مجله دانشکده پزشکی
سال:1403 | دوره:82 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

1عفونت پیوژنیک اولیه ستون فقرات، همچنین به عنوان اسپوندیلودیسیت یا استئومیلیت مهره ای شناخته می شود، یک بیماری جدی و بالقوه ناتوان کننده است که شامل عفونت باکتریایی یا قارچی فضای دیسک بین مهره ای و بدنه های مهره های مجاور می شود. در حالی که نسبتا نادر است، با شیوع تخمینی 4/2 در هر 100000 نفر در سال، این یک اورژانس پزشکی است که نیاز به تشخیص و درمان فوری برای جلوگیری از آسیب دایمی ستون فقرات و عوارض عصبی دارد. شایعترین ارگانیسم های عامل بیماری استافیلوکوکوس اورئوس است که تا 50% موارد را تشکیل می دهد و پس از آن باکتری های گرم منفی مانند اشریشیا کلی و عفونت های مایکوباکتریایی مانند مایکوباکتریوم توبرکلوزیس قرار دارند. عوامل خطر برای ایجاد عفونت اولیه ستون فقرات پیوژنیک عبارتند از مصرف داخل وریدی دارو، سیستم ایمنی ضعیف، جراحی اخیر ستون فقرات یا ابزار دقیق و گسترش پیوسته از یک عفونت در سایر نقاط بدن، مانند عفونت دستگاه ادراری یا اندوکاردیت. بیماران معمولا با کمردرد شدید و موضعی، تب و ضعف عمومی مراجعه می کنند که به راحتی می تواند با بیماری های شایعتر ستون فقرات اشتباه گرفته شود. تشخیص سریع بسیار مهم است و شامل تاریخچه پزشکی کامل، معاینه فیزیکی، آزمایشات آزمایشگاهی و مطالعات تصویربرداری پیشرفته مانند تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است. کشت خون و در برخی موارد بیوپسی ممکن است برای شناسایی ارگانیسم عامل و راهنمایی درمان ضدمیکروبی مناسب لازم باشد. درمان اصلی شروع سریع آنتی بیوتیک یا درمان ضدقارچی هدفمند است که اغلب نیاز به تزریق داخل وریدی برای چند هفته دارد. مداخله جراحی ممکن است در برخی موارد ضروری باشد، مانند تخلیه آبسه یا ایجاد ثبات در ستون فقرات. یک رویکرد چند رشته ای شامل متخصصان بیماری های عفونی، جراحان ستون فقرات و ارایه دهندگان توانبخشی برای مدیریت بهینه و نتایج ضروری است. علیرغم پیشرفت در تشخیص و درمان، عفونت اولیه پیوژنیک نخاعی یک وضعیت چالش برانگیز باقی مانده است. تاخیر در تشخیص و درمان می تواند منجر به عوارض ویرانگر از جمله تغییر شکل دایمی ستون فقرات، فلج و حتی مرگ شود. با این حال، با مدیریت به موقع و مناسب، اکثر بیماران قادر به دستیابی به یک نتیجه بالینی خوب هستند، اگرچه برخی ممکن است درد باقیمانده یا نقایص عصبی را تجربه کنند.

1زمینه و هدف: تهوع و استفراغ پس از عمل (PONV) یک چالش رایج در جراحی های سزارین است، از طرفی استفاده از دگزامتازون به عنوان یک پروفیلاکسی موثر در مدیریت این عوارض مطرح شده است. این مطالعه به ارزیابی تاثیر دگزامتازون در کاهش PONV پرداخت. روش بررسی: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی و دوسوکور، از فروردین 1401 تا شهریور 1402 در بیمارستان رازی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام شد. بیماران کاندید سزارین الکتیو تحت بی حسی اسپاینال به دو گروه30 نفره تقسیم شدند. در طول عمل جراحی و پس از آن در فواصل زمانی مشخص، پارامترهایی نظیر فشار خون، ضربان قلب و وقوع تهوع و استفراغ از طریق جدول نمره بندی V&N و لرز از طریق جدول نمره بندی لرز ثبت شد. در بخش نیز این پارامتر ها در یک، دو، چهار، شش و 12 ساعت پس از عمل ثبت شد. یافته ها: اگرچه در ساعت اول پس از عمل تفاوت معناداری بین دگزامتازون وپلاسبو مشاهده نشد ولی در ساعات بعد دگزامتازون به طور معناداری تهوع و استفراغ را کاهش داد از طرفی ضربان قلب و فشار خون در گروه های دریافت کننده ی دگزامتازون سریعتر کاهش یافته است. نتیجه گیری: دگزامتازون به شکل معناداری در کاهش تهوع واستفراغ پس از اعمال جراحی سزارین موثر است. همچنین نقش مثبتی در کاهش ضربان قلب و فشار خون وکنترل عوارض پس از بی حسی نخاعی پس از عمل دارد.

1زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها در زنان و یکی از علل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. تعیین وضعیت لنف نودهای آگزیلاری بدون متاستاز دور دست، مهمترین شاخص پیش آگهی در بیماران مبتلا به سرطان پستان است. سونوگرافی به عنوان یک روش تشخیصی غیرتهاجمی، به ویژه در ارزیابی بافت های متراکم پستان کاربرد دارد. این مطالعه با هدف ارزیابی دقت سونوگرافی در تشخیص لنف نودهای آگزیلاری بدخیم در بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 150 بیمار مبتلا به سرطان پستان که به بیمارستان گلستان اهواز از مهر ماه 1400 تا آبان ماه 1401 مراجعه کرده بودند، انجام شد. بیماران پس از معاینات اولیه و با استفاده از دستگاه سونوگرافی GE مدل S6 logic مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار Stata تحلیل و حساسیت و ویژگی سونوگرافی با استفاده از نتایج پاتولوژی به عنوان استاندارد طلایی محاسبه شدند. یافته ها: در این مطالعه، مشخص شد که7/77% از بیماران دارای لنف نودهای متاستاتیک بودند، که نشان دهنده شیوع بالای متاستاز در جمعیت مطالعه شده است. حساسیت و ویژگی سونوگرافی در تشخیص لنف نودهای بدخیم به ترتیب 09/86% و 52/51% محاسبه شد. نتایج همچنین نشان داد که لنف نودهایی با ویژگی های رادیولوژیک بدخیمی، به طور معناداری با نتایج پاتولوژیک مثبت همبستگی داشتند. نتیجه گیری: سونوگرافی می تواند به عنوان یک ابزار ارزشمند در تشخیص لنف نودهای آگزیلاری بدخیم در بیماران مبتلا به سرطان پستان مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، برای تعیین دقیق تر نقش سونوگرافی در مدیریت این بیماران نیاز به تحقیقات بیشتری است.

1زمینه و هدف: جراحی آب مروارید شایعترین جراحی در جهان است. شیوع آب مروارید وابسته به سن با افزایش سن افزایش می یابد و شیوع آن با هر دهه از سن پس از چهل سال افزایش می یابد. داروهای مختلفی جهت کنترل بی دردی و همودینامیک در بیماران تحت عمل جراحی کاتاراکت بکار می رود. هدف از انجام این مطالعه مقایسه دکسمدتومدین و لیدوکایین در کنترل بی دردی و تغییرات همودینامیک در اعمال جراحی کاتارکت می باشد. روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سوبه کور در بازه زمانی آذر تا اسفند 1400 بر روی 52 بیمار تحت عمل جراحی کاتاراکت مراجعه کننده به بیمارستان مطهری شهرستان جهرم انجام شد. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه لیدوکایین و دکسمدتومدین قرار گرفتند. چک لیست جمع آوری اطلاعات در این مطالعه شامل سن، جنسیت، سابقه مصرف آسپرین، فشارخون سیستول و دیاستول، ضربان قلب، میزان فشار داخل چشم، عوارض پس از عمل و میزان درد بیماران پس از عمل بود. یافته ها: نتایج آزمون من ویتنی نشان داد که گروه دکسمدتومدین میزان درد کمتری از گروه لیدوکایین در ساعت اول پس از مداخله داشتند (012/0P=) در بررسی IOP پس از از انجام بلاک رتروبولبار در گروه دکسمدتومدین شاهد افزایش معناداری در فشار ‏IOP‎‏ از مقدار 12/3±56/16 به 68/2±96/17 میلی متر جیوه نسبت به پیش از بلاک بودیم (001/0P=). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که دکسمدتومدین با لیدوکایین به صورت رتروبولبار نسبت به لیدوکایین توانسته بود میزان درد بیماران پس از عمل و فشارخون سیستول و دیاستول در حین عمل را کنترل کند.

