دانشور پزشکی: نشریه پژوهشی پایه و بالینی
سال:1382 | دوره:11 | شماره:48 |تعداد مقالات:11

در این مطالعه از 46 فرد مبتلا به ژیاردیا از تهران، شیراز، بوشهر و یک قلاده سگ آلوده به ژیاردیا در تهران نمونه مدفوع گرفته شد. پس از خالص سازی نسبی انگل از مدفوع، اقدام به استخراج DNA انگل گردید. سپس با استفاده از پرایمرهای اختصاصی     (GIR15SIR, RH11, RH4LM, GIR18SIR) با روش نستد پی سی آر (Nested PCR) بخشی از قطعه 18 اس مربوط به DNA ریبوزومی آن تکثیر شد. با انجام الکتروفورز یک باند بین 170 تا 180 جفت بازی بر روی ژل ظاهر گردید. باند مذکور بریده شد و پس از طی مراحل خالص سازی با استفاده از کیت کلونینگ به داخل ای کلی (E.coli) منتقل گردید. این کیت حاوی سویه INVaf باکتری ای کلی (E.Coli) و پلاسمید بوده است. پس از کشت باکتری و ظاهر شدن کلنی های بیرنگ، پلاسمید مربوط استخراج و خالص گردید و پس از انجام پی سی آر ترادف بازی آن با دستگاه سکونسر خوانده شد. طبق نتایج بدست آمده، آنالیز ترداف بازی )سکونس) قطعه بین 170 تا 180 حفت بازی تکثیر یافته نشان داد که حداقل دو گروه ژنتیکی متفاوت ژیاردیا در ایران وجود دارد که در گروه یک، ایزوله انسانی تهران و در گروه دو، ایزوله سگ تهران و انسانی شیراز قرار داشتند. نکته جالب توجه، تشابه ایزوله های انسانی شیراز و سگ تهران است که نشان دهنده یکسان بودن استرین یا زیر گروه در این دو ایزوله است. این اولین گزارش از خصوصیات ژنتیکی ژیاردیای انسانی و سگی در ایران است.

اسکلروز مولتیپل (MS) بیماری التهابی و مزمن سیستم عصبی مرکزی (CNS) است. در این بیماری سدخونی- مغزی (Blood Brain Barrier: BBB) از بین می رود و در نتیجه ماکروفاژها و لنفوسیت ها به سیستم عصبی مرکزی راه می یابند و باعث دمیلینه شدن اعصاب می شوند و به دنبال آن در عملکرد نورون ها اختلال ایجاد می شود. باتوجه به اینکه لنفوسیت های T در پاتوژنز MS از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند و از آنجا که فرضیه دخالت اسپیروکت ها در بروز بیماری MS، به علت شباهت فراوان بین علایم کلینیکی و پاتوژنز بیماری لایم بورلیایی و MS از دیرباز مطرح بوده، به منظور بررسی دخالت احتمالی بورلیا در بروز بیماری MS بر آن شدیم که واکنش لنفوسیت های T افراد مبتلا به MS را نسبت به آنتی ژنهای بورلیا مورد مطالعه قرار دهیم. بدین منظور پاسخ تکثیری لنفوسیت های T در 45 نفر از مبتلایان به MS با پاسخ تکثیری 38 نفر از افراد نرمال و مشابه از نظر سن و جنس در برابر آنتی ژن تام بورلیایی با استفاده از آزمایش تکثیر لنفوسیتی (LTT) موردمقایسه قرار گرفت. علاوه برآن، پاسخ تکثیری لنفوسیت های T نسبت به دو پروتئین سطح بورلیا (OspA , OspD) که به صورت خالص و با استفاده از تکنولوژی نوترکیب تهیه شدند نیز مطالعه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که اگر چه بین پاسخ تکثیری لنفوسیتهای T مبتلایان به MS و افراد سالم نسبت به آنتی ژنهای تام بورلیا پرسیکا اختلاف وجود دارد لکن این اختلافات از نظر آماری معنادار نیست. البته در مقایسه با پاسخ تکثیری لنفوسیت ها به PHA که نشان داد لنفوسیتهای T مبتلایان به MS جزء سلولهای با پاسخ تکثیری کم (Low responder) قرار می گیرند، در پاسخ به آنتی ژنهای بورلیا، میزان تکثیر این لنفوسیتها بیشتر از افراد طبیعی بود. در مورد OspA و OspD اختلافی در پاسخ تکثیری بیماران و افراد کنترل مشاهده نگردید. با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق و تحقیقات مشابه از جمله مطالعه ای که درسال 2000 به منظور مقایسه اسپیروکتهای به دست آمده از بیماران MS با اسپیروکتهای عامل لایم انجام شده و وجود شباهت فراوان در پاتوژنز و علائم کلینیکی بیماری لایم و MS و نیز همپوشانی جغرافیایی MS و بورلیا و نیز وابستگی MS به عوامل محیطی می توان گفت که اگر چه دخالت بورلیا در پاتوژنز MS کاملا ثابت نشده، به راحتی نیز نمی توان فرضیه بورلیایی بودن MS را رد کرد. مسایلی از قبیل بیان متغیر Osp در گونه های بورلیا و بروز فراوانی نوترکیبی در ژن osp ها ممکن است جز عواملی باشند که نتایج به دست آمده را توجیه می کنند.

