مجله دانشکده پزشکی
سال:1397 | دوره:76 | شماره:7 |تعداد مقالات:10

آسیب سر از مهمترین انواع آسیب است و مسئول بیشتر مرگ های ناشی از تروما می باشد. کشورهای با درآمد پایین و متوسط با ریسک فاکتورهای بیشتری برای آسیب سر مواجه هستند. مکانیسم های متعددی برای آسیب سر شامل تصادفات وسایل نقلیه، سقوط، حمله و خشونت وجود دارد. سقوط پس از تصادف وسایل نقلیه دومین دلیل مهم آسیب سر می باشد. میزان مرگ ناشی از سقوط در کشورهای با شرایط اقتصادی-اجتماعی پایین تر بیشتر است. برای گردآوری داده ها از پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Scopus و Google Scholar استفاده گردید. تعداد 64 مقاله مرتبط از سال های 1980 تا 2018 مورد بررسی قرار گرفتند. از کلید واژه های "آسیب سر"، "تروما سر"، "آسیب مغزی"، "مکانیسم سقوط"، "ایران" و "اپیدمیولوژی" جهت جستجوی مقالات استفاده شد. سقوط دومین مکانیسم آسیب سر در ایران می باشد. مکانیسم سقوط در کودکان با سن پایین و افراد مسن شایع تر است. شیوع مکانیسم سقوط در مردان مبتلای به آسیب سر بیشتر از زنان بود. در سایر کشورها نیز سقوط به عنوان اولین و دومین مکانیسم آسیب سر می باشد. همچنین سقوط از ارتفاع پایین مکانیسم شایع تری نسبت به سقوط از ارتفاع بالاتر در آسیب سر می باشد. شیوع مکانیسم سقوط در کودکان و افراد مسن دچار آسیب سر بیشتر است. باوجود تلاش هایی که در سال های گذشته برای تعیین الگوی اپیدمیولوژی ترومای سر و نتایج آن در ایران شده است، داده های کافی در زمینه آسیب سر ناشی از سقوط وجود ندارد. با توجه به اینکه آسیب تروماتیک سر یکی از معمول ترین و خطرناک ترین نتایج سقوط است، هدف از این مطالعه مروری بررسی اپیدمیولوژک آسیب سر ناشی از سقوط می باشد.

زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس شایع ترین بیماری خودایمن سیستم اعصاب مرکزی است. سایتوکین ها در بروز این بیماری ها نقش بسزایی دارند. ازجمله اینترلوکین 33 (IL-33) با داشتن دو خاصیت پیش التهابی و ضدالتهابی در پاتوژنز برخی بیماری های خودایمن نقش دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم ژن IL-33 در ناحیه rs1929992 با استعداد ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه مورد-شاهدی که در فاصله زمانی فروردین 1395 تا بهمن 1396 انجام گرفت، نمونه خون 140 بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (بیماران بیمارستان افضلی پور کرمان) و 140 فرد سالم (افراد مراجعه کننده به سازمان انتقال خون) به عنوان گروه کنترل که از نظر سن و جنس همسان بودند، انتخاب گردید. جهت تعیین ژنوتایپ از DNA استخراج شده به روش Salting out استفاده شد. سپس پلی مورفیسم این ژن در ناحیه rs1929992 با تکنیک Polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) بررسی گردید. یافته ها: بر اساس نتایج اختلاف معناداری بین دو گروه بیمار و سالم در فراوانی ژنوتایپ وجود داشت، به طوری که فراوانی ژنوتایپ AA در بیماران نوع پیشرونده-ثانویه (SP-MS) و نوع پیشرونده-اولیه (PP-MS) بیشتر از گروه کنترل بود (0/03P=). در بیماران نوع عودکننده-بهبود یابنده (RR-MS)، فراوانی ژنوتایپ AG کمتر از گروه کنترل بود (0/01P=). همچنین در بیماران RRMS، PPMS و SPMS فراوانی آلل A بالاتر از گروه کنترل بود، (به ترتیب 0/03P=، 0/01P= و 0/001P=)، اما آلل G در این الگوهای بیماری کمتر از گروه کنترل مشاهده شد (به ترتیب 0/03P=، 0/01P= و 0/001P=). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بین پلی مورفیسم rs1929992 و استعداد ابتلا به الگوهای مختلف بیماری مولتیپل اسکلروزیس ارتباط معناداری وجود دارد.