1زمینه و هدف: کمبود ویتامین D در بین زنان باردار بسیار شایع است و در دوران بارداری می تواند منجر به عوارض مادری و جنینی شود. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین سطح سرمی ویتامین D مادر با شاخص های انتروپومتریک نوزاد و تکامل مغزی-عصبی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه به صورت آینده نگر بر روی زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی (ره) شهر تهران از مهر تا پایان اسفند 1399 انجام شد. اطلاعات جمعیت شناختی و خصوصیات انتروپومتریک بدو تولد نوزاد با استفاده از پرونده پزشکی جمع آوری شد و سطح سرمی ویتامین D مادر با خونگیری در زمان زایمان بررسی شد. تکامل مغزی-عصبی در شش ماهگی با ابزار ASQ ارزیابی شد. متغیرهای جمعیت شناختی مادران و نوزادان با آماره های توصیفی و ارتباط بین سطح ویتامین D مادر با شاخص های انتروپومتریک و حیطه های تکامل مغزی-عصبی نوزاد به ترتیب با آزمون همبستگی اسپیرمن و من-ویتنی بررسی شدند. یافته ها: به طور کلی 123 مادر باردار بررسی شدند. میانگین سن مادران 41/31 سال و میانگین قد، وزن و دور سر نوزاد به ترتیب 32/34 سانتی متر، 33/3208 گرم و 33/50 سانتی متر بودند. بین ویتامین D مادر با شاخص های انتروپومتریک نوزاد و حیطه های تکامل مغزی-عصبی ارتباط معنادار آماری مشاهده نشد (05/0>P). نتیجه گیری: اگرچه ارتباط مثبتی بین سطح سرمی ویتامین D مادر با شاخص های انتروپومتریک و حیطه های تکامل مغزی-عصبی نوزادان در شش ماهگی یافت نشد. اما با در نظر گرفتن محدودیت های این مطالعه توصیه می شود نتایج با احتیاط تفسیر شود و انجام مطالعات کوهورت آینده نگر با حجم نمونه بالا در جمعیت های مختلف از سراسر کشور توصیه می شود.

1زمینه و هدف: با توجه به اینکه شـیوع گرایـش و اقـدام بـه خودکشـی در دوران بلـوغ بـه شـدت افزایـش می یابد. لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و درمان هیجان مدار بر تاب آوری دانش آموزان دختر با اقدام به خودکشی انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان دختر با اقدام به خودکشی مقاطع اول و دوم متوسطه ارجاع داده شده به مرکز مشاوره اداره آموزش و پرروش شهر بجنورد بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش  (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. شروع پژوهش تا جمع آوری داده ها، از اردیبهشت 1401 تا خرداد 1402 در مرکز مشاوره واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران به طول انجامید. ابتدا پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) از هر سه گروه گرفته شد. سپس گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش درمان شفقت و هیجان مدار قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری و آنالیز واریانس برای اندازه های تکراری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری مولفه های تاب آوری در سه گروه آزمایشی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایــج تایید کننده تاثیر دو روش درمان متمرکز بر شفقت و درمان هیجان مدار بــر تاب آوری دانش آموزان دختر با سابقه اقدام به خودکشی می باشد و درمان متمرکز بر شفقت اثربخشـی بیشـتری را نشــان داد.

1زمینه و هدف: ناباروری به عنوان ناتوانی در حاملگی پس از یک سال مقاربت، بدون استفاده از هرگونه روش پیشگیری از بارداری تعریف می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی عوامل مرتبط با ناباروری در زوجین نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری بیمارستان امام خمینی (ره) اهواز می باشد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی به صورت مقطعی از فروردین ماه 1395 الی اسفند ماه 1398 بر روی 800 زوج نابارور که پرونده آنها کامل بود مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات آماری جمعیتی مانند سن، شغل، مدت ناباروری، مصرف دخانیات، سابقه جراحی، آنالیز مایع منی، وضعیت و کیفیت اسپرم از پرونده 800 مرد مراجعه کننده به بخش IVF استخراج شد و مشخصات آنها در فرم اطلاعاتی وارد شد. نتایج کمی به دست آمده به صورت میانگین±انحراف معیار گزارش شدند. تفاوت های 05/0P< بین گروه ها معنادار درنظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه میانگین سن مردان مراجعه کننده 5/33 سال، میانگین حجم مایع منی 34/2، میانگین تعداد اسپرم 16365000، میانگین مورفولوژی طبیعی 8/5% و میانگین تحرک اسپرم 24/9% بود. از لحاظ شغلی 89% شاغل و 11% فاقد شغل بودند. سابقه جراحی در مردان مراجعه کننده عمدتا واریکوسلکتومی (108 نفر)، بواسیر (29 نفر)، مجاری ادراری (28 نفر)، فتق بیضه (23 نفر) و اپاندکتومی (18 نفر) بود. 24% از افراد مورد مطالعه مصرف دخانیات داشتند که در این میان مصرف سیگار در مقایسه با مصرف سایر دخانیات تفاوت معنادار نشان داد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که سابقه جراحی واریکوسلکتومی و مصرف سیگار در مردان نابارور بیشتر مشاهده می شود.

