آرشیو توانبخشی (توانبخشی)
سال:1393 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:13

پدیده معلولیت سابقه ای به قدمت تاریخ بشری دارد و همچنان که تحقیقات باستان شناسان نشان می دهد، ناهنجاری های اسکلتی از عهدهای بسیار دیرین وجود داشته است. در حال حاضر، بر طبق آمارهای موجود حدود 13 میلیون معلول با معلولیت های مختلف جسمی و ذهنی در کشور وجود دارد که با توجه به جمعیت کل کشور، تعداد بالایی را شامل می شوند. معلولیت به غیر از محدودیت ها و مشکلاتی که از نظر کارکردی برای فرد معلول ایجاد می کند، سبب تاثیرات سوء روان شناختی در اثر تعاملات اجتماعی بر شخصیت افراد معلول شده است که در این بین نگرش افراد جامعه به معلولیت نقش تعیین کننده ای دارد. دیدگاهی که عموم جامعه نسبت به معلولیت دارند همراه با ترحم و دلسوزی، تمسخر یا حتی تنفر است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش بازداری پاسخ بر حافظه فعال دانش آموزان پسر با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. 40 پسر با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی 8 تا 10 ساله با روش نمونه گیری در دسترس از مدارس شهرستان ورامین و قرچک انتخاب و به طور مساوی در یکی از دو گروه آزمایش و گروه کنترل (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی، در 10 جلسه آموزش (هفته ای 2 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه ) شرکت کردند در حالی که گروه کنترل در این جلسات شرکت نکرد. دانش آموزان با استفاده از آزمون حافظه فعال کورنولدی مورد ارزیابی قرار گرفتند و داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس با به کارگیری نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش بازداری پاسخ بر حافظه فعال دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی اثر مثبت و معناداری داشته است (P<0.001).نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که برنامه آموزشی بازداری پاسخ سبب بهبود حافظه فعال دانش آموزان پسر با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی شده است. پیشنهاد می شود که متخصصان با طراحی و اجرای برنامه آموزشی بازداری پاسخ، حافظه فعال دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی را ارتقاء بخشند.

هدف: هدف از این پژوهش مقایسه تاثیر تمرینات سنتی و تمرینات با حمایت وزن (BWSTT) بر عملکرد حسی- حرکتی در افراد پاراپلژی است.روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بوده و عداد 17 نفر ضایعه نخاعی پاراپلژی (ASIA B, C)، سن 32.53±1.793 سال، قد 175.71±1.658 سانتیمتر، وزن 71.59±2.442 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 23.18± 0.828 (BMI) کیلوگرم بر مترمربع به طور دسترس و داوطلبانه به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. این آزمودنی ها بر اساس شاخص نقص انجمن ضایعه نخاعی (AIS) به گروه تمرین (N=10) BWSTT و گروه تمرین سنتی (N=7) تقسیم شدند. آزمودنی ها در یک دوره 12 هفته ای، 4 جلسه 60 دقیقه ای در هفته شرکت کردند. تمرینات BWST شامل 15 دقیقه گرم کردن روی دوچرخه ثابت و سپس 45 دقیقه تمرین با 50% وزن بدن روی دستگاه نوارگردان و در آخر 10 دقیقه تمرینات سرد کردن بود و در هر هفته 10% به وزن تحمل شده اضافه می شد. تمرینات سنتی شامل یک زمان 15 دقیقه ای گرم کردن روی دوچرخه ثابت و 45 دقیقه تمرینات کششی حس عمقی، انجام حرکات در دامنه حرکتی کامل و 10 دقیقه سرد کردن بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی مستقل جهت بررسی تغییرات بین گروه ها استفاده شد.یافته ها: تحلیل نتایج این تحقیق نشان داد که گروه تمرینی با حمایت وزن در مقایسه با گزوه تمرینات سنتی در متغیرهای نمره حسی حساس به سوزن (P=0.002)، نمره حسی حساس به لمس (P=0.002)، عملکرد حرکتی (P=0.000)، آزمون شاخص راه رفتن (P=0.002)، آزمون راه رفتن 6 دقیقه ای (P=0.001) و 10 متر (P=0.001) عملکرد بهتری داشت.نتیجه گیری: تمرینات BWSTT در مقایسه با تمرینات سنتی و رایج می تواند در روند بهبود حس و حرکت و نیز کمیت و کیفیت راه رفتن افراد پاراپلژی موثرتر است.

