پیاورد سلامت
سال:1399 | دوره:14 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: بررسی سازوکار مسیرهای لیپوژنز و آدیپوژنز به منظور مقابله با چاقی توجه محققان را به خود جلب کرده است. هدف این مطالعه بررسی بیان ژن FAS و ACC در تنظیم لیپوژنز و آدیپوژنز در هر دو بافت چربی احشایی افراد چاق و افراد با وزن نرمال است. روش بررسی: 40 نفر از مراجعه کنندگان به بیمارستان های لقمان، عرفان، سینا و امام خمینی(ره) در مطالعه وارد شدند که 19 نفر آز آن ها افراد چاق (BMI بیشتر یا برابر kg/m2 35 بر اساس کرایتریای WHO) تحت عمل جراحی بای پس و اسلیو و 20 نفر از آن ها افراد سالم (BMI kg/m2 18. 5 الی 24. 99 بر اساس کرایتریای WHO) تحت عمل جراحی الکتیو قرارگرفته بودند. همه شرکت کنندگان خانم های 20 تا 50 ساله غیر یایسه بودند. سنتز cDNA با استفاده از RNA استخراج شده از بافت های چربی احشایی و زیر جلدی صورت پذیرفت. با استفاده از روش Real-Time PCR میزان بیان ژن FAS و ACC در گروه های موردمطالعه بررسی گردید. داده های بیان ژن بر اساس ژن های کنترل داخلی β-Actin و GAPDH نرمال سازی شدند. یافته ها: در بافت چربی احشایی افراد چاق بیان ژن های FAS و ACC نسبت به افراد سالم افزایش نشان می داد. یافته های ما یک ارتباط مستقیم بین بیان ژن های FAS و ACC با شاخصه های چاقی را نشان داد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که چاقی با اختلال عملکرد FAS و ACC در لیپوژنز و آدیپوژنز در ارتباط است.

زمینه و هدف: توزیع عادلانه منابع بخش سلامت همواره یکی از چالش های اصلی این بخش بوده است. با توجه به نیازهای مراقبت سلامت، توزیع عادلانه پزشکان عامل تعیین کننده در سیاست های نظام سلامت است. مطالعه حاضر با هدف بررسی عدالت در توزیع پزشکان عمومی و متخصص در استان خوزستان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و مقطعی بود. داده های مربوط به جمعیت از طریق مرکزآمار ایران و تعداد پزشکان، از طریق معاونت های بهداشت، درمان و توسعه منابع انسانی، سازمان نظام پزشکی وسازمان مدیریت و برنامه ریزی استان در سال 1396 جمع آوری گردید. سپس با استفاده از شاخص های نسبت (در 1000 نفر جمعیت)، ضریب جینی و منحنی لورنز، عدالت در توزیع پزشکان بررسی شد. ضریب جینی و منحنی لورنز با استفاده از نرم افزار Excel استخراج شد. یافته ها: شهرستان های هندیجان (0/5) و هفتکل (0/49)بیشترین نسبت پزشک عمومی به جمعیت و خرمشهر (0/12) و بندر ماهشهر (0/11) کمترین نسبت را داشتند. بیشترین نسبت پزشک متخصص به جمعیت را شهرستان کارون با 0/75 وکمترین نسبت را باوی (0/04)، حمیدیه (0/05) و لالی (0/07) داشتند. ضریب جینی توزیع پزشک عمومی و متخصص در استان به ترتیب 0/19 و 0/33 به دست آمد. فاصله بین منحنی توزیع پزشکان عمومی و متخصص و خط برابری در منحنی لورنز، موید ضرایب مزبور می باشد. نتیجه گیری: نسبت پزشکان عمومی و متخصص به جمعیت در کل استان پایین است ولی توزیع پزشک عمومی و متخصص نسبتا عادلانه بوده است. سیاستگذاران و مدیران بخش سلامت استان بایستی به افزایش نسبت پزشک عمومی و متخصص به جمعیت در شهرستان های استان توجه ویژه داشته باشند.

زمینه و هدف: زمانی که سیستم های تصمیم یار بالینی ایجاد شوند، به کارگیری راه حل هایی که بتواند استفاده از این سیستم ها در مقیاس بزرگ را فراهم کند، منجر به کاهش تولید هزینه های ناشی از ایجاد، نگهداری و اشتراک گذاری آن ها از تولید سیستم های متعدد جلوگیری می شود. در سال های اخیر یکی از رویکردهایی که با این هدف به صورت ترکیبی با سیستم های تصمیم یار استفاده می شود، رویکرد معماری سرویس گراست. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش و اهمیت معماری سرویس گرا در ارایه معماری های مقیاس پذیر سیستم های تصمیم یار بالینی با تمرکز بر رویکردهای مختلف این معماری می باشد. روش بررسی: مقاله ی حاضر از نوع مقاله ی مروری ساده است. پایگاه های الکترونیکی کتابشناختی IEEE Explore، Science Direct، Springer، Web of Science و Scopus بررسی گردید. کلمات کلیدی«معماری سرویس گرا» و «سیستم تصمیم یار بالینی» به عنوان کلمات کلیدی اصلی همراه با اصطلاحات مرتبط برای جستجو در این پایگاه ها استفاده شد. یافته ها: رویکرد سیستم های تصمیم یار بالینی مبتنی بر معماری سرویس گرا مزایایی همچون تسهیل نگهداری دانش، کاهش هزینه و بهبود چابکی را به ارمغان می آورد. ارتباطات نقطه به نقطه، خط خدمات سازمانی، رجیستری خدمات، موتور راهنمای بالینی و موتور مبتنی بر قانون و service choreography and orchestration طرح های کلی معماری می باشند که در استفاده از سیستم های تصمیم یار بالینی مبتنی بر رویکرد معماری سرویس گرا مشهود هستند. نتیجه گیری: معماری سرویس گرا به عنوان یک راه حل بالقوه برای ارایه پلتفرم های مقیاس پذیر سیستم های تصمیم یار بالینی است.