1زمینه و هدف: ورزشکاران به دنبال راه هایی برای بهبود عملکرد ورزشی و محافظت خود در برابر اثرات طولانی مدت ورزش هستند. یکی از راهکارهای احتمالا اثربخش، تجویز مکمل کلستروم است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر مکمل کلستروم بر عملکرد سیستم ایمنی ورزشکاران است. روش بررسی: این مرور نظام مند در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی و فارسی زبان Medline، Scopus، Embase، ScienceDirect، Magiran، Scientific Information Database، Islamic World Science Citation و Cochrane و سایت Google Scholar بدون محدودیت زمانی تا آبان 1402 انجام شد. 18 کارازمایی بالینی تصادفی، با پیروی از پروتکل کاکرین، برای بررسی اثرات مکمل کلستروم بر سیستم ایمنی بدن ورزشکاران بررسی شد. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد، مصرف روزانه 2/3 گرم مکمل کلستروم به مدت 24 هفته می تواند تولید سیتوکین های التهابی ناشی از ورزش را کاهش دهد و سیتوکین های ضد التهابی را افزایش دهد. علاوه بر این، مصرف روزانه 20 گرم مکمل کلستروم می تواند از کاهش عملکرد نوتروفیل و کاهش پاسخ های ایمنی ناشی از ورزش طولانی مدت جلوگیری کند. در افراد دریافت کننده کلستروم در مقایسه با دارونما در مطالعاتی که بروز بیماری های دستگاه تنفسی فوقانی را بررسی کردند، بروز این بیماری کمتر بود. هیچ اثر معناداری بر تعداد لوکوسیت ها با هر دوزی از مکمل مشاهده نشد و نتایج مطالعات بر روی سایر شاخص های ایمنی ضد و نقیض بود. نتیجه گیری: مکمل کلستروم می تواند عملکرد سیستم ایمنی بدن ورزشکاران را با تنظیم پارامترهای ایمنی و کاهش اثرات منفی ناشی از ورزش شدید، بهبود بخشد. با این حال به دلیل نتایج متناقض مطالعات، انجام تحقیقات بیشتر برای بررسی دوزهای مختلف کلستروم در ورزش های مختلف ضروری است.

1زمینه و هدف: هیرشپرونگ یک علت عمده انسداد عملکردی روده است. عمده درگیری در ناحیه دیستال روده بزرگ است. عوامل خطر بروز این بیماری شامل سابقه بیماری در خانواده، پسر بودن و وجود برخی بیماری های همراه از جمله ناهنجاری های قلبی و کروموزومی است. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی نوزادانی که از فروردین 1394 تا 1398 با تشخیص هیرشپرونگ در بیمارستان مرکز طبی کودکان بستری شدند، بررسی شدند. اطلاعات دموگرافیک، تظاهرات بالینی، رادیوگرافیک و عوارض در فرم های از تنظیم شده ثبت گردید. یافته ها: در این مطالعه 29 نوزاد مورد بررسی قرار گرفتند. تظاهرات بالینی هیرشپرونگ در این مطالعه عدم دفع مدفوع در دو روز اول تولد، دیستانسیون شکمی واستفراغ صفراوی بود. شایعترین تظاهر رادیولوژیک در گرافی ساده نوزادان، اتساع لوپ های روده و در باریوم انما ترانزیشنال زون و در گرافی تاخیری، تاخیر تخلیه باریم بود .آنومالی قلبی شایعترین بیماری همراه (2/27%) بود. بیشترین ناحیه درگیر ناحیه ی رکتوم و رکتوسیگموئید بود. شایعترین عارضه یبوست و اختلال وزن گیری بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه همسو با سایر مطالعات بود، پس تفاوت ژنتیکی تفاوتی در تابلوی بیماری ایجاد نکرده است. ابزار کمکی در تشخیص گرافی و انما با کنتراست است با توجه به منفی کاذب ترانزیشنال زون در دوره نوزادی گرافی تاخیری باریم بسیار کمک کننده است. استاندارد طلایی تشخیص بیوپسی است. بنابراین در برخورد با بیمار مشکوک به بیماری هیرشپرونگ تابلوی بالینی بیمار را در نظر داشته و تنها به یافته های رادیولوژیک نوزاد اکتفا نکنیم و در صورت شک قوی به بیماری انجام بیوپسی تشخیصی است.

