مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان
سال:1392 | دوره:22 | شماره:88 |تعداد مقالات:13

مقدمه: سقط خود به خودی به معنی ختم حاملگی قبل از هفته بیستم بوده که با مرگ جنین همراه است. کم و بیش 50-30% لقاح در انسان به سقط خود به خودی منجر می شود که بیشتر این سقط ها در زمان لانه گزینی و مرتبط با استرس اکسیداتیو رخ می دهند. استرس اکسیداتیو می تواند به DNA میتوکندریایی (mtDNA) آسیب وارد کند. آنزیم های زنجیره تنفسی ناقص که توسط mtDNA دارای حذف کد می شوند، ممکن است منجر به افزایش استرس اکسیداتیو شود.هدف: بررسی حذف 4977-bpیا حذف عمومی در mtDNA لکوسیت های زنان دچار سقط جنین خود به خودی.مواد و روش هاDNA : ژنومی از نمونه خون 150 زن دچار سقط خود به خودی و 90 کنترل استخراج شد. 4977-bp در mtDNA، از روش Gap-PCR و جفت پرایمر طراحی شده توسط نرم افزار oligo7 استفاده و آنالیز آماری با نرم افزارMedCalc انجام شد.نتایج: در 45 نفر (30%) از زنان مبتلا به سقط خود به خودی حذف 4977-bp در mtDNA و تنها در 6 نفر (66.6%) از افراد کنترل وجود داشت. ارتباط معنی داری بین این حذف و افزایش خطر سقط خود به خودی بدست آمد (CI)-2.44-14.74 p-0.0001) 95%، oR-6.00).نتیجه گیری: در این مطالعه ارتباطی قوی بین حذف -bp4977 و سقط خود به خودی بدست آمد گرچه، برای تعیین ارتباط بین این حذف و سقط خود به خودی لازم است مطالعه در جمعیت های بزرگ تر انجام شود.

مقدمه: بدخیمی پستان شایع ترین بدخیمی در زنان در بیشتر نقاط جهان است. در کشور ما و در استان گیلان نیز فراوانی آن با توجه به آمارهای جمع آوری شده مرکز بهداشت استان در سال های اخیر سیری فزاینده نشان داده است. این نوع بدخیمی به رغم تلاش های انجام شده برای تشخیص و درمان زود هنگام هنوز هم دومین علت شایع مرگ بر اثر بدخیمی ها در زنان است. مدل گیل (Gail) یکی از ابزارهایی است که با هدف تعیین میزان خطر بدخیمی پستان در تمام طول زندگی و شناسایی زنان در معرض خطر ابداع شده است.هدف: تعیین اعتبار پیشگویی خطر بدخیمی پستان در زنان استان گیلان.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر 260 زن مراجعه کننده به دو مراکز آموزشی- درمانی و بیمارستان های تابع دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال 1390 انجام شده است. نمونه ها در دو گروه سالم (شاهد) و بیمار دچار بدخیمی پستان (مورد) و با جداسازی شهری و روستایی انجام شد. بر آورد خطر با آزمون کامپیوتری گیل طراحی شده توسط موسسه ملی بدخیمی ایالات متحده و بر اساس پرسشنامه ای صورت گرفت که نمره بیشتر از 7.1 % در آن نشان دهنده افزایش خطر بود تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS 16 انجام شد.نتایج: متوسط سن شرکت کنندگان 3.8±51.48 سالگی بود. میانگین نمره گیل برای 5 سال در نمونه های پژوهش 46.0±76.0 و میانگین نمره گیل در طول عمر افراد3.2±135.1% در هر دو گروه بود. با محاسبه حساس و اختصاصی بودن نقطه برش های متفاوت، ما در نقطه برش مساوی 25.1 به بهترین ویژگی ها برای کاربردی کردن مدل گیل در استان گیلان رسیدیم.نتیجه گیری: با توجه به افزایش میانگین خطر و تعداد افراد در معرض خطر در مطالعه ما در مقایسه با مطالعه مشابه خارجی، استفاده از مدل گیل برای پیشگیری از افزایش مرگ و میر، بایسته به نظر می آید. اما با توجه به این که در این مطالعه فقط 6.9% افراد گروه بیماران نمره گیل بالای 7.1 داشتند، به نظر می رسد مدل گیل با احتساب این عوامل خطر، توان پیشگویی میزان خطر ابتلای به بدخیمی پستان در استان گیلان را ندارد. بنابراین، ما عدد 25.1 را برای کاربردی کردن مدل گیل در استان گیلان پیشنهاد می کنیم.

