سرعت موج طولی لایه های خاک است. در الگوریتم معرفی شده در مقایسه با الگوریتم گرده افشانی گل استاندارد سعی شد مکانیسم جستجوی الگوریتم جهت افزایش دقت و همگرایی، بهینه شوند. روش پیشنهادی ابتدا در برنامه متلب کد نویسی شد و سپس کارایی الگوریتم به وسیله ی مدل های مصنوعی و مدل مصنوعی نوفه دار مورد ارزیابی قرار گرفت. در ادامه جهت ارزیابی بیشتر روش ارائه شده، الگوریتم پیشنهادی روی داده های تجربی اعمال شد. نتایج وارون سازی، در مورد مدل های مصنوعی و نیز داده های تجربی، بیانگر عملکرد قابل قبول الگوریتم گرده افشانی گل بهینه در وارون سازی امواج سطحی است. همچنین عملکرد الگوریتم بهینه شده پیشنهادی در مقایسه با الگوریتم گرده افشانی گل استاندارد در وارون سازی منحنی پاشش از دقت و سرعت همگرایی بالاتری برخودار است.

محلی و ناحیه ای توسط صافی ادامه فراسو پرداخته شده است. در برخی مواقع به منظور تفسیر داده ها، آن ها را به یک سطح دیگر انتقال می دهند. در این مقاله از همبستگی داده ها در دو ارتفاع متوالی به منظور محاسبه ارتفاع بهینه جهت جداسازی بی هنجاری های محلی از ناحیه ای استفاده شده است. در این تحقیق، بی هنجاری محلی به عنوان توده سطحی و بی هنجاری ناحیه ای به عنوان توده عمیق در نظر گرفته شده است. جهت بدست آوردن بهینه ارتفاع فراسو از دو روش استفاده میشود. در روش اول، از ضریب همبستگی عرضی بین بی هنجاری ناحیه ای و ادامه فراسوی بی هنجاری میدان کل در ارتفاع های متفاوت استفاده شده است. در روش دوم از بیشینه انحراف از خط واصل ابتدا و انتهای منحنی همبستگی بین دو ادامه فراسوی متوالی در بی هنجاری های میدان کل استفاده کرده ایم. در این تحقیق ابتدا روش ها بر روی پاسخ گرانشی حاصل از مدل های مصنوعی اعمال شده و سپس روش پیشنهادی بر داده های مغناطیسی واقعی اعمال گردیده اند. در مدل سازی مصنوعی، مدل های سطحی در عمق 400 متر و مدل های عمقی در عمق 1500 متر قرار گرفته اند. با استفاده از هر دو روش تعیین ارتفاع بهینه در مدل های مصنوعی، ارتفاع بهینه 500 متر بدست آمده است. هم چنین روش بر روی مدل هایی که در یک عمق ثابت قرار ندارند نیز اعمال گردیده است. بررسی ها نشان میدهد که در حالت عمق متغیر، کاهندگی میدان منطقه ای بر حسب ارتفاع فراسو پس از حذف میدان محلی با آهنگ کمتری نسبت به عمق مساوی میباشد. این کاهش احتمالا به علت عمق متغیر مدل ها می باشد. با اعمال روش بر داده های مغناطیسی ناحیه کلشانه در منطقه طبس، ارتفاع بهینه 60 متر بدست آمد. بررسی ها نشان می دهد که اعمال صافی ادامه فراسو در این ارتفاع قادر به حذف بی هنجاری های کم عمق محل کاوش بوده است.

