تغذیه آبزیان
سال:1398 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

اثرات جیره های حاوی کنجاله کانولا پرتوتابی شده با مایکروویو بر عملکرد رشد و تغذیه، ترکیب لاشه و قابلیت هضم مواد مغذی در بچه فیل ماهی (Huso huso) با وزن اولیه 43/1 ± 18/31 گرم، طی یک پژوهش 8 هفته ای و در قالب یک طرح فاکتوریل 4 × 2 با 8 تیمار، هر یک با 3 تکرار بررسی شد. تیمارها عبارت بودند از تیمار 1: 20% کنجاله کانولا بدون پرتوتابی، تیمار 2، 3 و 4 به ترتیب: 20% کنجاله کانولا پرتوتابی شده با دوز 800 وات در 5 دقیقه، 10 و 15 دقیقه، تیمار 5: 40% کنجاله کانولا بدون پرتوتابی، تیمار 6، 7 و 8 به ترتیب: 40% کنجاله کانولا پرتوتابی شده با دوز 800 وات در 5، 10 و 15 دقیقه. نتایج نشان داد تاثیر جیره حاوی کنجاله کانولا پرتوتابی شده با مایکروویو بر میزان وزن نهایی، درصد افزایش وزن، ضریب رشد ویژه، ضریب تبدیل غذا و رشد روزانه در فیل ماهی معنی دار بود (05/0p<). بیشترین وزن نهایی، درصد افزایش وزن، رشد روزانه و نرخ رشد ویژه مربوط به تیمار 4 و کمترین وزن نهایی، درصد افزایش وزن، رشد روزانه و نرخ رشد ویژه مربوط به تیمار 5 بود (05/0)، اما بر میزان خاکستر لاشه اختلاف معنی دار بود (05/0p<). بر اساس نتایج حاضر، با افزایش زمان پرتودهی، هضم-پذیری پروتئین افزایش یافت (05/0p<). کنجاله کانولا پرتوتابی شده با مایکروویو بر قابلیت هضم چربی و ماده خشک اثر معنی دار نداشت (05/0p>). پرتوتابی با مایکروویو موجب شد تا کنجاله کانولا تا سطح 40% بدون اینکه هیچ اثر منفی بر رشد و هضم پذیری پروتئین داشته باشد، در جیره گنجانده شود.

سلنیوم یکی از مواد معدنی کمیاب است که برای رشد و عملکرد فیزیولوژیک طبیعی آبزیان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این آزمایش به مدت 60 روز، اثرات سطوح مختلف نانوذره سلنیوم بر برخی پارامتر های ایمنی و فراسنجه های خونی در ماهیانی که در مراحل مختلف تحت تیمار قرار گرفته بودند، بررسی شد. این آزمایش، در 3 مرحله تکاملی (تخم، آلوین و شروع تغذیه آغازین)، ضمن نفوذ پذیر شدن با هیپوکلریت سدیم، تحت تیمار حمام با غلظت های صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر نانوذره سلنیوم هر یک با 3 تکرار قرار گرفتند. بیش ترین میزان لیزوزیم در ماهیانی که در مرحله آلوین در معرض غلظت 1 میلی گرم در لیتر نانوسلنیوم قرار گرفتند (05/0>p) و کم ترین میزان آن نیز در تیمار شاهد مشاهده شد. میزان ایمونوگلوبولین در ماهیانی که در مرحله آلوین در معرض غلظت های 1 وmg/L 5/1 نانوذره قرار گرفتند، به طور معنی دار بیش از گروه شاهد و دیگر تیمارهای آزمایشی بود (05/0>p). نتایج شمارش گلبول های سفید نشان داد که بیش ترین تعداد گلبول سفید در غلظت های 5/1 و mg/L 1 نانوذره سلنیوم در مرحله آلوین مشاهده می شود. همچنین، تعداد گلبول های سفید در گروه شاهد به طور معنی دار کم تر از دیگر تیمارهای آزمایشی بود (05/0>p). تعداد گلبول های قرمز در تمامی غلظت ها در ماهیانی که در مرحله آلوین تحت تیمار نانوذره قرار گرفتند، به طور معنی دار بیش از گروه شاهد بود (05/0>p). بیش ترین میزان هموگلوبین و هماتوکریت در تیمار های مرحله آلوین و کم ترین میزان هموگلوبین و هماتوکریت در گروه شاهد مشاهده شد، به طوری که تیمار های آلوین اختلاف معنی داری را با گروه شاهد نشان دادند (05/0>p). به طور کلی غلظت mg/L 1 نانو ذره سلنیوم در مرحله آلوین برای حمام دادن و نفوذ پذیری در بدن بهترین غلظت و بهترین زمان از دوره تکاملی قزل آلای رنگین کمان است.

