پژوهش های مدیریت در ایران
سال:1397 | دوره:22 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

در دنیای کسب و کار رقابتی امروزه توانایی شناسایی مشتری های سودآور و به دست آوردن وفاداری بلندمدت آن ها از اهمیت ویژه ایی برخوردار است. محاسبه ارزش طول عمر مشتریان یک سازمان یکی از مباحث کلیدی در مطالعات مدیریت ارتباط با مشتری بوده و تخصیص بودجه های بازاریابی با استفاده از این شاخص صورت می گیرد. یکی از چالش های مهم در این حوزه تخمین ارزش طول عمر مشتریان سازمان به گونه ایی است که این تخمین از دقت بالایی برخوردار باشد و امکان تغییر رفتار مشتریان در طول زمان را نیز در محاسبات مربوطه لحاظ نماید. مدل های زنجیره مارکف این امکان را فراهم می سازند، اما کاستی هایی نیز در مدل های استفاده شده دیده می شود. مدل های زنجیره مارکف پیشنهادی در ادبیات موضوع، ماتریس احتمال انتقال وضعیت را با استفاده از کل داده های بازه زمانی مورد بررسی تخمین می زنند که با این روش احتمال تغییر رفتار مشتری نادیده گرفته می شود که ممکن است در برش های زمانی کوچک تر رخ دهد. مقاله سعی در نشان دادن این خلا تحقیقاتی با استفاده از داده های شرکت ایساکو است. نتایج نشان می دهد که استفاده از یک ماتریس احتمال گذار زنجیره مارکف که از مجموع داده های بازه زمانی مورد بررسی حاصل می شود، به خوبی بیانگر شرایط دنیای واقعی نبوده و منجر به خطا در انجام محاسبات می شود. به علاوه تجمیع تمام داده ها در تخمین این ماتریس امکان بررسی تغییرات رخ داده در طول بازه زمانی مورد بررسی و امکان تحقیق در شناسایی دلایل بالقوه رخ دادن این تغییرات رفتاری مشتریان را از محقق خواهد گرفت.

مدیران سازمان ها برای موفقیت در محیط پرتلاطم کنونی نیازمند اتخاذ تصمیم های راهبردی جهت اجرای انتقال دانش هستند؛ بدین منظور هدف این پژوهش بررسی نقش تعدیل گری یادگیری زدایی در ارتباط بین سازگاری دانش جدید و انتقال دانش است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر رویکرد و ماهیت علی-معلولی، از نظر روش گرد آوری داده کمی، با رویکرد توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان شاغل در شرکت بسپار استان اصفهان به تعداد 57 نفر است. فرضیات این پژوهش با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت؛ نتایج نشان داد سازگاری دانش جدید بر انتقال دانش و ابعاد آن (به جز بعد عدم پذیرش) تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین یادگیری زدایی اثر تعدیل گری مثبتی در ارتباط بین سازگاری دانش جدید و انتقال دانش دارد.

پروژه های ساخت و ساز به دلیل غیرقابل پیش بینی بودن فرآیند، عملیات و محدودیت منابع یکی از پیچیده ترین انواع پروژه است که نقش مدیر پروژه برای موفقیت پروژه های ساخت و ساز حیاتی است. از این رو حوزه انتخاب مدیر پروژه ساخت و ساز از اهمیت برخوردار است. از طرفی انتخاب سیستماتیک و نظام مند مدیر پروژه ضروری است. در پژوهش های گذشته به موضوع نظام مند بودن توجه نشده است و بیشتر نظرات شخصی و سلیقه ای خبرگان برای انتخاب مدیر پروژه ملاک قرار گرفته شده است. در همین راستا برای رفع این خلاءء پژوهشی، پژوهشی برای انتخاب مدیر پروژه ساخت و ساز بر مبنای مدل شایستگی انجام گرفت. در ابتدا با مقایسه استانداردهای شایستگی مدیریت پروژه، استاندارد مدیریت پروژه استرالیا به عنوان مناسب ترین مدل انتخاب گردید. سپس با توزیع پرسش نامه به خبرگان تیم تصمیم گیری و بهره گیری از روش سوآرا، معیارها و زیرمعیارها وزن دهی شدند. نتایج نشان داد که زیر معیارهای توانایی رهبری، انجام کارها و مدیریت تغییر محیط به ترتیب به عنوان زیرمعیارهای مهم شناسایی شدند، سپس با بهره گیری از روش واسپاس گزینه های مدیریت پروژه رتبه بندی شدند.