مطالعه وضعیت رشد کودکان با اندازه گیری قد و وزن و ارزیابی آنها با منحنی های استاندارد، اولین قدم جهت بررسی رشد کودکان است. با توجه به اختلافات نژادی، جغرافیایی، منطقه ای، بهداشتی و تغذیه ای استفاده از منابع موجود در کتب مرجع جهت ارزیابی و مقایسه چندان درست نیست و بهره بردن از منحنی های منطقه ای دراین باره ضروری است. مطالعه حاضر، یکی از مطالعاتی است که در دهه اخیر روی حجم نمونه خوبی( 4000نفر) در شهر تهران جهت بررسی صدک های قد و وزن انجام شده است. به این منظور از مناطق 20 گانه آموزش و پرورش، ابتدا پنج منطقه 2،6،10،14 و 18 انتخاب و سپس در هر منطقه 2 مدرسه دخترانه و 2مدرسه پسرانه و در هر مدرسه 40 نفر از هر مقطع به صورت تصادفی انتخاب شدند، بدین ترتیب در هر مدرسه 200 نفر و در هر منطقه 800 نفر و در کل 400 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. صدکهای 5،10،25،50،75، 90 و 95 قد و وزن این مطالعه به تفکیک سن و جنس محاسبه گردیدند و به علاوه میانگین و انحراف معیار قد و وزن در هر سن و جنس نیز محاسبه شد. صدکهای این مطالعه، مشابه با نتایج کاشان و در دخترها کمتر از نتایج اصفهان و در تمامی سنین، کمتر از مقادیر NCHS است، به گونه ای که صدک 50 این مطالعه با صدک 25 NCHS مطابقت دارد. میانگین قد و وزن دانش آموزان تهرانی از دانش آموزان قزوینی به صورت معنادار بیشتر است. در حالی که دانش آموزان تهرانی با دانش آموزان کاشانی، اختلاف معناداری ندارند. همچنین میانگین قد و وزن دختران در هیچ سنی با پسران اختلاف معنادار نداشته است.

پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی- تحلیلی به منظور بررسی مقایسه ای ترتیب جمع آوری سلول از اگزویکس و آندوسرویکس و اثر آن بر کیفیت پاپ اسمیر بوده است. این تحقیق بر روی 1129 نفر از افراد مراجعه کننده به درمانگاههای بهداشت و تنظیم خانواده در سال 1380 انجام شد. دراین تحقیق، نمونه برداری به صورت تصادفی انجام گرفت. افراد با در نظر گرفتن مشخصات خاص به عنوان نمونه مورد پژوهش وارد مطالعه شدند و اطلاعات مورد نیاز توسط پرسشنامه تکمیل گردید. به کارگیری هریک از روشها برای نمونه برداری به طور تصادفی و به روش زوج و فرد انجام شد. نمونه برداری با سیتوبرس برای دهانه داخلی سرویکس و آیراسپاچولا برای دهانه خارجی سرویکس به عمل آمد. در 563 مورد، برس اندوسرویکال در ابتدا و سپس آیراسپاچولا و در 565 مورد دیگر، ابتدا اسپاچولا و سپس سیتوبرس به کار برده شد. اسمیرهای تهیه شده مطابق سیستم Bethesda مورد بررسی واقع شدند. طبق آزمونهای آماری در این تحقیق بین دو گروه از نظر سن ازدواج، سواد، نوع روش پیشگیری از حاملگی، تعداد حاملگی های قبلی، تعداد زایمانهای قبلی، اشتغال به کار و اعمال درمانی انجام شده بر روی دهانه رحم اختلاف آماری معناداری وجود نداشته است. در گروهی که ابتدا سیتوبرس به کار برده شد 97.9 درصد اسمیرها دارای کیفیت مطلوب بودند و درگروهی که اسپاچولا در ابتدا به کار برده شد 98.6 درصد اسمیرها کیفیت مطلوب داشتند (P=0.3) اسمیرهایی که در موردشان ابتدا از آندوسریکس نمونه برداری به عمل آمده بود بیشتر به خون آلوده بودند تا اسمیرهایی که نمونه برداری در ابتدا از اگزوسرویکس انجام شده بود (13.8 درصد در مقابل 8.5 درصد( P=0.004 در 1.2 درصد اسمیرهای گروهی که سیتوبرس در آنها ابتدا به کار برده شده بود هیچ یک از اجزای آندوسرویکال وجود نداشت، در مقایسه با 0.9 درصد اسمیرهای گروهی که اسپاچولا در ابتدا به کار برده شده بود (P=0.5) در گروهی که نمونه برداری در ابتدا از آندوسرویکس به عمل آمد در 0.9 درصد موارد لام ها در معرض هوای خشک شده بودند. در گروه دیگر در 0.5 درصد موارد لام ها در معرض هوای خشک شده بودند (P=0.4) بنابراین کیفیت اسمیرپاپانیکائو می تواند به وسیله کاربرد اولیه اسپاچولا بهبود یابد. در این روش، اسمیرهای کمتری به خون آلوده می شوند و ضایعات سرویکال بیشتری قابل تشخیص خواهند بود.

بیماری سنگ صفرا از بیمارهای شایع دستگاه گوارش است. احتمال تاثیر تغییرات اجزای تشکیل دهنده صفرا در تشکیل سنگهای صفراوی توسط محققین مختلف مطرح است. در ایران در این رابطه مطالعات بسیار محدودی انجام شده است. هدف این بررسی، آنالیز فیزیک و شیمیایی صفرا در بیماران دارای سنگ کیسه صفراوی کلسترولی و مقایسه آن با صفرای افراد کنترل (بدون سنگ) به منظور دستیابی به عوامل موثر در تشکیل سنگ بوده است. 28 نمونه صفرا از بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا پس از برداشت کیسه صفرا و 14 نمونه صفرا از افرادی که به علل دیگر تحت عمل جراحی شکم قرار گرفته بودند دریافت و مورد آزمایش قرار گرفت. برای تعیین مقادیر پروتئین تام و بیلیروبین و فسفولیپیدها از روش کالریمتری، برای اندازه گیری مقدار نمکهای صفراوی تام کلسترول، تری