این مطالعه به منظور تعیین اثرات افزودن ملاس (در آب و غذا) بر عملکرد رشد، فعالیت آنزیم های گوارشی و ایمنی غیر-اختصاصی ماهی کپور معمولی در روش بایوفلاک انجام شده است. کپور معمولی (با 35/0 ± 06/12 گرم میانگین وزن اولیه) در 3 تیمار با سه تکرار به مدت 7 هفته با افزودن روزانه ملاس چغندر قند به عنوان منبع کربن برای حفظ نسبت کربن به ازت (1: 15) پرورش داده شد که شامل: افزودن ملاس به آب (MW) و غذا (MF) و آب بدون افزودن ملاس (شاهد) بود. کیفیت آب (آمونیاک و نیترات) بین تیمارهای مختلف آزمایشی تفاوت معنی دار آماری نداشت. عملکرد رشد و تغذیه به طور معنی دار در تیمار دریافت کننده ملاس نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود (05/0>p). آنزیم های گوارشی آمیلاز، لیپاز و پروتئاز تفاوت معنی دار آماری بین تیمارهای آزمایشی داشت. فعالیت پروتئاز در تیمارهای MW و MF به طور معنی داری بیش از تیمار شاهد بود. سطوح ایمونوگلوبین و لایزوزیم پلاسمای خون ماهی پرورش یافته در روش بایوفلاک (MW و MF) به طور معنی دار بیش از گروه شاهد بود، در حالی که کورتیزول سرم در تیمار دریافت کننده ملاس به طور معنی دار پایین بود. به طورکلی، یافته های کنونی نشان داد که ملاس را می توان به عنوان افزودنی کاربردی خوراکی برای ماهی کپور معمولی درنظر گرفت.

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی تأثیر پروبیوتیک Pediococus acidilactici ریزپوشانی شده با آلژینات و نشاسته مقاوم ذرت پوشش داده شده با کیتوزان، بر شاخص­ های رشد، فلور باکتریایی روده و ترکیب شیمیایی لاشه قزل­ آلای رنگین­ کمان (Oncorhynchus mykiss) انجام شد. ماهی قزل­ آلای رنگین­ کمان با میانگین وزنی 32/0 ± 41/18 گرم به مدت 60 روز با جیره­ های غذایی شامل: پروبیوتیک ریزپوشانی شده، پروبیوتیک آزاد، جیره حاوی دانک­ های بدون باکتری (کنترل مثبت) و جیره شاهد فاقد پروبیوتیک تغذیه شدند. نتایج نشان داد که میزان ضریب رشد، درصد افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی در گروه ­ های مختلف اختلاف معنی­ دار نداشتند. بالاترین تعداد باکتری­ های اسید لاکتیک روده در ماهیانی که باکتری پوشش داده شده را دریافت کردند دیده شد، در حالی که کمترین مقدار مربوط به گروه شاهد بود (05/0p<). بیشینه پروتئین و چربی لاشه در تیمار حاوی باکتری ریزپوشانی شده و بیشینه خاکستر لاشه در تیمار شاهد مشاهده شد (05/0p<). نتایج نشان می­ دهد که استفاده از P. acidilactici ریزپوشانی شده سبب بهبود عملکرد رشد، ترکیب بدن و فلور باکتریایی روده ماهی قزل­ آلای رنگین­ کمان می­ شود.