مقدمه: سپسیس وضعیت بالینی بحرانی در اثر عفونت ها بوده که با مرگ و میر بالایی همراه است. چون تشخیص قطعی سپسیس با کشت مثبت اثبات می شود و معمولا زمانبر است، برخی از نشانگرهای بیوشیمی برای تشخیص سریع سپسیس مورد توجه قرار گرفته اند. یکی از این نشانگرها پروکلسی تونین (PCT) است.هدف: تعیین ارزش تشخیصی PCT در تشخیص سپسیس در نوزادان بدحال بستری در بخش نوزادان و NICUمواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی-تحلیلی 64 نوزاد بستری در بخش نوزادن و NICU به دو گروه نوزادان با سپسیس قطعی و مشکوک (به تساوی) تقسیم شدند. نمونه خون نوزادان برای اندازه گیری PCT و سایر نمونه های بررسی سپسیس در روز اول بستری گرفته شد. پس از مقایسه مقادیر PCT، حساسیت، ویژگی و ارزش اخباری آن در تشخیص سپسیس نوزادی تعیین شد. داده ها وارد نرم افزار 16spss- برای تحلیل آماری شد.نتایج: در این مطالعه 64 نوزاد با سپسیس قطعی و مشکوک (34 پسر و 30 دختر) با میانگین سنی 3.7±57.11 سالگی بررسی شدند. بین مقادیر پروکلسی تونین در دو گروه تفاوت آماری معنی دار وجود داشت (05.0>P). بین مقادیر PCT در هر گروه به تفکیک تفاوت آماری معنی داری نبود (p<0.05). حساسیت و ویژگی، ارزش اخباری PCT به ترتیب 6.65%، 9.71% و70% بود.نتیجه گیری: از PCT می توان برای تشخیص سپسیس در نوزادان استفاده کرد. مطالعات بیشتر جهت اثبات ارزش تشخیصی این مارکر پیشنهاد می شود.

مقدمه: عفونت های انگلی روده ای از مهم ترین مشکلات بهداشتی در جوامع گوناگون، حتی در کشورهای پیشرفته محسوب می شوند.تاثیر منفی این انگل ها بر رشد و توسعه جوامع بشری در مناطق مختلف دنیا بویژه در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست. در کشور ما نیز موقعیت جغرافیایی و آب وهوایی مناسب، رفتارهای اجتماعی و فرهنگی حاکم بر مناطق مختلف، نداشتن آب آشامیدنی سالم و پائین بودن استانداردهای بهداشتی بویژه در نواحی روستایی از عوامل موثر بر شیوع عفونت های انگلی روده ای است.هدف: بررسی شیوع انگل های روده ای در ساکنان مناطق شهری شهرستان انزلیمواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی بوده و در سال 1389 با روش نمونه برداری خوشه ای تصادفی بر 700 ساکن شهر انزلی انجام شد. پس از مراجعه به افراد مورد مطالعه و ارائه توضیح لازم، پرسشنامه مربوط به هر نفر تکمیل و ظرف نمونه برداری کد گذاری شده در اختیار آنها قرار گرفت. روز پس از آن نمونه های مدفوع جمع آوری و در آزمایشگاه با روش فرمالین-اتر و در صورت نیاز به روش مستقیم بررسی می شد. در پایان نتایج با نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شد.