مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال:1395 | دوره:34 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

لغو اعمال جراحی در آخرین دقایق یکی از دلایل عدم کارایی اتاق عمل است که علاوه بر ایجاد اختلال در برنامه ریزی اتاق عمل، موجب اضطراب بیمار و همراهان او و اتلاف منابع کمیاب می شود. این پژوهش با هدف بررسی میزان لغو اعمال جراحی زنان در سه گروه جراحی ژنیکولوژی، انکولوژی و لاپاراسکوپی و عوامل مرتبط با آن در بیمارستان ولیعصر (عج) در سه ماهه اول سال های 1391 تا 1393 انجام شد. در این مطالعه توصیفی، مقطعی و گذشته نگر تعداد 1398 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد 70 مورد (5.01 درصد) عمل جراحی لغو شدند. بیشترین میزان لغو مربوط به گروه ژنیکولوژی بوده است. مهم ترین دلایل لغو اعمال جراحی کمبود تخت مراقبت های ویژه (31.43 درصد) و عدم آمادگی بیمار (12.85 درصد) بوده است. حدود 61 درصد موارد لغو اعمال جراحی قابل پیشگیری بوده است. زمان بندی و برنامه ریزی دقیق اتاق عمل، مدیریت صحیح تخت های مراقبت ویژه، پیگیری به موقع آزمایشات بیمار، آموزش به بیمار و اطلاع رسانی دقیق در مورد زمان عمل جراحی موجب کاهش لغو اعمال جراحی، افزایش رضایت بیماران و افزایش کارایی اتاق عمل بیمارستان می شود.

زمینه و هدف: برای ارزیابی وضعیت سلامت ابزارهای مختلفی در دسترس است. پرسشنامه سنجش وضعیت سلامت سازمان جهانی بهداشت به عنوان یک ابزار مختصر و استاندارد در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این پرسشنامه وضعیت سلامتی فرد را در 9 حیطه اندازه گیری می کند. مطالعه حاضر به منظور ترجمه و اعتبارسنجی پرسشنامه وضعیت سلامت سازمان جهانی بهداشت در ایران انجام شده است.روش کار: در مطالعه روایی حاضر ابتدا پرسشنامه به روش ترجمه بازترجمه به فارسی برگردانده شد. اعتبار این پرسشنامه توسط 10 نفر از متخصصین محتوا، متدولوژی و تعدادی از شرکت کننده ها سنجیده شد. شاخص درجه توافق کلی، مناسبت و شفافیت هر سوال، مناسبت و شفافیت و جامعیت کلی ابزار محاسبه شد. برای تعیین تکرارپذیری از روش آزمون باز آزمون در 20 نفر نمونه در دسترس با استفاده از ضریب همبستگی داخل خوشه ای و نیز ثبات درونی با شاخص آلفای کرونباخ استفاده شد. جهت ارزیابی روایی تمایز میانگین امتیاز به دست آمده از پرسشنامه در دو گروه سلامت خود ابراز خوب (1743 نفر) و بد (183 نفر) مقایسه شد. همین طور میانگین امتیاز پرسشنامه مورد مطالعه در دو گروه سلامت عینی (991 فرد سالم و 923 بیمار) مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: شاخص درجه توافق کلی برای شفافیت و مناسبت کلی ابزار به ترتیب 90 درصد و 70 درصد، شفافیت کلی ابزار 91 درصد، مناسبت کلی ابزار 94 درصد و جامعیت ابزار 90 درصد به دست آمد. میزان شاخص ICC بین 0.68 تا 1 با میانه 0.89 و آلفای کرونباخ کلی ابزار 0.76 محاسبه شد. میانگین امتیاز پرسشنامه در گروه با سلامت خود ابراز خوب 14.3 (13,2=SD) و 41.9 (17,9=SD) بود (P<0.001). در دو گروه سلامت عینی میانگین نمره پرسشنامه در گروه بیمار  24.2 (16,8=SD)و در گروه سالم 10.2 (11,5=SD) بود (p<0.001).نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که نسخه فارسی پرسشنامه وضعیت سلامت سازمان بهداشت جهانی دارای روایی و پایایی مطلوب برای ارزیابی وضعیت سلامت عمومی در ایران می باشد.

زمینه: اضطراب شایع ترین پاسخ فیزیولوژیک و سایکولوژیک به درد در بیماران سوختگی می باشد که می تواند عملکرد روانی و جسمانی آنان را تحت تاثیر قرار دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین تجربه درد (محرک حسی و مولفه هیجانی) و اضطراب مرگ در بیماران سوختگی انجام شد.روش کار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در بخش سوختگی بیمارستان امام خمینی (ره) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام شد. 103 بیمار بستری در بخش سوختگی زنان و مردان به صورت تصادفی ساده انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه بلسکی (1999) میزان اضطراب مرگ و اضطراب بیماران سوختگی و از پرسشنامه درد مک گیل مورد استفاده قرار گرفته اند. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار آماری SPSS18، آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن در سطح 5 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش بین تجربه درد (محرک حسی و مولفه هیجانی) و میزان اضطراب مرگ در هفته های اول و دوم رابطه معناداری وجود دارد همچنین بین هفته های سوم و چهارم رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج بدست آمده در پیش بینی اضطراب مرگ توسط شدت درد، مدل می تواند 54.6 درصد از واریانس را توجیه کند و تجربه درد (محرک حسی و مولفه هیجانی) پیش بینی کننده معناداری برای اضطراب مرگ بوده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می توان اذعان داشت که در مراقبت درمان و کنترل تجربه درد (محرک حسی و مولفه هیجانی) بیماران سوختگی بایستی به کنترل اضطراب مرگ این بیماران توجه خاصی مبذول نمود.

