مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
سال:1381 | دوره:12 | شماره:34 |تعداد مقالات:13

سابقه و هدف: صلبیه و مشیمیه به عنوان لایه های خارجی و میانی چشم از مزانشیم اطراف جام بینایی منشا می گیرند که در تکامل آن سلول های ستیغ عصبی نقش ارزنده ای ایفا می کنند. بخش عمده ای از سیگنال های هدایت کننده روند تکامل در چشم، در واقع اجزایی از ماتریکس خارج سلولی و یا گلیکوکونژوگه های سطح سلول می باشند. هدف از این مطالعه شناسایی اجزا ماتریکس خارج سلولی و ترکیبات قندی سطح سلول به هنگام تکامل این لایه ها در چشم است.مواد و روش ها: جنین های روزهای یازدهم تا بیستم تولد و نوزادان یک تا پانزده روزه موش صحرایی(Rat)  جمع آوری شدند. مقاطع بریده شده توسط رنگ آمیزی های هیستوشیمی و تکنیک لکتین هیستوشیمی (PNA,BSA1-B4,S/PNA) مورد مطالعه قرار گرفتند و بر اساس شدت رنگ آمیزی درجه بندی شدند.یافته ها: آزمون آماریMann-Whitney ، اختلاف معنی داری را میان روزهای مورد مطالعه تنها برای ترکیبات قندی خنثی و گلیکوزآمینوگلیکان های اسیدی کربوکسیله نشان داد (p<0.05). به علاوه مزانشیم اطراف جام بینایی به شدت با لکتین BSA1-B4 واکنش نشان داد و بدین ترتیب حضور قند انتهایی D-Gal در سلول های مزانشیمی این ناحیه نشان داده شد. واکنش مزانشیم فوق به لکتینPNA  برای قند انتهایی D-Gal منفی بود اما پس از به کارگیری روش هضم آنزیمی سیالیداز، بعضی از سلول های مزانشیمی به این لکتین با شدت کم پاسخ دادند. بدین ترتیب وجود اسید سیالیک و قند انتهایی Gal/GalNac در این سلول ها نشان داده شد.استنتاج: به نظر می سد مجموعه تغییرات ماتریکس خارج سلولی و قندهای انتهایی سطح سلول، بخشی از وقایع مسوول کنترل روند ریخت زایی در جنین به هنگام تشکیل چشم می باشد.

سابقه و هدف: رفتار لیس زدن (licking) یک رفتار استرئوتایپی است که از طریق فعالیت گیرنده های دوپامینی D1 و D2 در سیستم نیگرواستریاتال ایجاد می شود. مدارک مختلفی وجود دارد که نشان می دهد هیستامین و عوامل هیستامینی سطح دوپامین و متابولیت هایش در کورتکس، Nucleus accumbens و استریاتوم را از طریق گیرنده های H1،H2  و H3 تغییر می دهند و متقابلاعوامل مستقیم یا غیرمستقیم عمل کننده دوپامینی آزاد شدن هیستامین در نقاط مختلف مغزی نظیر استریاتوم و هیپوتالاموس را تعدیل می کنند. این نتایج پیشنهاد می کنند مکانیسم های هیستامینرژیک ممکن است به عملکرد سیستم دوپامینرژیک مرتبط و نقش مهمی در تعدیل بعضی از رفتارهای دوپامینرژیک داشته باشند. به منظور تعیین نقش احتمالی مکانیسم های هیستامینرژیک در تعدیل رفتار لیس زدن، اثر آگونیست ها و آنتاگونیست های مختلف گیرنده هیستامینی بر رفتار لیس زدن القا شده توسط آپومرفین در موش صحرایی (Rat) مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: تزریق زیرجلدی دوزهای مختلف آپومرفین (125/0 الی 25/1 میلی گرم/کیلوگرم) ایجاد رفتار لیس زدن نمود. پاسخ لیس زدن توسط مشاهده مستقیم در مدت 75 دقیقه ثبت گردید. تحت این شرایط، اثر آگونیست ها و آنتاگونیست های مختلف گیرنده هیستامینی بر رفتار لیس زدن القا شده توسط آپومرفین مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تزریق داخل مغزی یا داخل صفاقی HTMT و(50 و100 میکروگرم/موش صحرایی) یا دیماپرایت (10 و 15 میلی گرم/کیلوگرم) رفتار لیس زدن را تقویت نمود، در صورتی که Imetit (5 و10 میلی گرم/کیلوگرم، داخل صفاقی) پاسخ لیس زدن را کاهش داد. تجویز آنتاگونیست های مختلف هیستامینی نظیر دکس کلرفنیرآمین، دیفن هیدرامین، فاموتیدین و رانیتیدین نیز رفتار لیس زدن را کاهش داد، در صورتی که تیوپراماید این رفتار را تقویت نمود. اثرات HTMT و دیماپرایت به ترتیب با تجویز دکس کلرفنیرآمین و فاموتیدین آنتاگونیزه گردید. اثر مهاری Imetit نیز توسط تیوپراماید مهار شد.استنتاج: نتایج پیشنهاد می کنند مکانیسم های هیستامینرژیک در تعدیل رفتار لیس زدن القا شده توسط آپومرفین دخیل می باشند.

سابقه و هدف: گیاه خردل سیاه به طور سنتی برای رفع دردهای عصبی و روماتیسمی به کار می رود. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثرات ضد دردی گیاه خردل سیاه است.مواد و روش ها: عصار پرکوله گیاه خردل سیاه با دوزهای مختلف، به صورت IP به موش سوری تزریق و اثر ضد دردی آن با آزمون های فرمالین و Tail-flick اندازه گیری شد.یافته ها: در آزمون فرمالین عصاره حاصل از روش پرکوله با دوزهای 100، 200 و300 میلی گرم/کیلوگرم قادر به ایجاد اثر ضد دردی معنی داری نسبت به گروه کنترل بوده و دوز 300 میلی گرم/کیلوگرم عصاره بیشترین اثر ضددردی را داشته است. مقایسه اثر ضد دردی 300 میلی گرم/کیلوگرم عصاره پرکوله با 5/2 میلی گرم/کیلوگرم مرفین و 300 میلی گرم/کیلوگرم A.S.A در آزمون فرمالین نشان دهنده این بود که در فاز اول درد، بین اثر ضد دردی عصاره،A.S.A  و مرفین تفاوت معنی داری وجود نداشت. در فاز مزمن، اثر ضد دردی عصاره با اختلاف معنی داری (p<0.05) از A.S.A بهتر بود، ولی در این فاز در مقایسه با مرفین، اختلاف معنی داری مشاهده نشد.اثر ضد دردی 300 میلی گرم/کیلوگرم عصاره در مقایسه با 5/2 میلی گرم/کیلوگرم مرفین در دقایق 15، 30 و90 آزمون Tail-flick تفاوت معنی داری نداشت و در دقایق 15، 30 و 45 پس از تزریق اختلاف معنی داری بین اثر ضد دردی عصاره و A.S.A وجود نداشت.در روش Tail-flick، اثر ضد دردی عصاره در حضور نالوکسان در دقایق 15 و 30، کاهش معنی داری داشته است (P<0.01). استنتاج: در این تحقیق، اثر ضد دردی نسبتا خوبی از عصاره گیاه خردل سیاه مشاهده شد که می تواند زمینه تحقیق بیشتری را فراهم نماید.

