پژوهش در پزشکی
سال:1384 | دوره:29 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

کاهش باروری، کنترل بیماری های واگیر دیرین، افزایش تعداد افراد میانسال و سالمند، حکایت از یک گذار جمعیتی می کند. در کنار کاهش بسیاری از خطرات تهدید کننده سلامتی، خطرات دیگری همچنان وجود دارند.خطر مربوط به بیماری های عفونی مثل مشکل مقاومت به آنتی بیوتیکها، عفونت های مزمن مرتبط با بعضی سرطان ها، و استفاده عمدی از بعضی عوامل میکروبی را نمی توان نادیده گرفت. این امیدواری که بیماری های واگیر به آرامی از بین رفته اند یا نیازمند تامین منابع کمتری هستند یا در حال حاضر کم خطرند با ظهور ویروس ایدز، فرو پاشیده شد. طی 20 سال گذشته، بیماری های عفونی جدیدی به سرعت یک بیماری در هر سال، ظهور کرده اند که آخرین آنها سارس بود. 

بروز تب روماتیسمی(Rheumatic fever = RF)  در کشور های غربی کاهش چشمگیری یافته ولی در کشورهای در حال توسعه هنوز درصد قابل توجهی از معلولیت قلبی در کودکان را تشکیل می دهد. در بعضی از کشور های پیشرفته مانند استرالیا تب روماتیسمی در جمعیت بومیان اولیه آن سرزمین شایع است. چنین به نظر می رسد تصویر بالینی بیماری و خصوصیات حمله اول و حملات بعدی بیماری در نقاط مختلف دنیا یکسان است.

قبل از شروع قرن بیست و یکم میلادی تغییرات عمده ای در شیوع بیماری ها در جوامع و به خصوص در جوامع پیشرفته و در سالیان اخیر در جوامع در حال پیشرفت ایجاد شده است. به این ترتیب که با ارتقا سطح بهداشت عمومی هرم سنی جمعیت ها به طرف میانسالی و بزرگسالی تغییر یافته، با پیشگیری از بیماری های عفونی و مصرف آنتی بیوتیک ها مساله بیماری های واگیر تا حدود زیادی تحت کنترل قرار گرفته است. از طرف دیگر افزایش سن، تغییر عادات غذایی و کمی فعالیت تغییرات عمده ای را در شیوه زندگی افراد ایجاد کرده که باعث افزایش شیوع و بروز بیماری های غیر واگیر (non communicable disorders) شده است .

سابقه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی ارتباط پلی مورفیسم 629A/C- که به تازگی بر روی پروموتور ژن  CETPشناخته شده است با پلی مورفیسم I در ژن CETP و میزان HDL-C انجام گرفته است.مواد و روشها: از میان جمعیت مورد بررسی در مطالعه قند و لیپید تهران، 943 نفر با کلسترول و تری گلیسرید طبیعی انتخاب شدند و منحنی توزیع HDL در این جمعیت رسم گردید. صدک 10 HDL در ابتدا، وسط و انتهای منحنی مشخص شد و 335 نفر در سه گروه با HDL کم، متوسط و بالا تقسیم گردیدند. همچنین عوامل موثر در میزان HDL-C مثل BMI فشار خون و مصرف سیگار در این افراد مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد فراوانی آلل A از ژن CETP در افرادی که میزان بالای HDL دارند. بیشتر می باشد و میزان HDL خون محیطی در سه ژنوتیپ تفاوت معنی داری دارد (0.001>P) بطوری که در ژنوتیپ CC میزان HDL برابر با و mg/dl 37±11 در ژنوتیپ AA میزان آن تا 16±45mg/dl  افزایش نشان داد. همچنین فنوتیپ AA از 19.2% در گروه HDL پایین به 33.7% در گروه HDL بالا افزایش یافته است.نتیجه گیری: بررسی فوق ارتباط سطح HDL-C با پلی مورفیسم ژن CETP(-629A/C) را در جامعه مورد بررسی نشان داد. همچنین نشان داده شد که بین این پلی مورفیسم و پلی مورفیسم در این جامعه ارتباط وجود دارد.