زمینه: این مقاله در نظر دارد تاثیر احساس امنیت اجتماعی بر سلامت اجتماعی پزشکان شهر تهران را مورد بررسی قرار دهد. از این رو به نظر می رسد بین متغیر سلامت اجتماعی پزشکان به عنوان متغیر وابسته و متغیر احساس امنیت اجتماعی پزشکان به عنوان متغیر مستقل اصلی و متغیرهای دینداری، رضایت از زندگی، اخلاقیات اجتماعی و ارزیابی خود توسط مردم به عنوان متغیرهای مستقل ثانویه رابطه معناداری وجود دارد. چارچوب مفهومی استفاده شده بیشتر بر اساس نظریه کییز می باشد.روش کار: روش تحقیق با رویکرد توصیفی- علی و تکنیک پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پزشکان مشغول به کار در شهر تهران بوده اند که با روش نمونه گیری تصادفی- سیستماتیک و با حجم نمونه 410 نفر انتخاب شده اند. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از ابزار آمار و نرم افزار SPSS، نسخه 21 استفاده شده است.یافته ها: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که احساس امنیت اجتماعی بر سلامت اجتماعی موثر است. به عبارت دیگر با افزایش احساس امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی پزشکان نیز افزایش می یابد و علاوه بر آن میان متغیرهای مستقل ثانویه، دینداری، رضایت از زندگی. اخلاقیات اجتماعی و ارزیابی خود توسط مردم با سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.نتیجه گیری: دو متغیر احساس امنیت اجتماعی و پس از آن رضایت از زندگی نقش پررنگ تری را در ارتقای سلامت اجتماعی ایفا می کنند. پلیس به عنوان یکی از نهادهایی که وظیفه اش تامین امنیت در جامعه است، بایستی از طریق گسترده تر کردن ارتباط با شهروندان، شنوای نیازها و درخواست های مردم در بخش های مختلف جامعه باشد. تلاش نهادهای مختلف در بالا بردن رضایت از زندگی به شیوه های مختلفی از قبیل آموزش هایی در جهت ایجاد نگرش مثبت به زندگی، آموزش مهارت های زندگی به منظور افزایش لذت بردن از زندگی می تواند مفید واقع گردد. همچنین باید به نقش نهادهای دینی، مبلغین دینی و متولیان دینی توجه داشت. این نهادها که داعیه داران دین و اخلاق هستند، به عنوان الگو مسوولیت سنگینی در عمل به رفتارهای دینی و اخلاقی بر دوش آنان می باشد.

زمینه: تلفن همراه جای خود را بین افراد خانواده به ویژه جوانان در همه جهان از جمله ایران باز کرده است استفاده از تلفن همراه در جهان به طور چشمگیری در حال افزایش است. تعداد استفاده کنندگان تلفن همراه خبر از وقوع یک انقلاب ارتباطی را می دهد استفاده بیش از حد دارای آثار اخلاقی و اجتماعی مثبت و منفی می باشد استفاده ناصحیح از تلفن همراه موجب بروز مشکلات و آسیب های جدی اجتماعی و فرهنگی می شود. این مطالعه با توجه به توسعه سریع و استفاده گسترده تلفن همراه به بررسی الگوی استفاده از تلفن همراه و ارتباط آن با وضعیت روحی و روانی دانشجویان دانشگاه های تهران می پردازد.روش کار: دراین مطالعه توصیفی از نوع مقطعی همبستگی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه های علوم پزشکی تهران به تعداد 1500 نفربه طور تصادفی از سه دانشگاه علوم پزشکی در تهران انتخاب شدند ابزار گردآوری پرسشنامه چهار قسمتی شامل متغیرهای دموگرافیک، شیوه استفاده از تلفن همراه، پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ و نسخه 28 سوالی پرسشنامه سلامت روان GHQ بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری  17SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، آزمون های آماری مورد استفاده در تحقیق عبارت بودند از آزمون کای دو، تست آنو و ضریب همبستگی پیرسون.یافته ها: نتایج کلی حاکی است، که میانگین و انحراف معیار سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد، شهیدبهشتی و دانشگاه تهران عبارت بود از، 5.71±1.21، 5.47±1.16، 5.51±1.10. کسانی که مدت زمان کمتری از تلفن همراه استفاده کرده، تعداد تماس های کمتری داشته و کمتر پیامک می فرستادند از سلامت روان بالاتری برخوردار بودند. در خصوص شیوه استفاده از تلفن و وضعیت روانی آن در سه دانشگاه ضریب همبستگی پیرسون در مورد اضطراب و بی خوابی 0.82=r نتایج معنی داری را نشان داد (p<0.05).نتیجه گیری: بدون شک استفاده از تلفن همراه بر ابعاد مختلف زندگی افراد خصوصا جوانان تاثیر گذاشته و استفاده زیاد از حد آن سبب افزایش اضطراب و اختلالاتی مانند بی خوابی می گردد لذا توصیه می شود که برای پیشگیری از مشکلات استفاده از آن محدود گردد.