مطالعه حاضر برای ارزیابی تأثیر سطوح مختلف پروتئین و چربی جیره بر بیان ژن های درگیر در ایمنی (لایزوزیم و TNF-1α ) و اشتها (گرلین) در گورخر ماهی انجام شد. به این منظور 9 جیره با سه سطح پروتئین (25، 30 و 35%) و سه سطح چربی (4، 8 و 12%) تهیه و 135 قطعه بچه ماهی به صورت گروه های 5 تایی با میانگین وزن بدن (± انحراف معیار) 02/0 ± 23/1 گرم به-طور تصادفی در 27 آکواریوم 30 لیتری توزیع و 3 بار در روز به مدت 4 ماه تغذیه شدند. طرح آزمایش به صورت فاکتوریل بود و نتایج نشان داد با افزایش پروتئین جیره شاخص های رشد (وزن نهایی، افزایش وزن بدن، درصد افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه و ضریب تبدیل غذایی) و میزان بیان ژن های ایمنی و اشتها در تیمار 35 % پروتئین افزایش معنی داری داشت (05/0p<). شاخص های رشد و بیان ژن لایزوزیم در تیمار 12% چربی نسبت به دیگر تیمارها و بیان ژن گرلین در تیمار 12 % چربی نسبت به 4% (05/0p<) و بیان ژن TNF-1α با افزایش سطوح چربی جیره افزایش یافت (05/0p>). اثر متقابل پروتئین و چربی نیز باعث افزایش شاخص های رشد و بیان ژن های ایمنی و گرلین شد (05/0p<)، به طوری که بالاترین میزان رشد و بیان ژن در تمامی ژن-های مورد بررسی در تیمار 35% پروتئین و 12% چربی مشاهده شد. یافته های تحقیق حاضر مشخص کرد که پروتئین و چربی جیره می توانند در بهبود عملکرد دستگاه ایمنی و اشتها در گورخر ماهی نقش داشته باشند.

در این تحقیق بررسی امکان استفاده از سطوح مختلف پودر هویج با آستاگزانتین سنتتیک در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با هدف تاثیر آن بر میزان رشد و شاخص های بیوشیمیایی سرم خونی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 6 جیره آزمایشی شامل جیره شاهد (بدون جایگزینی)، جیره حاوی آستاگزانتین سنتتیک و چهار جیره دیگر که به تدریج پودر هویج جایگزین آستاگزانتین سنتتیک موجود در جیره (در سطوح 25، 50، 75 و 100 درصد) شده بود، تهیه گردید. آنگاه به مدت 60 روز به بچه ماهی با میانگین وزنی 3/0 ± 50 گرم خورانده شد. نتایج عملکرد رشد نشان داد که جایگزینی پودر هویج به طور معنی داری سبب افزایش وزن و ضریب رشد ویژه می گردد و بالاترین افزایش وزن و بهترین ضریب تبدیل غذایی در تیمارهایی با 75 و 100 درصد جایگزینی به دست آمد (05/0p<). میزان لایزوزیم، آلکالین فسفاتاز، آلانین آمینوترانسفراز، اسپارتات آمینوترانسفراز، گلوکز، پروتئین تام و کورتیزول خون ماهیان مورد بررس نشان داد که این جایگزینی بر مقادیر این شاخص ها موثر است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که امکان جایگزینی کامل آستاگزانتین سنتتیک با پودر هویج (100% جایگزینی) در جیره ماهی قزل آلا وجود داشته و از این رهگذر می توان از خروج ارز از کشور جلوگیری نمود.

