پژوهش در پزشکی
سال:1381 | دوره:26 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

سابقه و هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه رشد شیرخوارانی که تا پایان 6 ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته اند و گروهی که پس از سن 4 ماهگی علاوه بر شیر مادر تغذیه تکمیلی دریافت کرده اند، انجام گرفته است.مواد و روشها: این مطالعه آینده نگر بین دی ماه 1375 تا دی ماه 1376 بر روی 200 شیرخوار ترم سالم که دارای پرونده بهداشتی در مراکز بهداشتی - درمانی شهر مشهد بودند، انجام پذیرفت. یک گروه از این شیرخواران تا 6 ماهگی منحصرا با شیر مادر تغذیه شدند و گروه دوم پس از سن 4 ماهگی تغذیه تکمیلی دریافت نمودند. به مادرانی که تمایل داشتند به شیرخوار خود غذای تکمیلی بدهند، شروع غذای کمکی بر اساس جدول پیشنهادی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آموزش داده می شد. بین وضعیت دموگرافیک، سوابق مامایی و شیردهی مادران، نسبت دختر و پسر و نیز میانگین وزن شیرخواران در دو گروه هنگام ورود به مطالعه اختلاف معنی داری وجود نداشت. الگوی تغذیه شیرخواران، وزن و سایر شاخصهای رشد در بدو ورود به مطالعه و در پایان 5 و 6 ماهگی بررسی و ثبت شد. یافته ها: میانگین وزن شیرخوارانی که تا پایان 6 ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر داشتند در پایان ماه ششم 763 ±7719 گرم و میانگین وزن گروهی که پس از سن چهارماهگی تغذیه تکمیلی دریافت کردند 765± 7726 گرم بود. بین میانگین وزن و میزان وزن گیری شیرخواران در دو گروه در پایان ماه ششم، اختلاف معنی داری وجود نداشت. میزان ابتلا به عفونتهای تنفسی و اسهال در طی 4 الی 6 ماهگی در شیرخوارانی که تا پایان شش ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته اند 23% و 11% و در گروهی که پس از سن 4 ماهگی تغذیه تکمیلی دریافت کردند به ترتیب 35% و 27% گزارش شد. نتیجه گیری و توصیه ها: شیر مادر رشد شیرخوار را تامین و وی را در مقابل بیماریهای عفونی محافظت می کند. بین سن 4 تا 6 ماهگی هنوز هم تغذیه انحصاری با شیر مادر بر سایر انواع تغذیه برتری دارد.