انرژی زمین گرمایی یکی از منابع انرژی پاک، تجدید پذیر و کم هزینه است. بنابراین کشف و شناسایی منابع آن جهت بهره برداری و استفاده بسیار با اهمیت می باشد. در ایران با توجه به وجود چشمه های آب گرم فراوان در بسیاری از نقاط و وجود شواهد مبنی بر وجود منبع زمین گرمایی نسبت به کشف و شناسایی مناطق با پتانسیل زمین گرمایی اقدامات زیادی تاکنون صورت گرفنه است. استان زنجان یکی از مناطقی است که در آن شواهد مبنی بر وجود منابع زمین گرمایی وجود دارد. در این مطالعه از لایه های اطلاعاتی مختلف مربوط به اکتشاف منابع زمین گرمایی مانند لایه ژئوفیزیکی (که از تلفیق داده های مغناطس سنجی، نقشه عمق نقطه کوری، گرادیان و جریان حرارتی به دست آمد) و وزن دهی به آن ها توسط روش سلسله مراتبی فازی استفاده شد. سپس با ستفاده از روش همپوشانی لایه های اطلاعات اکتشافی با یکدیگر تلفیق شده و مناطق دارای پتانسیل منابع زمین گرمایی به دست آمد. پس از آن مناطق شناسایی شده با استفاده از روش ترکیب اطلاعات سلسله مراتبی فازی با روش دمپسترشفر، اولویت بندی شدند و بهترین مناطق با پتانسیل زمین گرمایی توسط این روش مشخص شد. . با استفاده از پیاده سازی این روش مناطق 11، 16 و 13 که بر روی شکل نقشه ی استان زنجان آورده شده اند با مقادیر به ترتیب 702/0، 621/0 و 592/0 به عنوان بهترین مناطق شناسایی شدند. با بررسی نتایج نهایی با شواهد موجود مانند چشمه های آب گرم و سایر شواهد می توان گفت که ترکیب و تلفیق لایه های اطلاعاتی اکتشافی با استفاده از روش دمپستر شفر و اوزان به دست آمده توسط روش سلسله مراتبی فازی می توانند قابل قبول می باشد.

با توجه به ابهامات و گاهی تناقضات گزارش های موجود درمورد پارامترهای گسل مسبب زمین لرزه بم 2003 مثل: عدم توجیه-پذیری مقدار ممان لرزه ای آزاد شده در این گسل با روابط بزرگا، عدم تطابق گسل مرتبط با پس لرزه های این زلزله و گسل-شناخته شده به وسیله تصاویر InSAR (Interferometric Synthetic Aperture Radar)، رژیم تکتونیکی منطقه که علاوه بر مولفه امتداد-لغز راست گرد، مولفه های تراست را نیز می طلبد و رویت دو فاز شدید انرژی بر روی شتابنگاشت ها که یکی گسیختگی امتداد-لغز راست گرد و دیگری گسیختگی معکوس را نشان می دهد، در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از معکوس سازی همزمان داده های InSAR (تداخلسنجی رادار روزنه مصنوعی) و جنبش نیرومند زمین، پارامترهای گسل مسبب زمین لرزه بم محاسبه شود. جابجایی استاتیکی به دست آمده از داده های جنبش نیرومند زمین، به عنوان داده های مکمل در نواحی ای که به دلیل پوشش گیاهی، امکان استفاده از داده های InSAR وجود ندارد، مورد استفاده قرار می گیرد. بررسی دقیق و معکوس سازی همزمان داده های InSAR و جنبش نیرومند زمین، نشان می دهد که لغزش همالرز در زلزله بم ناشی از حرکت دو گسل است که یکی از آن ها باعث انتقال تنش به دیگری و ایجاد لرزه در سطح شده است. گسل دوم با راستای ° 358، شیب ° 84 به سمت شرق دارد و گسلی امتداد-لغز راست گرد است. طول، عرض و عمق این گسل از سطح بترتیب برابر با 5/12، 6 و 6 کیلومتر است. عمده ممان لرزه ای در زلزله بم در این گسل با بیشینه لغزش حدود 49/2 متر، رها شده است. گسل اول با امتداد ° 172 و شیبی° 45 به سمت غرب در زیر گسل سطحی تر، گسترده شده است. بررسی تنش منتقل شده از گسل اول به گسل دوم نشان می دهد که الگوی تنش انتقالی و الگوی لغزش روی گسل ثانویه تا حدودی مطابقت دارد که نشانگر انتقال تنش از گسل اول به گسل دوم است. در مدل سازی مستقیم داده های شتاب نگاشت، برای رومرکز زلزله بم طول جغرافیایی ° 27/58 و عرض جغرافیایی ° 05/29 به دست می آید.