سیستم حکمرانی در پروژه های بزرگ مقیاس که به منظور اجرای آن شرکت های متنوعی تحت عنوان قرارداد مشارکت حضور پیدا می کنند می تواند بر عملکرد مشارکت و در نهایت عملکرد پروژه تاثیرگذار باشد. مطابق با مرور نقادانه ادبیات موضوع در این زمینه و دستیابی به شکاف تحقیقاتی مشخص گردید که داشتن سیستم حکمرانی مناسب یکی از عوامل کلیدی تاثیرگذار بر موفقیت است. هدف این پژوهش درک عمیق از تاثیرگذاری حکمرانی بر پروژه های بزرگ مقیاس چندسازمانه مشارکت مدنی است. با استفاده از روش تحقیق کیفی و اکتشافی، شش مشارکت بالادستی پارس جنوبی مورد مطالعه قرار گرفت و از گراندد تئوری به منظور تحلیل داده ها و یافتن روابط میان آن ها استفاده شد. در اولین گام، مولفه های حکمرانی موجود و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی گردید و پیامدهای حکمرانی موجود مشخص شد؛ سپس مولفه های حکمرانی مطلوب با تکرار مصاحبه میان جامعه تحقیق و شناسایی شرایط بهبود ارائه گردید و در انتها مدل حکمرانی موثر بر عملکرد با پیامدهای معیارهای حکمرانی مطلوب و رعایت منافع ذی نفعان طراحی گشت.

رقابت همکارانه که از تلفیق دو استراتژی رقابت و همکاری منتج می شود، نوع جدیدی از روابط بین سازمانی است که می تواند به وضعیتی برد-برد منتهی شود. در مقاله حاضر سعی شده است تا با استفاده از روش پژوهشی نظریه زمینه ای و استفاده از نظر خبرگان صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات، به یک مدل مفهومی از استراتژی رقابت همکارانه در این صنعت دست یابیم. بدین ترتیب با اتخاذ یک روش پژوهشی کیفی با ماهیت بنیادی و پس از انجام مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته با خبرگان این صنعت و انجام تحلیل های مرتبط با کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نظریه زمینه ای، ضمن شناسایی گرایش به استراتژی رقابت همکارانه به عنوان پدیده محوری، سایر ابعاد مدل مفهومی شامل شرایط علی، مداخله گر و زمینه ای و نیز کنش ها، واکنش ها و پیامدهای رقابت همکارانه در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات شناسایی شد. در انتها اجزای شناسایی شده برای مدل مفهومی با موارد مطرح شده در پیشینه تحقیق مقایسه تطبیقی و جمع بندی شده است.