نتایج: از 700 فرد مورد بررسی، 457 نفر (3.65%) زن و 243 نفر (7.34%) مرد بودند. 106 نفر (1.15%) به انواع مختلف انگل های روده ای بیماری زا و غیر بیماری زا دچار و از این تعداد 23 نفر (3.3%) به انواع انگل های پاتوژن روده ای مبتلا بودند. شایع ترین انگل های بیماری زا به ترتیب شامل ژیاردیا لامبلیا (14.2%)، استرونژیلوئیدس استرکورالیس (9.0%) و هیمنولپیس نانا (3.0%) بود. بیشترین آلودگی به انگل های روده ای پاتوژن در 49-10 سالگی و کمترین آن در بالای 50 سالگی بدست آمد. از 23 فرد مبتلا به انگل های پاتوژن روده ای 15 نفر(2.65%) زن و 8 نفر (8.34%) مرد بودند. شایع ترین تک یاخته های روده ای غیر بیماری زا در این مطالعه به ترتیب شیوع شامل:(%6.4) Blastocystis hominis،Endolimax nana (%3.9)، (%2.6) Entamoeba coli، (%0.3)Iodamoeba buetschelii و (%0.1) Entamoeba histolytica /E.dispar بود.نتیجه گیری: شیوع عفونت های انگلی روده ای بیماری زا در جامعه مورد مطالعه 3.3 درصد بود و در مقایسه با دهه های گذشته کاهش زیادی نشان می دهد که نشانگر ارتقای چشمگیر استانداردهای بهداشت فردی و محیطی، افزایش آگاهی عمومی، دفع بهداشتی مواد دفعی انسانی و بهبود نسبی وضعیت بهداشتی آب و مواد غذایی مردم ساکن در منطقه است.

مقدمه: نیترات یکی از شاخص های مهم کیفیت آب آشامیدنی است. دفع نامناسب فاضلاب، کاربرد گسترده کودهای شیمیایی و بالا بودن سطح آب زیر زمینی می تواند غلظت نیترات منابع آب را افزایش دهد.هدف: تعیین غلظت نیتریت و نیترات در منابع آب شرب شهرستان تالشمواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی تعداد 15 چاه بر اساس وضعیت جغرافیایی، منابع احتمالی آلودگی و موقعیت مکانی به نحوی انتخاب شدند که نماینده ی مناسبی از منابع آب زیر زمینی شهرستان باشند. طی پاییز 1390 و تقریبا هر سه هفته یکبار از هر چاه، 4 نمونه و رویهم رفته 60 نمونه از نظر نیترات، نیتریت، آمونیاک، شوری، همه موارد جامد محلول، هدایت الکتریکی، دما و pH، طبق روش های استاندارد آزمایش شدند.نتایج: کمترین و بیشترین میانگین نیترات چاه ها به ترتیب برابر 46.1 و 72.10 و در مورد نیتریت 009.0 و 128.0 میلی گرم در لیتر و در همه موارد کمتر از استاندارد آب آشامیدنی ایران بوده است.نتیجه گیری: با توجه به «تعریف آلودگی آب از نظر نیترات» کلیه چاه های مورد بررسی در طبقه «کمی آلوده» قرار گرفتند. هم چنین، نزدیک شدن مقدار نیترات بعضی از چاه ها به 13 میلی گرم در لیتر (نشانه ی تاثیر فعالیت های انسانی)، نیز شایسته ی توجه جدی است.

