اطلاع رسانی پزشکی نوین
سال:1399 | دوره:6 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

هدف: پرستاری از جمله مشاغلیست که در شرایط بحران کووید-19 لازم است مدیران سازمان های بهداشت و درمان برای افزایش تعهد کارکنان، استرس ایجاد شده را مدیریت کنند. در این مطالعه ارتباط مدیریت استرس با تعهد سازمانی پرستاران با نقش واسطه ای آموزش مهارت های ارتباطی، مورد بررسی قرار گرفت. روش ها: جامعه آماری این پژوهش توصیفی-همبستگی شامل 108 نفر از مدیران و پرستاران بیمارستان فارابی شهرستان بستک در استان هرمزگان طی سال 1399 می-باشد که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS در بخش استنباطی و از نرم افزار LISREL8. 8 برای برازش ضریب مسیر استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که مدیریت استرس رابطه مثبت و معناداری با تعهد سازمانی پرستاران دارد، این رابطه با ضریب مسیر (19/0) و ضریب معناداری (92/2) مورد تأیید قرار گرفت. همچنین آموزش مهارت های ارتباطی به عنوان متغیر میانجی، بین مدیریت استرس و تعهد سازمانی پرستاران رابطه مثبت و معناداری ایجاد کرده است. به این صورت که رابطه مدیریت استرس با آموزش مهارت های ارتباطی با ضریب مسیر (5/0) و ضریب معناداری (46/6) مورد تأیید قرار گرفت و همچنین رابطه آموزش مهارت های ارتباطی با تعهد سازمانی پرستاران با ضریب مسیر (66/0) و ضریب معناداری (01/10) مورد تأیید قرار گرفت، این رابطه بیشترین ضریب مسیر و ضریب معناداری را دارا می باشد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد، با توجه به بحران کووید-19 مدیریت استرس در بیمارستان ها و آموزش مهارت های ارتباطی می تواند به بهره وری و بهبود عملکرد کل پرسنل علی الخصوص پرستاران کمک کند و بر تعهد سازمانی آن ها تأثیرگذار باشد.

هدف: هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت مقالات حوزه بیماری آتروفی عضلانی-نخاعی براساس شاخص های علم سنجی و ترسیم نقشه هم وقوعی واژگان این حوزه است. روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، با رویکرد کمی و نوع توصیفی است و با استفاده از روش علم سنجی و فن تحلیل هم وقوعی واژگان انجام گردیده است. به منظور آشنایی با سابقه موضوع و مبانی نظری پژوهش روش مطالعات سندی یا کتابخانه ای به کار گرفته شده است. در این پژوهش کلیه تولیدات علمی حوزه بیماری آتروفی عضلانی-نخاعی که تعداد 4137 مدرک می باشد در بازه زمانی (2018-1946) میلادی در پایگاه Web of Science مورد مطالعه قرار گرفت. جهت تحلیل و ترسیم نقشه هم وقوعی واژگان از نرم افزار VOS Viewer و اکسل استفاده گردید. نتایج: در حوزه بیماری آتروفی عضلانی-نخاعی ده خوشه موضوعی تشکیل گردید خوشه شماره یک با 38 عضو بزرگ ترین خوشه این حوزه است. بیشترین تمرکز متون مورد مطالعه در حوزه بیماری آتروفی عضلانی-نخاعی به ترتیب بر روی موضوعات Survival Motor Neuron (SMN)، Amyotrophic Lateral Sclerosis (ALS)، Motor Neuron Disease (MND)، Motor Neurons (MNS)، SMN1 می باشد. همچنین، کوچکی دایره های موضوعات Lower Motor Neuron Disease، Gene Expression، Exonic Splicing Enhancer در نقشه هم رخدادی نشان از فقر مقالات علمی در این حوزه ها دارد. نتیجه گیری: انجام چنین مطالعه ای در حوزه بیماری آتروفی عضلانی-نخاعی می تواند در جهت سیاست گذاری های آینده این حوزه نقش مهمی را ایفا نماید و خلاهای پژوهشی و مباحث موضوعی داغ را به نحو شایسته ای نمایان سازد.