پژوهش "گرشاو" و "کوورکرز" در پیدا کردن برلیم به وسیله انتشار سریع نوترون با چشمه رادیوم در سال 1930 اولین پژوهش انجام شده بر روی خاک با استفاده از فعالسازی به کمک پرتوهای گاما است. در این پژوهش با استفاده از کد MCNP شبیه سازی هایی روی خاک و سنگ های رسوبی انجام گرفته و شار پرتوهای گامای حاصل از نابودی پوزیترون خارج شده از ماده مورد نظر محاسبه گردیده است؛ سپس با استفاده از این کمیت، اطلاعاتی در مورد ماده مورد نظر بدست آمده است. با استفاده از این نتایج در این شبیه سازی ها یک حالت بهینه برای محل قرار گیری چشمه و آشکارساز به منظور شناسایی مخازن نفتی بدست می آید؛ که در این حالت می توان مخازن نفت، گاز و یا آب را شناسایی و از یکدیگر تفکیک کرد. در این حالت بهینه، مقدار کنتراست بدست آمده برای مخازن آب، نفت و گاز به ترتیب از صفر تا 53. 60، 63. 40 و 73. 89 درصد تغییرات داشته؛ که این تغییرات به ازای تغییر درصد نفت، آب و یا گاز موجود در سنگ های رسوبی در انرژی keV 511 بوده است. مزیت استفاده از این روش آن است که بدلیل آنکه حداقل انرژی لازم برای انجام اندرکنش کربن 18. 7 MeV است، نیازی به بررسی چشمه های موجود در طبیعت نمی باشد. زیرا بیشترین انرژی ساطع شده توسط آنها کمتر از 18. 7 است، بنابراین چشمه های موجود در طبیعت هیچ گونه اختلالی در این اندازه گیری ها ایجاد نمی کنند.

ببازتاب های تکرار یا چندگانه ها از نوفه های همدوس لرزه ای می باشند و حضور آن ها به خصوص در داده های دریایی باعث پایین آمدن کیفیت داده می شود. تضیف آن ها موجب افزایش کیفیت مقاطع لرزه ای خواهد شد. در این تحقیق از تبدیل موجک جدیدی با نام "تبدیل موجک دو شاخه ای ضریب اتساع گویا"((DT-RADWT برای حذف نوفه بازتاب تکراری از داده لرزه ای استفاده خواهد شد. مزیت این تبدیل نسبت به تبدیل های موجک گسسته رایج، نمونه برداری گویای آن می باشد که امکان فراهم کردن تفکیک پذیری زمانی-فرکانسی بالاتری را میسر می کند. الگوریتم پیشنهادی این مقاله آنالیز نوفه در حوزه موجک یا WDNA می باشد، که در آن از DT-RADWT و تکرار جدایش برگمان استفاده خواهد شد. الگوریتم تکرار جدایش برگمان به منظور حصول سریع به پاسخ بهینه طراحی شده است. WDNA الگوریتمی بر پایه داده می باشد. استفاده از تبدیل رادون برای تضعیف بازتاب های تکرار رایج است، برای بi دست آورد الگوی اولیه بازتاب های تکراری استفاده خواهد شد. هدف WDNA این است که خروجی تبدیل رادون ارتقا یابد و امواج بازتابی بهتر حفظ شوند. حضور سطوح بالای نوفه اتفاقی باعث کاهش کیفیت نوفه زدایی می شود اما WDNA به گونه ای طراحی شده است که بتواند بر اثر مخرب نوفه اتفاقی غلبه کند. نتایج WDNA در تضعیف بازتاب های تکرار، توسط داده مصنوعی و دریایی آزمایش شده و نتایج آن با خروجی تبدیل رادون و WDGA مقایسه گردیده و ارائه شده است. نتایج نشان دهنده بهبود کیفیت داده لرزه ای در الگوریتم WDNA و حفظ بهتر بازتاب های اولیه نسبت به تبدیل رادون می باشد.