گلیسرید، گلوکز، اوره و اسید اوریک از روش آنزیمی (اسپکتروفتومتریک)، برای تعیین مقدار و نووع کریستال های کلسترولی از دستگاه میکروسکوپ پلاریزه و برای تعیین ضریب شکست نمونه ها از دستگاه رفراکتومتر استفاده شد. برای آنالیز آماری مقادیر کمی از آزمون "تی" استفاده شد. گروه بیماران 18 نفر زن و 10 نفر مرد و گروه کنترل 7 نفر مرد و 7 نفر زن بودند. میانگین مقادیر آنالیتهای اندازه گیری شده در دو گروه بیمار و کنترل به ترتیب چنین است. کلسترول(mg/dl 1035 و 621.42)، تری گلیسرید(mg/dl 784.28و (426.78، نمکهای صفراوی تام mg/dl1035 )و 621.42)، فسفولیپیدها mg/dl431.89) و (420.1 که مجموعا چربی تام صفرا را تشکیل می دهند. پروتئین تام mg/dl 19.75) و( 7.42، اوره mg/dl43.42) و 36.71)، اسید اوریک mg/dl 43.73)و 40.37)، بیلیروبین mg/dl 94.52) و 75.04) و گلوکز  mg/dl13.78) و 16.21) که اجزای بیوشیمیایی تشکیل دهنده صفرا می باشند.PHو( 7.99 و 7.23) و ضریب شکست (1.353 و 1.355). در بررسی وجود کریستال در صفرای بیماران تعداد 26 نمونه دارای انواع کریستال ها، فقط 2 نمونه میکروکریستال خوشه ای، اشکال سوزنی و میله ای را نشان داد و از 14 نمونه کنترل 3 نمونه میکروکریستال به تعداد بسیار کم و نادر و 11 نمونه عاری از کریستال بود. نتایح نشان می دهد که میزان پروتئین تام و کلسترول و تری گلیسرید در گروه بیمار به طور چشمگیر بیشتر از گروه کنترل است. (P<0.05) به نظر می رسد کلسترول و تری گلیسرید هر دو می توانند عوامل تعیین کننده ای باشند. نتایج آنالیز اسید اوریک و PH نیز در دو گروه اختلافات معنادار را نشان داد (P<.0.05) . نقش اسید اوریک در تشکیل سنگ کیسه صفرا نیاز به بررسی بیشتری دارد. PH در درجات قلیایی تر تشکیل میکروکریستال و نهایتا تشکیل سنگ را تسریع می کند. بنابراین می توان چنین جمع بندی و نتیجه گیری کرد که آنالیز فیزیکوشیمیایی صفرا به ویژه در ارتباط با پروتئین تام، کلسترول، تری گلیسرید و PH می تواند به عنوان پیش آگهی در تشکیل سنگهای صفراوی کلسترولی مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به اهمیت سلامت کارگران در کارخانجات صنعتی و عوارض مختلف آلودگی های صنعتی بر سلامت انسان، به منظور تعیین وضعیت سلامتی کارگران، این تحقیق بر روی آنزیم های سرم خون کارگران بعضی کارگاههای صنعتی شهر اراک انجام گرفت. این پژوهش به روش توصیفی - مقطعی (Descriptive) بر روی سه گروه از کارگران کارخانجات صنعتی شهر اراک به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای صورت پذیرفته و در آن، آنزیم های ALP , CPK, LDH, ALT, AST مورد مطالعه و مقایسه با گروه کنترل قرار گرفته اند. افزایش قابل ملاحظه در فعالیت آنزیم های CPK, LDH, ALT, AST کاهش قابل توجه ای در ALP سرم خون کارگران کارگاههای فلزکاری، جوشکاری و الیاف و موکت ملاحظه گردید. با توجه به این که افزایش آنزیم ها در خون، پس از تخریب سلولی صورت می پذیرد، چنین پنداشته می شود که آلودگی محیط کار به بافت های مختلف صدمه زده، سبب تخریب آنها و نهایتا آزاد سازی آنزیم در خون گردیده است. برای انجام تحقیقات تحلیلی وشناخت بافتهای صدمه دیده، مطالعه بر روی ایزوآنزیم های خون پیشنهاد می گردد.

