مجله تحقیقات دامپزشکی
سال:1387 | دوره:63 | شماره:5 |تعداد مقالات:14

در این مطالعه از 16 راس گاومیش بالغ و سالم در دو گروه جنسی نر و ماده برای مشخص کردن محل استقرار و خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی سینوس کاروتید و شریان کاروتید مشترک استفاده شد. مشخص شد که در گاومیش سینوس کاروتید اتساعی در شریان کاروتید مشترک در محل دو شاخه شدن آن به شریان پس سری و شریان کاروتید خارجی، همچنین در منشا شریان پس سری و منشا شریان کاروتید خارجی می باشد. آنالیز آماری مشخص کرد که قطر داخلی و قطر خارجی، ضخامت لایه های کل دیواره سینوس، انتیما و آدوانتیس در سینوس کاروتید نسبت به شریان کاروتید مشترک (p<0.01) بیشتر می باشد. طبقه مدیا در سینوس کاروتید نسبت به طبقه آدوانتیس از ضخامت کمتری برخوردار بود. در طبقه آدوانتیس سینوس کاروتید رگ رگ و عصب رگ فراوانی مشاهده شده و در طبقه مدیای سینوس کاروتید رشته های الاستیک به صورت متحدالمرکز به همراه تعداد اندکی از سلول های عضلانی صاف و رشته های کلاژن مشاهده شدند.

تاثیر رژیم و سطح مصرف اسیدهای آلی بر فلور میکروبی و مرفولوژی روده جوجه های گوشتی با استفاده از 300 قطعه جوجه گوشتی و با استفاده از طرح کاملا تصادفی بررسی شد. مصرف سالکیل در خوراک تاثیری بر میزان کاهش بار میکروبی جیره نداشت. همچنین اثر ضد سالمونلایی سالکیل در جیره، نیز تایید نشد. تکمیل جیره با سالکیل بر تعداد پرز در میدان دید و درصد پرزهای پیچیده اثر معنی داری نداشت. درصد انواع پرزهای زبانی، پل مانند(P<0.01)  و برگی شکل (P<0.05) تحت تاثیر سالکیل قرار گرفت. استفاده از سالکیل بر ابعاد پرزها اثر معنی داری نداشت. جمعیت باکتری های اسیدلاکتیک و شمارش کل باکتری های هوازی ایلئوم (P<0.05)، سکوم و مدفوع (P<0.01) با مصرف سالکیل به نحو معنی داری تغییر پیدا کرد. مصرف سالکیل در سطوح مورد استفاده در این تحقیق هیچ گونه اثر سویی بر عملکرد رشد و خصوصیات مرفولوژیک مخاط روده کوچک جوجه های گوشتی نداشت.

اثرات انسولین (1 و 2 و 3 واحد به کیلوگرم وزن بدن، داخل صفاقی)، مرفین (5 میلی گرم به کیلوگرم وزن بدن، داخل صفاقی)، نالوکسان (5 میلی گرم به کیلوگرم وزن بدن، زیر جلدی) و انسولین قبل از مرفین و پس از نالوکسان در آزمون فرمالین موشهای سوری مطالعه شده است. آزمون فرمالین با تزریق کف پایی فرمالین (5 درصد، 20 میکرولیتر) ایجاد شد. مرفین به تنهایی و انسولین به همراه مرفین مرحله اول (دقایق 5-0) درد را کاهش دادند. نالوکسان محدوده بین دو مرحله (دقایق 20-6) درد را افزایش داد. انسولین و مرفین مرحله دوم (دقایق 40-21) را کاهش دادند. انسولین کاهش درد ناشی از مرفین را افزایش داد. نالوکسان اثر تضعیف کننده انسولین را تخفیف داد. به نظر می رسد که در آزمون درد فرمالین، اثر کاهش دهنده درد توسط انسولین ممکن است وابسته به فعال شدن سیستم اپیوئیدی باشد.