سابقه و هدف: پرفشاری خون از معضلات جامعه پزشکی است. به نظر می رسد پرفشاری خون در دوران کودکی، پیشگویی کننده عوارض بعدی ناشی از آن در بزرگسالی است. این مطالعه به منظور تعیین حدود طبیعی فشار خون دانش آموزان 17-11 ساله شهر همدان و تعیین ارتباط آن با قد و وزن و همچنین برآورد فراوانی پرفشاری خون در جامعه مورد بررسی انجام شده است. مواد و روشها: 1495 نفر شامل 732 پسر و 763 دختر، با استفاده از روش های آماری، انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: 6 پسر (0.8%) و 8 دختر (1%) به پرفشاری خون مبتلا بودند. میانگین و انحراف معیار فشار خون سیستولی و دیاستولی در پسران 11 ساله به ترتیب 10.5± 95 و 8± 61 میلیمتر جیوه بود. میانگین ها با بالا رفتن سن افزایش نسبتا موزونی داشته و در 17 سالگی به ترتیب به 13± 113 و 10 ±73 میلیمتر جیوه رسید. در مورد دختران 11 ساله این ارقام 12 ±105 و 9± 69 میلیمتر جیوه بوده که در 17 سالگی به ترتیب 11± 115 و 8 ±74 میلیمتر جیوه بدست آمد. نتیجه گیری و توصیه ها: بین فشار خون سیستولی و دیاستولی و قد و وزن در هر دو جنس رابطه ای خطی بدست آمد. استانداردهای بین المللی برای قضاوت در مورد فشار خون نوجوانان ما کاملا معتبر و مکفی است. ترویج اندازه گیری فشار خون در کودکان و نوجوانان ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: ویتامین D یکی از مواد اساسی برای سلامت استخوان است. در جوامع مختلف مشاهده شده است که سطح سرمی ویتامین D دارای تغییرات فصلی می باشد، اما این مساله تاکنون در ایران بررسی نشده است.مواد و روشها: در این مطالعه در قالب طرح قند و لیپید تهران، تعداد 1172 فرد (682 زن، 490 مرد) 3 تا 69 ساله که در ماههای مختلف سال بررسی شده بودند از نظر سطح سرمی 25- هیدروکسی ویتامین D(25-OH-D) وارد شدند. در دی ماه بدلیل مصادف بودن با ماه مبارک رمضان، نمونه گیری و بررسی بیماران انجام نشد. اندازه گیری 25-OH-D  با روش سنجش اتصال به پروتئین به روش RIA صورت گرفت و مقادیر سرمی کمتر از 20 ng/ml به عنوان کمبود ویتامین D در نظر گرفته شدند.یافته ها: سطح سرمی ویتامین D در جمعیت مورد مطالعه دارای تغییرات ماهیانه مشخصی بوده و شدت و دامنه تغییرات آن در مردان بارزتر از زنان است. حداقل سطح سرمی 25-OH-D  در هر دو جنس در ماههای آذر و بهمن (به ترتیب 13 ±12 و 14±14 نانوگرم در میلی لیتر در زنان و 16± 28 و 18± 24 نانوگرم در میلی لیتر در مردان) و حداکثر آن در ماه آبان ng/ml 29± 29) در زنان و ng/ml 55± 27 در مردان) دیده شد. در تمام ماههای مورد بررسی، بالاترین سطح سرمی افراد مونث معادل یا کمتر از پایین ترین سطح سرمی افراد مذکر بود. سطح سرمی -OH-D25 مردان در تابستان و زمستان (17± 31 و 22± 28 نانوگرم در میلی لیتر) به نحو معنی داری پایین تر از بهار و پاییز (27± 38 و 29±43  نانوگرم در میلی لیتر) است، اما در زنان اختلاف معنی داری بین سطح سرمی 25-OH-D در سه فصل اول سال دیده نمی شود و فقط میزان 25-OH-D در زمستان به نحو معنی داری کمتر از پاییز است.نتیجه گیری و توصیه ها: کمتر بودن شدت تغییرات فصلی در زنان و پایین بودن بسیار بارز سطح ویتامین D در آنان قابل انتساب به الگوی زندگی و پوشش یکنواختی است که در تمام سال توسط آنان استفاده می شود. یافته های ما نشان دهنده ضرورت طرحهای تحقیقاتی و اقدامات پیشگیری در ارتباط با کمبود ویتامینD، به ویژه در فصل زمستان می باشد.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت شب ادراری در کودکان و نوجوانان و عدم وجود اطلاعات کافی در مورد اثرات روش های درمانی، این پژوهش به منظور بررسی اثر مداخلات درمانی بر روی وضعیت شب ادراری 94 نفر از دانش آموزان شب ادرار در دبستانهای شهر تهران انجام شد. مواد و روشها: جمعیت هدف در این مطالعه تجربی، دانش آموزان دبستانی منطقه 11 و 12 شهر تهران بودند که در فاصله مهرماه 1377 لغایت اردیبهشت ماه 1378 مورد مطالعه قرار گرفتند. ابتدا نمونه های مورد نظر بر اساس شرط ورود به مطالعه و با توجه به معیار تشخیصی DSM-IV انتخاب و بر اساس میزان اطلاعات کسب شده از آگاهی والدین، محتوای الگوی آموزشی بر اساس الگوی مورد نظر (HBM) تهیه گردید و سپس نمونه ها بر اساس نمونه گیری تصادفی به گروه 3 گروه آموزشی، دارویی و توام تقسیم شدند. در این پژوهش گروه شاهد و آزمون یکی بوده و واحدهای مورد پژوهش در 2 مرحله زمانی بصورت بررسی اولیه (قبل از مداخله) و بررسی ثانویه (پس از مداخله) مورد مطالعه قرار گرفتند. طول مدت زمان مداخله برای 3 گروه یکسان بود.یافته ها: پسران بیش از دختران از این مساله شکایت داشتند. 52.7% افراد اعلام نموده اند که پس از مداخلات انجام گرفته وضعیت ادرار آنان غیرارادی و 47.3% ارادی بوده است. با توجه به معیار در نظر گرفته شده، در مجموع 67% به مدت مداخلات درمانی جواب داده اند که از این تعداد 35% به گروه دارودرمانی، 33% به گروه توام و 32% به گروه آموزشی اختصاص داشتند. تغییر در حجم ادرار در این نمونه ها گزارش نگردید. احساس پری در مثانه 47% افراد گزارش شده است. مداخلات درمانی در بعد آموزشی نشان داد که 73% افراد آگاهی خوبی نسبت به خشکی بستر پیدا کرده بودند که از این تعداد 41% در گروه آموزشی قرار داشتند.نتیجه گیری و توصیه ها: یافته های این بررسی شیوع بیشتر شب ادراری در پسران و اثرات مفید روشهای درمانی در مهار شب ادراری را در دانش آموزان تهرانی نشان می دهد.