زمینه و هدف: با توجه به اینکه خطر ابتلا به دیابت در افراد پره دیابتیک بسیار بالا است، تعیین عوامل موثر بر پره دیابت دارای اهمیت می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه نتایج مدل رگرسیون لجستیک معمولی و لجستیک نیرومند در مدل بندی عوامل مرتبط با بیماری پره دیابت انجام شد. روش بررسی: این مطالعه که از نوع مقطعی-تحلیلی است روی 6460 نفر از افراد بالای30 سال، شرکت کننده در طرح غربالگری دیابت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از مهر تا آذر 1389 انجام شد. با توجه به میزان قند خون ناشتای افراد، 5414 نفر سالم و 1046 نفر به عنوان پره دیابتیک شناسایی شدند. سن، جنس، نمایه توده بدن، فشار خون سیستولیک، فشار خون دیاستولیک و نسبت کمر به باسن در مورد هر فرد اندازه گیری شد. مدل رگرسیون لجستیک معمولی روی داده ها برازش شد. سپس داده های پرت مشخص و سه مدل نیرومند Mallow، WBY و BY برازش شد. آنگاه مدل ها با هم مقایسه گردیدند. یافته ها: متغیرهای سن، نمایه توده بدن و فشار خون سیستولیک در همه مدل ها از لحاظ آماری معنادار شدند (0/01P<) و متغیر نسبت کمر به باسن معنادار نشد (0/1P>). تعداد 552 داده ی پرت با خطای بدرده بندی در مدل معمولی وجود داشت. مقادیر کای دو پیرسون و سطح زیرمنحنی راک در مدل Mallow به طور تقریبی فرقی با مدل معمولی نداشت. اما در مدل های WBY و BY به نسبت بیشتر بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش سن بالا، نمایه توده بدنی و فشار خون بالا در ابتلا به بیماری پره دیابت موثر می باشند. همچنین مدل های رگرسیون نیرومند WBY و BY برازش بهتر و توان پیشگویی بالاتری نسبت به رگرسیون لجستیک معمولی در مدل بندی عوامل گفته شده در ارتباط با پره دیابت دارند.

زمینه و هدف: سندرم متابولیک مجموعه ای از ناهنجاری های متابولیکی است که خطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی را افزایش می دهد. مطالعات فراوانی نشان داده اند که پلی مورفیسم های (780094rs و 1260326rs) ژن پروتیین تنظیم کننده گلوکوکیناز (GCKR) با مقادیر گلوکزخون، تری گلیسرید پلاسما و سندرم متابولیک در ارتباط هستند. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط این دو پلی مورفیسم ژن GCKR با سندرم متابولیک و شاخص های آن در جمعیت بزرگسالان مطالعه قند و لیپید تهران (TLGS) بود. روش بررسی: در مطالعه مورد-شاهدی کنونی که از فروردین تا مرداد 1396 انجام شد، تعداد 8710 فرد (3522 مرد و 5188 زن) بالای 19 سال غیرمرتبط خونی از افراد شرکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران انتخاب شدند. بر مبنای معیار Joint interim statement (JIS) افراد در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. نمونه های ژنومی با HumanOmniExpress-24 v1. 0 BeadChips (Illumina, San Diego, CA, USA) تعیین ژنوتیپ شدند. یافته ها: فراوانی ژنوتیپ TT هر دو پلی مورفیسم به صورت معناداری در گروه افراد مبتلا به سندرم متابولیک بیشتر بود و برحسب نسبت شانس تعدیل یافته (71/2OR= برای 1260326rs، 52/2OR= برای 780094rs)، هر دو پلی مورفیسم با سندرم متابولیک ارتباط داشتند. ژنوتیپ TT در افرادی که میزان C-reactive protein (CRP) آن ها بیشتر از mg/l 3 بود، فراوانی بیشتری داشت. آلل T هر دو پلی مورفیسم با میزان تری گلیسرید ارتباط افزایشی و با میزان قند خون ارتباط کاهشی نشان داد. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش بین 780094rs و 1260326rs، دو پلی مورفیسم رایج ژن GCKR و سندرم متابولیک در جمعیت مورد بررسی تهرانی ارتباط وجود دارد. این دو پلی مورفیسم با سطح تری گلیسرید و قند خون نیز به صورت معکوس ارتباط نشان دادند که تایید کننده نتایج مطالعات پیشین است.