1سردبیر محترم درماتوفیتوزیس یک عفونت قارچی شایع در انسان است که در اثر گروه هموژنی از قارچ‏های کراتین‏ دوست به نام درماتوفیت ها ایجاد شده و حدود 25%-20 از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری از طریق درگیری پوست و ضمائم آن شامل مو و ناخن منجر به تظاهرات بالینی می شود.1 همچنین به دلیل تاثیرپذیری ظاهر افراد از این بیماری، بر جنبه های روانشناختی بیماران نیز اثر مخرب گذاشته و می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی آنها شود.2 ترایکوفایتون روبروم (Trichophyton rubrum) و اعضای کمپلکس ترایکوفایتون منتاگروفایتیس (Trichophyton mentagrophytes) -ترایکوفایتون اینتردیجیتال (Trichophyton interdigitale) معمولا به عنوان شایعترین عوامل جهانی درماتوفیتوزیس گزارش می شوند.3 در سال های اخیر گزارش هایی از نقاط مختلف جهان، از جمله ایران، مبنی بر شیوع عفونت های درماتوفیتی ناشی از گونه ای نوظهور و مقاوم به دارو به نام ترایکوفایتون ایندوتینه آ منتشر شده است.4 شواهد علمی دال بر جایگزینی ترایکوفایتون ایندوتینه آ به عنوان شایعترین عامل درماتوفیتوزیس در حال افزایش است.5 ترایکوفایتون ایندوتینه آ که سابق بر این با نام ژنوتیپ هشت ترایکوفایتون منتاگروفایتیس نیز شناخته می شد، نخست در سال 2020 از کشور هند و پس از آن از سایر کشورها در قاره های مختلف گزارش شد. شیوع ترایکوفایتون ایندوتینه آ در ایران براساس نتایج مطالعات مختلف 7/19% گزارش شده است.6 با این حال، یک مطالعه اخیر شیوع این گونه را در جمعیت مورد بررسی در شهر تهران 6/46 % برآورد کرده است.7 اعتقاد بر این است که عوامل متعددی از جمله سفرهای جهانی، مهاجرت و فقدان بهداشت می توانند دلیل انتقال بیماری در سراسر جهان باشند. این گونه یک پاتوژن انسان دوست است که منجر به عفونت های مزمن و گسترده همراه با ضایعات التهابی و خارش دار در نواحی مختلف بدن می شود. کچلی بدن و کشاله ران به عنوان شایعترین تظاهرات بالینی ناشی از این قارچ گزارش شده اند.9 درمان عفونت های قارچی از جمله درماتوفیتوزیس به دلیل محدود بودن تعداد داروهای در دسترس و کند بودن روند پاسخ به درمان، معمولا با چالش هایی همراه است.8 براساس نتایج مطالعات ارزیابی الگوی حساسیت دارویی، اکثر جدایه های ترایکوفایتون ایندوتینه آ به علت جهش نقطه ای در ژن اسکوآلن آپوکسیداز، دارای مقاومت بالا به داروی تربینافین می باشند. شیوع مقاومت به تربینافین در مطالعات اخیر بین 60%-30 گزارش شده است.10 همچنین، در بسیاری از گزارش ها شواهدی مبنی بر اثر بخشی محدود سایر داروهای ضد قارچی علیه این درماتوفیت و مقاومت به آزول ها از جمله ایتراکونازول نیز وجود دارد.8 بنابراین، درمان عفونت های ناشی از ترایکوفایتون ایندوتینه آ می تواند به یک چالش بالینی تبدیل شود. با توجه به شواهد علمی موجود، ضروری به نظر می رسد که تمامی متخصصین پوست در کشور آگاهی کافی در ارتباط با این ارگانیسم نوظهور پیدا کرده و در معاینات بالینی، دریافت شرح حال و درمان بیماران، نکات مربوط به آن را مدنظر قرار دهند. همچنین از آنجایی که شناسایی این گونه با روش های معمول آزمایشگاهی میسر نیست، لزوم افزایش ارتباط بین درمانگاه های پوست و آزمایشگاه های تخصصی قارچ شناسی و توجه ویژه مسئولین به راه اندازی و تجهیز چنین آزمایشگاه هایی، جهت ارایه خدمات تشخیصی و درمانی بهینه، بیش از پیش احساس می شود. اولویت بخشی به پژوهش های این حوزه با هدف افزایش آگاهی از شیوع این گونه و الگوی حساسیت دارویی آن در کشور نیز از جمله سایر اقداماتی است که می تواند مدنظر مسئولین و پژوهشگران قرار گیرد.