سابقه و هدف: هیپربیلی روبینمی در نوزادان بسیار شایع بوده و بسیاری از موارد بستری نوزادان در بیمارستان را تشکیل می دهد. از آنجاییکه سپتی سمی یکی از علتهای شناخته شده زردی نوزادی است. بعضی از متخصصین معتقدند که تمام نوزادان مبتلا به هیپربیلی روبینمی باید از نظر عفونت سیستمیک بررسی شوند. این مطالعه با هدف بررسی علتهای زردی در زمان نوزادی و همچنین تعیین معیارهای لازم برای بررسی سپسیس در نوزادان ایکتریک در بیمارستان طالقانی در فاصله سالهای 77-1375 انجام پذیرفت.مواد و روشها: 112 نوزاد ایکتریک با وزن تولد بالای 2 کیلوگرم و بیلی روبین توتال بالای 15mg/dl در این مطالعه مقطعی وارد شدند. اطلاعات زمینه ای، علائم بالینی و نتایج آزمایشات در فرم مخصوص ثبت شد. در نهایت ارزیابی های آماری روی داده ها صورت گرفت.یافته ها: علتهای شایع زردی نوزادان در این بررسی، همولیز بخاطر عدم تجانس گروه خون (23 نفر) و زردی ناشی از شیر مادر (37 نفر) در 24 نفر زردی همراه با عفونت سیستمیک بود که در 23 نفر از آنها علائم کلینیکی سپسیس وجود داشت ولی در یک نوزاد که جز کونژنکتویت هیچکدام از نشانه های کلینیکی عفونت را نداشت، کشت خون مثبت گزارش شد.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد نوزادانی که فقط با زردی و بدون هیچ علامت کلینیکی عفونت بستری می شوند، نیازی به انجام آزمایشات جهت بررسی سپسیس نخواهند داشت. با این حال مطالعات بیشتر در این راستا توصیه می شود.

سابقه و هدف: سلول هایی که واجد نقصان یا فقدان پروتئین های ملکول سازگاری نسجی کلاس یک باشند قادر به معرفی آنتی ژن های آندوژنوس ویرال یا تومورال به لنفوسیت های سیتوتوکسیک نمی باشند. این نقص می تواند راهی برای پنهان ماندن سلولهای سرطانی فاقد MHC از دید سلولهای ایمنی در بدن میزبان باشد.مواد و روشها: از آنتی بادی مونوکلونال w6/32(IgG2) و رده های سلولی سرطانی مشتق شده از مراحل اولیه ملانومای انسان و نیز مراحل متاستاز همان بیماران سنجش کمی آنتی ژنهای سیستم MHC بر روی سلولها با استفاده از فلوسیتومتری جهت بررسی تغییرات این آنتی ژن در طی پیشرفت سرطان استفاده گردید.یافته ها: تمامی رده های سلولی ملانومای مطالعه شده واجد ظهور ملکول های سازگاری نسجی کلاس یک بودند، ولی دو رده از سه رده سلول های مشتق شده از مرحله متاستاز، مقدار کمتری از این آنتی ژن را بر روی خود بروز نمودند. اینترفرون ها بطور نسبی قادر به افزایش بروز این آنتی ژنها بر روی سلولهای مطالعه شده بودند ولی تاثیرپذیری کمتر سلولهای متاستاز نسبت به سلولهای اولیه سرطانی مشاهده گردید. چنین خصوصیتی برای TNF- α بر روی یک جفت رده سلولی نیز مشخص گردید، ولی TGF β2 قادر به کاهش نسبی ظهور این آنتی ژن بر روی تمامی سلولهای مطالعه شده بود.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به مطالعات مختلف بر روی سایر انواع متفاوت سرطان، چنین استنباط می گردد که حذف، نقص یا کاهش بروز پروتئین های کلاس یک سیستم سازگاری نسجی یا هاپلوتایپ های آنها بعنوان یکی از راههای فرار سلول های متاستاز از سیستم ایمنی میزبان می باشد. بنابراین تغییرات قابل انجام در جهت ایجاد یا افزایش این آنتی ژنها بر روی سلول های سرطانی (مثل استفاده از سیتوکاین ها) می تواند بعنوان مدلی جهت بررسی راه های درمانی مطرح باشد.