مقدمه: رتینوپاتی دیابتی عارضه شایع دیابت قندی است که رگهای شبکیه چشم را درگیر میکند. افزایش قند خارج سلولی در دیابت، محرک تولید گونه های واکنشپذیر اکسیژن (ROS) و افزایش استرس اکسیداتیو است. گلوتاتیون S–ترانسفرازها (GST)، آنزیمهایی هستند که موجب محافظت انسان در برابر آسیبهای حاصل از ترکیبهای اکسیژنی واکنشپذیر میشوند. در انسان، ژن (GSTM1) پلی مورفیک بوده و حذف این ژن موجب تولید نشدن این آنزیم میشود.هدف:تعیین ارتباط حذف ژن GSTM1 با رتینوپاتی دیابتی.مواد و روشها: در این پژوهش مورد شاهدی، 80 بیمار دچار رتینوپاتی دیابتی و 80 فرد سالم از نظر پلیمورفیسم حذف ژن GSTM1 بررسی شدند. ابتدا DNA ژنومی از خون محیطی افراد بیمار و کنترل استخراج و ژنوتیپ با واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) تعیین شد. آنالیز داده ها با نرمافزار MedCalc صورت گرفت.نتایج: از 80 فرد بیمار در 9 نفر ژن GSTM1 حذف شده بود. در حالیکه در هیچیک از افراد سالم ژنوتیپ حذف ژن GSTM1 دیده نشد. در آنالیز آماری ژن GSTM1، %95 CI-1.22-374.14£0.05 GSTM1، OR-21.39 بدست آمدکه نشان دهنده ارتباط معنیدار در فراوانی ژنوتیپ حذف GSTM1 بین دو گروه بیمار و کنترل است.نتیجه گیری: بین حذف ژن GSTM1 و رتینوپاتی دیابتی ارتباط قوی وجود دارد. برای تایید ارتباط رتینوپاتی و پلیمورفیسم GSTM1 نیاز به مطالعه در جمعیتهای بزرگتر وجود دارد.

مقدمه: یکی از پیامدهای خطرناک پرتوگیری ها برای دزهای کم و بلند مدت چه بسا بروز بدخیمی باشد که ممکن است پس از پرتوگیری اولیه آشکار شود. با توجه به این که نزدیک 600 نفر در مراکز پزشکی استان گیلان به عنوان پرتوکار مشغول به کار هستند، ارزیابی پرتوگیری شغلی آنها موجب برآورد ریسک شغلی این افراد را فراهم می آورد که اهمیت زیادی بویژه در بهداشت شغلی آنها دارد.هدف: برآورد میانگین دز موثر سالانه پرتوکاران شاغل در مراکز پزشکی کار با پرتو در استان گیلان در مدت سه سال (1388 تا 1390) و سنجیدن آن با مقادیر جهانیمواد و روش ها: پرتوکاران شاغل در مراکز پزشکی کار با پرتوها در استان گیلان بر اساس نوع مراکز کاری خود به سه گروه NM، RT و DR تقسیم و دز موثر آنها طی 18 دوره دزیمتری دو ماهه در مدت سه سال اندازه گیری شد. در این پژوهش اندازه گیری از نتایج دزیمتری فیلم بج مراکز استخراج شد. در روش دزیمتری فیلم بج پرتوکاران طی هر دوره دزیمتری، در محیط کار، فیلم های ویژه ای را که داخل بج قرار دارد بر سینه نصب می کنند. امکان دزیمتری پرتوهای X و در محدوده انرژی keV 10 تا MeV 3 و برای پرتوهای b در محدوده keV 200 تا MeV 5.2 وجود دارد. در نهایت فیلم های پرتو دیده پس از طی فرآیند ظهور و ثبوت، دانسیتو متری شده تا میزان پرتوگیری مشخص شود سپس داده ها با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.نتایج: مقدار میانگین دز موثر سالانه پرتوکاران طی سه سال بررسی، در گروه های پزشکی هسته ای، رادیوتراپی و رادیولوژی به ترتیب 0.75 mSv، 0.18 mSv، 0.06 mSv برآورد گردید. بین مقادیر بدست آمده در گروه های مختلف، تفاوت معنی داری مشاهده گردید.نتیجه گیری: به علت نوع فعالیت پرتویی، ریسک شغلی پرتوکاران شاغل در گروه های رادیولوژی، رادیوتراپی و پزشکی هسته ای به ترتیب افزایش می یابد. البته در مقایسه با مقادیر جهانی، به لحاظ حفاظت در برابر پرتوها، وضعیت پرتوکاران شاغل در مراکز پزشکی کار با پرتوها در استان گیلان مطلوب ارزیابی می شود.