سابقه و هدف: از آنجایی که ادنوویروس ها می توانند یکی از مشکلات عمده بهداشتی کودکان را تشکیل دهند، و نیز به سبب عدم دسترسی به الگوی اپیدمیولوژیکی این عفونت که در بسیاری از مواقع به تصور باکتریایی بی جهت تحت درمان آنتی بیوتیکی قرار می گیرد، این پژوهش با هدف بررسی فراوانی آدنوویروس ها در عفونت های حاد سیستم تنفسی تحتانی کودکان زیر 14 سال در 6 مرکز آموزشی و درمانی کودکان در تهران طی سال های77 الی 78 طراحی و اجرا گردید.مواد و روش ها: به منظور انجام این مطالعه، از حلق و بینی 231 کودک مراجعه کننده به مرکز آموزشی و درمانی کودکان تهران و با تشخیص کلینیکی عفونت های حاد سیستم تنفسی تحتانی توسط سواب پنبه ای نمونه تهیه و در محیط ترانسپورت Hank's جمع آوری گردید. نمونه ها پس ازنگهداری در شرایط 20- درجه سانتی گراد، در بخش ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران با روش فلورسانت آنتی بادی جهت تفکیک ویروس مورد آزمایش قرار گرفتند. یافته ها: در این بررسی 5/9 درصد از نمونه ها مثبت بودند. همچنین بیشترین اشکال بالینی عفونت تنفسی به پنومونی (68.2 درصد) اختصاص داشت. بیشترین میزان عفونت (7/63 درصد) نیز در کودکان 1 تا 4 سال مشاهده شد که آزمون های آماری بین متغیر سن و ابتلا به عفونت ارتباط نشان دادند (P<0.005). میزان عفونت در پسران بیش از دختران بوده و فاقد اختلاف معنی دار بود، اما میزان عفونت تنفسی در فصل سرد بیش از سایر فصول سال با اختلاف آماری معنی دار مشاهده گردید (P<0.001). استنتاج: با توجه به یافته های این تحقیق مبنی بر شایع تر بودن عفونت حاد تنفسی در کودکان 1 تا 4 سال و فصول سرد سال، پیشنهاد می شود پزشکان و پرستاران به ارایه آموزش به مادران جهت پیشگیری توجه بیشتری مبذول نموده، مسوولین امر و سیاستگزاران تامین سلامت جامعه جهت فراهم نمودن امکانات پیشگیری و درمان عفونت مذکور سعی و تلاش وافری مصروف دارند.

سابقه و هدف: مقابله روشی است که فکر کردن و رفتار کردن با آن شیوه به مردم کمک می کند تا اثرات استرس را کاهش داده و نیز از هیجانات ناشی از آن بکاهند. مقابله مذهبی روشی است که انسان ها از شعائر و عقاید مذهبی جهت مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی بهره می گیرند. پیچیدگی زندگی در قرن اخیر باعث شده است که انسان به طور مداوم در مقابل ناملایمات از خود سازگاری نشان دهد و اضطراب شایعترین اختلالی است که در مقابل ناسازگاری ها بروز می کند.مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی با هدف تعیین مقابله مذهبی و میزان اضطراب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال تحصیلی 78-79 انجام شده است. نمونه های پژوهش 316 دانشجو بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش در این بررسی پرسشنامه مشخصات (15 سوال)، پرسشنامه اضطراب (آشکار و پنهان) اسپیل برگر (40 ماده)، و پرسشنامه مقابله مذهبی (31 ماده) بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک روش های آمار توصیفی و آزمون هایt ، تحلیل واریانس، شفه و کای دو انجام شده است.