سابقه و هدف: مصرف قرص های پیشگیری از بارداری بعنوان یکی از ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی - عروقی مطرح می باشد. هدف از این بررسی تعیین ریسک فاکتورهای قلبی - عروقی در روشهای پیشگیری از بارداری در سال 1379 در بخشی از زنان تهرانی بوده است. مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی از 15005 جمعیت مورد بررسی در طرح ملی آینده نگر قند و لیپید تهران، 2480 زن 49-15 ساله همسردار مورد بررسی قرار گرفتند. روش های پیشگیری از بارداری شامل نوع روش (قرص، آی یودی، کاندوم، انزال منقطع، هیچ روش) توسط پرسشنامه اخذ گردید. فشار خون، قد، وزن، غلظت سرمی قند، کلسترول، تری گلیسیرید، HDL سرم و قند خون دو ساعته پس از مصرف 75 گرم گلوکز خوراکی اندازه گیری شد.یافته ها: در زنان مورد بررسی، 48% از انزال منقطع، 11% از قرص بارداری، 4% از کاندوم و 5% از آی یو دی استفاده می کردند. 32% هیچ روشی برای پیشگیری از بارداری نداشتند. کلسترول، تری گلیسرید، HDL، LDL سرم در تمام روش های مورد نظر در محدوده طبیعی قرار داشت. در بین مصرف کنندگان قرص و کسانی که قرص مصرف نمی کردند، تفاوت در قند ناشتا، قند خون دو ساعته و HDL معنی دار بود (p<0.01).نتیجه گیری و توصیه ها: اگر چه اختلاف معنی دار در سطح FBS سرم و قند خون دو ساعته و HDL مشاهده گردید ولی مقادیر فوق در محدوده طبیعی قرار داشتند. یافته های پژوهش نشان داد که مصرف قرص های پیشگیری از بارداری سبب افزایش ریسک فاکتورهای قلبی - عروقی نمی گردد.

سابقه و هدف: از آنجا که رشد کودکان و نوجوانان معیار مهمی برای ارزیابی وضعیت سلامت آنان می باشد، به منظور بررسی رشد جسمانی و سن بروز مراحل مختلف بلوغ، قد، وزن و سن ظهور نمو سینه ها، موهای ناحیه زهار و سن شروع اولین قاعدگی در دختران 11 تا 14 ساله در شیراز مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی، با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای حدود 10% از مدارس راهنمایی شیراز انتخاب و با استفاده از جداول اعداد تصادفی از هر 10 دختر 11 تا 14 ساله، یک نفر جهت بررسی انتخاب شدند.یافته ها: متوسط قد و وزن دختران در این مطالعه در مقایسه با استاندارد مرکز ملی آمارهای بهداشتی (NCHS) کمتر بود. متوسط سن شروع جوانه پستانها و رشد موهای ناحیه زهار بترتیب 1.8± 10.8 و 0.69± 11.5 سال بود. سن شروع اولین قاعدگی بطور متوسط 0.78 ±12.55 سالگی بود.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به نتایج حاصله، بنظر می رسد رشد جسمانی دختران در مقطع سنی 11 تا 14 سال در شیراز کمتر از استانداردهای بین المللی است ولی سن شروع بلوغ و سیر آن قابل مقایسه با مقادیر آن در کشورهای دیگر است.