هدف: هدف از این مطالعه مقایسه ی ساختار سازمانی و جایگاه های شغلی رشته ی فن آوری اطلاعات سلامت در سه کشور آمریکا، انگلیس و ایران و ارایه الگویی مناسب برای ایران بود. روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی-تطبیقی و از نوع کاربردی می باشد که در سال1398 انجام شد. در مرحله ی اول پژوهش، رشته ی فن آوری اطلاعات سلامت از نظر جایگاه شغلی و ساختار سازمانی در کشورهای منتخب ایران، آمریکا و انگلیس مورد مطالعه قرار گرفت. سپس در مرحله ی دوم بر اساس اطلاعات حاصل از مرحله ی نخست، پرسشنامه ی بررسی جایگاه شغلی پیشنهادی برای رشته ی فن آوری اطلاعات سلامت طراحی و با انجام یک مرحله روش دلفی به گردآوری نظرات مسئولین بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان های آموزشی منتخب اصفهان(چمران، بهشتی، الزهرا، فیض، امید و آیت الله کاشانی) و اساتید گروه فن آوری اطلاعات سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخته شد. در نهایت داده ها در حد آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل و الگوی نهایی بر اساس اجماع بالای 50 درصد ارایه گردید. نتایج: در هر یک از سه کشور آمریکا، انگلیس و ایران به ترتیب 18جایگاه، 46 جایگاه و یک جایگاه شغلی برای رشته فن آوری اطلاعات سلامت به دست آمد. هر یک از این جایگاه های شغلی در سه حوزه: فنی، مدیریتی و کدگذاری مورد تایید متخصصان رشته فن آوری اطلاعات سلامت قرار گرفت. نتیجه گیری: مطالعات انجام شده گواه آن است که با توجه به نوظهور بودن رشته فن آوری اطلاعات سلامت در ایران، ساختار سازمانی شفاف و جایگاه شغلی مناسب برای این رشته در نظر گرفته نشده است و مطالعه حاضر می تواند به متولیان این رشته در این خصوص کمک نماید

هدف: نظریه در هر حوزه علمی از جمله علم اطلاعات و دانششناسی اهمیت ویژهای دارد. پژوهش حاضر درصدد مقایسه میزان استفاده از نظریه بین فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی و فصلنامه تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای می باشد. روش ها: پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای مقول ه ای از طریق وب سایت فصلنامه های کتابداری و اطلاع رسانی و تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی صورت گرفت. تمامی مقالات دو فصلنامه اعم از پژوهشی، مروری، کوتاه، نامه به سردبیر و. . . به ترتیب 404 و 340 فقره طی سال های 1397-1388 جامعه پژوهش تحقیق را تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی بود. جهت جستجوی اطلاعات از واژگان نظریه، مدل، الگو و پارادایم استفاده شد. هر مورد در هر مقاله تنها یک بار شمارش گردید. داده ها با نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شد نتایج: نتایج نشان داد که با وجود آنکه تعداد مقالات فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی از فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی 100 مقاله کمتر بود اما میزان استفاده آن از کلیدواژه های منتخب بیشتر بود. همچنین این تحقیق میانگین میزان استفاده از نظریه در فصلنامه های تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی و کتابداری و اطلاع رسانی را به ترتیب 37 و 45 درصد اعلام کرده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج نشریات حوزه کتابداری و بطور عام تمامی حوزه ها در انتخاب مقالات خود که به مقالاتی که به مفاهیم بنیادین علوم پرداخته اند، بهای بیشتری داده و در پذیرش آن ها این موضوع را مدنظر قرار دهند. استناد به نظریه و واژگان مشابه در مقالات محققین بایستی مدنظر باشد تا کمک شایانی به تکوین فلسفه علم کتابداری، پیشرفت، شناخت و توسعه آن بیانجامد.