تشخیص و مداخله زود هنگام کم شنوایی در رشد و تکامل زبان، گفتار و شناخت کودک تاثیر بسزایی دارد. هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی سن تشخیص کم شنوایی در بین کودکان کم شنوای زیر 6 سال مراجعه کننده به کلینیک شنوایی شناسی مراکز توانبخشی سازمان بهزیستی بود. بدین منظور پرسشنامه ای شامل 32 سوال که در برگیرنده تاریخچه فردی، کم شنوایی و پزشکی است تهیه شد و پس از معاینه کودک توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی یا پزشک عمومی آموزش دیده و نیز ارزیابی شنوایی شناسی از وضعیت شنوایی کودک و مصاحبه با والدین، پرسشنامه ها تکمیل می گردید. در مطالعه حاضر که بر روی 1352 کودک کم شنوای مراجعه کننده (50.9 درصد پسر و 49.1 درصد دختر) صورت گرفت. میزان کم شنوایی در 50.6 درصد موارد عمیق، در 24.8 درصد موارد شدید و 24.4 درصد در حد متوسط بود. همچنین سن تردید به کم شنوایی به طور متوسط 15.15±19.3 ماه، سن تشخیص کم شنوایی 16.85±25.9 ماه، سن توصیه به استفاده از سمعک 21.27±30.2 ماه، سن دریافت سمعک 21.30±33.8 ماه و متوسط سن شروع به استفاده از برنامه توانبخشی شنوایی 24.54±43.57 ماه به دست آمد که از لحاظ آماری بین آنها تفاوت معناداری (P<0.05) وجودداشت. با توجه به اینکه سه سال اول زندگی، دوران بحرانی یادگیری زبان و گفتار است و سن توصیه شده جهانی برای تشخیص و مداخله شروع توانبخشی زیر 6 ماه ذکر شده ملاحظه می شود که بین نتایج بدست آمده در مطالعه حاضر و سن توصیه شده، فاصله زیادی وجود دارد و لازم است در این خصوص ریشه یابی و اقدامات موثر صورت گیرد.

این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که به منظور تعیین تاثیر برنامه مراقبتی خاص بر کمیت و کیفیت خواب کودکان پیش دبستانی مبتلا به لوسمی بستری در بیمارستان انجام شده است. در این پژوهش 32 کودک 3 تا 5 سال مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد از بخشهای خون بیمارستانهای مفید و مرکز طبی کودکان به روش نمونه گیری غیراحتمالی و براساس مشخصات نمونه انتخاب شدند. در این کودکان به وسیله فرم بررسی کمیت و کیفیت خواب و مقیاس سنجش درد لیوانهای مدرج وضعیت خواب و درد به مدت 5 روز متوالی مورد بررسی قرار گرفت (مرحله قبل از مداخله) و سپس برنامه مراقبتی خاص که شامل تنظیم ساعات خواب و بیداری، آرام سازی پیش از خواب، آسایس جسمی وتسکین درد و تعدیل شرایط محیطی بود به مدت 5 روز به مرحله اجرا گذاشته شد. جهت اجرای برنامه پژوهشگر به مدت 4 ماه هرشب از ساعت 6 بعدازظهر تا 9 شب در بخش حضور داشت و مراقبت های خاص را اجرا می کرد. همچنین کمیت و کیفیت خواب کودکان روزانه براساس فرم بررسی کمیت و کیفیت خواب مورد بررسی قرار می گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از SPSS نشان داد که میانگین نمره کمیت خواب کودکان قبل از اجرای برنامه مراقبتی خاص به مدت 5 روز (10.26±66.22) است که پس از اجرای برنامه مراقبتی خاص به مدت 5 روز به12.10±76.24 افزایش یافت. آزمون آماری تی مزدوج نیز تفاوت معناداری را با t=-4.74 و P=0.0001 نشان می دهد. میانگین نمره کیفیت خواب کودکان قبل از اجرای برنامه مراقبتی 7.12±84.75 بود که بعد از اجرای برنامه به 9.24±92.65 افزایش یافت. آزمون آماری تی مزدوج تفاوت معناداری را با t=-2.24 و P=0.033 نشان می دهد که بدین ترتیب، فرض پژوهش مبنی بر موثر بودن برنامه مراقبتی خاص بر کمیت و کیفیت خواب کودکان پیش دبستانی مبتلا به لوسمی بستری در بیمارستان تایید گردید. پیشنهاد می شود برنامه مراقبتی خاص در زمینه خواب به عنوان یک روش موثر جهت تامین نیاز اساسی (خواب) کودکان مبتلا به لوسمی به کار گرفته شود.