یافته ها: 4/10، 8/85 و 8/3 درصد واحدهای پژوهش به ترتیب از مقابله مذهبی قوی، متوسط و ضعیف برخوردار بودند. یافته ها آشکار نمود که 1/10 و 9/7 درصد از آزمودنی ها به ترتیب از اضطرب آشکار و پنهان در حد شدید و بسیار شدید رنج می بردند. آزمون آماری ارتباط معنی داری را بین اضطراب آشکار و پنهان نمونه ها با مقابله مذهبی آنها نشان داد (P<0.001) و (P<0.001). نتایج این بررسی نشان داد که تفاوت معنی داری بین مقابله مذهبی واحدهای مورد پژوهش بر حسب جنسیت (P<0.000)، رشته تحصیلی (P<0.000) و مقاطع تحصیلی (P=0.000) وجود دارد. نتایج تفاوت معنی داری را بین میانگین نمرات اضطراب آشکار و پنهان واحدهای پژوهش بر حسب علاقه مندی به رشته تحصیلی (P=0.000) و سابقه مشکلات روانی (P<0.000) نشان داد، اما بین میانگین نمرات اضطراب آشکار و پنهان دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود نداشت. استنتاج: اگرچه رابطه بین مقابله مذهبی و سلامت و بیماری روانی پیچیده است، اما آشکار است که عقاید و شعائر مذهبی نقش مهمی را در پیشگیری و کاهش مشکلات هیجانی و روانی بازی می کنند. بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود که مداخلات و اقدامات لازم با تکیه بر روش های مذهبی برای تامین بهداشت و سلامت روانی دانشجویان انجام گیرد.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت وضعیت تغذیه در رشد و تکامل کودکان که یک شاخص مهم اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی در جامعه می باشد، این تحقیق با هدف بررسی میزان شیوع سوء تغذیه و عوامل موثر در آن در کودکان زیر 2 سال شهر ساری در سال 78- 79 انجام شده است.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مقطعی (Cross sectional) است. از 10 مرکز بهداشتی- درمانی شهر ساری 700 نمونه به طور تصادفی انتخاب گشته و داده ها با یک روش توصیفی و از طریق پرسشنامه و اندازه گیری وزن جمع آوری شدند و با کمک روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بر حسب امتیازZ ،13.7  درصد کودکان از نظر وزن برای سن دچار سوء تغذیه بوده و 9/3 درصد کودکان دچار سوء تغذیه شدید و متوسط بودند. بعد از 6 ماهگی سوء تغذیه به میزان قابل توجهی افزایش می یابد (P<0.0001). میزان سوء تغذیه به صورت معنی داری در پسران بیشتر از دختران بوده است (P<0.001). میزان سوء تغذیه در کودکان مادران باسواد، کمتر از کودکان مادران بی سواد بوده است (P<0.0001). همچنین وابستگی معنی داری بین سوء تغذیه و متغیرهای تغذیه با شیرمادر (P<0.02)، سابقه بستری کودک (P<0.004)، بعد خانوار (P<0.02) و مصرف مرتب قطره مولتی ویتامین (P<0.0001) وجود داشت.استنتاج: سوء تغذیه به عنوان یک مشکل بهداشتی- درمانی در گروه مهمی از کودکان زیر 2 سال شهر ساری وجود دارد و توجه به عوامل زمینه ساز می تواند در کنترل آن موثر باشد.

سابقه و هدف: ارزیابی پایش رشد کودکان یکی ازمهمترین منابع اطلاعاتی در تشخیص اختلال رشد و شروع سو تغذیه در کودکان است. لذا هدف از این مطالعه تعیین روند رشد کودکان از بدو تولد تا 2 سالگی در مناطق روستایی شهرستان بابل و مقایسه آن با منحنی استاندارد NCHS می باشد.مواد و روش ها: این بررسی بر اساس اطلاعات موجود (Existing data) در سیستم پایش رشد کودکان تحت پوشش خانه های بهداشت شهرستان بابل درسال 1377 انجام گرفته است. نمونه گیری به روش خوشه ای بوده است که 429 کودک از میان متولدین 73 تا 75 از طریق دفتر ثبت موالید انتخاب شده اند. صدک های قد و وزن بر حسب سن و جنس محاسبه و با استاندارد NCHS مقایسه گردید.