علوم و مهندسی آبیاری
سال:1399 | دوره:43 | شماره:1 |تعداد مقالات:15

هدف اصلی این تحقیق، مطالعه دلایل تخریب پایین دست حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا در استان خوزستان و ارایه راه کارهایی برای جلوگیری از گسترش آن می باشد. به همین منظور مدل فیزیکی – هیدرولیکی سد و حوضچه آرامش آن ساخته شده و آزمایش ها در دو سناریو انجام گرفت. در آزمایش های دسته اول، علت های ایجاد آب شستگی و عوامل مؤثر در آن و در دسته دوم راه کارهای کنترل آب-شستگی بررسی شد. نتایج نشان داد کوتاه بودن طول حوضچه آرامش و بیش تر بودن سرعت محلی جریان در پایین دست حوضچه از سرعت آستانه حرکت ذرات بستر، علت های اصلی بروز آب شستگی می باشند. هم چنین مشخص شد با افزایش دبی و افزایش طول پرش هیدرولیکی برای یک دبی ثابت، میزان آب شستگی افزایش و با افزایش عمق پایاب، کاهش می یابد. اثر سنگ چین و کاهش شیب مصالح پایین دست حوضچه در کاهش میزان آب شستگی بررسی و مشخص شد استفاده از سنگ چین 5 میلی متر (20 سانتی متر در واقعیت) بهترین راه کار در کنترل آب شستگی است.

مدل مفهومی هیدروگراف واحد لحظه ای Nashیکی از مدل های کارآمد در شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیک نظیر پدیده بارش روان آب می باشد. دو پارامتر مدل Nashشامل n و K می باشند. روش های مختلفی برای تخمین پارامترهای مذکور ارایه شده اند. عدم دقت در تخمین پارامترهای مدل (n و K) باعث بروز خطا در هیدروگراف شبیه سازی شده می شود. در این تحقیق، روش های مختلف تخمین پارامترهای مدل Nashبرای شبیه سازی سیلاب در پنج ایستگاه هیدرومتری شامل بیطاس، کوتر، ملهذان، بدلان و گرژال واقع در آذربایجان غربی مورد مقایسه قرار گرفتند. از هر ایستگاه پنج رویداد انتخاب و سپس پارامترهای مدل Nashتوسط روش های به-کارگرفته شده برای تمامی رویدادهای سیل محاسبه گردید. یک رویداد سیل ثبت شده در هر ایستگاه به صورت تصادفی انتخاب و سپس با استفاده از مقادیر متوسط پارامترهای Nashبرای چهار رویداد باقی مانده، هیدروگراف سیل منتخب شبیه سازی شد. نتایج شاخص-های آماری به کاررفته در مرحله صحت سنجی مناسب ترین روش برای هر ایستگاه مورد مطالعه را معرفی نمود. نتایج نشان داد که آن دسته از روش هایی که از ویژگی های هیدروگراف سیل های موجود جهت برآورد پارامترهایمدل Nashبرای شبیه سازی رویداد سیل استفاده می کنند، نسبت به روش های مبتنی بر خصوصیات فیزیکی حوضه و توزیعات آماری کارایی بهتری دارند. بنابراین، با توجه به نتایج شاخص های آماری، سه روش مبتنی بر هیدروگراف جریان، برای همه ایستگاه های مورد مطالعه (گرژال (m3/s 99/12