انعطاف پذیری، سرعت تغییر و نوآوری از جمله ویژگی های شرکت های موفق در زمان موثر است. شرکت های فعلی به منظور بقا حتی برای یک دهه باید پیوسته تغییر کنند، اما تغییر به تنهایی کافی نیست. تغییر باید مبتنی بر گردآوری داده های مناسب از محیط خارجی و داخلی و تبدیل آن ها به دانش باشد. مهارت های مدیریت دانش فردی از جمله مهارت ها و توانمندی های ضروری مدیران در شرکت های دانش بنیان است؛ بنابراین هدف این مقاله بررسی تاثیر مدیریت دانش شخصی بر فرهنگ و عملکرد نوآورانه در شرکت های دانش بنیان فعال در شهر سنندج در سال 1396 است. پژوهش حاضر از نگر روش شناسی از نوع پیمایشی-کاربردی و مبتنی بر روش های توصیفی-زمینه یابی است. داده های مورد نیاز از طریق ترکیب و تجمیع چندین پرسش نامه استاندارد با در نظر گرفتن اصلاحات صوری گردآوری شده است. اعتبار محتوای عوامل احصا شده با نظر خبرگان و سپس اعتبار سازه آزمون با استفاده از روش های تحلیل عاملی تایید شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج بیان گر تایید تمامی فرضیه های پژوهش و تاثیر مثبت و معنی دار مدیریت دانش شخصی بر فرهنگ نوآورانه و عملکرد نوآورانه در مدل پژوهش است. در پایان نیز پیشنهادهایی در ارتباط با متغیرهای پژوهش ارائه شده است.

تحصیلات و به طور خاص تجربه کاری صرفا نوعی شایستگی است و زمانی ارزشمند است که منشا شکل گیری پدیده ای بنام ظرفیت در افراد شود که چنین ظرفیتی خود منشا عملکرد کاری خواهد بود. در بسته شایستگی های لازم برای احراز پست های مدیریتی عالی سازمانی و ملی در بخش دولتی تجربه کاری یکی از معیارهای بسیار کلیدی محسوب می شود، زیرا به نظر می رسد تجربه کاری جوهره خطا-آزمایشی تصمیم های مدیران را کاهش می دهد. اگرچه مطالعات متعددی به تبیین نقش تجربه کاری در ارتقا عملکرد کاری پرداخته اند، ولی کمتر مطالعه ای به پیامدهای منفی اتکا بیش از حد به تجربه کاری در انتخاب مدیران در بخش دولتی پرداخته است. هدف غایی این مطالعه تحلیل تجربه کاری براساس مدل شایستگی-ظرفیت-عملکرد و واکاوی تبعات منفی تجربه زدگی در انتخاب مدیران دولتی سازمانی و ملی است؛ بنابراین تبعات نگرشی، گفتاری و رفتاری اتکا افراطی به تجربه کاری به عنوان ملاک اصلی انتخاب و انتصاب مدیران را مورد بحث قرار می دهد. دلالت های تحلیل های این نوشته در طراحی دستگاه انتخاب و انتصاب مدیران در بخش دولتی و همین طور خصوصی می تواند مفید باشد.

امروزه گسترش رقابت و افزایش پیچیدگی های محیطی گوناگون و تاثیرگذار بر فعالیت های کسب و کار به شکل فزاینده ای، قابل مشاهده است. بر این اساس به کارگیری مدل های مناسب کسب و کار برای تعیین نحوه عملکرد مطلوب فعالیت های سازمان تحت شرایط رقابتی و پیچیده یادشده از اهمیت بالایی برای مدیران برخوردار گردیده است؛ بنابراین شناسایی مدل های گوناگون کسب و کار و آشنایی با ویژگی های اصلی آن ها ضروری است. در این مطالعه تلاش گردیده است تا از طریق به کارگیری رویکرد تحلیل محتوای کمی با مرور و بررسی مطالعات گوناگون تاکنون انجام شده در حوزه کسب و کار در بازه زمانی سال های 1990 تا 2017 ضمن شناسایی و استخراج مدل های مختلف کسب و کار تحت مقوله های اصلی مطالعه و شرح ویژگی های آن ها به شناسایی عوامل مورد توجه در طراحی و پیاده سازی هر یک از مدل ها تحت مقوله های فرعی بپردازد. با انجام این تحقیق ضمن پاسخ به پرسش های گوناگون در حوزه کسب و کار، روند مطالعات تاکنون انجام گرفته در این خصوص، جدیدترین و مهم ترین مدل ها و همچنین مهم ترین عوامل مورد توجه در طراحی و پیاده سازی آن ها در قالب نتایج اصلی مطالعه معرفی و ارائه گردیده است. با این امید که نقشی موثر در کمک به مدیران سازمان ها و صنایع کشور جهت پیاده سازی یا بهبود مدل های کسب و کار ایفا نماید.