زمینه و هدف: گلیوما، شایع ترین و کشنده ترین تومور بدخیم مغزی است. LncRNA THRIL، از نوع آنتی سنس و واسطه مهم مسیر سیگنالی NF-KB، که در بافت ها از جمله سیستم عصبی مرکزی بیان می گردد. بخش عمده فرآورده بیان ژن را LncRNA تشکیل می دهد. هدف مطالعه، بررسی تغییرات میزان بیان LncRNA THRIL در آدنوکارسینومای گلیوبلاستوما، رده سلولی T98G تحت تیمار با داروی شیمی درمانی تموزولامید بود. روش بررسی: مطالعه کنونی از نوع مورد-شاهدی از فروردین تا شهریور 1396 در مرکز علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی زنجان انجام شده است. رده سلولی T98G در غلظت های متفاوت داروی تموزولامید (25، 50 و μ M 100) و در زمان های مختلف (24، 48 و 72 ساعت) تیمار شده، به ترتیب استخراج RNA و سنتز cDNA انجام شد. سپس بیان ژن LncRNA THRIL توسط Real-time PCR مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج توسط روش کمیت سنجی نسبی و روش لیواک (Livak method) آنالیز گردید. یافته ها: بیان ژن THRIL در زمان 24 ساعت در غلظت های 25 و μ M 100 (0/001P<) کاهش معنادار مشاهده گردید. زمان 48 ساعت در غلظت μ M 50 (001/0P<) به استثنای غلظت 25 و μ M 100 (0/001P<) افزایش معنادار مشاهده گردید. زمان 72 ساعت در غلظت μ M 50 (0/001P<) افزایش معنادار داشته است و در مقابل، غلظت های 25 و μ M 100 (0/001P<) نشان دهنده کاهش بیان ژن THRIL بوده اند. نتیجه گیری: در نتیجه، تغییرات بیان ژن THRIL پس از تیمار، به زمان و غلظت دارو وابسته است و در غلظت μ M 50 و زمان 48 ساعت بالاترین تاثیر بر سلول با توجه به بیان ژن داشته است.

زمینه و هدف: هر ماده توکسیک بسته به تغییرات فیزیولوژیک در حین تماس نشانه های منحصر به فرد خود را دارد. اثر سرب بر روی غده تیرویید نامشخص است. در این مطالعه تغییرات هورمون های تیروییدی در بیماران دچار مسمومیت با سرب بررسی شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی از فروردین تا اسفند 1395 در بیمارستان لقمان حکیم تهران از طریق روش نمونه گیری در دسترس، سطح هورمون های تیروییدی در 90 نفر همسان سازی شده اندازه گیری شد. 30 بیمار مسموم با سرب، 30 بیمار با اعتیاد به اپیوم مراجعه کننده به مرکز ترک اعتیاد و 30 فرد سالم، از نظر سطح سرب و هورمون های تیروییدی بررسی شدند. هورمون های تیروییدی در گروه مورد نسبت به گروه های کنترل مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: سطح سرب در گروه دچار مسمومیت با سرب μ g/dl 23/5 ± 57/5 و در گروه کنترل اول با اعتیاد به اپیوم μ g/dl 3/8 ± 7/8 و در گروه کنترل دوم μ g/dl 5/9 ± 9 بود. هورمون تحریک کننده تیرویید در بیماران دچار مسمومیت با سرب mIU/L 0/01 ± 0/2 به میزان معناداری نسبت به گروه کنترل اول (1/05± 2/4) و گروه کنترل دوم (0/01 ± 2/3) کمتر بود (0/04P=). تیروکسین در بیماران دچار مسمومیت با سرب (μ g/dl 2/6 ± 17/8) به میزان معناداری نسبت به گروه کنترل اول 1/9± 8/8 و گروه کنترل دوم 3/5± 7/4 بیشتر بود (0/02P=). نتیجه گیری: مسمومیت با سرب بر عملکرد تیرویید موثر است و باعث کاهش هورمون تحریک کننده تیرویید و افزایش تیروکسین می شود.

