حیات
سال:1399 | دوره:26 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: کاهش سطح هوشیاری از عوارض تهدیدکننده ضربات مغزی می باشد که منجر به بستری و مرگ بیمار می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر تحریک شنوایی و لمسی توسط اعضای خانواده بر سطح هوشیاری بیماران انجام یافته است. روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی، در 80 بیمار ضربه مغزی با کاهش سطح هوشیاری بستری در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان های آموزشی شهر زاهدان در سال 1398 انجام یافته است، نمونه ها به روش در دسترس انتخاب، سپس به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، و مقیاس FOUR بود. برای گروه آزمون مداخله شامل تحریک شنوایی و لمسی توسط عضو خانواده به مدت 10 دقیقه در هفت روز متوالی انجام گرفت. گروه کنترل، مداخلات معمول بخش را دریافت نمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 21 از آمارهای توصیفی و تحلیلی (تی مستقل، تی زوجی، کوواریانس، مجذور کای و آنالیز واریانس با داده های تکراری) استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد در روزهای اول تا چهارم تفاوت معناداری در سطح هوشیاری گروه مداخله و کنترل وجود نداشته است، ولی آزمون های تی مستقل و تحلیل کوواریانس و آنالیز واریانس با داده های تکراری نشان داد که در روزهای پنجم، ششم و هفتم سطح هوشیاری بیماران گروه دریافت کننده تحریک شنوایی و لمسی به طور معناداری از گروه کنترل بیش تر بوده است (001/0>p). نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که تحریک شنوایی و لمسی توسط اعضای خانواده در افزایش سطح هوشیاری بیماران ضربه مغزی با کاهش سطح هوشیاری موثر است. لذا پیشنهاد می شود به عنوان یک مداخله در مراقبت پرستاری به منظور افزایش سطح هوشیاری بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: دوران انتقال به یایسگی با تغییرات شدید تولیدمثلی و هورمونی همراه است. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر مشاوره بر شدت علایم یایسگی در مرحله انتقال به یایسگی می باشد. روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی در مورد 90 نفر از زنان در دوران انتقال به یایسگی در شهرستان جوانرود در سال 1398 انجام یافت. زنان به صورت تصادفی و به روش بلوک بندی چهارتایی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. مشاوره به صورت گروه های 11 تا 12 نفره به مدت 4 جلسه، هر جلسه 60 دقیقه در 4 هفته متوالی برای گروه مداخله انجام گرفت. پس از گذشت 8 هفته، شدت علایم یایسگی با استفاده از مقیاس سنجش علایم یایسگی اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 21 تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: قبل از مداخله به لحاظ نمرات علایم یایسگی تفاوت آماری معناداری بین دو گروه مشاهده نشد (86/0=p). پس از مشاوره گروهی، میانه (چارک اول، چارک سوم) نمرات علایم یایسگی، علایم جسمانی، روانی و ادراری-تناسلی به ترتیب در گروه مداخله و کنترل (5/21، 0/15) 0/17 و (5/30، 0/17) 0/21 با 001/0>p؛ (0/8، 0/5) 0/6 و (0/11، 5/6) 0/9 با 001/0>p؛ (0/8، 0/5) 0/6 و (0/10، 0/5) 0/8 با 004/0=p و (0/6، 0/4) 0/5 و (5/8، 0/5) 0/6 با 001/0>p بودند که این مقادیر در گروه مداخله به طور معناداری پایین تر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: اجرای مشاوره گروهی به مدت 4 جلسه بر شدت علایم یایسگی زنان در دوران انتقال به یایسگی موثر بود. بنابراین پیشنهاد می شود از این راهبرد جهت ارتقای سلامت زنان در دوران قبل از یایسگی استفاده شود.

زمینه و هدف: مراقبان بیماران مبتلا به آلزایمر نسبت به همتایان خود که از بیماران مبتلا به آلزایمر مراقبت نمی کنند و یا مراقبت از بیماران جسمی را برعهده دارند، به طور مکرر بیماری های روان شناختی، افسردگی، استرس و ناراحتی بیش تری را تجربه می کنند. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش سبک های مقابله ای مساله محور بر استرس درک شده مراقبان خانوادگی سالمندان مبتلا به آلزایمر انجام یافته است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی میدانی تصادفی شده است. جامعه پژوهش را مراقبان خانوادگی سالمندان مبتلا به آلزایمر ساکن شهر کرمان در سال 1396 تشکیل می دادند. نمونه ها 72 نفر بودند که به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تخصیص یافتند. مراقبان گروه مداخله هشت جلسه برنامه آموزشی راهبردهای مقابله مساله محور را به صورت هفته ای یک جلسه هر جلسه 45 دقیقه براساس محتوای تعیین شده دریافت کردند. داده ها با استفاده از نسخه 14 سوالی پرسشنامه استاندارد استرس درک شده کوهن، قبل و دو هفته بعد از مداخله جمع آوری و با استفاده از آزمون های تی مستقل، تی زوجی و مجذور کای و در نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: با توجه به تفاوت معنادار استرس درک شده دو گروه مداخله و کنترل، در مرحله قبل از مداخله (030/0=p) و معنادار نبودن تفاوت بین دو گروه بعد از مداخله (06/0=p)، به منظور تعیین اثر مداخله، میانگین تغییرات دو گروه مقایسه و تفاوت معنادار در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (02/0=p). نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت آموزش مقابله مساله محور بر کاهش استرس درک شده مراقبان سالمندان آلزایمری، طراحی و اجرای مداخلات با رویکرد آموزشی می تواند زمینه را برای ارتقای سلامت مراقبان و در نهایت ارتقای کیفیت مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر فراهم نماید.

زمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم سازگاری مادران در دوران بعد از زایمان، آمادگی برای مراقبت از خانواده، عضو جدید، مراقبت از خود و برگشت به وضعیت عملکرد قبل از بارداری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین پیش گویی کننده های وضعیت عملکردی مادران در دوران بعد از زایمان انجام گرفته است. روش بررسی: این مطالعه مقطعی در مورد 422 مادر تازه زایمان کرده مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر بناب در سال 1395 با نمونه گیری خوشه ای تصادفی انجام گرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه های فردی-اجتماعی، افسردگی بعد از زایمان و وضعیت عملکردی جمع آوری شد. جهت تعیین پیش گویی کننده های وضعیت عملکردی از رگرسیون خطی چندمتغیره در نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره کلی وضعیت عملکردی 24/0± 32/2 بود. بیش ترین نمره در بعد مراقبت از نوزاد (32/0± 64/3) و کم ترین نمره در بعد فعالیت های اجتماعی و جامعه (41/0± 43/1) بود. بین افسردگی بعد از زایمان و نمره کلی وضعیت عملکردی، بعد مراقبت از خود و فعالیت های اجتماعی، همبستگی معکوس معناداری وجود داشت. براساس مدل خطی عمومی، متغیرهای افسردگی بعد از زایمان، سن همسر، شغل همسر، وضعیت اقتصادی، تحصیلات مادر و تعداد بارداری، پیش گویی کننده های وضعیت عملکردی مادران در دوران پس از زایمان بودند. نتیجه گیری: افسردگی بعد از زایمان و برخی از مولفه های فردی-اجتماعی از متغیر های موثر بر وضعیت عملکردی مادران هستند، لذا تشخیص زودتر و درمان سریع افسردگی بعد از زایمان و توجه به مولفه های فردی-اجتماعی می تواند به بهبود وضعیت عملکردی مادران کمک کرده و باعث سازگاری بهتر مادران در دوران بعد از زایمان شود.

زمینه و هدف: سندرم حاد کرونری شایع ترین اختلال قلبی عروقی است. امید و خوش بینی موجب سازگاری و تعدیل اثرات زیان بار خلق افسرده بر پیامد این اختلال می شود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر پیام های صوتی مبتنی بر روان شناسی مثبت نگر بر امید و خوش بینی مبتلایان به این سندرم انجام گرفته است. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی تصادفی شاهددار، 84 بیمار مبتلا به سندرم حاد کرونری بستری در بیمارستان های آموزشی شهرکرد در سال 1397-1396 به روش تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. برای گروه مداخله پیام های صوتی مبتنی بر روان شناسی مثبت نگر و خودمراقبتی قلبی و گروه کنترل فقط پیام های خودمراقبتی قلبی در دو مرحله بستری در بیمارستان و 6 هفته پس از ترخیص اجرا شد. پرسشنامه های جهت گیری زندگی و امید اشنایدر قبل از مداخله، زمان ترخیص، یک و شش هفته پس از اتمام مداخله تکمیل شد. داده ها با آزمون های کای دو، فیشر و آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره امید قبل از مداخله و زمان ترخیص بین دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت. اما یک هفته و شش هفته پس از اتمام مداخله بین دو گروه تفاوت آماری معنادار مشاهده شد (001/0>p). همچنین میانگین نمره خوش بینی قبل از مداخله بین دو گروه تفاوت معناداری نداشت اما در مراحل زمان ترخیص (027/0=p)، یک و شش هفته پس از اتمام مداخله تفاوت معنادار دیده شد (001/0>p). نتیجه گیری: پیام های روان شناسی مثبت نگر موجب ارتقای امید و خوش بینی در بیماران مبتلا به سندرم حاد کرونری می شود. لذا اجرای این مداخله در کنار سایر درمان ها توصیه می گردد.

