حیات
سال:1397 | دوره:24 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

ارزیابی اقتصادی ابزار ارزشمند و مهم در تصمیم گیری و سیاست گذاری در خدمات سلامتی است. در دهه های متمادی پارادایم کمیت محور (Volume-based) مهم ترین زیربنای ارزیابی اقتصادی خدمات سلامتی بود. در این رویکرد افزایش تعداد بیماران درمان شده در کنار کاهش هزینه ها هدف اصلی و مورد توجه بوده است. علی رغم این رویکرد و در طی سال های گذشته هزینه های سلامتی بدون دستیابی به کیفیت و پیامدهای متعالی مورد انتظار سلامتی به طرز چشمگیری افزایش یافته و وضعیت به نقطه ای رسیده است که در آن بودجه های دولتی، ارایه دهندگان خدمات و بیماران مایل یا قادر به پرداخت هزینه های ناشی از آن نیستند (1). وضعیت در کشورهای پردرآمد که چند برابر سایر کشورهای با درآمد متوسط یا پایین در سلامت هزینه می کنند، نیز به همین منوال است (2)...

زمینه و هدف سرطان های دستگاه تناسلی زنان، سومین گروه شایع از بدخیمی ها در زنان محسوب می شود. با توجه به اهمیت این سرطان ها، مطالعه حاضر با هدف محاسبه میزان بروز استاندارد شده سنی سرطان های دستگاه تناسلی زنان در ایران انجام گرفته است. روش بررسی در این مرور سیستماتیک در سال 2017 شش پایگاه بین المللی Medline/PubMed، ProQuest، Scopus، Embase، ScienceDirect، Google Scholar و چهار پایگاه ایرانی SID، MagIran، IranMedex و IranDoc مورد بررسی قرار گرفت. مقالات فارسی و انگلیسی که به شکل واضح به بروز استاندارد شده سنی سرطان های دستگاه تناسلی زنان در ایران اشاره کرده بودند، وارد مطالعه شدند. به منظور بررسی و کنترل کیفیت مقالات از چک لیستی که به وسیله انیستیتوی Joanna Briggs تهیه شده است، استفاده شد. اطلاعات مربوط به مقالات توسط دو نفر به شکل مجزا استخراج شد. یافته ها پس از جستجوی کلیه پایگاه های بین المللی و داخلی، 264 مقاله یافت شد و تعداد 27 مقاله وارد تحلیل نهایی شد. براساس مدل اثرات تصادفی میزان بروز استاندارد شده سنی (31/2-83/1CI, 95%) 07/2 برای سرطان دهانه رحم، (54/3-75/2 CI, 95%) 15/3 برای سرطان تخمدان و (73/1-32/1CI, 95%) 52/1 در 100، 000 نفر برای سرطان جسم رحم به دست آمد. نتیجه گیری میزان بروز استاندارد شده سرطان های دستگاه تناسلی زنان در ایران نسبت به سایر کشورهای دنیا در حد پایین تری قرار دارد. باید توجه داشت که به دلیل ناهمگونی بالای مطالعات، با نتایج این فراتحلیل باید با احتیاط برخورد شود.

زمینه و هدف سقوط یک مشکل جدی در جمعیت سالمندان محسوب می شود که عوارض جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی به همراه دارد. ترس از سقوط به عنوان یک وضعیت محدودکننده فعالیت فیزیکی است که می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی سالمندان گردد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش رفتارهای مراقبت از سقوط بر ترس از سقوط سالمندان تحت پوشش مراکز بهداشتی-درمانی انجام گرفته است. روش بررسی این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور است که بین 110 سالمند تحت پوشش مراکز بهداشتی-درمانی شهر اردبیل در سال 1396 انجام گرفته است. مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و با تخصیص تصادفی در گروه های مداخله و شاهد قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، Mini-Mental State Examination: MMSE، Abbreviated Mental Test Score: AMTS و Fall efficacy scale international: FES-I بود. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تحت نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شد. یافته ها میانگین و انحراف معیار ترس از سقوط در سالمندان گروه مداخله و شاهد قبل از آموزش به ترتیب 03/12± 91/33 و 76/14± 22/31 (29/0=p) و 3 ماه پس از آزمون 45/4± 32/22 و 03/15± 85/30 (001/0p<) بود. همچنین برای کنترل نمرات پیش آزمون و سطح تحصیلات در مقایسه نمرات پس آزمون دو گروه از آنکووا استفاده شد (001/0p<). نتیجه گیری نتایج نشان داد آموزش رفتارهای مراقبت از سقوط، باعث کاهش ترس از سقوط در سالمندان می گردد، از این رو پیشنهاد می شود در برنامه خودمراقبتی سالمندان مدنظر قرار گیرد.