این مطالعه برای ارزیابی اثرات ملاتونین روی قطر بیضه و شاخص های منی در بهار سال 1383 بر روی تعداد 8 راس قوچ نژاد شال با سابقه تولید مثلی مطلوب و در دو گروه که به شکل کاملا تصادفی انتخاب شده بودند انجام شد. از اول فروردین ماه هر یک از گروه های تیمار (4 راس) سه عدد قرص کاشتنی ملاتونین (18 میلیگرمی، ملووین) پس از ضدعفونی قاعده گوش بصورت زیر جلدی دریافت داشتند و گروه کنترل (4 راس) هیچگونه درمانی دریافت نداشتند. در طول 14 هفته و بصورت هفتگی اندازه گیری محیط بیضه و ارزیابی منی صورت گرفت. میانگین قطر بیضه 0.83±32.58 و 21±32.89 سانتی متر، حجم منی 0.31±0.98 و 0.12±0.9 میلی لیتر، حرکت تجمعی 0.46±3.64 و 31/0±1/3 و حرکت انفرادی 70 و 71 درصد، غلظت اسپرم 39/0±23/2 و 31/0±72/1 میلیارد درهر میلی لیتر و میانگین اسپرم های زنده 79 و 82.4 درصد به ترتیب در گروه درمان و کنترل بدست آمد. نتایج نشان داد که بر اساس آزمون T اختلاف معنی داری بین دو گروه در کلیه موارد اندازه گیری شده وجود ندارد .(P>0.05) بنابراین چنین می توان اعلام نمود که استفاده از ملاتونین در فصل غیر جفت گیری اثر مثبتی بر روی پارامتر های تولید مثلی قوچ نژاد شال ندارد.

این مطالعه جهت ارزیابی پنیرهای سنتی تولید شده در استان چهار محال و بختیاری و آلودگی به سروتیپ O157:H7 e. coli که به عنوان یکی از مهمترین سروتیپ های بیماریزای انسان در سال های اخیر معرفی شده است طراحی و با اخذ نمونه های تصادفی از مکان های تولید و توزیع این فرآورده به اجرا گذارده شد. ابتدا نمونه های پنیر (200 نمونه) در محیط غنی کننده انتخابی آبگوشت اشریشیا حاوی آنتی بیوتیک نوبیوسین کشت داده شد و سپس روی محیط انتخابی سوربیتول مک کانکی منتقل گردید. پرگنه های رشد کرده بر روی این محیط خالص سازی شده و سپس توسط آزمون های بیوشیمیایی و سروژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند و سروتیپ های مختلف جدا و تعیین هویت شدند. از نمونه های مورد بررسی در 4 مورد (2درصد) سروتیپ O157 باکتری اشریشیاکلی جدا گردید. آلودگی پنیر های گاوی به این سویه 1.7 درصد و پنیرهای گوسفندی 3.84 درصد بود. از پنیرهای تولید شده از شیر بز سروتیپ فوق جدا نگردید. هیچکدام از سروتیپ های جدا شده در این مطالعه دارای پادگن H7 نبودند. از نمونه های پنیر سایر سروتیپ های باکتری E. coli نیز جدا شدند، به طوری که 17 درصد پنیرها به سایر سروتیپ های این باکتری آلوده بودند. در بین این سروتیپ ها، سویه های آنتروپاتوژن (O44, O55, O114, O125, O126, O127, O86) ، (انتروتوکسیژن O20 و O128) و وروتوکسیژن (O26 و O111) وجود داشتند. از این رو پنیرهای سنتی تولید شده می توانند به عنوان حامل بالقوه برای سروتیپ های مختلف باکتری اشریشیاکلی عمل نموده و این سروتیپ ها را به انسان منتقل نماید.