سابقه و هدف: افزایش سریع جمعیت، جلوگیری از بارداری را از اهداف مهم مراکز بهداشتی ساخته است. ارایه روش های متفاوت و متنوع جلوگیری از بارداری، انتخاب روش مناسب توسط افراد با شرایط طبی، اجتماعی و اقتصادی مختلف را ممکن می سازد. مواد و روشها: تحقیق حاضر که به بررسی میزان حاملگی ناخواسته با روش های جلوگیری از حاملگی اختصاص دارد، مطالعه ای مقطعی می باشد. این تحقیق روی 1300 خانم باردار که به درمانگاه مامایی جهت ختم حاملگی یا زایمان در ماههای بهمن و اسفند سال 1374 مراجعه کرده بودند، صورت گرفت. خصوصیات زنان باردار شرکت کننده در این طرح بر اساس سن فعلی، طول دوره زناشویی، تعداد زایمان و نوع روش جلوگیری از بارداری با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این تحقیق 1300 خانم باردار که در محدوده سنی 44-14 سال قرار داشتند، وارد شدند. در کل، حاملگی ناخواسته در 368 مورد (28.3%) دیده شد. حاملگی های ناخواسته با روش انزال منقطع 64 مورد (17.4%)، کاندوم 30 مورد (8.1%)، شیردهی 11 مورد (3%)، قرص های پروژستینی موسوم به8 minipill  مورد (2.2%)، 5 IUD مورد (1.3%)، روش بستن لوله در زن 4 مورد (1.1%) و روش وازکتومی 1 مورد (0.3%) گزارش گردید. از نظر سنی بیشترین حاملگی ناخواسته در گروه سنی 28-18 سال (230 مورد، 62.5%) بود. نتیجه گیری و توصیه ها: این بررسی بر لزوم آموزش زوجین و تشویق آنها به استفاده از روش های موثر و مطمئن در جلوگیری از بارداری تاکید می نماید.

فاسیولاهپاتیکا یکی از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوانات گیاه خوار است و انسان بطور اتفاقی از طریق مصرف سبزیجات آلوده به متاسرکر به آن مبتلا می شود. این انگل بطور معمول موجب درگیری کبد و مجاری صفراوی می شود. اما ندرتا بصورت اکتوپیک ریه، حفره صفاق، مغز، تیروئید، اپیدیدیم و چشم در جریان فاسیولازیس گرفتار می شوند. بیمار خانم ب- ج 37 ساله به علت تنگی نفس و سرفه های خلط دار همچنین تب، لرز و تعریق مراجعه نموده است. در گرافیهای انجام شده پلورال افیوژن و آمپیم لوکوله و توده ای در ناف ریه مطرح شد. در نمونه BAL، کرم بالغ فاسیولاهپاتیکا تشخیص داده شد. پیشنهاد می شود در بیماران با علائم فوق، علاوه بر بررسی های معمول از نظر فاسیولاهپاتیکا، اسمیر نیز انجام گیرد.

فیبروماتوزیس (دسموئیدتومور) ضایعه ای مهاجم، غیرمتاستاز دهنده و متشکل از بافت فیبروز است. شیوع آن در پولیپوز فامیلیال کولون 852(FAP) بار بیشتر دیده می شود. فیبروماتوزیس برخلاف موارد تک گیر که روند محدودتری دارند، در سندرم گاردنر (مجموعه پولیپوز فامیلیال کولون، استئوم، ضایعات و تومورهای بافت نرم مثل دسموئید) سیری مخرب تر، بویژه در محوطه شکم دارد. این عارضه معمولا بدنبال اعمال جراحی شکمی ایجاد گردیده و برخلاف درمان رایج جراحی در دسموئیدهای محیطی، در این بیماران اکسیزیون نه تنها بطور کامل میسر نیست، بلکه بسرعت عود کننده و حتی مرگبار می باشد. در خانواده مورد بحث تمامی فرزندان (2 نفر) دچار سندرم گاردنر می باشند و دختر خانواده بدنبال عمل جراحی کولکتومی، مبتلا به دسموئید تومور منتشر شکمی گردیده است. اهمیت این موضوع ضمن نادر بودن؛ تظاهر کامل در تمامی فرزندان و عدم پاسخگوئی مناسب دسموئید تومور به جراحی می باشد لذا درمان دیگری غیر از جراحی ساده ضایعه دسموئید، بویژه در زنان دچار سندرم گاردنر پیشنهاد می شود.