هدف: پژوهش حاضر بررسی فضای آموزشی کودکان دارای نیازهای آموزشی ویژه با توجه به ورود آنها به مدارس عادی بود.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی از یک پرسشنامه محقق ساخته، مشتمل بر 6 حیطه و هر حیطه دارای تعدادی سوال در زمینه مربوطه بود، پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. محتوای پرسشنامه را استانداردهای فضای آموزشی برگرفته از استانداردهای موجود در کشورهای آمریکا و ژاپن و همچنین استانداردهای موجود در سازمان آموزش و پرورش استثنایی ایران تشکیل داد. هر سوال از سه بخش مطابق استاندارد، خارج از استاندارد و وجود ندارد تشکیل می شد.یافته ها: 19 مدرسه ابتدایی از 11 منطقه تهران که دانش آموزان با نیازهای ویژه در کنار دانش آموزان عادی مشغول به تحصیل بودند مورد بررسی قرار گرفتند. منطقه چهار با 26.3 درصد بیشترین تعداد مدارس را دارا بود. 57.9 درصد مدارس پسرانه و 5.3 درصد مدارس دوگانه بود و مابقی دخترانه بود. نتایج نشان می دهد که مدارسی که به منظور حضور دانش آموزان با نیازهای ویژه مشخص گردید از استانداردهای فضای آموزشی کافی درباره ورودی و خروجی های مدرسه، شرایط فیزیکی کلاس ها، پله ها، سطح شیبدار، سرویس بهداشتی و در نهایت تدارکات ویژه برای دانش آموزان برخوردار نبودند.نتیجه گیری: به منظور تقویت طرح آموزش فراگیر می بایست مدارس به لحاظ فضای آموزشی مورد تجدید نظر قرار گیرد و در مدارس ساخته شده نیز بازنگری صورت پذیرد.

هدف: هدف پژوهش، تخمین نیاز دانش آموزان نوجوان کم شنوا و ناشنوای شهر اهواز به وسایل تکنولوژی کمک توانبخشی بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، وسایل کمک توانبخشی موجود برای افراد کم شنوا- ناشنوا بر اساس کاربرد در شش گروه طبقه بندی شد. از نمونه گیری طبقه بندی شده برای انتخاب 72 دانش آموز نوجوان کم شنوا- ناشنوای مدارس عادی و استثنایی و والدین اپشان استفاده شد. پس از کسب رضایت با دانش آموزان مصاحبه حضوری در مدرسه و با والدین مصاحبه تلفنی انجام شد. ابتدا از مشکلات دانش آموزان در شش عملکرد که برای آنها وسایل کمکی است، سوال شد. آنگاه وسایل کمکی با ارائه تصویر توضیح داده شد و از مشارکت کنندگان در مورد آگاهی از وجود هر وسپله، داشتن وسیله، نیاز به آن و اولویت تامین نیاز پرسیده شد. برای توصیف و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده شد.یافته ها: هر چند 69 نفر (%96) از سمعک استفاده می کردند؛ 44 نفر (%61) در استفاده از تلویزیون، 66 نفر (%92) در استفاده از ساعت های زنگ دار، 24 نفر (%33) در شنیدن صدای زنگ در و تلفن، 63 نفر (%88) در مکالمه تلفنی، 14 نفر (%19) در گفت و شنود حضوری، و 46 نفر (%63.89) در مشارکت در کلاس درس دچار محدودیت بودند. تقریبا هیچ یک از شرکت کنندگان وسایل کمکی شنوایی مورد اشاره را نمی شناختند. پس از آگاه سازی از وجود وسایل کمکی، اعلام نیاز ایشان به هر یک از انواع وسایل معرفی شده بین 2 نفر (%3) تا 69 نفر (%96) بود.نتیجه گیری: آگاه سازی گسترده نوجوانان دچار کم شنوایی- ناشنوایی از وجود وسایل تکنولوژی کمکی ضروری است. از یافته های حاصل از این پژوهش می توان در تدوین برنامه تامین وسایل کمکی برای نوجوانان سود برد.

