پژوهش در آموزش زیست شناسی
سال:1398 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:6

هدف این پژوهش بررسی تاثیر کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم بر تغییر دیدگاه فردی دبیران می باشد، تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و از نظر ماهیت و روش اجرای آن، توصیفی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر دبیران درس انسان و محیط زیست پایه یازدهم شهر کرمانشاه می باشند. برای گرد آوری داده ها از روش نمونه گیری خوشه ای هدفمند و جامعه در دسترس استفاده شد. ابزار گردآوری داده در این پژوهش پرسشنامه ای است که توسط محقق بر اساس نمونه استاندارد طراحی شد تا از طریق فرمولهای آماری شناخت پیدا نماید که محتوا، روش، اطلاعات، نکات علمی جدید در کتاب انسان و محیط زیست دوره دوم متوسطه بر تغییر دیدگاه فردی دبیران تاثیر معنا دار دارد یا خیر. پرسشنامه مشتمل بر 70 سؤال است که مفاهیم محیط زیست را مورد سنجش قرار می دهد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه داده ها را جمع آوری نموده و سپس آنها را وارد محیط SPSS کرده و با استفاده از آزمون آماری موجود در آن که شامل آزمون رگرسیون، آماره دوربین واتسون و تحلیل واریانس و توزیع فراوانی خطاها که برای سنجش میزان تاثیر گذاری متغیرها بر یکدیگر است، آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و فرضیه ها را به منظور تایید یا رد آنها مورد آزمون قرار دادیم. نتایج پژوهش نشان داد که کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم بر تغییر دیدگاه فردی دبیران در دبیرستانهای پسرانه شهر کرمانشاه تاثیر مثبت و معناداری دارد.

تکامل یا فرگشت، نظریه ای مطرح در زیست شناسی است. این نظریه، توضیح می دهد که چگونه موجودات زنده طی زمان های طولانی تغییر کرده اند و به شکل امروزی درآمده اند. نظریه تکامل پایه و اساس زیست شناسی نوین است و با شواهد بسیاری؛ ازجمله سنگواره ها، پشتیبانی می شود. با این وجود، در پذیرش یا رد این نظریه، اختلاف نظر وجود دارد و پرسش های بسیاری در این زمینه وجود دارد که نیازمند پاسخ هستند. بسیاری از دبیران زیست شناسی، شناختی از کاربردهای تکامل ندارند و عملاً، جامعه پذیرش خوبی نسبت به زیست شناسی تکاملی ندارد و نسبت به نقش مهم زیست شناسی تکاملی در بهبود کیفیت زندگی چندان آگاه نیست. با توجه به اهمیت مبحث تکامل در آموزش زیست شناسی، در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و نقشه مفهومی و به کمک ابزار آماری Graph Pad Prism و پس آزمون بن فرونی، به تجزیه و تحلیل ساختار دانشی 17 دبیر زیست شناسی از 30 دبیر مربوط به 12 دبیرستان شهر اصفهان در پذیرفتن یا رد تئوری تکامل پرداختیم. نتایج تحقیق بیانگر آگاهی اندک دبیران زیست شناسی با سابقه کمتر، از اهمیت این علم بود. ارائه دلایل مستندتر برای پذیرش تئوری تکامل، پذیرش ارتباط این نظریه با پیشرفت های کشاورزی، پزشکی و محیط زیست و آگاهی اندک از ورود مباحث مذهبی در این نظریه با بررسی پاسخنامه ها و نقشه های مفهومی حاصل شد. درنهایت، ارزیابی انتقادی و اصلاح برنامه های آماده سازی معلمان زیست شناسی در مورد این نظریه، می تواند به بهبود آموزش مبحث زیست شناسی تکاملی در مقطع دبیرستان کمک کند.

آموزش یکی از اساسی ترین نیاز های جوامع بشری است. بهره گیری از شیوه های فعال و نوین آموزش و گزینش مناسب-ترین شیوه ی آموزش بسیار حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف مقایسه ی اثر بخشی روش تدریس سخنرانی و روش تدریس بحث گروهی بر میزان یادگیری دانشجویان کارشناسی دبیری زیست شناسی دانشگاه فرهنگیان تهران انجام شده است. روش پژوهش نیمه تجربی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان زیست شناسی دانشگاه فرهنگیان واحد دانشگاهی شهید بهشتی تهران ورودی 97 بوده است. برای اجرای پژوهش 64 نفر دانشجوی زیست شناسی به طور تصادف انتخاب و به دو کلاس 32 نفره تقسیم شدند. درس تئوری_ تخصصی « اصول رده بندی جانداران و ویژگی آنها» در یک کلاس به شیوه ی سخنرانی و در کلاس دیگر به شیوه ی بحث گروهی طی سه جلسه تدریس گردید و در پایان همه ی جلسات، آزمونی چهارگزینه ای گرفته شد. نمرات هر دو کلاس با استفاده از آمار استنباطی ( آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزارv. 16 SPSS) مقایسه شدند. نتایج نشان داد که میانگین نمرات در روش تدریس بحث گروهی بیشتر از روش تدریس سخنرانی است. (p=0. 0001)