تاسماهی سیبری گونه مناسبی برای استفاده در صنعت آبزی پروری است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر گلوتامین روی آنزیم های گوارشی و ساختار بافتی روده بچه تاسماهی سیبری و آگاهی از مقادیر بهینه گلوتامین در شرایط پرورش به مدت هشت هفته در مرکز بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی انجام شد. این بررسی روی 126 قطعه ماهی با میانگین وزنی 56/7 ± 71/45 گرم در شش تیمار (شاهد، 5، 10، 15، 20 و 30 گرم گلوتامین در هر کیلوگرم غذا) و سه تکرار انجام شد. جهت سنجش فعالیت آنزیم های گوارشی، روده ماهیان آماده شد و برای سنجش فعالیت آنزیم لیپاز، پروتئاز و آمیلاز به ترتیب از امولسیون صمغ عربی-روغن زیتون، محلول آزوکازئین 5/2 درصد و نشاسته به عنوان سوبسترا استفاده شد. جهت بررسی طول پرز و اپی تلیوم روده یک سانتی متر از بافت روده در محلول بوئن فیکس شد. سپس، نمونه ها آبگیری، شفاف سازی، پارافینه و قالب گیری شدند. پس از برش بافتی قالب ها، رنگ آمیزی به روش ائوزین-هماتوکسیلین انجام شد. نتایج نشان داد که آمیلاز، پروتئاز و لیپاز بین تیمارهای مختلف دارای اختلاف معنی دار بودند (05/0p<). بیشترین میزان آمیلاز و لیپاز روده در تیمار پنجم (30 گرم گلوتامین) و بیشترین پروتئاز روده در تیمار چهارم (20 گرم گلوتامین) مشاهده شد. هم چنین، اندازه طول پرز و اندازه اپی تلیوم روده بین تیمارهای مختلف دارای اختلاف معنی دار بودند (05/0p<). بیشترین طول پرز روده در تیمار چهارم (20 گرم گلوتامین) و بیشترین اندازه اپی تلیوم روده در تیمار پنجم (30 گرم گلوتامین) مشاهده شد. با توجه به بالاترین میزان ترشح آنزیم های آمیلاز، پروتئاز و لیپاز و بیشترین طول پرز و اندازه اپی تلیوم روده در تیمارهای چهارم و پنجم (20 و 30 گرم گلوتامین)، می توان گفت که این سطوح از آمینواسید گلوتامین توانست تاثیر مثبتی بر ساختار فیزیولوژی روده و آنزیم های گوارشی روده تاسماهی سیبری بگذارد.

این مطالعه به منظور بررسی اثر سطوح مختلف بتائین شامل صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 2 درصد بر عملکرد رشد و ترکیب شیمیایی لاشه بچه ماهی ازون برون (Acipenser stellatus) طراحی و اجرا گردید. تحقیق مورد نظر دارای 4 تیمار و هر تیمار دارای 3 تکرار بود. تعداد 180 قطعه بچه ماهی ازون برون با میانگین وزنی 4 ± 32 گرم (میانگین وزن ± نحراف معیار) به طور تصادفی در 12 تانک فایبرگلاس 500 لیتری (در هر تانک 15 عدد ماهی) به مدت 60 روز تغذیه شدند. ماهیان سه بار در روز و بر اساس اشتها به صورت دستی غذادهی شدند. نتایج نشان داد در میزان افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، فاکتور وضعیت، ضریب تبدیل غذایی و بازماندگی تفاوت معنی­ دار آماری بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد (05/0p)، به طوری که پروتئین بدن تیمار تغذیه شده با غذای 2% بتائین، نسبت به تیمار شاهد افزایش معنی­ داری را نشان داد. چربی بدن تیمار تغذیه شده با غذای 2% بتائین، نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی­ داری را نشان داد. میزان رطوبت بدن تیمار تغذیه شده با غذای 2% بتائین و تیمار تغذیه شده با غذای 1% بتائین، نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی­ داری را نشان داد. میزان خاکستر بدن در تیمارهای مختلف اختلاف معنی­ داری را نشان نداد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از بتائین گرچه فاقد اثر معنی­ دار مثبت بر عملکرد رشد بود، اما باعث بهبود ترکیب شیمیایی لاشه در بچه ماهی ازون برون شد.