به منظور بررسی سطوح مختلف کنجاله کانولا بر ریخت شناسی غده غده تیروئید جوجه های گوشتی 300 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس(Ross)  در پنج تیمار (هر تیمار شامل چهار تکرار و در هر تکرار 15 قطعه) مورد بررسی قرار گرفته است. کنجاله کانولا در پنج سطح (0، 5، 10، 15 و 20 درصد) از یک روزگی تا پایان دوره که 42 روزگی بود در اختیار جوجه ها قرار گرفت. در پایان دوره از هر تکرار 4 قطعه جوجه با وزنی نزدیک به میانگین هر تکرار جدا شده، پس از ذبح و خارج کردن تیروئید نمونه ها بلافاصله در محلول بوئن قرار گرفته و به آزمایشگاه منتقل گردیدند. سپس مراحل معمول بافت شناسی در دستگاه پاساژ بافت انجام و از نمونه ها برش هایی به ضخامت 6 میکرون توسط میکروتوم تهیه گردید. برش های مزبور به روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگ امیزی و مورد مطالعه هیستومورفولوژیک (تعداد سلول های اپیتلیال، ارتفاع اپیتلیوم فولیکول ها و قطر آنها) قرار داده شدند. پس از اتمام مراحل آزمایش، داده های گردآوری شده با استفاده از بسته نرم افزاری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و جهت مقایسه میانگین های به دست آمده از آزمون مقایسه میانگین چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال 0.01 استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان از افزایش ارتفاع اپیتلیوم، قطر و تعداد فولیکول های غده تیروئید با افزایش سطح استفاده از کنجاله کانولا در جیره داشت (p<0.01) بنظر می رسد که علیرغم اصلاح ژنتیکی کانولا و کمینه کردن گلیکوزینولات ها در این ماده خوراکی، باز هم استفاده از کنجاله کانولا در جیره طیور گوشتی سبب تغییرات بافتی زیادی در غده تیروئید می شود. ایزوتیوسیانات های حاصل از هیدرولیز گلیکوزینولات ها سبب تغییر نسبت T3و T4 شده و سنتز تیروکسین را می کاهد و نهایتا بر مصرف خوراک و بازده طیور اثر منفی خواهد داشت. البته با توجه به نتایج تحقیق می توان بیان داشت که استفاده از این کنجاله تا سطح 5 درصد هیچ گونه اثری بر بافت تیروئید نخواهد داشت.

بیماری تب هموراژیک کریمه – کنگو (CCHF) یک بیماری آربو ویروس مشترک بین انسان و دام است و عامل آن ویروسی از جنس نایروویروس و ازخانواده بونیاویریده می باشد. تحقیق حاضر در بهار و تابستان سال 1384 و بر روی نمونه های خون جمع آوری شده از جمعیت گاوهای شیری استان های خراسان رضوی و جنوبی به انجام رسید. در مجموع 248 نمونه خون از گاوهای شیری 4 شهرستان استانهای یاد شده شامل مشهد، تربت حیدریه، سرخس و بیرجند جهت بررسی سرولوژی اخذ گردید. تعیین آنتی بادی اختصاصی (IgG) علیه بیماری CCHF در این مطالعه به روش الیزا و با استفاده از کیت الیزای مخصوص CCHF به انجام رسید. بررسی سرولوژی نمونه های اخذ شده در این تحقیق نشان داد که آنتی بادی اختصاصی علیه بیماری تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو در سرم خون 9.67 درصد از گاوهای شیری نمونه برداری شده وجود دارد و در بین شهرهای مورد نمونه برداری شهرستان سرخس با 20.7 درصد بیشترین میزان حضور آنتی بادی و شهرستان بیرجند با میزان 3.3 درصد کمترین حضور آنتی بادی اختصاصی علیه بیماری CCHF در سرم خون گاوهای شیری را نشان می دادند. بیشترین فراوانی نسبی حضور آنتی بادی در گاوهای بیش از 5 سال سن (21.42 درصد) یافت شد. کمترین میزان حضور آنتی بادی اختصاصی در گاوهای 3 -2 ساله که هیچگونه عیار آنتی بادی در آنها ردیابی نگردید مشخص شد. نتایج سرمی مثبت نشان دهنده آلودگی قابل توجه گاوها به ویروس  CCHFدر استان خراسان بوده که باید در برنامه های کنترل و پیشگیری بیماری مد نظر قرار گیرد.

ویروس لوسمی گربه ها، رتروویروسی است با انتشار جهانی که در صورت ایجاد عفونت مقاوم، حیوان در معرض بیماری های کشنده از قبیل لنفوم، لوسمی، اختلالات سیستم خون ساز و کم خونی قرار خواهد گرفت. در این بررسی برای اولین بار در ایران میزان شیوع سرولوژیک ویروس لوسمی گربه ها با استفاده از کیت تجاری الیزا ( تولید شرکت سنبیوتیک، آمریکا) مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه برداری به شکل تصادفی از 103 گربه خانگی و ولگرد به عمل آمد. در پنج مورد (4.8 درصد) پاسخ سرولوژیک مثبت وجود داشت. تمام گربه هایی که واکنش سرمی مثبت داشتند در گروه گربه های خانگی قرار داشتند. اختلاف معنی داری در گربه های دارای واکنش سرمی از نظر سن و جنس وجود نداشت، با این حال اکثر گربه های آلوده سن کمتر از 3 سال داشتند. با توجه به برخی مشکلات موجود در برنامه های واکسیناسیون علیه ویروس لوسمی گربه ها، تشخیص حیوانات آلوده و جلوگیری از تماس آنها با حیوانات سالم، به عنوان بهترین روش پیشگیری این بیماری بشمار می رود.