مقدمه: دیابت عامل خطر مهم ابتلای قلبی-عروقی معرفی شده و از طرفی باور عمومی جامعه در مورد تاثیر درمانی اوپیوم بویژه بر بیماری های متابولیک زمینه شیوع مصرف آن را در جامعه فراهم کرده که نیاز به شناخت مشکلات بهداشتی شایع در این مناطق را می طلبد.هدف: تعیین میزان شیوع عوامل خطرزای قلبی-عروقی در بیماران دیابتی کرمان و نیز تاثیر اوپیوم بر این عوامل به عنوان یک عادت اجتماعی در برخی افراد جامعه مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی بر 248 بیمار دیابتی کرمان (203 زن (81%) و 45 مرد (19%) با سن 75.9±37.54 سال) انجام شد. اطلاعات با مصاحبه، معاینه فیزیکی، آزمایش ها و اطلاعات موجود در پرونده بیماران در پرسشنامه مخصوص طرح ثبت شد و داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS آنالیز شد.نتایج: متوسط بیماری 48.7±78.8 سال بود. 7.38% بیماران به فشار خون مبتلا بودند و 6.75% بیماران کنترل نامطلوب قند خون به صورت هموگلوبین گلیکوزیله بیش از 7% داشتند. 6.47% بیماران کلسترول بالای 200، 3.69% تری گلیسرید بالای 150، 8.57% بیماران LDL-C بالای 100، و 7.43% HDL پایین داشتند. شیوع مصرف اوپیوم در بیماران 4.20% بود. شیوع پایین تر هیپرکلسترولمی (P<0.05) و در مقابل شیوع بالاتر فشارخون سیستولی (p<0.05) در معتادان چشمگیر بود. در سایر لیپیدها و کنترل قند خون اختلاف معنی داری بین دو گروه دیده نشد.نتیجه گیری: عوامل خطرزای قلبی-عروقی در بیماران دیابتی شهر کرمان شیوع بالایی دارد و تدابیر پیشگیرانه و بنیادین برای رویارویی با آن بایسته بنظر می رسد. ازسوی دیگر مصرف اوپیوم اثر چشمگیری بر کنترل عوامل خطرزای قلبی-عروقی نشان نداد.

مقدمه: خروپف اولیه جزئی از اختلال تنفسی خواب محسوب می شود که درمان های پیشنهادی آن با نتایج کمتر از انتظار و پذیرش ناکافی مبتلایان همراه است. پیشنهاد شده ورزش های اروفارنژیال بتواند به عنوان گزینه ی درمانی برای بیماران با درجه های خفیف تا متوسط این اختلال بکار گرفته شود. مطالعات انجام شده در این زمینه محدود است.هدف: تعیین اثر تمرینات ورزشی لوروفارنکس-لینگولا در درمان خرو پف اولیه مبتلایان مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی امیرالمومنین (ع) شهرستان رشتمواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی (پیش و پس از مداخله) تعداد 53 بیمار با خروپف اولیه، مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی امیرالمومنین (ع) شهرستان رشت، به مدت 3 ماه، 5 روز در هفته و روزانه 30 دقیقه ورزش های اوروفارنکس- لینگولا (ورزش های کام نرم، زبان، ماهیچه های دهانی صورتی) را زیر نظر گفتار درمان گر انجام دادند. شدت خروپف پیش و پس از مداخله با معیار های VAS(Visual Analoue Scale) و SSS (Snoring Scale SCore) ارزیابی وداده ها با نرم افزار آماری SPSS Ver 17 آنالیز شد.نتایج: میانگین نمره SSS پیش از مطالعه72.1±01.7 وپس از آن 7.2±09.3 و میانگین نمره VAS قبل از مطالعه 89.1±54.8 و بعد ازمطالعه 94.2±69.4 بود(در هر دو مورد p=0.0001)؛هم چنین ارتباط آماری معنی داری بین مشکل با هم اتاقی ها (p=0.0001)، وضعیت زمان (p=0.0001)، مدت (p=0.0001) و وضعیت شدت صدای خر و پف (p=0.0001) قبل و بعد از مطالعه بدست آمد.نتیجه گیری: تمرین ورزشی OPL به طور معنی دار شدت خروپف اولیه بیماران را کاهش می دهد.