این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر سطوح مختلف مکمل آنتی اکسیدانی ریزپوشانی شده (نانوسلنیوم، ویتامین E و C) بر عملکرد رشد، ترکیبات بدن و برخی شاخص­ های بیوشیمیایی خون ماهی قزل­ آلای رنگین­ کمان (Oncorhynchus mykiss) انجام شد. ماهی­ ها با میانگین وزن 36/0± 07/9 گرم در 12 مخزن توزیع و به 4 گروه آزمایشی تقسیم شدند: تیمار 1 (نانوسلنیوم: 1/0، E: 30 و C: 100 میلی­ گرم در کیلوگرم)، تیمار 2 (نانوسلنیوم: 2/0، E: 60 و C: 200 میلی­ گرم در کیلوگرم)، تیمار 3 (نانوسلنیوم: 3/0، E: 90 و C: 300 میلی­ گرم در کیلوگرم) و غذای تجاری به­ عنوان شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد افزودن مکمل­ های آنتی اکسیدانی ریزپوشانی شده به رژیم­ های غذایی ماهی منجر به افزایش رشد نهایی، نسبت کارایی پروتئین و چربی شد، در حالی که ضریب تبدیل غذا تفاوت معنی دار آماری نشان نداد. ترکیبات بدن مانند پروتئین و چربی نیز بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی­ داری نداشت (05/0p). آنزیم آلانین آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز افزایش معنی­ داری در تیمار 3 داشت، در حالی که آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز در ماهی تغذیه شده با مکمل­ های آنتی اکسیدانی نسبت به شاهد کاهش معنی­ داری نشان داد (05/0>p). نتایج حاضر حاکی از اثرات مفید نانوذرات سلنیوم، ویتامین E و C ریزپوشانی شده بر روند رشد و پاسخ ایمنی ماهی قزل­ آلای رنگین کمان بود.

در سالیان اخیر به استفاده از مکمل­ های غذایی به­ خصوص سین­ بیوتیک­ ها در جیره غذایی ماهیان پرورشی به دلیل اثرات سودمند آنها بر سلامتی ماهیان توجه شده است. در این مطالعه اثرات سطوح مختلف سین­ بیوتیک بایومین ایمبو بر آنزیم­ های آنتی­ اکسیدانی، گوارشی و فلور باکتریایی ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) بررسی شد. 120 قطعه بچه­ ماهی با میانگین وزنی 43/0 ± 92/3 گرم در آکواریوم­ های 60 لیتری به تعداد 10 قطعه در هر آکواریوم با جیره­ های حاوی 5/0، 1 و 5/1 گرم سین بیوتیک در هر کیلوگرم غذا و گروه شاهد به مدت 60 روز تغذیه شدند. تغذیه در حد سیری و به روش دستی انجام شد. در پایان دوره آزمایش، روده ماهیان خارج و فعالیت آنزیم­ های آنتی­ اکسیدانی شامل سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و گلوتاتیون اس-ترانسفراز و همچنین، آنزیم­ های گوارشی شامل لیپاز، آمیلاز، آلکالین فسفاتاز، پروتئاز، پپسین و کیموتریپسین و فلور باکتریایی بررسی شدند. طبق نتایج فعالیت سوپراکسید دیسموتاز در سطوح 1 و 5/1 گرم و گلوتاتیون اس-ترانسفراز و گلوتاتیون ردوکتاز در سطح 1 گرم سین­ بیوتیک در هر کیلوگرم غذا در مقایسه با تیمار شاهد افزایش معنی­ دار داشت (05/0p<)، در حالی­ که فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز تفاوت معنی­ داری را نشان نداد (05/0p>). نتایج سنجش فعالیت آنزیم­ های گوارشی نشان داد استفاده از سین­ بیوتیک بایومین ایمبو در سطح بالاتر بر فعالیت تمام این آنزیم­ ها بجز آلکالین فسفاتاز و لیپاز تأثیر معنی­ دار داشت (05/0p<). تعداد کل باکتری­ های زیست­ پذیر و لاکتیک اسید در سطوح 1 و 5/1 گرم سین­ بیوتیک در هر کیلوگرم غذا نسبت به شاهد افزایش معنی­ دار و تعداد کلی­ فرم­ ها در این تیمارها با کاهش معنی­ دار همراه بوده است (05/0p<). یافته­ های تحقیق حاضر نشان داد که جیره حاوی 1 گرم سین بیوتیک در هر کیلوگرم غذا را می­ توان به عنوان مکمل غذایی مناسب برای ماهی کفال خاکستری استفاده کرد.