زمینه و هدف: اختلالات نورولوژی، شرایطی است که ناشی از اختلال در بخشی از مغز یا سیستم عصبی باشد. افزایش شیوع این اختلالات و بار اقتصادی بالایی که بر جامعه تحمیل می کند، لزوم بازنگری در سیاست های اصلاح مراقبت های بهداشتی را بیش از پیش نمایان ساخته است. پژوهش حاضر با هدف محاسبه ی بهای تمام شده ی خدمات ارایه شده به بیماران نورولوژی اطفال درصدد است به کاهش هزینه ها کمک نماید. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه ی موردکاوی از نوع کمی است که به شیوه ی توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی به پیاده سازی مدل بهایابی بر مبنای فعالیت زمان گرای فازی (FTDABC) در درمان بیماران نورولوژی اطفال در سال 1395 پرداخته است. به منظور بررسی تفاوت معنی داری بهای تمام شده خدمات در مدل بهایابی FTDABC و سنتی از آزمون ناپارامتریک ویلکاکسون استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش، ضمن تایید معنی داری بهای تمام شده ی خدمات ارایه شده به بیماران به هر دو روش بهایابی، بهای تمام شده ی خدمات درمانی بیماران با استفاده از مدل FTDABC را معادل 5, 736, 843, 432 ریال برآورد کرد که از این مقدار 41/61% به سربار و 94/5% به هزینه ی ظرفیت بی استفاده ی سربار اختصاص یافت. فعالیت ویزیت و مشاوره، کنترل علایم حیاتی و جابه جایی بیمار به ترتیب زمان برترین فعالیت ها در فرایند درمان شناسایی شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، نیاز به اصلاح مدیریت منابع انسانی و کاهش ظرفیت بی استفاده جهت افزایش اثربخشی منابع بیمارستان و بهبود فرایندهای درمانی ضروری به نظر می رسد. درصورتی که مدیر بتواند فعالیت جابجایی بیماران را 20% کاهش دهد، منجر به کاهش 2/89% زمان و 1/86% بهای تمام شده فرایند درمان می شود.

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده اند که داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی بر تکثیر سلول های سرطانی سیستم گوارشی تاثیرگذارند؛ گرچه مکانیسم سلولی و مولکولی اثرات داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی بر تکثیر سلول های سرطانی سیستم گوارشی در موارد زیادی واضح و آشکار نیست. هدف از این مطالعه، بررسی اثر غلظت سیتوتوکسیک تولمتین بر بیان ژن های BAX و BCl2 در سلول های سرطانی معده (AGS) می باشد. روش بررسی: در این مطالعه ی تجربی-آزمایشگاهی سلول های AGS از بانک انستیتوپاستور تهیه گردید و به گروه های شاهد و در مواجهه با غلظتهای مختلف تولمتین تقسیم بندی شدند. اثرات سیتوتوکسیک تولمتین از طریق سنجش MTT اندازه گیری گردید. با استفاده از واکنش چند زنجیره ای در زمان واقعی (Real-time PCR: Poly Chain Reaction) بیان نسبی ژن های BAX و BCL2 نیز ارزیابی گردید. داده ها با استفاده از روش آماری آزمون واریانس یک طرفه بین گروه ها مقایسه شدند. یافته ها: سطح بیان نسبی ژن ضد آپوپتوزی BCL2 در مقایسه با ژن آپوپتوزی BAX در سلول های AGS دریافت کننده غلظت IC50 تولمتین دچار کاهش بیشتری شد. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که تولمتین می تواند با کاهش بیان ژن ضدآپوپتوزی BCL2 سبب القای مرگ سلولی در سلول های AGS گردد. بر این اساس در نظر گرفتن تولمتین در درمان سرطان معده ممکن است حایز اهمیت باشد.