سابقه و هدف: دو داروی Taxotere و Xeloda هر کدام به تنهایی در بیماران سرطان پستان متاستاتیک داروهای موثری می باشند در بعضی مطالعات آزمایشگاهی اثرات سینرژیک این دو دارو در سرطان پستان ثابت شده است. ما در این مطالعه بیماران مبتلا به سرطان پستان متاستاتیک را که قبلا هیچکدام از این دو دارو را دریافت نکرده بودند با ترکیبی از این دو دارو درمان نموده و نتایج درمانی و عوارض آن را تعیین نمودیم.مواد و روش ها: دوازده بیمار مبتلا به سرطان پستان متاستاتیک که قبلا آنتراسایکلین دریافت نموده و حداقل یک کانون متاستاز قابل اندازه گیری داشتند را با رژیم درمانی ذیل درمان نمودیم. Taxotere با دوز 75 mg/m2 روز اول و mg/m2 1000 Xeloda روزی دو بار از روز اول تا چهاردهم که این رژیم با فاصله هر 3 هفته به مدت 3 نوبت تکرار شد و با بررسی کانون های متاستاز ارزیابی مجدد بعمل آمد.یافته ها: از دوازده بیمار مورد مطالعه در 7 بیمار پاسخ به درمان مشاهده شد (3 بیمار پاسخ کامل و 4 بیمار پاسخ نسبی). شایعترین عارضه جدی مشاهده شده میلوساپرسیون بود (5 بیمار) که البته ضعیف تا متوسط بود.نتیجه گیری: پاسخ درمانی در رژیم فوق بیشتر از مصرف هر کدام از داروها به تنهایی بوده و عوارض آن نیز کم و قابل کنترل می باشد.  

سابقه و هدف: سرطان مری در بین 10 سرطان شایع دنیاست که در ایران نیز از شیوع بالایی برخوردار است. در گذشته جراحی یا اشعه درمانی به تنهایی در درمان این بیماری استفاده می شد که البته نتایج آن چندان رضایت بخش نبود. امروزه از روش های دیگری نظیر کمورادیاسیون بهره می جویند. با توجه به شیوع بالای بیماری در ایران بر آن شدیم تا میزان پاسخ و تحمل بیماران به کمورادیاسیون به عنوان درمان اولیه را بررسی نماییم.مواد و روش ها: در این مطالعه که به صورت Quasi experimental انجام شد. بیماران مبتلا به اسکواموس سل کارسینومای مری که تحت کمورادیاسیون قرار گرفته بودند انتخاب شدند. کمورادیاسیون به دو روش صورت می گرفت. روش اول: سیس پلاتین mg/m2 40 به صورت هفتگی بهمراه رادیوتراپی همزمان Gy 60 -50 و روش دوم: سیس پلاتین mg/m2 75 روز اول و 5-FU به میزان mg/m2 1000 روزهای اول تا چهارم در هفته های 13، 9، 5 ، 1 به همراه رادیوتراپی Gy 50. پس از اتمام درمان با اندوسکوپی و بیوپسی از ضایعه مشکوک و CT اسکن جهت ارزیابی غدد لنفاوی موضعی پاسخ به درمان ارزیابی شد.یافته ها: از 39 بیمار مبتلا 30 بیمار وارد مطالعه شدند که در این بین 23 مرد و 7 زن قرار داشتند. متوسط سن بیماران 65 سال (77-35 سال) بود. سرطان در 12 بیمار در ثلث تحتانی، در 12 بیمار دیگر در ثلث میانی و در 6 بیمار در ثلث فوقانی بود. 21 بیمار با روش اول و 9 بیمار با روش دوم درمان شدند. یک بیمار حین درمان دچار تب نوتروپنیک شد که درمان قطع شده و پس از بهبودی مجددا درمان وی شروع شد. حین درمان 2 بیمار فوت نمودند که علت در یکی نامشخص و در بیمار دیگر تب نوتروپنیک عنوان شد. در کل 23 بیمار (7606 درصد) پاسخ بالینی به درمان نشان دادند و 7 بیمار نیز پاسخی نداشتند.نتیجه گیری: با توجه به پاسخ درمانی بالا و عوارض محدود در مبتلایان به اسکواموس سل کارسینومای مری، می توان از کمورادیاسیون به عنوان درمان خط اول در افرادی که امکان جراحی برای آنها مقدور نمی باشد سود جست...