این مطالعه به منظور بررسی روند تکوین اندام­ های چشایی و بویایی ماهی سفید (Rutilus kutum) از زمان تخم­ گشایی تا 23 روز پس از آن به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 500 لارو از روز 1 تا 23 پس از تفریخ، روزانه به­ صورت تصادفی نمونه­ برداری و پس از تثبیت در فرمالین بافری و گلوتار آلدئید، تهیه مقاطع بافتی انجام و همچنین اندام­ های چشایی و بویایی توسط میکروسکوپ­ های نوری و الکترونی بررسی شدند. نتایج شکل­ گیری کامل بینی و افزایش توسعه تعداد و اندازه جوانه­ های چشایی در حفره­ ی دهانی، لب­ ها و اطراف دهان در روز 5 بعد از تخم­ گشایی (Day post hatching = DPH) را نشان داد. همچنین در روز 12 پس از تخم­ گشایی، توسعه بیشتر سلول­ های بویایی و جوانه­ های چشایی مشاهده شد. این روند افزایشی تا DPH 16 ادامه یافت. براساس نتایج اندام بویایی زودتر از اندام چشایی تکمیل شدند و جوانه­ های چشایی در لب بالا بیشتر بود. بلوغ کامل جوانه­ های چشایی در DPH 20 مشاهده شد. نتایج نشان داد که روند توسعه اندام­ های چشایی در ارتباط نزدیک با روند توسعه دستگاه گوارش ماهی سفید به وقوع می­ پیوندد.

استفاده از پرو-و پری­ بیوتیک ها به دلیل داشتن مزایای فراوان همواره به عنوان یکی از شیوه های افزایش بازده آبزی پروری مطرح بوده است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر استفاده توأم پروبیوتیک Lactococcus lactis subsp. lactis و کیتین در جیره بر عملکرد رشد، ترکیب لاشه و هضم­ پذیری ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) بود. برای این منظور، تعداد360 قطعه بچه ماهی با وزن 5/1 ± 12 گرم به­ طور تصادفی تحت 6 تیمار آزمایشی بر اساس ترکیب کیتین با سطوح صفر، 1% و 2% و پروبیوتیک با سطوح صفر و 2% (g/ CFU107 × 1) در جیره ی غذایی، به مدت 8 هفته در مخازن توزیع و پرورش داده شدند. در پایان آزمایش بیشترین وزن نهایی، افزایش وزن، ضریب رشد ویژه، نرخ رشد روزانه، کارایی غذا و شاخص وضعیت و کمترین ضریب تبدیل غذایی در تیمار پروبیوتیک 2%، کیتین 1% و پروبیوتیک 2% + کیتین 1% مشاهده شد (05/0>p). در میزان غذای مصرفی و درازای کل در بین تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0