زمینه و هدف: تکنیک استریل، پایه و اساس جراحی مدرن محسوب می شود. بنابراین رعایت دقیق تکنیک های استریل توسط تیم جراحی، جهت حفظ ایمنی بیمار و جلوگیری از عفونت محل عمل ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین دانش، نگرش و عملکرد تکنولوژیست های اتاق عمل در خصوص رعایت اصول تکنیک های استریل جراحی انجام شده است. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع توصیفی مقطعی بود که در سال 1398 بر روی 198 نفر از تکنولوژیست های جراحی شاغل در بخش های اتاق عمل بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی مازندران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه ی محقق ساخته ی سنجش دانش، نگرش و عملکرد در خصوص تکنیک های استریل جراحی استفاده شد. داده ها پس از گردآوری در نرم افزار SPSS و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون تی مستقل و کای اسکویر تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین ± انحراف معیار نمره ی دانش، نگرش و عملکرد تکنولوژیست های جراحی در خصوص رعایت تکنیک های استریل جراحی به ترتیب برابر با 5/8± 35/7، 3/7± 28/3 و 6/5± 38/7 بود که نمره ی دانش و عملکرد در سطح متوسط و نمره ی نگرش در سطح مطلوب بود. یافته ها نشان داد که بین نمره ی دانش و عملکرد با سطح تحصیلات تفاوت معنی داری وجود داشت و میانگین نمره ی دانش و عملکرد کارشناسان اتاق عمل به طور معنی داری بیشتر از کاردان ها بود (0/05>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج، برگزاری دوره های آموزش مداوم، تشویق کارکنان به ارتقای سطح تحصیلات و استمرار در ارزیابی دانش و عملکرد اعضای تیم جراحی، جهت تقویت و ارتقای دانش و عملکرد آن ها در زمینه ی رعایت اصول تکنیک های استریل ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: سرطان کولورکتال از شایع ترین سرطان های دستگاه گوارش در انسان و مهم ترین عامل مرگ و میر در جهان محسوب می شود. استفاده از برنامه ی غربال گری مناسب بر اساس میزان خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افراد، می تواند در پیشگیری از این بیماری مناسب باشد. بنابراین، هدف این پژوهش طراحی مدلی برای غربال گری سرطان کولورکتال بر اساس ریسک فاکتورها بود تا بتوان از یک سو میزان بقای این بیماری را در سطح جامعه افزایش داد و از سوی دیگر میزان مرگ و میر کاهش یابد. روش بررسی: ابتدا با مرور مقالات و بررسی اطلاعات موجود در پرونده بیماران، 38 ریسک فاکتور کشف شدند، برای تعیین مهم ترین ریسک فاکتورها از بعد بالینی، ازcontent validity ratio (CVR) و از نظر آماری و با توجه به مجموعه داده گرد آوری شده از روش های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون لجیستیک استفاده گردید. سپس از چهار الگوریتم تولید قوانین J-48، J-RIP، PART و REP-Tree برای داده کاوی استفاده شد و مناسب ترین مدل بر اساس مقایسه میزان عملکرد الگوریتم ها به دست آمد. یافته ها: پس از مقایسه عملکرد الگوریتم ها، الگوریتم داده کاوی J-48 با میزان F-Measure 0/889، عملکرد بالاتری نسبت به سایر الگوریتم ها داشته است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد الگوریتم داده کاوی J-48 نشان داد که این الگوریتم می تواند به عنوان مناسب ترین مدل تعیین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در نظر گرفته شود.

زمینه و هدف: کارایی و اثربخشی هر سازمان تا حد قابل ملاحظه ای به نحوه ی مدیریت و کاربرد صحیح و موثر منابع انسانی بستگی دارد. با توجه به اهمیت فعالیت و انگیزش پرسنل مبارزه با بیماری ها و همچنین سهم بالای هزینه های پرسنلی از کل هزینه های سلامت، استفاده از روش های مناسب برای تعیین حجم کاری آنها مهم است. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از گروه مطالعات توصیفی و کاربردی بود، که در دو بعد کمی و کیفی انجام شد. محیط پژوهش مراکز بهداشتی شهری-روستایی شبکه ی بهداشت و درمان شهرستان سوادکوه بود. طی فرایند محاسبه ی حجم کاری مراحل: شناسایی فعالیتها، اصلاح و تایید فعالیت ها، تعیین درصد بیکاری های مجاز، محاسبه ی زمان استاندارد، تعیین تعداد تکرار، محاسبه ی واحدهای کاری، تعیین حجم کاری و تعیین تعداد نیروی انسانی مورد نیاز انجام شد. یافته ها: فعالیت های حوزه ی مبارزه با بیماریها در قالب 77 فعالیت شناسایی و سازماندهی شد. مجموع زمان این فعالیت ها در یک ماه با احتساب فراوانی هر کدام برابر با 10273 واحد کاری بود. عمده ترین فعالیت ها مربوط به تزریق واکسن و ثبت مشخصات واکسینه شده در دفاتر و فرمهای مربوط به ترتیب شامل 173 و 115 واحد کاری بودند. نتیجه گیری: تعیین حجم فعالیت های حوزه های کاری مختلف بهداشتی با استفاده از روش این مطالعه توان تخمین تعداد نیروی انسانی مورد نیاز جهت ارایه ی تمام خدمات پیش بینی شده را ایجاد می نماید و در صورت استفاده در ساختارهای کنونی، قابلیت کاهش تقاضای نیروی مازاد و افزایش تمایل کارکنان به انجام خدمات بیشتر را دارد.