یافته ها: نتایج پایش رشد وزنی کودکان مورد مطالعه در مقایسه با صدک های استاندارد نشان می دهد که وزن 5/67 درصد کودکان در یک ماهگی بین صدک پنجاهم تا نود و هفتم استاندارد بوده است. با افزایش سن این رقم کاهش یافته است، به طوری که در 6 ماهگی 2/45 درصد، در 12 ماهگی 6/42 درصد و در 24 ماهگی 2/44 درصد کودکان وزن شان بین صدک پنجاهم و نود و هفتم استاندارد بوده است. وقتی که ارقام فوق را در دو جنس مقایسه می کنیم، تقریبا برای دختران 5 تا 20 درصد کمتر از پسران است. این نتایج نشان می دهد با افزایش سن، کودکانی که وزن آنها بالای صدک پنجاهم استاندارد بوده است به پایین تر از صدک پنجاهم استاندارد افت کرده است. نتایج همچنین نشان  می دهد که صدک پنجاهم وزن پسران تا 12 ماهگی و برای دختران تا 6 ماهگی بالاتر از صدک مشابه در NCHS است، ولی در سنین بعد تا 2 سالگی زیر صدک پنجاهم استاندارد قرار می گیرد. همچنین اختلال در رشد قدی در سنین پایین تر 1 تا 3 ماهگی آغاز می شود، به طوری که در یک ماهگی صدک پنجاهم قد نزدیک به استاندارد است ولی از 3 ماهگی به بعد از صدک پنجاهم NCHS انحراف پیدا می کند. به طورکلی در صدک های وزن و قد کودکان جامعه پژوهش در مقایسه با صدک های NCHS اختلاف معنی داری مشاهده گردیده است (P<0.05).استنتاج: نتایج دلالت می کند که قضاوت در مورد رشد شیرخوران ایرانی با استفاده از استانداردهای غیرایرانی صحیح نمی باشد. بنابراین تهیه منحنی های رشد کشوری در ایران ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: پایش رشد کودکان بهترین وسیله جهت بررسی وضعیت تغذیه در یک جامعه شناخته شده است. این بررسی به منظور تعیین الگوی روند افزایش قد و وزن و وضعیت تغذیه در کودکان زیر 6 سال روستاهای شهرستان گرگان در سال 1377 به اجرا در آمده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، نمونه گیری به طریق خوشه ای یک مرحله ای انجام شد و حدود 10 درصد کودکان زیر 6 سال روستایی (2802 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. اندازه گیری وزن و قد به ترتیب با دقت 1/0 کیلوگرم و 1/0 سانتی متر انجام شد. سن دقیق کودکان نیز از پرونده بهداشتی آنان در خانه های بهداشت استخراج گردید. جهت مقایسه گروه ها از آزمون t و استاندارد مرکز آمارهای بهداشتی آمریکا (NCHS) به عنوان مرجع استفاده شده است.یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد که دختران از وضعیت رشد جسمی بهتری نسبت به پسران برخوردار بودند. میزان شیوع سو تغذیه نیز بعد از دوره شیرخوارگی رو به افزایش بوده است. در گروه پسران، 93/43 درصد موارد از نظر قد و 11/5 درصد موارد از نظر وزن 2SD پایین تر از وزن استانداردNCHS  قرار داشتند ولی در گروه دختران این میزان به ترتیب 49/31 و 94/6 درصد بود.استنتاج: سوء تغذیه مزمن (تاخیر رشد قدی) بیش از سوء تغذیه حاد (تاخیر رشد وزنی) کودکان زیر 6 سال روستاهای گرگان را رنج می دهد و سوء تغذیه در پسران بیش از دختران و بعد از دوره شیرخوارگی رو به افزایش می باشد.