هدف: در اواخر سال 2019 جهان با اپیدمی ویروس کووید 19 مواجه شد. از آنجا که حفظ کیفیت مراقبت از اولویت های نظام سلامت می باشد، هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت کیفیت مراقبت عمومی ارائه شده به بیماران قبل و بعد از اختصاص بخش ها به بیماران کووید 19 بود. روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی در اورژانس و بخش های عفونی و غیرعفونی بیمارستان امام رضا مشهد انجام شد. ابزار پژوهش چک لیستی بود که براساس سنجه های اعتباربخشی ملی تدوین و روایی آن توسط 10 نفر از متخصصان به روش کمی تائید گردید. داده های مربوط به ارزیابی های انجام شده دو ماه قبل و دو ماه بعد از اختصاص این بخش ها به بیماران کووید 19 گردآوری، وارد نرم افزار SPSS شده و با آزمون کای دو تحلیل شد. نتایج: به طورکلی امتیاز کیفیت مراقبت عمومی بعد از بحران در بخش های اورژانس و غیرعفونی، کاهش معناداری نسبت به قبل از آن داشت. در بخش اورژانس، نصب اتیکیت شناسایی و در بخش های غیرعفونی، رعایت استاندارد مرتبط با پیشگیری از زخم فشاری و مهار فیزیکی کاهش معناداری نسبت به قبل از بحران کرونا داشتند. رعایت استاندارد مرتبط با تحویل و تحول بیمار در بخش های عفونی و غیرعفونی نسبت به قبل کاهش داشته است. در مورد سایر استانداردها تفاوت معناداری بین قبل و بعد از کرونا مشاهده نشد. نتیجه گیری: توصیه می شود عوامل مؤثر بر کاهش رعایت استانداردهای مراقبت در بخش های اختصاص یافته به کرونا شناسایی و راهکارهای مناسب در شرایط بحران اپیدمی در نظر گرفته شود.

هدف: وب سایت های مراکز آموزشی نقش مهمی در فراهم آوردن اطلاعات برای دانشجویان فعلی، آینده و فارغ التحصیلان و اعضای هیات علمی ایفا می کنند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مداخله شاخص های آموزشی بر وب سایت دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بود. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد) است که جامعه پژوهش آن وب سایت 7 دانشکده تابعه دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان می باشد. بررسی وب سایت ها با استفاده از چک لیست محقق ساخته از نظر وجود یا عدم وجود متغیرها و شاخص های تدوین شده برگرفته از شاخص های تبیین شده در رتبه بندی آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی و استانداردهای اعتباربخشی مؤسسات آموزشی (از بسته های طرح تحول در آموزش) انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آمارهای توصیفی (میانگین) و آزمون تی زوجی تجزیه وتحلیل شدند. نتایج: براساس نتایج این پژوهش اختلاف معناداری بین میانگین نمره قبل و پس از مداخله در ساختار و همچنین شناسه سازمانی وب سایت دانشکده پرستاری و مامایی وجود داشت. همچنین بین میانگین نمره در محتوای وب سایت دانشکده پزشکی و بین میانگین نمره در درج نحوه ارتباط در وب سایت دانشکده های پزشکی، پرستاری و مامایی و داروسازی و علوم دارویی وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت وب سایت ها مسئولین ذی ربط باید سیاست ها و برنامه ریزی های دقیق و نظارت منظم بر وب سایت داشته باشند تا از نظر کمی و کیفی توسعه یابند.