هدف: رشد مهارت های حرکتی ظریف و درشت، یکی از موضوعات مهم در رشد مهارت های حرکتی بنیادی در سال های اولیه زندگی است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مهارت های حرکتی ظریف و درشت و بررسی ارتباط بین برخی شاخص های پیکرسنجی و عوامل محیطی با رشد مهارت های حرکتی ظریف و درشت در کودکان 3 تا 6 ساله حاضر در مهد کودک های شمال شهر تهران در سال 1392 بود.روش بررسی: جامعه مورد مطالعه مهدهای کودک منطقه 1 و 2 تهران بود و چهار مهدکودک به روش در دسترس انتخاب شد و به شکل داوطلبنامه تعداد 206 کودک دختر و پسر مورد مطالعه قرار گرفتد. اطلاعات از طریق پرسشنامه اطلاعات خانواده و آزمون رشد دنور-2 جمع آوری شد.یافته ها: به طور میانگین 56.06 درصد از کودکان در مهارت های درشت و 77.56 درصد در مهارت های ظریف عملکرد طبیعی و پیشرفته داشتند. اما 23.86 درصد در مهارت های درشت و 14.9 درصد در مهارت های ظریف در معرض احتیاط، 12.83 درصد در مهارت های درشت و 7.56 درصد در مهارت های ظریف دچار تاخیر رشدی بودند. بین دور سینه و دور شکم با جفت پا پریدن و بین دور شکم با شوت زرن با پا ارتباط منفی و معنی دار وجود داشت. ضمن اینکه بین طول بالاتنه و پهنای لگن با لی لی کردن و بین طول بازو و پهنای شانه با مهارت پرتاب از بالای شانه ارتباط مثبت و معنی داری مشاهده شد. ارتباط مثبت و معنی داری بین مدت زمان خواب روزانه با عملکرد شوت زدن با پا وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: تعداد قابل توجهی از کودکان شرکت کننده در تحقیق حاضر در مهارت های حرکتی درشت ضعف داشتند، لذا تقویت و بهبود این مهارت ها نیاز به توجه و برنامه ریزی خاص دارد.

هدف: ارتوز (KAFO) Knee- Ankle Foot Orthosis متداول ترین ارتوز مورد استفاده در افراد مبتلا به سندروم پس از پولیو (PPS) Post Polio Syndrome است. در ایران مرسوم ترین KAFO های مورد استفاده طرح های فلزی است که در عین موثر بودن، مشکلاتی در هنگام استفاده از آنها گزارش شده است.، هدف از مطالعه حاضر، بررسی تاثیر تغییر دامنه حرکتی مفصل مچ پا در KAFO فلزی بر تعادل در بیماران مبتلا به سندرم پس از پولیو است.روش بررسی: در مجموع 22 فرد مبتلا به PPS در گروه سنی 37 تا 50 سال از افراد مراجعه کننده به مرکز جامع توانبخشی هلال احمر در این مطالعه شرکت کردند. جمع آوری داده ها با استفاده از دستگاه نروکام (مدل 8.0.3 ) با مدت زمان پیگیری دو هفته برای هر فرد تحت دو حالت پوشیدن KAFO متداول و KAFO با زاویه مچ پای افزایش یافته انجام شد.یافته ها: میزان حداکثر جابجایی مرکز ثقل به سمت خلف (P<0.002) و میزان سرعت جابه جایی به سمت خلف (p<0.018) هنگام پوشیدن KAFO با زاویه مچ پای افزایش یافته، به طور معناداری بیشتر بود. میزان نوسان مرکز ثقل در زمان بلند شدن از روی صندلی هنگام پوشیدن KAFO با زاویه مچ پای افزایش یافته به طور معناداری کمتر بود (P<0.002). اما در دیگر پارامترهای در نظر گرفته شده تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر طبق نتایج تغییر زاویه مفصل مچ پای ارتوزی در KAFO باعث بهبود برخی از شاخص های مرتبط با ثبات پاسچرال در افراد مبتلا به PPS می شود.