تخمین نسبتاً دقیق مقدار آب مصرفی، راندمان آبیاری و بهره وری آب محصولات زراعی در کشور از مهم ترین شاخص های کلیدی در برنامه ریزی های بخش کشاورزی است. هدف اصلی از نوشتار حاضر، بررسی نتایج اندازه گیری های انجام شده میدانی آب مصرفی و عملکرد گندم در شهرستان بهبهان در روش های مختلف آبیاری در طول یک فصل زراعی (1396-1395) و همچنین تعیین بهره وری آب مصرفی گندم در 32 مزرعه تحت مدیریت کشاورزان است. مقادیر اندازه گیری شده با مقادیر برآورد شده نیاز آبی خالص به روش پنمن-مانتیث (نیاز آبی به روز شده) و سند ملی مقایسه گردید. تعداد 15 مزرعه به روش سطحی، ده مزرعه به روش بارانی و هفت مزرعه به روش قطره ای آبیاری می شدند. عملکرد گندم در تمام مزارع اندازه گیری شده بین 2000 تا 6854 کیلوگرم در هکتار بود. بیش ترین بهره وری آب گندم در مزرعه ای با سامانه قطره ای به میزان 79/2 کیلوگرم بر مترمکعب محاسبه شد. راندمان کاربرد در مزارع مورد نظر بین 7/22 تا 7/99 درصد بود. نیاز آبی بر اساس سند به روز شده در مزارع از 4/373 تا 0/517 میلی متر ثبت شد. مقایسه میانگین نتایج در آزمون تی نشان داد که سامانه قطره ای با بهره وری آب 51/1 کیلوگرم بر مترمکعب، دارای بیش ترین بهره وری بوده و اختلاف معنی داری با دو سامانه بارانی و سطحی دارد که به ترتیب دارای بهره وری آب معادل 90/0 و 88/0 کیلوگرم بر مترمکعب بودند. محاسبه ضرایب همبستگی نشان داد که روند تغییرات حجم آب مصرفی با روند تغییرات شاخص راندمان کاربرد و بهره وری آب روندی غیرهمراستا و معنی دار در سطح یک درصد را نشان می دهد.

در این تحقیق سرریز پلکانی با استفاده از مدل عددی CFX شبیه سازی شده و میزان استهلاک انرژی تحت تأثیر پارامترهای هندسی پلکان ها و دبی عبوری جریان از روی سرریز بررسی شده است. در این زمینه برای مدل سازی آشفتگی جریان از مدل تلاطمی k-ε استاندارد استفاده گردیده است. برای دست یابی به اهداف این تحقیق، در ابتدا مدل های عددی CFX نسبت به یک مدل آزمایشگاهی مورد واسنجی و صحت سنجی قرار گرفتند. نتایج حاصل از واسنجی و صحت سنجی نشان داد که پاسخ های مدل عددی CFX تطابق خوبی با نتایج آزمایشگاهی دارد. پس از آن میزان استهلاک نسبی انرژی به ازای تعداد پلکان ها، دبی ها و شیب های مختلف در مدل عددی CFXمورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که در سرریز ده پلکانی، دبی در واحد عرض50 لیتر بر ثانیه بر متر، کاهش استهلاک انرژی در اثر افزایش دو برابر دبی، 96/21 درصد و در اثر افزایش دو برابر شیب، 38/11 درصد و در اثر افزایش دو برابر تعداد پلکان ها، 80/5 درصد می باشد. هم چنین نتایج حاصل از ارزیابی مدل های عددی نشان داد که افزایش دو برابری ارتفاع پله در یک سرریز، درصورتی که شیب سرریز ثابت بماند و برابر با دو باشد موجب افزایش استهلاک انرژی به میزان 61/23 درصد می شود. با توجه به نتایج بدست آمده درمجموع می توان عنوان کرد که مدل عددی CFXبه دلیل دقت بالای نتایج بدست آمده نسبت به نتایج آزمایشگاهی و هم چنین هزینه کم محاسباتی می تواند جایگزین مناسبی برای برخی از روش های آزمایشگاهی پرهزینه و زمان بر باشد.