باکتری استافیلوکوکوس ارئوس از شایع ترین باکتری های عامل ورم پستان می باشد که جهت تشخیص تعداد کم آن در شیر نیاز به روش های حساس می باشد. در این مطالعه روش از واکنش زنجیره ای پلی مراز برای تشخیص ژن های تولید کننده توکسین های  SEA، SEB،SEC  که مختص گونه ارئوس بوده و همچنین ژن حراست شده 23SrRNA که در تمام استافیلوکوک ها مشترک می باشد، استفاده شده است. در نهایت نتایج حاصل از تشخیص ملکولی با روش مرسوم کشت مورد مقایسه قرار گرفته است. به دلیل سختی دیواره باکتری استافیلوکوکوس و عدم تاثیر آنزیم های لایزوزیم، پروتئناز K و موتیلایزین، از روش ازت مایع جهت تجزیه دیواره باکتری استفاده گردید. تعداد 48 نمونه شیر غیر پاستوریزه از دامداری های حومه استان تهران تهیه و بعد از انجام PCR و کشت بر روی محیط آگار خون دار تعداد 4 نمونه مثبت تشخیص داده شد. نتایج حاصل از آنتی بیوگرام نشان داد که سیپروفلوکساسین، ریفامپین و جنتامایسن بهترین آنتی بیوتیک های انتخابی در درمان اورام پستانی ناشی از استافیلوکوکوس طلایی می باشد. حساسیت روش ملکولی با تعداد 10 باکتری در هر میلی لیتر از محیط کشت در مدت زمان کوتاهی بدست آمد در حالیکه در روش کشت، تعداد 100 باکتری بعد از مدت 48 ساعت قابل تشخیص بود. بیان کننده آن است که روش ملکولی در مقایسه با روش های مرسوم حساس و بسیار سریع می باشد.

گلوتامات به عنوان یکی از مهمترین میانجی های عصبی مغز نقش مهمی در کنترل مصرف دان دارد. در مطالعه حاضر اثر تزریق داخل بطن مغزی مهار کننده برداشت وزیکولی گلوتامات بر مصرف دان و آب در جوجه گوشتی بررسی شده است. داروی مورد استفاده آسمان آبی شیکاگو (CSB6)B6 بود. پس از تزریق داخل بطن مغزیCSB6  میزان مصرف دان و آب به صورت تجمعی در دقایق 15, 30, 60, 120, 180 اندازه گیری شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که با تزریق CSB6 میزان مصرف دان به طور معنی داری (p<0.05) افزایش یافته است و این افزایش وابسته به مقدار بوده که موثرترین مقدار 50 نانومول بوده است. همچنین میزان مصرف آب نیز پس از تزریق CSB6 به طور معنی داری (p<0.05) افزایش پیدا کرده است و این افزایش نیز وابسته به مقدار بوده که موثرترین مقادیر 50 و 100 نانومول بود.

بنا به مطالعاتی که اخیرا در خصوص غلظت مقادیر بالقوه خطرناک جیوه، آلاینده ای با وقوع جهانی و شدیدا سمی، در ماهیان دریایی و بخصوص ماهی تن انجام شده است، این تحقیق به منظور اندازه گیری مقدار جیوه تام در کنسروهای ماهی تن که پر مصرف ترین فرآورده دریایی مورد مصرف مردم می باشد، انجام شده است. به این منظور تعداد 30 کنسرو ماهی تن مربوط به کارخانجات مختلف به طور تصادفی از فروشگاه های سطح شهر جمع آوری شد. مقادیر جیوه تام همه نمونه ها با دستگاه هیدریدژنریشن جذب اتمی اندازه گیری شد. همچنین جهت بهینه سازی استخراج و اندازه گیری جیوه در نمونه های بیولوژیک، اثرات میزان SnCl2 و وزن نمونه بر میزان جذب جیوه نیز بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری با آزمون t با استفاده از نرم افزار Spss10 انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله، نمونه های کارخانجات مختلف دارای غلظت های متفاوت جیوه بود که مقدار میانگین آنها برابر 146.65±63.35ppb بدست آمد. همچنین بررسی اثر غلظت SnCl2 و وزن نمونه بر میزان جذب جیوه نشان داد که غلظت های مختلف  SnCl2 مورد استفاده، تاثیری بر میزان جذب نداشته ولی وزن نمونه بر میزان جذب و غلظت بدست آمده موثر می باشد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که میزان غلظت جیوه در کنسروهای ماهی تن مورد آزمایش کمتر از حداکثر میزان باقیمانده مجاز (MRL) است به دلیل اثرات تراتوژینسیته جیوه، قویا توصیه می شود که یک تست غربالگری در محصولات تن ماهی داخلی یا محصولاتی که صادر می شود، انجام شود.