زمینه و هدف: به دلیل عوارض همراه با سزارین و آمار رو به افزایش آن در کشور، بررسی عوامل میدانی موثر بر این پدیده در بین گروه های مختلف اهمیت زیادی دارد. با توجه به این، هدف این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر انتخاب سزارین برای به دنیا آوردن فرزند از دیدگاه زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان کوثر شهر قزوین بود. روش بررسی: پژوهش کنونی در دانشگاه علوم پزشکی قزوین و در بیمارستان کوثر انجام شد. این پژوهش به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شد که نمونه ی آماری آن را 200 تن از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز دولتی و خصوصی تشکیل می داد که با روش نمونه گیری تصادفی ساده در طی ماه های اردیبهشت تا اسفند 1395 انتخاب شدند. یافته ها: نتایج حاصل از اولویت بندی آیتم ها در زمینه عوامل روان شناختی نشان داد، گزینه ی «از درد زایمان طبیعی می ترسم» و «با زایمان طبیعی بیشتر دچار استرس و اضطراب می شوم» اولویت اول را به خود اختصاص دادند. تفاوت معنا داری بین زنان بارداری که تجربه پیشین داشتند و آن هایی که تجربه زایمان نداشتند، وجود نداشت. نتایج حاصل از آزمون مقایسه میانگین بین نگرش زنانی که تجربه زایمان پیشین داشتند و زنانی که تجربه زایمان نداشتند معنادار نبود. تنها عوامل فرهنگی-اجتماعی (0/004P=)، عوامل مربوط به شرایط زایمان (0/001P=)، پیامدهای زایمان (0/017P=) در بین زنان باردار با سطوح تحصیلات مختلف تفاوت وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که بین دیدگاه زنان باردار با سطوح تحصیلات مختلف تفاوت وجود دارد، بنابراین در ارایه آموزش های پیش از بارداری به زنان باردار باید به سطح آموزش و تحصیلات آن ها توجه شود و متناسب با سطح تحصیلات آن ها به آن ها آموزش داده شود.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات بخش های ویژه در زمان بلایا و فوریت ها، تکمیل بودن تخت های آن می باشد. بنابراین مطالعه ای با هدف توسعه سیستم تریاژ معکوس در بخش های ویژه با استفاده از سیستم آپاچی دو (APACHE II scoring system) انجام شد. روش بررسی: در یک مطالعه طولی آینده نگر، 420 بیمار بستری در بخش های ویژه داخلی وارد مطالعه شدند. نمره آپاچی دو به صورت روزانه تا زمان ترخیص بیمار از بخش ویژه گردآوری گردید. داده ها با استفاده از رگرسیون کاکس تحلیل شدند. یافته ها: خطر نسبی ترخیص بیماران از ICU برابر با 1/034 بود. بر اساس میزان مرگ و مقدار خطر نسبی، بیماران در چهار سطح تریاژ معکوس قرار داده شدند. سطح اول (رنگ سبز)، سطح دوم (رنگ زرد)، سطح سوم (رنگ مشکی) و سطح چهارم (رنگ قرمز). نتیجه گیری: در زمان بلایا و فوریت ها، اعضای تیم درمانی می توانند بر اساس شرح وظایف و اختیارات خود نسبت به ترخیص بیماران سطح اول تا سوم اقدام نمایند. اما بیماران سطح چهارم نباید از بخش های مراقبت ویژه ترخیص شوند.

زمینه و هدف: استفاده از مقیاسی پایا، روا و دارای پاسخ دهی جهت ارزیابی پیامدهای درمان اهمیت دارد. هدف این پژوهش، بررسی پاسخ دهی شاخص درجه بندی عملکردی فارسی در مبتلایان به گردن درد غیراختصاصی مزمن بود. روش بررسی: این مطالعه کوهورت آینده نگر از فروردین تا تیر 1396 در بیمارستان شریعتی تهران انجام شد. بیماران پرسشنامه اصلی، نسخه فارسی شاخص ناتوانی گردن و شاخص درجه بندی نمره ای را پیش و پس از 10 جلسه فیزیوتراپی و مقیاس تغییر درجه بندی گلوبال را پس از درمان تکمیل کردند. یافته ها: سی بیمار با میانگین سنی 13/8± 45/6 سال درمان شدند. همبستگی معناداری بین شاخص درجه بندی عملکردی (Functional rating index, FRI) با شاخص ناتوانی و مقیاس تغییر گلوبال وجود داشت (به ترتیب 0/78r=، 0/69r=، 0/001P<). اندازه اثر، میانگین پاسخ استاندارد، و شاخص پاسخ دهی گویات (Guyatt responsiveness index, GRI) به ترتیب 0/73، 0/78 و 5/58 بود. سطح منحنی راک (Receiver operating characteristic, ROC) 0/89 (0/001P<) و حداقل تغییرات بالینی مهم 11/7% بود. نتیجه گیری: شاخص درجه بندی عملکردی فارسی، برای ارزیابی مبتلایان به گردن درد مزمن غیراختصاصی پاسخ دهی دارد.

زمینه و هدف: سرطان پستان یک بدخیمی رایج است که تشخیص زودهنگام مبتنی بر تصویربرداری از سرطان پستان نتیجه درمان را بهبود می بخشد. تصویربرداری حرارتی (ترموگرافی) شیوه ای سریع، غیرتهاجمی، بدون تماس و انعطاف پذیر برای تشخیص سرطان پستان می باشد. معرفی بیمار: بیمار زن 25 ساله است که در آبان 1393 و تیر 1396 جهت انجام معاینات کلینیکی به مرکز تحقیقات رادیولوژی نوین و تهاجمی در بیمارستان امام خمینی (ره) تهران وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه نمود. نتایج سونوگرافی پستان چپ و نواحی آگزیلاری دو طرف و بیوپسی تحت گاید سونوگرافی از ناحیه آگزیلاری چپ حاکی از آن است که منطبق بر برجستگی ملموس در ساعت 11-12 پستان چپ نسج ضخیم و اکوژن بدون یافته مشکوک دیده شد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از دقت در شناسایی و همخوانی کیست های بیمار در روش ماموگرافی و سونوگرافی با نتایج ترموگرافی در هر دو بازه زمانی آبان 1393 و تیر 1396 دارد.