این تحقیق داده های لرزه ای پیش ار برانبارش یک مخزن گازی در کشور کانادا را استفاده نموده است تا با استفاده از آنالیز دامنه در مقابل دورافت((Amplitude Versus Offset (AVO) به شناسایی لایه های گازدار بپردازد. برای این منظور معمولا از تقریب های معادله زوپریتس همانند تقریب آکی و ریچاردز و تقریب شوی استفاده می شود. این تحقیق از تقریب آکی و ریچاردز استفاده نموده است تا سری بازتابی پارامترهای الاستیک مخزن(سرعت موج تراکمی، سرعت موج برشی، چگالی) را تخمین بزند. در حقیقت تحلیل سری بازتابی پارامترهای الاستیک مخزن به جای خود پارامترهای الاستیک مدنظر این تحقیق قرار گرفته است تا با تحلیل آن ها لایه های گازدار شناسایی شوند. از راه حل های کمترین مربعات و پایدارسازی تیخونوف به منظور وارون سازی معادله ی آکی و ریچاردز استفاده شد و با استفاده از آنالیز عدم قطعیت روش تیخونوف به منظور مطالعه مخزن انتخاب گردید. آنالیز حساسیت نشان داد اشباع شدگی گاز می تواند موجب تغییرات شدید ضریب بازتاب در زوایای نزدیک 30 درجه شود بنابراین مقطع نشانگرهای سری بازتابی موج تراکمی، موج برشی، چگالی و مقاومت صوتی در خط برداشت عمودی 1153، با استفاده از نرم افزار متلب تهیه شد. چاه L30 بر روی خط برداشت عمودی 1153 قرار دارد که لایه های گازدار در آن در بازه ی زمانی 2000 تا 2036 میلی ثانیه مشاهده شده است. نتایج نشان می دهد سری بازتابی موج برشی و چگالی نسبت به موج تراکمی، لایه های گازدار مخزن پنوبسکات را بهتر تفکیک می کنند. همچنین نشانگرهای مقاومت صوتی موج تراکمی و برشی به خوبی حضور گاز را در بازه ی 2000 تا 2036 میلی ثانیه تایید می کنند.

در این مقاله سعی شده است تا با بهره گیری از روشهای تفسیر کمی داده های لرزه ای به شناسایی خواص مخزنی در یک مخزن کربناته پرداخته شود. هدف اصلی این مقاله استفاده از وارون سازی هم زمان پیش از برانبارش برای سرشت نمایی یکی از مخازن کربناته خلیج فارس است. با توجه به اینکه بیش از 80 درصد مخازن نفت و گاز کشور ایران، کربناته می باشند که پیچیدگی بیشتری نسبت به مخازن ماسه سنگی دارند و همچنین از آنجاییکه بیشتر مطالعات انجام شده در این حوزه، به ارزیابی شرایط سنگ و سیال در مخازن آواری که عمدتا از تلفیق رسوبات ماسه ای و شیلی تشکیل شده اند، پرداخته اند، اهتمام این پژوهش بر بررسی کارامدی روشهای آنالیز داده های لرزه ای پیش از انبارش در تفکیک و شناسایی خواص سنگ و سیالات مخزنی نهاده شد. برای بهبود دستیابی به خصوصیات این مخزن، از پارامترهای حاصل از نتیجه این نوع وارون سازی در روابط مربوط به نشانگرهای LMR (Lambda-Rho and Mu-Rho) استفاده شده است. با استفاده از روشLMR مقادیرλ ρ و µ ρ استخراج شدند که به ترتیب به ماتریکس سنگ و محتوای سیال حساس هستند. همچنین در این مطالعه تحلیل هایAVO جهت شناسایی رفتار سیالات مخزنی مورد ارزیابی قرار گرفت. در زون کربناته با ترسیم نشانگرهایAVO همگونی مشخصی در قسمت مورد مطالعه مشخص