تاثیر سطوح مختلف اسید اسکوربیک شامل مقادیر صفر، 100, 200, 400, 800 و 1600 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذا بر میزان فعالیت لایزوزیم خون، میزان آنتی بادی، جمعیت لکوسیتی و بقای فیل ماهیان جوان 38 گرمی در دمای 20 درجه سانتیگراد به مدت 16 هفته مورد مطالعه قرار گرفت. هشت هفته پس از اضافه کردن ویتامینC  به جیره ماهیان، اختلاف معنی داری در میزان لایزوزیم در تیمارهای 400 و 1600  میلی گرم در کیلو غذا با گروه کنترل (شاهد) مشاهده شد (p<0.50). در هفته شانزدهم پس از شروع آزمایش، میزان لایزوزیم در گروه های مختلف نیز بالاتر از گروه کنترل بود اما نسبت به همدیگر فاقد اختلاف معنی داری بود (p>0.50). بیشترین جمعیت لکوسیتی در تیمارهای 100 و 200 میلی گرم ویتامین C در کیلو غذا مشاهده شد. حداکثر میزان عیار آنتی بادی در تیمار 200 میلی گرم ویتامینC  مشاهده ولی فاقد اختلاف معنی دار با سایر تیمارها بود (p>0.05). هیچ گونه تلفاتی در تیمارهای در معرض قرار داده شده با سویه حاد آئروموناس هایروفیلا مشاهده نشد در حالی که در گروه کنترل 29.9 درصد تلفات اتفاق افتاد. این مطالعه نشان می دهد که علی رغم توانایی این ماهی به سنتز این ویتامین، افزودن آن به غذا در مراحل بچه ماهی موجب ارتقای برخی از واکنش های ایمنی غیر اختصاصی (لایزوزیم، جمعیت لکوسیتی) و اختصاص (تولید آنتی بادی) و نیز درصد بقای آن در مواجهه با سپتی سمی آئروموناس می شود. لذا استفاده از این ویتامین در سنین پایین تر می تواند موجب تقویت واکنش های دفاعی و درنتیجه افزایش مقاومت به عفونت های باکتریایی در مراحل اولیه ابتدایی رشد و نمو ماهی که از حساسیت بیشتری به عوامل بیماری زا و شرایط نا مساعد زیست محیطی و پرورشی برخوردار است شود.

اثرات متقابل سه کلاسه سنی مولدین نر و دو محلول فعال کننده اسپرم و آب مقطر بر مدت زمان تحرک اسپرم و میزان چشم زدگی تخم ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفت. در آب مقطر تفاوتی از نظر فعال نمودن اسپرم در گروه های سنی مختلف مشاهده نشد. در فعال کننده 1، بیشترین مدت زمان تحرک اسپرم، در سن +3 سالگی (98.4 ثانیه ) بود که با دو سن دیگر اختلاف معنی داری داشت. در فعال کننده 2، سن +3 ساله بالاترین مدت زمان تحرک را نشان داد (96.2 ثانیه) که با سن +2 و +4 سالگی اختلاف معنی داری داشته و مولدین+2 ساله کمترین مدت زمان تحرک را در این فعال کننده نشان دادند. مولدین دو ساله بیشترین میزان چشم زدگی را در مقایسه با سایرین نشان دادند (86.8 درصد) که با گروه های دیگر اختلاف معنی داری داشت. رقیق سازی اسپرم مولدین در سن +2 سالگی توسط فعال کننده 1 موجب بالاترین میزان چشم زدگی گردید که اختلاف معنی داری نسبت به دو گروه سنی دیگر داشت. رقیق سازی اسپرم توسط فعال کننده 2 بالاترین میزان چشم زدگی تخم ها را در سن های +2 و +3 سالگی نشان داد.