اختلالات غده تیرویید مادر به علت تاثیرات آن بر فیزیولوژی جنین مورد توجه است. دراین پژوهش برای کمک به شناسایی بیماریهای تیروئیدی میزان TSH و FT4 سرم مادران باردار در ماههای مختلف حاملگی مورد اندازه گیری و بحث قرار گرفت. تعداد پانصد نمونه سرم (n=500) از طریق نمونه گیری راندوم طی یکسال همراه با تکمیل پرسشنامه از مادران باردار مراجعه کننده به درمانگاههای شهر زنجان اخذ گردیده و میزان ‏TSH سرم باروش IRMA و میزان FT4 سرم باروش RIA مورد سنجش قرار گرفتند. میانگین مقدار اندازه گیری شده (X±2SD) FT4 در سه ماهه اول حاملگی Pmole/l 7.2±16.1 تعیین گردید. اندازه گیری TSH در نمونه های سرم مورد مطالعه در طی ماههای مختلف حاملگی روند افزایشی را نشان می داد. در مجموع از تعداد کل مورد مطالعه 0.4 درصد مشکوک به کم کاری تیروئید (n=2) و 2.2 درصد مشکوک به پرکاری تیروئید (n=11) شناسایی شدند. بنابراین به علت پوشیده شدن علائم و نشانه های پرکاری تیروئید و عوارض آن طی دوران بارداری و با در نظر گرفتن تفاوت قابل ملاحظه درصد مادران مبتلا به پرکاری تیروئید در این مطالعه با درصد آن در مطالعات دیگر، بهتر است تشخیص و درمان قبل از دوران بارداری انجام پذیرد. توجه به تغییرات هورمون ها در این دوران در تفسیر صحیح نتایج تست های آزمایشگاهی نیز مهم خواهد بود.

پیشرفتهای بهداشتی، اجتماعی و تکنولوژیک در طول قرن بیستم منجر به وقوع تحولی سابقه در شاخص های جمعیت شناختی و افزایش جمعیت افراد سپید مو شده است. عمر طولانی و افزایش تعداد سالمندان از مواهب توسعه اجتماعی است، مشروط بر اینکه به کیفیت زندگی آنان توجه بیشتری شود. چالش مذکور نیاز به ابتکار و تعهد و در بسیاری از جوامع نیاز به تجدید نظر در خط مشی های اجتماعی و بهداشتی در جهت تامین نیازهای جمعیت سالمندان دارد. یک عامل مهم در افزایش کیفیت زندگی افراد سالمند، شناسایی و تامین نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی آنان است و لذا بررسی نیازهای این قشر در همه ابعاد ضرورت دارد. در این راستا پژوهشی با هدف تعیین وضعیت روانی سالمندان و علل عدم ارضای نیازهای روانی آنان انجام شد. بدین منظور با استفاده از نمونه گیری در دسترس در دو بیمارستان شرعتی و امام خمینی تهران و نمونه گیری تصادفی سهمیه ای از آسایشگاههای خصوصی شهر تهران با توجه به معیار پذیرش نمونه، تعداد 335 نفر انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، دو پرسشنامه بود. در ابتدا با استفاده از پرسشنامه 1 که به منظور تعیین وضعیت نیازهای روانی سالمندان طراحی شده بود، وضعیت ارضای نیازها در سه محدوده وضعیت (نمره 25-50)، متوسط (50-75) و خوب (75-100) مورد بررسی قرار گرفت. پس از جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، تعداد 150 سالمند که در محدوده ضعیف بودند انتخاب و با پرسشنامه 2 مورد بررسی قرار گرفتند. این پرسشنامه به منظور بررسی اطلاعات دموگرافیک و علل عدم ارضای نیازهای روانی تهیه شده بود. پس از جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها نتایج زیر حاصل گردید: - نیازهای روانی بیش از یک سوم (44 درصد) از سالمندان ارضا نمی گردد. - عدم ارضای نیازهای روانی در سالمندان مقیم خانه های سالمندان نسبت به سالمندان تحت سرپرستی خانواده و سالمندانی که تنها و یا با همسر خود زندگی می کردند، مشهود تر بود. که آنالیز واریانس تفاوت معناداری را در سطح 95 درصد اطمینان نشان داد (P<0.05) - با 95 درصد اطمینان، همبستگی معناداری بین عدم ارضای نیازهای روانی با سوء رفتار، غفلت، تجاوز به حقوق و عدم اوقات فراغت مطلوب وجود داشت. (P<0.05)