سابقه و هدف: شواهد پژوهشی متعددی تاثیر ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG) در کاهش هیپربیلی روبینمی همولیتیک ایمیون و کاهش نیاز به تعویض خون در نوزادان مبتلا به زردی همولیتیک را تایید می کنند. هدف از انجام این تحقیق تعیین تاثیر ایمونوگلوبولین وریدی بر کاهش شدت زردی همولیتیک ایمیون و کاهش تعویض خون و مدت بستری در بیمارستان است.مواد و روشها: این پژوهش با روش کارآزمایی بالینی تصادفی انجام شد. تعداد 80 نوزاد ترم که زردی همولیتیک ایمیون (ناسازگاری گروه خونی یا ناسازگاری RH) داشتند و از شروع زردی آنها کمتر از 24 ساعت گذشته بود وارد مطالعه شدند و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش (فتوتراپی + IVIG) و شاهد (فقط فتوتراپی) قرار گرفتند. IVIG بصورت دوز واحد mg/kg 1000 در طی 4 تا 6 ساعت برای گروه آزمایش تجویز شد. همه نوزادان در طول مدت بستری از نظر حال عمومی شدت زردی، نیاز به تعویض خون و عوارض IVIG تحت کنترل بودند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری تحلیلی Chi square test و t - test استفاده شد.یافته ها:نتایج این پژوهش نشان داد نوزادانی که IVIG دریافت کردند کمتر از نوزادان گروه شاهد نیاز به فتوتراپی (91 ساعت در مقابل 141 ساعت؛ 0.0001>P) داشتند. از نظر میانگین مدت بستری و نیاز به تعویض خون نیز بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی دار آماری وجود داشت (به ترتیب 0.0001=p و 0.04=p). در این پژوهش هیچ عارضه ای در مورد IVIG مشاهده نشد.نتیجه گیری: تجویز IVIG برای کاهش شدت زردی همولیتیک ایمیون نوزادی و کاهش نیاز به تعویض خون و فتوتراپی موثر است. اما مطالعات تکمیلی دیگری برای تعیین دوز نهایی IVIG و دفعات تزریق آن نیاز است.  

سابقه و هدف: شیوع دیس پپسی و مشخصات دموگرافیک آن در ایران شناخته شده نیست. بر این اساس مطالعه ای به منظور تعیین وضعیت دیس پپسی در جمعیت عمومی شهر نهاوند صورت گرفت.مواد و روش ها: از 5 ناحیه شهری نهاوند (با بیش از 61000 جمعیت) 1518 فرد (865 زن) توسط نمونه گیری تصادفی سیستماتیک وارد مطالعه شده و پرسشنامه ای شامل علایم دیس پپسی سابقه بیماری مزمن، داروهای مصرفی، جراحی قبلی و مصرف سیگار با مصاحبه رو در رو از افراد مورد مطالعه پر شد. علایم دیس پپسی شامل درد قسمت فوقانی شکم، نفخ، تهوع، استفراغ، سیری زودرس، و پری شکم برای حداقل یک ماه در کل 6 ماه گذشته بود. استفاده از رگرسیون لجستیک و محاسبه نسبت شانس ارتباط بین عوامل دموگرافیک و سبک زندگی با دیس پپسی محاسبه شد.یافته ها: 358 (23.6 درصد) نفر دیس پپسی داشتند. درد شکم (175 نفر، 53 درصد) و پری شکمی (167 نفر، 50 درصد) شایعترین شکایات بودند. بیش از نیمی از افراد (183 نفر) ترکیبی از انواع دیس پپسی داشتند. دیس پپسی در مصرف کنندگان سیگار شایعتر بود ولی با الکل ارتباطی نداشت. استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروییدی (2.49 – 1.49=95%CI ، 1.92= OR، 0.001>P)، مصرف سیگار کمتر (4.07 - 1.45=95 %CI، 2.45= OR، 0.001>P)، سطح تحصیلات کمتر (2.47 - 1.21=95 %CI، 1.73=OR، 0.001>p) با دیس پپسی ارتباط داشتند. 258 فرد مبتلا به دیس پپسی (60.7 درصد) درمان با بلوک کننده H2 یا آنتاگونیست پمپ پروتون و 7.7 درصد سابقه اندوسکوپی قبلی داشتند.نتیجه گیری: دیس پپسی علامت شایعی در نهاوند است. لذا بررسی بیشتر فراوانی دیس پپسی و عوامل خطرزا در سایر نقاط کشور توصیه می شود تا وضعیت دیس پپسی در کشور مشخص شود.