هدف: صافی کف پای انعطاف پذیر از شایع ترین بیماری های اندام تحتانی در بزرگسالان شمرده می شود که به دلیل قرار گرفتن ساختارهای پا در راستای نامناسب باعث درد و عوارض در مفاصل بالاتر و بافت نرم می شود.هدف از انجام این مطالعه بررسی تغییرات راستای پا در افراد دارای صافی کف پای انعطاف پذیرتحت عنوان پاسخ استاتیک پا به یک نوع کفی پیش ساخته است.روش بررسی: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی قبل و بعد بوده و جامعه در دسترس شامل 32 دختر مبتلا به صافی انعطاف پذیر با محدوده سنی 18- 28 سال بودندکه برای اندازه گیری تغییرات از دستگاه لیزر استفاده شده است. زاویه خلف پا با بررسی زاویه والگوس پاشنه و زاویه قدام پا با بررسی زاویه ساق و بخش جلوی پا، در حالت پای برهنه و با کفی دیواره بلند داخلی مورد ارزیابی قرار گرفته است.نرم افزار مورد استفاده spss بوده و از آزمون تی زوجی جهت تحلیل داده ها استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که استفاده از کفی سبب کاهش معنادار زاویه خط قدامی وخط خلفی می شود (P=0.003). به طور میانگین باکفی دیواره بلند داخلی 3.72 درجه کاهش در زاویه قدامی پا و 4 درجه کاهش در زاویه پاشنه مشاهده شد (P=0.001).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کفی دیواره بلند داخلی می تواند راستای پا را به وضعیت نرمال نزدیک نماید. بدین معنا که انحراف بوجود آمده در راستای خلف و بخش جلوی پا را تصحیح کند. ضمنا خط NAS علاوه بر نشان دادن تغییرات راستای جلوی پا، حاکی از تاثیر ارتز بر این بخش بوده است.

هدف: بخش اعظمی از زندگی ما صرف تعامل گفتاری با دیگران می شود. بنابراین شکست و موفقیت در این روابط بر پیشرفت و تعالی ما به عنوان یک موجود اجتماعی تاثیری عمیق دارد. از آنجا که پدیده لکنت، بسیار پیچیده و چند بعدی است، مطالعه آن در محیطی غیرطبیعی و تجربی بسیار دشوار است. هدف از این مطالعه نشان دادن نقش حضور دیگران از دیدگاه افراد مبتلا به لکنت می باشد.روش بررسی: این پژوهش به شیوه کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. 21 فرد بزرگسال مبتلا به لکنت گفتار به صورت هدفمند انتخاب شدند و به روش بحث گروهی متمرکز مورد مصاحبه قرار گرفتند. گفته های مصاحبه شوندگان در طول تمام جلسات ضبط و توصیف کلامی شرکت کنندگان به طور کامل نوشته شد. مضمون های حاصل از تجربه افراد دارای لکنت نسبت به زندگی توام با لکنت بدست آمد. در آخرین مرحله با استفاده از روش ون مانن، اطلاعات به دست آمده طبقه بندی گردید و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفت.یافته ها: در بررسی حاضر، نقش دیگران در تجربه افراد مبتلا به لکنت در مضمونی به نام «حضور دیگران» قرار گرفت. از گفته های مشارکت کنندگان 10 زیرمضمون پدیدار گشت که عبارت اند از: 1- احساس تحقیر شدن توسط دیگران، 2- تلاش برای جلب رضایت دیگران در گفت وگو، 3- میزان شناخت دیگران از لکنت، 4- جنسیت دیگران، 5- مورد تمسخر قرار گرفتن توسط دیگران، 6- ترحم دیگران، 7- تکمیل صحبت توسط دیگران، 8- کم تحملی و کم توجهی دیگران، 9- موقعیت و مقام دیگران و 10- میزان آشنایی با دیگران.نتیجه گیری: لکنت همراه با آشفتگی های گفتاری، مکث های هنگام برقراری ارتباط و رفتارهای تقلاگونه است که در افراد دارای لکنت تحت تاثیر طرف مقابل یا شرکای ارتباطی تشدید می شود. نحوه برخورد دیگران با فرد دارای لکنت بسیار مهم است. حضور دیگران در نگرش فرد مبتلا، به لکنت خود تاثیر بسزایی دارد که در این میان آموزگاران، همشاگردی ها و اعضای خانواده بیشترین نقش را برخوردار می باشند.