هدف این تحقیق بررسی تأثیر الگوی مدیریتآموزش به سبک رهبریتحولی توسط دبیران زیستشناسی بر مسئولیت پذیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزاندختر سال اول دبیرستان های منطقه5 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی93-1392 در درس زیست شناسی بود. اهمیت و ضرورت ایجاد ظرفیت های لازم برای افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان در مهمترین سند راهبردی ملی آموزش و پرورش کشور یعنی سند تحول (1390) باعبارت "برای دانش آموزان می بایستمسئولیت پذیریهمه جانبه، مشارکت اجتماعیو داشتنروحیه جمعیرا گسترش دهیم" مورد تأکید قرار گرفته است. در این میان یکی از عوامل مؤثر، کلاس درس است که الگوی تدریس معلم آن، مورد توجه این تحقیق قرار گرفته است. در این پژوهش از روش پژوهش آزمایشی و از نوع نیمه تجربی با اهداف کاربردی و نیز از طرح تحقیقی شبه آزمایشی چهار گروهی سلومون، استفاده شد و از مدارس غیردولتی منطقه 5 اموزش و پرورش شهر تهران دو مدرسه و 88 دانش آموز به روش تصادفى انتخاب و به دو گروه آزمایش و دو گروه کنترلبه طور متجانس تقسیم شدند. در ابتدا پیش آزمون با دو متغیر وابسته پیشرفت تحصیلی و مسئولیت پذیری از یکی از گرو ه های کنترل ویکی از گروه های آزمایش گرفته شد. دو گروه آزمایش تحت تأثیر متغیر مستقل الگو و دو گروه کنترل به شیوه سنتی مورد آموزش قرار گرفتند. در پایان از هر چهارگروه پس آزمون دو متغیر وابسته گرفته شد. اندازه ی اثر از طریق تحلیل میانگین و واریانس دو طرفهو نیز تحلیل کوواریانسبررسی گردید. اندازه اثر برای پیشرفت تحصیلی 08/1 و برای مسئولیت پذیری 86/0 به دست آمد. اندازه ی اثر بیش از 8/0 نشانگر اندازه ی اثر بسیار بالا و معنادار به لحاظ آماری است. یعنی استفاده از الگوی مدیریت آموزش مذکور به سبک رهبری تحولی در درس زیستشناسی سال اول دبیرستان موجب تفاوت بارز در پیشرفت درسی و مسئولیت پذیری دانش آموزان گروه آزمایش گردید.

هدف اصلی این مطالعه، معرفی جایگاه و اهمیت آموزش مبتنی بر مغز در یادگیری دروس به ویژه درس زیست شناسی است. در حال حاضر گرایش به پژوهش های اشتراکی علوم اعصاب و تعلیم و تربیت در محافل علمی با اقبال مواجه شده است و بیانگر استفاده از همه ی ظرفیت ها و بخش های مغز در یادگیری است. روش گرداوری داده ها در این پژوهش اسنادی است و نویسنده با مطالعه و بررسی برخی منابع سعی بر توصیف و تحلیل یادگیری مبتنی بر مغز از ابعاد مختلف نموده است و در برخی موارد از تجارب شخصی خود در تدریس بهره جسته و مثال هایی در تدریس زیست شناسی ذکر کرده است. یکی از چالش های امروزی در علم یاددهی یادگیری پاسخ به این سؤال است که به کارگیری یافته های برآمده از مطالعات علوم اعصاب شناختی درباره یادگیری تا چه حد می تواند در بهبود کیفیت آموزش و یادگیری مؤثر واقع شود و اساساً زبان علوم اعصاب و علم یاددهی یادگیری تا چه اندازه مشترک است. در این مطالعه به ذکر گام های موثر در استفاده از همه ی بخش های مغز در آموزش و یادگیری، معرفی محیط ها و مولفه های یادگیری مغز و نیز اصول یادگیری مغز، پرداخته شده است. به نظر می رسد دبیران زیست شناسی به دلیل آشنایی با عملکرد مغز، در این روش موفق تر هستند.

هدف از این مقاله افزایش ساختار دانشی دبیران زیست شناسی در ارتباط با سیستم های گروه خونی است. از آنجا که مبحث گروه های خونی یکی از مباحث مهم در کتاب زیست شناسی پایه دوازدهم می باشد و نیز با توجه به ابهامات دانش آموزان علوم تجربی در این مبحث در عین علاقه ی فراوان، بر آن شدیم تا در این مقاله به انواع سیستم های گروه خونی با تاکید بر گروه خونی بمبئی بپردازیم. روش گردآوری داده ها در این مطالعه اسنادی است و نویسنده با بررسی و مطالعه دقیق مقالات متعدد سعی بر توصیف و تجزیه و تحلیل موضوع از ابعاد مختلف نموده است. گروه خونی بمبئی نادرترین گروه خونی است که اولین بار در بمبئی هند گزارش شده است. در افراد دارای این گروه خونی، بر روی گلبول های قرمز، آنتی ژن هایA، B و H وجود ندارد. اما در سرم خون آن ها آنتی بادی های ضد A، ضد B و ضد H دیده می شود. گروه خونی بمبئی به عنوان گروه O طبقه بندی می شود زیرا همانند یک گروه O معمولی هیچ واکنشی به آنتی بادی های ضد A و ضد B نشان نمی دهد. اما وجود آنتی بادی قدرتمند H در خوناب این افراد باعث می شود تا با تزریق هر نوع خونی غیر از خون بمبئی، واکنش های همولیتیک شدید رخ دهد و باعث بروز عوارض حاد قلبی-عروقی گردد. در این مطالعه با مرور اطلاعات، پیرامون گروه های خونی، به رفع ابهاماتی در جهت تدریس بهتر این مبحث پرداخته شده است.