سابقه و هدف: ارایه مطلوب و با کیفیت مراقبت های پرستاری برای بیماران که اعضای جامعه هستند باعث افزایش اهمیت حرفه پرستاری خواهد شد. این پژوهش به منظور مقایسه میزان آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران شاغل با دانشجویان سال آخر رشته پرستاری صورت گرفته است.مواد و روش ها: در این پژوهش 54 نفر پرستار شاغل (با سابقه کار 6-4 سال) با 54 نفر از دانشجویان پرستاری سال آخر دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی که آماده گذراندن دوره کارورزی خود بودند و به روش تصادفی انتخاب شده بودند، مقایسه شدند. ابزار گردآوری داده ها 4 پرسشنامه در زمینه های میزان آگاهی نگرش و عملکرد حرفه ای، نظر بیماران و سرپرستاران و مربیان بود.یافته ها: میانگین نمرات آگاهی برای پرستاران و دانشجویان به ترتیب 3.2 ± 63.7 و 2.1 ± 45.3 بود (0.005>P) 52 درصد کل افراد مورد بررسی نسبت به حرفه پرستاری دارای نگرش مثبت و 46 درصد فاقد نظر خاصی بودند. در نظر خواهی از بیماران میزان عملکرد کلیه پرستاران و دانشجویان در سطح خوبی ارزیابی شد. در نظرخواهی از سرپرستاران نمره افراد شاغل (4.0±56.2) بالاتر از دانشجویان (6.0±53.4) بود (0.002>P).نتیجه گیری: این بررسی نشان داد که میزان آگاهی پرستاران شاغل و دانشجویان پرستاری خوب و نگرش آنها نسبت به حرفه پرستاری اغلب مثبت بود. بیماران نسبت به ارایه خدمات و رفتار پرستاران و دانشجویان نظرات مساعد و رضایت بخش داشتند.

سابقه و هدف: افسردگی بیماری پرعارضه و ناتوان کننده ای است که در اغلب مطالعات شیوع آن در بیماران دیابتی بیشتر از جمعیت عمومی است. کنترل قند خون و پیشگیری از عوارض دیابت در بیماران افسرده مشکلتر بوده و تشخیص زود هنگام افسردگی در کنترل قند خون و پاسخ درمانی مناسب موثر می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 450 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو که در سال 1381 (طی مدت 8 ماه) به کلینیک دیابت بیمارستان فاطمیه شهر سمنان مراجعه نموده اند. انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه تست یک (Beck) که دارای 21 شاخص (13 شاخص شناختی و 8 شاخص مربوط به علایم جسمی) می باشد بود. برای تحلیل نمرات تست یک برای هر فرد با هم جمع، افرادی که نمره آنان 9-0 بوده بدون افسردگی ، نمره 18-10 افسردگی خفیف 29-19 افسردگی متوسط و 63-30 افسردگی شدید در نظر گرفته شد. از آزمون آماری خی دو و ضریب همبستگی اسپیرمن در سطح معنی دار 0.05 برای تعیین ارتباط استفاده شد.یافته ها: شیوع افسردگی در نمونه دیابتی مورد مطالعه 71.6 درصد (فاصله اطمینان 95%، 75.8– 67.4درصد) بود. 79.2 درصد زنان و 57.3 درصد مردان، همچنین 66.9 درصد بیمارانی که طول مدت بیماری آنها کمتر از 5 سال و 78.3 درصد آنهایی که طول مدت بیماری آنها بیش از 16 سال بود. مبتلا به درجاتی از افسردگی بودند. بین شدت افسردگی با جنس (0.0001=p ) سن (0.0001=p) و طول مدت ابتلا به دیابت (0.023=p) ارتباط معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای افسردگی در این بیماران توصیه می شود به طور روتین با استفاده از تست بک بیماران دیابتیک مبتلا به افسردگی را شناسایی و درمان کرده تا بهتر بتوان قند خون را کنترل و از عوارض دیابت کاست. همچنین بهتر است بیماران دیابتی در خود مراقبتی توانمند گردند تا با کنترل دیابت کیفیت زندگی آنها ارتقا و در نتیجه از عوارض و شدت افسردگی کاسته شود.