برای افزایش نتیجه بهره برداری از مخازن و کاهش هزینه ی احداث سیستم های تخلیه اضطراری سیلاب ها، جلوگیری از خسارات مالی و جانی در پایین دست سد، پیش بینی سیل و کنترل آن ضروری است. در این مقاله سیل طرح یا سیل خطرساز پیش بینی و از راه دور مدیریت و کنترل شده است. سیستم های هوشمند با استفاده از تبدیلz، میکروکنترلرها، حسگر، ارتفاع سنج آلتراسونیک، مدارهای فرستنده، گیرنده امواج رادیویی و ماهواره ای، ریزپردازنده، موتور الکتریکی، قطعات الکترونیکی دیگر و نرم افزارهای مناسب، طراحی و ساخته شدند. سیستم در دهانه ی رودخانه ی ورودی به مخزن و در ارتفاع مناسب نصب می شود. با نمونه برداری از سطح آب، ارتفاع و حجم آب ورود به مخزن مشخص و نمونه ها به وسیله ی امواج رادیویی و ماهواره ای به سیستم مرکزی در اتاق کنترل ارسال می گردند. اطلاعات ارسالی در سیستم مرکزی دریافت و پس از آشکار شدن مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. در اتاق کنترل، هیدروگراف سیل، حداکثر ارتفاع و حجم آب ورود به مخزن روی صفحه ی مانیتور نشان داده می شوند. سیستم هوشمند، با توجه به اطلاعات دریافت شده، به وسیله ی موتور الکتریکی یا دستگاه های هیدرولیکی و پنوماتیکی به صورت اتوماتیک، دریچه و در صورت لزوم دریچه های سد را باز می کند. با نصب سیستم هوشمند، سیل شناسایی و بهره برداری از آب درون مخزن مدیریت می شود و ایمنی سد در برابر سیل تحقق می یابد. با نصب سیستم هوشمند نیروی انسانی کاهش یافته و خطای دید آن ها برطرف می شود و از خطرات سیل در پایین دست سد جلوگیری به عمل می آید.

عمق استغراق در حالت بحرانی منجر به ایجاد یک سطح ریزش بحرانی در اطراف ورودی سرریز قائم می شود. مشخصات این سطح ریزش بحرانی تابع خصوصیات جریان نزدیک شونده به سرریز و موقعیت آن نسبت به جداره های مخزن می باشد. در این پژوهش با استفاده نرم افزار Flow-3D به شبیه سازی عددی جریان در اطراف سرریزهای مدور قائم با ورودی لبه تیز پرداخته شده است. برای این منظور سناریوهای مختلفی با تغییر در میزان قطر دهانه آبگیر، تدوین گردید. پس از بررسی هیدرولیکی جریان در اطراف سطح ریزش بحرانی، مشخصات هندسی این محدوده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هندسه سطح ریزش بحرانی به صورت کره نبوده و از شکل دلوار پیروی می نماید، که این ناحیه ریزش متناسب با قطر دهانه آبگیر تغییر حجم می دهد. هم چنین ارزیابی های به عمل آمده در راستای تغییر در میزان ارتفاع آبگیر نشان داد که با افزایش ارتفاع آبگیر باقطر ثابت، از 3P/D=به 5P/D=سرعت های شعاعی، مماسی و عمقی در سطح ریزش، به ترتیب 45، 24 و 11 درصد افزایش داشته اند.

سرریزهای جانبی در شبکه های آبیاری و زهکشی، سیستم های آّب و فاضلاب و کنترل سیلاب مورد استفاده قرار می گیرند و معمولاً برای کنترل تراز آب، انحراف جریان و تخلیه دبی اضافه استفاده می شوند. با توجه به اهمیت بهبود عملکرد سرریزهای جانبی، می توان از سرریزهای کلیدپیانویی که طول مؤثر بیشتری دارند، استفاده کرد. قوس بیرونی کانال های دارای انحنا، بهترین مکان برای تعبیه سرریزهای جانبی هستند. در این پژوهش در ابتدا با بررسی آزمایشگاهی بر روی سرریزجانبی کلیدپیانویی تیپ Bدر قطاع 120 درجه ضریب تخلیه این سرریزها برای هر آزمایش استخراج شد. سپس توانایی مدل, RBF ANFIS و شبکه عصبی ANN در پیش بینی ضریب تخلیه سرریز مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور دو مدلRBF و ANFIS در محیط نرم افزار MATLABکدنویسی شد. با تحلیل نتایج به دست آمده، هر دو مدل RBF و ANFIS دارای دقت بالاتری نسبت به شبکه عصبی ANN هستند. همچنین مشخص شد که مدل RBF با RMSE=0. 044 و R2=0. 974 دارای دقت بالاتری نسبت به مدل هوشمند ANFIS با=0. 0529 RMSEو=0. 981 R2 است. شبکه عصبی مصنوعی با=0. 0694 RMSE و R2=0. 82 از لحاظ دقت پیش بینی بعد از دو مدل یادشده است.