زمینه و هدف سطح مطلوب شادمانی در بین پرستاران، با کیفیت مراقبت های پرستاری مرتبط است. هدف مطالعه حاضر تعیین سطح شادمانی پرستاران استان زنجان بوده است. روش بررسی در مطالعه مقطعی حاضر پرستاران شاغل در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سال 1396 جامعه پژوهش را تشکیل می دادند. تعداد نمونه ها 371 نفر بود. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد شادمانی آکسفورد بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئر در نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. سطح معناداری 05/0p< در نظر گرفته شد. یافته ها میانگین و انحراف معیار سن نمونه ها 08/7± 2/32 بود. اکثر پرستاران مورد مطالعه زن (79/86%) و متاهل (46/68%) بودند. بیش تر پرستاران دارای مدرک کارشناسی (88/94%) و بقیه مدرک کارشناسی ارشد داشتند. میانگین نمره شادمانی در پرستاران مورد مطالعه 3/13± 1/43 (از دامنه 87-0) بود. از میان متغیرهای جمعیت شناختی و شغلی فقط بین رضایت شغلی و سطوح شادمانی ارتباط آماری معنادار (049/0=p) مشاهده شد. نتیجه گیری براساس یافته های این مطالعه سطح شادمانی پرستاران مورد مطالعه در حد قابل قبول (متوسط) بوده است. با توجه به این که بین سطح شادمانی و رضایت شغلی ارتباط دیده شد و با توجه به اهمیت رضایت شغلی در ماندگاری و انگیزش پرستاران لازم است به این مهم توجه شود.

زمینه و هدف برنامه زایمان فیزیولوژیک در ایران برنامه نوظهوری است که مانند هر برنامه دیگری برای بهبود کیفیت و روند خود نیاز به ارزیابی دارد. شواهد نشان می دهند که اجرای برنامه زایمان فیزیولوژیک با چالش هایی مواجه است. پژوهش حاضر با هدف تبیین چالش های برنامه زایمان فیزیولوژیک از دیدگاه ارایه دهندگان خدمت انجام گرفته است. روش بررسی این مطالعه کیفی به شیوه تحلیل محتوا در دو بیمارستان دوستدار مادر شهرهای اهواز و مشهد در سال 6-1395 انجام یافته است. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 17 نفر از ارایه دهندگان خدمات زایمان فیزیولوژیک جمع آوری شد. از روش تحلیل محتوای Elo و Kyngas برای تحلیل داده های کیفی استفاده شد. یافته ها از تحلیل داده ها 5 طبقه اصلی شامل: کم انگیزگی ماماها در تلاش همه جانبه جهت انجام زایمان فیزیولوژیک؛ موانع برگرفته از نیروی انسانی؛ مداخلات پزشکی در زایمان فیزیولوژیک؛ چالش های نشات گرفته از محیط و امکانات؛ و موانع آموزشی سد راه تحقق کامل زایمان فیزیولوژیک، به دست آمد. نتیجه گیری چالش های مختلف در تعامل با یکدیگر سبب ایجاد یک فضای پیچیده شده که در آن انجام زایمان فیزیولوژیک سخت تر می شود. لذا لازم است، سیاست گذاران، مسوولان رده های بالا، پزشکان، ماماها و مادران در رفع چالش یاد شده تلاشی هماهنگ داشته باشند.

طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل یکی از طرح های متداول در تحقیقات بالینی و آموزشی است. با این که تحلیل داده های این طراحی به صورت های مختلفی انجام می شود، اما با توجه به تعامل بین نمره پیش آزمون و مداخله به عنوان عامل تهدیدکننده روایی داخلی مطالعه، کنترل آن با استفاده از آنالیز کوواریانس (ANCOVA) توصیه می شود. همچنین با توجه به اهمیت برآورد صحیح اندازه اثر ناشی از مداخله لازم است، تفاوت روش های متداول از جهت صحت برآورد آن بررسی شود. در این خصوص ANCOVA یک مدل خطی رایج که ترکیبی از آنالیز واریانس و رگرسیون است، اندازه اثر بهتری نسبت به تحلیل های رایج دیگر تخمین می زند. در این مقاله برای روشن تر شدن اختلاف نتایج آزمون تی مستقل با ANCOVA، داده های یک مطالعه فرضی با این دو آزمون تحلیل و مقایسه شد. نتیجه نشان داد که اندازه اثر به دست آمده از ANCOVA بزرگ تر از آزمون تی مستقل است. از این رو پیشنهاد می شود در تحلیل داده ها و برآورد مقدار اثر در طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل از آزمون ANCOVA استفاده شود.