مقدمه: بیمارستان ها به عنوان بزرگ ترین و پرهزینه ترین واحدهای عملیاتی نظام بهداشت و درمان از اهمیتی خاص برخوردارند. میزان کارایی می تواند معیاری برای سنجش عملکرد و بهره وری مصرف منابع در بیمارستان ها باشد.هدف: تعیین کارایی فنی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گیلان به روش تحلیل فراگیر داده ها (DEA).مواد و روش ها: در پژوهشی توصیفی– تحلیلی برای تعیین کارایی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گیلان، شامل 19 بیمارستان به روش تحلیل فراگیر داده ها (DEA) اطلاعات و آمار مربوطه با استفاده از فرمی که توسط پژوهشگران طراحی شده بود، از مرکز آمار دانشگاه و بیمارستان های مورد مطالعه جمع آوری و برای دستیابی به هدف ها از نرم افزار Deap2.1 و نیز برای بررسی فرضیه های پژوهش از نرم افزار SPSS استفاده شد. در این مطالعه انواع کارایی فنی کل، کارایی مدیریتی و کارایی مقیاس بیمارستان ها در سال های 1390-1385 بر مبنای کمینه سازی نهاده ها و با پنداشت بازدهی متغییر نسبت به مقیاس اندازه گیری شد.نتایج: میانگین کارایی فنی بیمارستان ها 943.0، میانگین کارایی مدیریتی 961.0 و میانگین کارایی مقیاس 980.0 به دست آمد. از کل بیمارستان های مورد بررسی تعداد 8 بیمارستان دارای حداکثر کارایی فنی یک، 10 بیمارستان دارای کارایی فنی 1-8.0 و یک بیمارستان دارای کارایی کمتر از 8.0 بودند.نتیجه گیری: در بیمارستان هایی با کارایی فنی کمتر از یک، مقادیر اولیه و بهینه متفاوت بودند و مازاد نهاده داشتند. از این رو بیمارستان های مذکور برای رسیدن به حداکثر کارایی باید به تعداد مازادهای خود از مقادیر اولیه نهاده ها کم کنند تا به میزان کارایی دلخواه دست یابند.

مقدمه: پمفلت های آموزشی، یکی از روش های آموزش دهی به بیماران توسط پرستاران و یکی از شاخص های مهم تاثیرگذاری پمفلت ها، کیفیت تهیه آنهاست. ارزیابی کیفیت و تشخیص نارسائی آن کمک ارزنده ای به ارتقاء کیفیت آن ها خواهد کرد.هدف: تعیین کیفیت پمفلت های آموزش بیمار موجود در مراکز آموزشی-درمانی شهر رشتمواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی-مقطعی در سال 1391، 172 پمفلت آموزش بیمار موجود در مراکز آموزشی-درمانی شهر رشت جمع آوری شد و کیفیت آنها با استفاده از فهرست بازبینی محقق ساخته روا و پایا ارزیابی شد که مشتمل بر 4 بخش (1) عنوان، (2) متن، (3) ظاهر و جاذبه های بصری و (4) نیز ساختار و نکته های کلی پمفلت ها بود. برای تعیین درجه خوانایی پمفلت ها نیز از فرم قابلیت خواندن SMOG (Simplified Measure Of Gobbledygoop) مک لاگلین استفاده شد. داده ها با آمار توصیفی در نسخه 17 نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.نتایج: میانگین امتیاز کیفیت پمفلت ها در هر یک از حوزه های عنوان، متن، ظاهر و جاذبه های بصری، و ساختار و نکات کلی به ترتیب 09.1±72.5، 84.2±97.11، 14.2±67.6 و 08.2±21.6، میانگین سطح درجه خوانایی پمفلت ها در حد پایه کلاسی 11(4.1±58.11) بود و تنها 2.1% پمفلت ها در سطح خوانایی توصیه شده (6 و کمتر) نوشته شده بودند.نتیجه گیری: بیش از نیمی از پمفلت های موجود در مراکز آموزشی-درمانی کیفیتی نامطلوب داشته و بیشتر آن ها نیز از سطح خوانایی مناسبی (6 و کمتر) برخوردار نبودند.