زمینه و هدف: ماماها به دلیل ماهیت کاری خود استرس زیادی را تجربه می کنند. برخی عوامل می توانند نقش بارزی در استرس شغلی در این گروه داشته باشند. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش پیش گویی کننده هوش هیجانی و عوامل فردی-شغلی در استرس شغلی ماماهای شاغل در شهر رشت انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-همبستگی، 250 نفر از ماماهای شاغل در مراکز سلامت و درمانی شهر رشت از اردیبهشت تا شهریور 1397 به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی وارد مطالعه شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های مشخصات فردی و شغلی، هوش هیجانی و استرس شغلی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی شامل تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه، همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی چندگانه در سطح معناداری 05/0 در نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام گرفت. یافته ها: میانگین و انحراف معیار هوش هیجانی 55/12± 20/114 و استرس شغلی ماماها 48/15± 66/119 بود. متغیرهای محل کار (بیمارستان خصوصی: 19/0-= β ، 012/0=p)؛ ساعات اضافه کار (33/0-=β ، 001/0>p)؛ ساعات خواب در شبانه روز (13/0=β ، 011/0=p)؛ میزان فعالیت اجتماعی (11/0=β ، 029/0=p)؛ سن (25/0=β ، 045/0=p) و نمره کلی هوش هیجانی (55/0=β ، 001/0p<) پیش گویی کننده های استرس شغلی بودند (05/0>p). این متغیرها در مجموع 54% از واریانس استرس شغلی را تبیین کردند. نتیجه گیری: در مجموع در مدل تطبیق یافته متغیرهای محل کار، ساعات اضافه کار، ساعات خواب، میزان فعالیت اجتماعی، سن ماما و نمره کلی هوش هیجانی پیش گویی کننده های معنادار استرس شغلی بودند. بر این اساس می توان با طراحی برنامه های موثر به ارتقای عملکرد ماماها کمک نمود.

زمینه و هدف: کارکنان مرتبط با مواد غذایی ممکن است ویروس کووید-19 را با سرفه کردن و یا عطسه کردن به مواد غذایی انتقال دهند، از این رو آگاهی کارکنان مواد غذایی از راه های انتقال و پیش گیری ویروس کووید-19 مهم است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین سطح آگاهی و عملکرد نانوایان شهر ایرانشهر در مورد پیش گیری از بیماری کووید-19 انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تعداد 47 نانوایی مشغول به کار در سطح شهر ایرانشهر از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی در سال 1399 انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه محقق ساخته سنجش سطح آگاهی (15 آیتم) و چک لیست عملکرد بهداشتی (17 آیتم) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی، آزمون دو جمله ای فریدمن و با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری SPSS نسخه 25 در سطح معناداری 05/0 انجام گرفت. یافته ها: میانگین سنی نمونه های پژوهش 8/9± 56/29 سال، میانگین سابقه کاری 54± 36/51 ماه بود، سطح تحصیلات دبیرستان بیش ترین فراوانی را داشت (2/36%)، 9/64% متاهل، 4/89% ساکن شهر، 8/46% به عنوان فروشنده مشغول به کار بودند. میانگین نمرات متغیر عملکرد 4/5± 59/18 و کمی بیش تر از مقدار متوسط (عدد 17) و میانگین متغیر آگاهی 9/2± 48/25 و بسیار بیش تر از مقدار متوسط (عدد 15) بوده است. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت پیش گیری و کنترل این اپیدمی و قطع زنجیره انتقال عفونت باید مداخلات آموزشی مناسب جهت افزایش آگاهی و عملکرد جهت تک تک افراد جامعه و به خصوص افراد دخیل در تهیه و توزیع مواد غذایی طراحی و اجرا شود.

زمینه و هدف: بیماران مبتلا به نارسایی قلبی پیامدهای مختلفی از جمله خود مدیریتی ضعیف، تبعیت از درمان نامناسب و کیفیت زندگی نامطلوب را تجربه می کنند. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه ترخیص مبتنی بر خود مدیریتی بر تبعیت از درمان بیماران مبتلا به نارسایی قلب انجام گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش نیمه تجربی تعداد 80 بیمار مبتلا به نارسایی قلب بستری در بیمارستان های آموزشی زاهدان در سال 99-1398 به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. برنامه ترخیص مبتنی بر خود مدیریتی در گروه مداخله شامل 4 جلسه آموزشی در بیمارستان بود. به منظور پی گیری، 3-2 روز پس از ترخیص اولین تماس، سپس ماه اول هر هفته و ماه های دوم و سوم نیز هر دو هفته یک بار با بیمار یا مراقب وی تماس حاصل شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه تبعیت از درمان جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل، کای دو، فیشر و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر در نرم افزار SPSS نسخه 16 صورت گرفت. یافته ها: آنالیز واریانس دوطرفه با اندازه گیری های تکراری اختلاف معناداری بین میانگین های نمره تبعیت از درمان در طول زمان (001/0>p) و در دو گروه مداخله و کنترل نشان داد (001/0>p). نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، پیشنهاد می شود برنامه ترخیص مبتنی بر خود مدیریتی به صورت مدون و منسجم برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی در بخش های درمانی به کار گرفته شود.