شد که حاکی از آن است که این نشانگرها قابلیت بالایی را در تفکیک خواص سنگ و سیال مخزن کربناته از خود بروز ندادند، اما تهیه مقاطع µ ρ و λ ρ و تحلیل تغییرات آنها، گویای این حقیقت بود که بهره گیری از تکنیک LMR با موفقیت بیشتری جهت مشخصه سازی خواص سنگ و سیال مخزن در یک مخزن کربناته قابل بکارگیری است و خصوصا در محدوده این مخزن، برش حاصله از مکعب λ ρ با دقت بالایی قادر به تفکیک فازهای گاز و نفت در مخزن شده است. ویژگی شاخص این مطالعه، انجام اندازه گیری های آزمایشگاهی جهت تخمین صحیح تر رابطه میان سرعت امواج برشی و تراکمی است. از آنجاییکه در بیشتر مطالعات از روابط از پیش تعریف شده ای همچون رابطه کاستاگنا برای تخمین سرعت امواج برشی استفاده می شود، در این تحقیق از یک رابطه دقیق تر که با استفاده از اندازه گیری های آزمایشگاهی از نمونه های آهکی چاه های مختلف در میدان مورد مطالعه بدست آمده، استفاده شده است.

در این پژوهش، با الهام از توموگرافی زمان سیر، روشی مشابه برای توموگرافی ضریب کیفیت موج برشی پیشنهاد می شود. در این روش مشابه توموگرافی زمان سیر، از مقادیر باقیمانده ی دامنه به دست آمده از روابط کاهندگی، به عنوان داده ورودی استفاده می شود. به منظور ارزیابی عملکرد این روش، تغییرات ضریب کیفیت موج برشی در شمال غرب ایران با استفاده از داده های ثبت شده توسط 35 ایستگاه لرزه نگاری محاسبه شده است. از میان پرتوهای ثبت شده، 2901 پرتو از 302 زلزله مورد استفاده قرار گرفته و تفاضل بین لگاریتم دامنه ی مشاهده ای و لگاریتم دامنه ی پیش بینی شده برای انجام توموگرافی دو بعدی ضریب کیفیت استفاده شده است. نتایج توموگرافی ضریب کیفیت، بی هنجاری هایی با ضریب کیفیت کمتر از میانگین در راستای گسله ی شمال تبریز نشان می دهد که احتمالاً مرتبط با حوضه های رسوبی جوان در این منطقه است. همچنین بی هنجاری با ضریب کیفیت بالاتر از میانگین در 50 کیلومتری شمال گسله ی شمال تبریز و موازی آن دیده می شود که منطبق بر رخنمون سنگ های آتشفشانی کرتاسه با سن حدود 100 میلیون سال است. در زیر کوه های تالش و در شرق سبلان دو بی هنجاری مشاهده می شود که با سازندها و ساختارهای سطحی مطابقت ندارد ولی از آنجا که این بی هنجاری ها بعد حذف زلزله های عمیق (با عمق بیش از 15 کیلومتر) از توموگرام حذف می شود می توان حدس زد که منشایی عمیق (عمیق تر از 15 کیلومتر) دارد. ما بی هنجاری عمیق با ضریب کیفیت کمتر از میانگین در شرق سبلان را به اثرات دمایی مرتبط با فوران های اخیر آتشفشان سبلان، و بی هنجاری عمیق با ضریب کیفیت در زیر تالش را به وجود پوسته ی سرد و چگال در زیر این ناحیه (احتمالاً پوستهی خزر جنوبی) مرتبط می دانیم. همخوانی خوب آنومالی های سطحی با نقشه های زمین شناسی و آنومالی های عمیق با نتایج مطالعات ژئوفیزیکی موجود، تائیدی بر توانایی روش پیشنهادی برای تشخیص تغییرات جانبی ساختارها از طریق بررسی تغییرات ضریب کیفیت موج برشی در منطقه مورد مطالعه است.