آکنه آگمیناتا یک بیماری پوستی نادر با علت ناشناخته می باشد که غالبا در دوران جوانی رخ می دهد. بیماری به شکل ضایعات پاپولی قهوه ای رنگ،متعدد، مشابه و قرینه بروز می کند. محل عمده ضایعات درچانه، پیشانی، گونه ها و پلک ها می باشد. در دیاسکوپی، ضایعات به صورت ندول با رنگ ژله سیب دیده می شوند. از نظر بافت شناسی، ضایعات به صورت گرانولوم با مرکز پنیری بوده که با ایجاد اسکار بهبود می یابند.بیمار مورد نظر فرد سی ساله ای است که به دلیل ضایعات پاپولی قهوه ای رنگ با نوک زرد در صورت، گونه ها، چانه، و پلک ها به درمانگاه پوست بیمارستان بوعلی سینا ساری مراجعه کرد که در بیوپسی ضایعات گرانولومایی با مرکز پنیری شده نشان داده شدند. با توجه به یافته های بالینی و بافت شناسی، تشخیص آکنه آگمیناتا برای بیمار مطرح شد و تحت درمان با داپسون قرار گرفت و در عرض هشت ماه به طور کامل بهبود یافت ولی اسکارهای فرو رفته کمی برجای گذاشت و در پیگیری بیماری عود نکرد.با مشاهده بیمارانی با تظاهرات بالینی ذکر شده بایستی از ضایعات بیوپسی به عمل آورد و پس از رد بیماری های مشابه با بافت شناسی یکسان و جهت جلوگیری از اسکارهای بد شکل، هر چه سریع تر بیماران را تحت درمان مناسب قرار داد.

در این مقاله یک مورد سل پستان در یک خانم 74 ساله گزارش می شود. در معاینه کلینیکی، توده پستان به عنوان یک تومور بدخیم در نظر گرفته شد ولی بررسی های بافت شناسی ضایعه پستان موید گرانولوماهای متعدد کازئوز بود. امتحان مستقیم ترشحات توده پستانی از نظر عامل مولد بیماری سل منفی بود، اما کشت آن بعد از دو ماه مثبت گزارش گردید. بیمار بعد از خارج نمودن توده با عمل جراحی و تجویز داروهای ضد سل بهبودی قابل توجهی نشان داد.

سابقه و هدف: عملکرد فعال سیستم ایمنی در بیمارانی که به منظور درمان بدخیمی های هماتولوژیک، آنمی آپلاستیک یا ناهنجاری های سیستم ایمنی تحت عمل پیوند مغز استخوان قرار می گیرند توام با تغییرات و مشکلاتی است که هدف از این پژوهش ارزیابی سیستم ایمنی در افراد پیوند شده می باشد.مواد و روش ها: بررسی سیستم ایمنی بیماران با انجام تست L.T.T، احیایN.B.T  و تعیین شاخص های CD19، CD20، CD2، CD3، CD4،CD8  و CD56 با آنتی بادی منوکلونال جهت ارزیابی کمی و کیفی سیستم ایمنی انجام گرفته است.یافته ها: تعداد 36 بیمار (18 نفر زن و 18 نفر مرد) با محدوده سنی 4 تا 47 سال مورد بررسی قرار گرفتند. سیستم ایمنی در سه ماهه اول پس از پیوند صرف نظر از نوع پیوند و بیماری زمینه ای کاهش شدیدی داشت که پس از آن تعداد و عملکرد سیستم ایمنی رو به افزایش گذاشت. تست فاگوسیتوز در سه ماهه اول پس از پیوند و پس از آن طبیعی بود. سلول های کشنده طبیعی با شاخص CD56 در اولین سه ماهه افزایش داشته و نسبت CD4 به CD8 در سه ماه اول کاهش داشت (P<0.05)، تعداد سلول های B با مارکر CD19 و CD20 در سه ماهه اول کاهش داشته و پس از آن زمان رو به افزایش گذاشت.استنتاج: حیات مجدد سیستم ایمنی عامل مهمی در سلامت بیماران پیوند شده از عفونت ها می باشد و به نظر می رسد که وجود سلول های طبیعی با شاخص CD56 نقش مهمی در مراقبت ایمنی در زمان های اولیه پس از پیوند دارد. همچنین برقراری مجدد توانایی دفاعی سلول های T در محیط کشت RPMI3 نقش موثری در مراقبت افراد از بیماری ها دارا می باشد.