سندرم کنورنال یا سالدینوماینزر بیماری ارثی نادری است شامل نفروپاتی، رتینیت پیگمانتر و اکرودیسپلازی بصورت مخروطی شکل بودن اپی فیزها است که در دوران کودکی مشخص می شود. این مقاله به معرفی یک مورد از این بیماری می پردازد.معرفی مورد: دختر بچه 8 ساله ای بعلت سوزش، تکرر و تغییر رنگ ادرار و تورم پلک ها در بخش کلیه بیمارستان کودکان مفید بستری شد. در آزمایش ادرار پروتئینوری ماسیو و هماچوری میکروسکوپیک داشت. تورم چشم ها بتدریج پیشرفت نموده ورم ژنرالیزه بدن ایجاد شد. در معاینه ناهنجاری انگشتان دست ها و پاها بصورت کج شدن به داخل جلب نظر می کرد. معاینه چشم دژنراسیون مختصر شبکیه را مشخص نمود. در بیوپسی کلیه آتروفی منتشر توبول ها، فیبروز بینابینی، ضخامت غشا پایه گلومرول دیده شد و بدین ترتیب تشخیص سندرم کونورنال که شامل مخروطی شکل بودن استخوان های متاکارپ و متاتارس، رتینیت پیگمانتر و نفروپاتی است برای بیمار مسجل شد.

پلی آرتریت سپتیک ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس درگیری نادر چند مفصل توسط این باکتری است که اگر مراقبت های ویژه و درمان مناسب صورت نگیرد، منجر به مرگ فرد مبتلا می شود. افراد معتاد دارای تزریقات مکرر داخل رگی با سرنگ های آلوده در خطر بالای ابتلا به آن هستند.معرفی مورد: مردی 30 ساله دارای سابقه استفاده مکرر از تزریقات درون رگی با علایم تب بالا، فشار بالا، اختلالات تنفسی (سرفه و خلط چرکی) و نیز شکایت از تورم و درد در مفاصل انتهایی پاها و دست ها و مفصل زانوی راست و چپ به بیمارستان لقمان مراجعه کرد. جهت تشخیص بیماری عکس رادیوگرافی از قفسه سینه تهیه و نمونه خون و مایع مفصلی جهت کشت میکروبی ارسال گردید. پس از تشخیص عفونت ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس بیمار با ونکومایسین، پنی سیلین، سفازولین درمان شد.پلی آرتریت عفونی ناشی از این باکتری اگرچه نادر است اما موارد این بیماری در بین معتادان تزریقی و با سیستم ایمنی ضعیف وجود دارد و تهدید کننده حیات چنین افرادی است با تشخیص به موقع و اتخاذ مراقبت ها و درمان های ویژه امکان بهبودی شخص وجود دارد.

نوروفیبروماتوز (سندرم رکلین هاوزن) یک بیماری ژنتیکی اتوزومال غالب با نفوذ صددرصد می باشد که در اثر جهش در ژن تولید کننده نوروفیبرومین ایجاد می شود. خصوصیات اصلی نوروفیبروماتوز وجود لکه های شیر قهوه ای و کک و مک در زیر بغل و اینگوینال و هامارتوم قرنیه و نوروفیبروم های متعدد پوستی و کاهش سطح آموزشی بیماران می باشد. تغییرات بدخیم سارکوماتوز در نوروفیبروماتوز حدود  1.5تا 15% می باشد. بزرگ شدن سریع ضایعه اولیه یا دردناک شدن آن و خونریزی داخل ضایعه مطرح کننده تغییرات بدخیمی است.معرفی بیمار: در این مقاله یک مورد از سندرم رکلین هاوزن را که بعد از 20 سال دچار تغییرات سارکوماتوز شده است را گزارش می نماییم.