زمینه و هدف زنان مبتلا به سرطان با استرس های متعددی مواجه هستند. حمایت اجتماعی مهارت های سازگاری را تسهیل کرده و راهبردهای سازگاری فعال را ارتقا می دهد. هدف از این مطالعه تعیین استرس درک شده و ارتباط آن با حمایت اجتماعی درک شده در زنان مبتلا به سرطان های دستگاه تناسلی تحت شیمی درمانی بوده است. روش بررسی این مطالعه توصیفی همبستگی از اردیبهشت تا اسفند ماه سال 1395 در مورد 151 نفر از زنان مبتلا به سرطان های دستگاه تناسلی مراجعه کننده به بیمارستان های الزهرا و شهید قاضی طباطبایی شهر تبریز جهت شیمی درمانی انجام یافته است. پرسشنامه های استرس درک شده (PSS) و حمایت اجتماعی درک شده (PRQ-85-part2) از طریق مصاحبه با بیماران تکمیل شد. از آزمون های همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس یک طرفه و تی مستقل برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها میانگین و انحراف معیار نمره کلی استرس درک شده 97/3± 26/42 از محدوده نمره قابل کسب 56-0 بود. میانگین و انحراف معیار نمره کلی حمایت اجتماعی درک شده 64/16± 55/127 از محدوده نمره قابل کسب 175-25 بود. براساس آزمون همبستگی پیرسون بین استرس درک شده و حمایت اجتماعی درک شده همبستگی معنادار آماری مشاهده نشد (324/0=p، 08/0=r). نتیجه گیری یافته ها نشان دهنده این است که نمره استرس درک شده در زنان مبتلا به سرطان های دستگاه تناسلی بالا بوده است. اما در مطالعه حاضر بین استرس درک شده و حمایت اجتماعی درک شده ارتباطی دیده نشد. لذا انجام تحقیقات بیش تر در این زمینه ضرورت می یابد.

زمینه و هدف نسخه نویسی در پرستاری پدیده ای در حال گسترش، با هواداران و منتقدان فراوان است. هدف این مطالعه پاسخ به سه سوال است: زمینه فعالیت پرستاران نسخه نویس چیست؟ چالش های نسخه نویسی پرستاران کدامند؟ و پیامدهای های نسخه نویسی پرستاران کدامند؟ روش بررسی در مرور سیستماتیک حاضر کلیه مقاله های مرتبط با اهداف مطالعه، چاپ شده تا مارس 2017 بررسی شد. جست و جو در پایگاه SID، Iran Medex، Iran Doc، Magiran، Science Direct، Medline /PubMed، Web of Science، Scopus، ProQuest، Google Scholar، Cochrane library؛ با کلیدواژه های نسخه نویسی پرستاران، پرستار نسخه نویس، نسخه نویسی مستقل، نسخه نویسی مکمل، Nurse Prescribing، Nurse Prescriber، independent prescribing، supplementary prescribing انجام یافت. معیارهای ورود، مقاله های به زبان انگلیسی یا فارسی، شبه تجربی، پرسشنامه ای، کیفی و مرتبط با اهداف مطالعه بود. معیارهای خروج، مقاله هایی به صورت مروری، پوستر، سخنرانی و نامه به سردبیر بود. یافته ها 72 مقاله وارد شده به مرور سیستماتیک، فعالیت نسخه نویسی پرستاران را در زمینه بیماری های دیابت، سلامت روان، روماتولوژی، درماتولوژی، مراقبت های اولیه، مراقبت از سالمندان، صرع، درد، آسم، فشارخون، یبوست، اورژانس، همودیالیز، گلوکوم و سالمندی گسترده نشان داد. چالش ها شامل: نگاه منتقدانه تیم مراقبتی و فقدان پشتیبانی، عدم توجه به ارزیابی صلاحیت حرفه ای، محدودیت های قانونی و عدم آگاهی جامعه از نقش پرستاران نسخه نویس بود. پیامدهای نسخه نویسی پرستاران در سه حوزه مرتبط با بیمار، مرتبط با پرستار و مرتبط با سازمان دسته بندی شد. نتیجه گیری فعالیت پرستاران در زمینه نسخه نویسی در حال تغییر و تحول است و شناسایی چالش ها و پیامدهای آن به پیشرفت آن کمک می کند.