زمینه: یرسینیا پستیس، عامل طاعون، باکتری گرم منفی، غیر متحرک و کند رشد متعلق به خانواده انتروباکتریاسه می باشد. بر اساس طبقه بندی CDC این باکتری به دلیل نرخ بالای مرگ و میر و انتقال آسان انسان به انسان در دسته A عوامل بیوتروریسمی قرار گرفته است. علی الرغم حساسیت و دقت بالای PCR، ممکن است نتایج منفی کاذب به علت وجود مهارکننده موجود در نمونه های بالینی مشاهده شود. هدف از این مطالعه ساخت کنترل داخلی جهت تشخیص اختصاصی یرسنیا پستیس می باشد.روش کار: در این پژوهش، پرایمر های تشخیصی بر اساس ناحیه حفاظت شده ای از ژن هایcaf1  و pla توسط نرم افزار Allele ID 7.6 طراحی گشت. پرایمرهای هیبرید برای کنترل داخلی با استفاده از توالی ژن AOX1 مخمر پیکیا پاستوریس و ژن هدف طراحی شد. واکنش PCR بر روی DNA ژنومیک یرسینیا پستیس انجام گشت. محصول آن جهت ساخت کنترل داخلی در وکتور pTZ57R/T قرار گرفت. سپس، عملکرد کنترل داخلی توسط پرایمرهای تشخیصی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در الکتروفورز محصول PCR ژن هایcaf1  و pla به ترتیب باندهایی به طول 117 و 136 جفت باز و نتیجه تکثیر کنترل داخلی caf1-IC و pla-IC به ترتیب قطعاتی با طول 227 و 250 جفت باز رویت گردید، بنابراین محصول کنترل داخلی از نظر اندزه اختلاف مناسبی با محصول ژن های هدف دارا می باشد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد کنترل مثبت داخلی ابزاری موثر برای جلوگیری از ننتایج منفی کاذب و تایید صحت نتایج می باشد.

زمینه: قطب های علمی گروه علوم پزشکی همواره در پی دستیابی به آخرین یافته های علمی و افزایش مشارکت در گسترش مرزهای دانش و اعتلای موقعیت علمی کشور در سطح منطقه و بین الملل، تربیت نیروی انسانی نخبه و پژوهشگر، ظرفیت سازی و مشارکت در توسعه همکاری های علمی موثر بین المللی بوده اند. در کشور جمهوری اسلامی ایران نیز از سال 1379 طبق مفاد برنامه سوم توسعه، 18 نهاد علمی دانشگاهی تحت عنوان قطب علمی و با تنوع حیطه عملکردی در زمینه های آموزش، پژوهش و ارائه ی خدمت سلامت به ساختار آموزش عالی کشور در گروه علوم پزشکی پیوستند و در حال حاضر 50 قطب علمی در گروه علوم پزشکی و با نظارت معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشغول فعالیت می باشند. بدون تردید، ارزیابی عملکرد این مراکز، از تکالیف مدیریت ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و نتایج آن به درک بهتر و شناخت هر چه بیشتر فعالیت این مراکز می انجامد. فرایند ارزشیابی، سبب می شود ذی نفعان به میزان ارتقاء و استقرار کیفیت در فعالیت های علمی تحقق یافته، به سطح آگاهی خود افزوده و از بازخوردهای آن برای برنامه ریزی پویا و توسعه فعالیت های دانشی بهره مند گردند. به عبارتی دیگر، ارزشیابی، فرایندی است که از جمع آوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر نظام مند داده ها برخوردار می باشد و در جهت تصمیم گیری خاص به کار برده می شود. در راستای چنین تکلیفی، دبیرخانه شورای عالی قطب های علمی مستقر در مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی وزارت متبوع در سال 1393 سومین دوره ارزشیابی قطب ها را طبق مفاد اساسنامه قطب های علمی گروه علوم پزشکی (10) در دستور کار خود قرار داد و در بازه ی زمانی 7 ماهه (1/8/1393 الی 1/3/1394) به اتمام رساند. این مقاله به منظور ارائه ی چگونگی طراحی ابزار و نیز محتوای ارزشیابی قطب ها بر مبنای شاخص های 3 محور: «دروندادی»، «فرآیندی» و «بروندادی» در عرصه های آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری، و نیز ارائه ی خدمت سلامت تدوین شده است.