در سال های اخیر در جامعه پویایی شناسی سیستم ها توجه به رویکردهای کیفی افزایش یافته است. یکی از روش های استخراج مدل های پویایی شناسی سیستم ها که در رویکرد کیفی استفاده فراوانی از آن شده است روش مدل سازی گروهی است که در این روش مشتریان در فرایند مدل سازی مشارکت داده می شوند. تاکنون مطالعه سیستماتیک زیادی برای ارزیابی اثربخشی مدل سازی گروهی صورت نگرفته است. ارزیابی سیستماتیک این روش به دلایل درک اثرات این روش بر مشتری ها و سازمان های هدف و بهبود اثربخشی فرایند مدل سازی گروهی اهمیت دارد. در این مقاله به ارزیابی مدل سازی گروهی که در فرایند طراحی پارک فناوری هوایی مورد استفاده قرار گرفت توسط پرسش نامه ایی که توسط مشارکت کنندگان بعد از جلسات مدل سازی تکمیل شد پرداخته ایم. نتایج حاصل از این پرسش نامه بیانگر این بود که مشارکت کنندگان به کارایی، اهمیت و مفید بودن این جلسات اذعان کردند، همچنین در مورد نحوه برگزاری جلسات، وجود بحث های باز، تسهیل گر بیرونی و برگزاری جلسات به صورت گروهی، استفاده از نمودارهای علت و معلولی، استفاده از تصاویر و نمودارهای گرافیکی جهت تجسم سازی، برگزاری جلسات بیرون از محیط اداری، استفاده از کتاب کار و وجود دستورالعمل مشخص در جلسات به ترتیب دارای اهمیت است. مشارکت کنندگان ساختار غیررسمی را برای جلسات مفید دانسته اند.

بهره گیری از نظام بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در ایران آغاز شده است و سازمان های مختلف مدعی استقرار و پیاده سازی این نظام هستند. با این وجود میزان پیشرفت آن رضایت بخش نیست. از این رو به منظور ارزیابی میزان پیشرفت در آن و با بهره گیری از مدل بلوغ سازمان، مطالعات گوناگونی در طراحی الگوی سنجش بلوغ بودجه ریزی ارائه شده است. در این پژوهش با مرور مدل های مرجع بلوغ و همچنین دو مدل بلوغ بودجه ریزی بر مبنای عملکرد ارائه شده در ادبیات بودجه ریزی تلاش شده است مدل توسعه یافته بلوغ بودجه ریزی بر مبنای عملکرد با بیان نقاط ضعف مدل های اخیر ارائه شود. پس از مصاحبه با خبرگان بودجه ریزی در دستگاه های تصمیم گیر چون سازمان برنامه و بودجه کل کشور و دیوان محاسبات کل کشور و همچنین بهره گیری از ظرفیت نخبگی در دانشگاه ها چون تربیت مدرس، تهران، شهید بهشتی، الزهرا و. . . توجه به نتایج در مدل های بلوغ به عنوان خلاء نظری پیشینه بلوغ به ویژه بلوغ بودجه ریزی شناسایی گردید. بر این اساس مدل توسعه یافته بلوغ بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در دو بخش قابلیت ها و نتایج تعریف و برای ارزیابی و سنجش هر یک از این دو بخش درختواره ای از شاخص ها و زیرشاخص ها احصا و تعریف گردید. بهره گیری از مدل این تحقیق این امکان را فراهم می کند تا میزان پیشرف دستگاه ها و سازمان های مختلف در امر استقرار و پیاده سازی نظام بودجه ریزی بر مبنای عملکرد توسط شاخص های عملکردی مورد ارزیابی قرار گیرد.