تولید مقاله یکی از شاخص های توسعه است (تولید ثروت از دانش). میزان تولیدات علمی و مقالات چاپ شده که در یکی از پایگاه های استنادی معتبر مانندweb of science نمایه شده باشد، نشان دهنده رشد آن کشور و به طبع از ملاک های مهم رتبه بندی دانشگاه ها می باشد. به عبارت دیگر تعداد مقالات علمی معتبر در نشریات بین المللی، پذیرفته ترین شاخص سنجش تولیدات علمی یک کشور و انتشار تولیدات علمی در این پایگاه های استنادی باعث افزایش رویت پذیری و افزایش استفاده از آن مقالات خواهد شد. مقاله های تولیدی باید به نحو درست و استاندارد نمایه سازی شود. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان با توجه به اهمیت موضوع و رسالت خود نسبت به استاندارد نمودن دادن کلید واژه ها به مقالات بر اساس استاندارد سر عنوان پزشکی Mesh می نماید. با این کار میزان دسترسی به مقالات را افزایش داده و هم چنین ارتباط موضوعی با متن مقاله را مشخص می سازد تا کاربران نسبت به استفاده از متن مقاله اطمینان حاصل نمایند. با توجه به این امر در پایان هر سال برای دسترس پذیر بودن و هم چنین تشخیص وجود یک مقاله در یک موضوع عنوان یا مولف خاص، اقدام به تهیه نمایه یکساله مقاله می نماید. افراد با مراجعه به یکی از این نمایه ها که در شماره زمستان هر سال چاپ می شود می توانند به نیازهای اطلاعاتی خود به وجود یا عدم وجود مقاله دست پیدا کنند. روش کار ابتدا عنوان مقالات مجله دانشگاه در سال 92 که به تعداد 53 عنوان بود به ترتیب الفبایی عنوان مرتب گردید. به هر یک از مقالات به ترتیب الفبایی یک شماره اختصاص یافت که این شماره مبنای بازیابی نمایه های دیگر می باشد، یعنی اگر در نمایه موضوع در جلوی یک واژه شماره ای آمده است، یعنی خواننده را به نمایه عنوان و شماره مورد نظر ارجاع داده و اطلاعات کتاب شناختی آن قابل بازیابی است. مثلا« 16 ارجاع به نمایه عنوان 16 توضیح اینکه به دلیل تکرار نام مجله و سال آن از تکرار آنها در نمایه عنوان خودداری شده است. نمایه موضوعی با توجه به مطالب پیش گفت، به هر یک از مقالات چاپ شده در هر یک از شماره های مجله چند کلید واژه از سرعنوان موضوعی پزشکی Mesh اختصاص یافته است. این کلید واژه استاندارد بوده و به آن نمایه سازی کنترل شده نیز اطلاق می شود. پایگاههای اطلاعاتی کتاب شناختی معتبر مثل medline نیز از این روش برای نمایه سازی مقالات مجلات استفاده می کنند. زیرا ارتباط موضوعی بیشتری با متن مقاله برقرار می نمایند. این کلید واژه ها در قسمت الفبایی خود قرار گرفته و شماره بازیابی به بر اساس نمایه عنوان به آنها داده شده است که مبنای بازیابی قرار می گیرد. نمایه مولف نیز به ترتیب الفبایی می باشد که آن نیز مبنای بازیابی به ترتیب شماره به نمایه عنوان ارجاع داده می شود. در ایران نمایه استنادی بطور جامع برای کل مقالات و مجلات موجود نمی باشد، ولی پایگاه ISC، ایندیکس کوپرینکوس و Sid و Magiran فعالیت های چشم گیری در این زمینه آغاز نموده و نوید بخش روزهای خوب در این حوزه خواهیم بود. این نمایه به نوبه خود می تواند بخش کوچکی از خلاء موجود را در این حوزه پر نماید و از آن در تهیه نمایه نامه جامع و استنادی مقالات کشور استفاده شود.