هدف: با توجه به اهمیت سطح سواد سلامت افراد در ارتقای سلامت جامعه، این مطالعه به ارزیابی مطالعات انجام شده در خصوص سواد سلامت در ایران و ارائه تحلیل های محتوایی این حوزه می پردازد. منابع اطلاعات یا داده ها: «بانک مقالات پزشکی ایران» بنابر نیاز جامعه پژوهش پزشکی کشور در سال 1394راه اندازی شد. این بانک یک موتور جست وجوی مقالات منتشر شده در مجلات پزشکی ایران است. روش های انتخاب برای مطالعه: کلیدواژه های «سواد سلامت»، «سواد اطلاعات سلامت» و «سواد بهداشتی» در عنوان یا کلمات کلیدی مقالات جستجو شد. تا زمان گردآوری داده ها (30 بهمن 1398)، تعداد 72 مقاله در این پایگاه اطلاعاتی نمایه شده بود. متن کامل مقاله ها مطالعه و به لحاظ نمونه مورد مطالعه، مکان انجام پژوهش، روش انجام پژوهش، ابزار مورد استفاده و موضوع پژوهش مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. ترکیب مطالب و نتایج: پرسشنامه های سنجش سواد سلامت عملکردی بزرگسالان و سنجش سواد سلامت بزرگسالان از جمله مهم ترین ابزارهای سنجش سواد سلامت بود. جامعه مورد پژوهش در این مطالعات شامل بیماران دیابتی، سالمندان، بیماران مختلف، دانش آموزان و دانشجویان بودند. نتایج حاکی از آن است که موضوع های مورد بحث در رابطه با سواد سلامت پیرامون پنج حوزه موضوعی کلی «ابزار سنجش سواد سلامت، سنجش سطح سواد سلامت بیماران و مردم، عوامل مؤثر بر سطح سواد سلامت و آموزش و ارتباط با بیمار» تقسیم بندی شد. نتیجه گیری: به منظور موفقیت در پروژه های مرتبط با سواد سلامت، نگاه به ابعاد متفاوت آن و برنامه ریزی در آن زمینه ها بسیار مثمر ثمر خواهد بود و پژوهش هایی نظیر پژوهش حاضر می توانند دیدی همه جانبه به منظور برنامه ریزی بلندمدت برای ارائه پژوهش هایی کاربردی تر و سودمندتر ارائه نماید.

هدف: امروزه ارزیابی سیستم های اطلاعاتی از سمت موضوعات فنی به سمت موضوعات انسانی و سازمانی متمرکز شده اند. برای ارزیابی روابط متقابل بین این سه بعد در سیستم های سلامت، چارچوب ارزیابی همسویی انسان، سازمان و فناوری در سال 2006 پیشنهاد گردید. بنابراین این پژوهش با هدف شناسایی معیارهای دقیق ارزیابی سیستم ها براساس این مدل انجام گردید. منابع اطلاعات یا داده ها: در حوزه معیارهای ارزیابی سیستم های اطلاعات سلامت با چارچوب ارزیابی همسویی انسان، سازمان و فناوری از سال 2006 الی 2019 مقالات در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Scopus و پایگاه های اطلاعاتی فارسی بانک اطلاعات نشریات کشور (مگ ایران)، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ایران و ایرانداک مورد جستجو قرار گرفت. روش های انتخابی برای مطالعه: مقالات استخراج شده به روش تحلیل محتوی آنالیز گردید. از 1062 مقاله به دست آمده، مقالات تکراری حذف و با بررسی عنوان، چکیده و متن مقاله موارد غیر مرتبط نیز حذف گردید. در نهایت تعداد 18 مقاله مرتبط و دارای متن کامل مورد استفاده قرار گرفت. ترکیب مطالب و نتایج: معیارهای سیستم های اطلاعات سلامت حاصل از بررسی مطالعات براساس چارچوب ارزیابی همسویی انسان، سازمان و فناوری شامل 130 معیار ارزیابی در چهار بعد فنی (51 معیار)، سازمانی (36 معیار)، انسانی (33 معیار) و سود خالص (10 معیار) بود. نتیجه گیری: در این پژوهش سعی شد که نگاه کاربردی و جامع به ارزیابی سیستم های اطلاعات سلامت با استفاده از مدل ارزیابی همسویی انسان، سازمان و فناوری فراهم گردد. این مدل قابلیت استفاده برای کلیه سیستم های اطلاعات سلامت را دارا می باشد. نتایج این مرور می تواند برای سیاست گذاران در حوزه فناوری اطلاعات در شناسایی معیارهای ارزیابی سیستم های اطلاعات سلامت به طورکلی مفید باشد.