مقدمه تولید مقاله یکی از شاخص های توسعه است (تولید ثروت از دانش). میزان تولیدات علمی و مقالات چاپ شده که در یکی از پایگاه های استنادی معتبر مانندweb of science نمایه شده باشد، نشان دهنده رشد آن کشور و به طبع از ملاک های مهم رتبه بندی دانشگاه ها می باشد. به عبارت دیگر تعداد مقالات علمی معتبر در نشریات بین المللی، پذیرفته ترین شاخص سنجش تولیدات علمی یک کشور و انتشار تولیدات علمی در این پایگاه های استنادی باعث افزایش رویت پذیری و افزایش استفاده از آن مقالات خواهد شد. مقاله های تولیدی باید به نحو درست و استاندارد نمایه سازی شود. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان با توجه به اهمیت موضوع و رسالت خود نسبت به استاندارد نمودن دادن کلید واژه ها به مقالات بر اساس استاندارد سر عنوان پزشکی Mesh می نماید. با این کار میزان دسترسی به مقالات را افزایش داده و هم چنین ارتباط موضوعی با متن مقاله را مشخص می سازد تا کاربران نسبت به استفاده از متن مقاله اطمینان حاصل نمایند. با توجه به این امر در پایان هر سال برای دسترس پذیر بودن و هم چنین تشخیص وجود یک مقاله در یک موضوع عنوان یا مولف خاص، اقدام به تهیه نمایه یکساله مقاله می نماید. افراد با مراجعه به یکی از این نمایه ها که در شماره زمستان هر سال چاپ می شود می توانند به نیازهای اطلاعاتی خود به وجود یا عدم وجود مقاله دست پیدا کنند. روش کار ابتدا عنوان مقالات مجله دانشگاه در سال 92 که به تعداد 53 عنوان بود به ترتیب الفبایی عنوان مرتب گردید. به هر یک از مقالات به ترتیب الفبایی یک شماره اختصاص یافت که این شماره مبنای بازیابی نمایه های دیگر می باشد، یعنی اگر در نمایه موضوع در جلوی یک واژه شماره ای آمده است، یعنی خواننده را به نمایه عنوان و شماره مورد نظر ارجاع داده و اطلاعات کتاب شناختی آن قابل بازیابی است. مثلا« 16 ارجاع به نمایه عنوان 16 توضیح اینکه به دلیل تکرار نام مجله و سال آن از تکرار آنها در نمایه عنوان خودداری شده است. نمایه موضوعی با توجه به مطالب پیش گفت، به هر یک از مقالات چاپ شده در هر یک از شماره های مجله چند کلید واژه از سرعنوان موضوعی پزشکی Mesh اختصاص یافته است. این کلید واژه استاندارد بوده و به آن نمایه سازی کنترل شده نیز اطلاق می شود. پایگاههای اطلاعاتی کتاب شناختی معتبر مثل medline نیز از این روش برای نمایه سازی مقالات مجلات استفاده می کنند. زیرا ارتباط موضوعی بیشتری با متن مقاله برقرار می نمایند. این کلید واژه ها در قسمت الفبایی خود قرار گرفته و شماره بازیابی به بر اساس نمایه عنوان به آنها داده شده است که مبنای بازیابی قرار می گیرد. نمایه مولف نیز به ترتیب الفبایی می باشد که آن نیز مبنای بازیابی به ترتیب شماره به نمایه عنوان ارجاع داده می شود. در ایران نمایه استنادی بطور جامع برای کل مقالات و مجلات موجود نمی باشد، ولی پایگاه ISC، ایندیکس کوپرینکوس و Sid و Magiran فعالیت های چشم گیری در این زمینه آغاز نموده و نوید بخش روزهای خوب در این حوزه خواهیم بود. این نمایه به نوبه خود می تواند بخش کوچکی از خلاء موجود را در این حوزه پر نماید و از آن در تهیه نمایه نامه جامع و استنادی مقالات کشور استفاده شود.