مهندسین همواره در جستجوی راه هایی برای کنترل سیلاب و افزایش دبی عبوری از کانال ها و رودخانه ها هستند. به کارگیری سرریز کنگره ای به عنوان راه حلی جهت افزایش دبی عبوری پیشنهاد می گردد. در این تحقیق سرریز کنگره ای با زاویه دیواره شش درجه با استفاده از مدل Flow-3D و به کمک نتایج آزمایشگاهی محققین قبلی شبیه سازی گردید. پس از صحت سنجی، تغییرات ضریب دبی سرریز با زاویه های دیواره برابر با 45 و 85 درجه و شکل دهانه به صورت نیم دایره و مثلثی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی حاکی از آن است که ضریب دبی در سرریز کنگره ای با زوایای دیواره 45 و 85 درجه به طور متوسط به ترتیب 24/1 و 28/2 برابر مقدار ضریب دبی در سرریز با زاویه دیواره شش درجه می باشد. هم چنین ضریب دبی در سرریز با دهانه مثلثی و نیم دایره ای شکل، به طور متوسط به ترتیب افزایش 29/50 و 16/4 درصدی نسبت به ضریب دبی در سرریز با دهانه خطی دارد. در نهایت رابطه-ای به منظور پیش بینی ضریب دبی در سرریز کنگره ای پیشنهاد گردید که با دقت قابل قبولی قادر به تخمین ضریب دبی می باشد.

با توجه به محدودیت منابع آب، استفاده بهینه از آب ضروری است. با کاربرد برخی مواد نظیر پلیمرهای سوپرجاذب، می توان از بارندگی های مقطعی و سایر منابع محدود آب در امر حفظ و ذخیره آب در خاک استفاده نمود. پلیمرهای سوپرجاذب با جذب آب و تا حدودی، املاح کودی و انقباض و انبساط متناوب باعث بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می شوند. به منظور ارزیابی تأثیر پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب کاهو، پژوهشی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی فاکتوریل با دو تیمار رژیم آبیاری( در سه سطح 60، 80 و 100 درصد تأمین نیاز گیاه) و غلظت سوپرجاذب (در چهار سطح صفر، 4، 6 و 8 گرم در هر کیلوگرم خاک گلدان) در خاک لومی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد سوپرجاذب و کم آبیاری در سطح یک درصد بر میزان عملکرد و اجزای عملکرد تأثیر معنی دار دارد و بیشترین عملکرد (وزن تر سر کاهو، 3/572 گرم)، ارتفاع از سطح خاک (5/25 سانتی متر) در شرایط بدون تنش (100 درصد تأمین نیاز گیاه) و در حضور شش گرم سوپرجاذب در هر کیلوگرم خاک، بیشترین قطر (37 سانتی متر) در شرایط 100 درصد تأمین نیاز گیاه و هشت گرم پلیمر و بیشترین کارایی مصرف آب (02/49 کیلوگرم بر مترمکعب) در شرایط 60 درصد تأمین نیاز گیاه و هشت گرم پلیمر به دست آمد. استفاده از شش گرم پلیمر و آبیاری کامل به منظور تولید حداکثر محصول توصیه می گردد.

آب های زیرزمینی به عنوان مهم ترین منبع تولید آب شیرین دشت نیشابور، با کسری مخزنی حدود 200 میلیون مترمکعب مواجه است. ازاین رو در پژوهش حاضر کارایی روش های رگرسیون فازی امکانی و رگرسیون کمترین مربعات فازی در پیش بینی تراز سطح ایستابی آبخوان دشت نیشابور بررسی گردید. با استفاده از اطلاعات 57 چاه مشاهده ای از سال 1357 تا 1387 و اعمال پارامترهای بارش، تراز سطح ایستابی و تخلیه با تأخیر زمانی یک و دوماهه به عنوان ورودی، مدل ها مورد آزمون قرار گرفت، نتایج نشان داد به دلیلوجود نوساناتسطحآبدرماه هایمختلف، بیشترین ضریب تبیین و کمترین مقادیر آماره های میانگین مطلق خطا و جذر مربعات خطا برای هر دو مدل در ماه های بهار و بالاترین دقت در ماه خرداد با R2 و RMSEبه ترتیب 93/0 و 05/6 برای مدل رگرسیون امکانی فازی بود. بر اساس شاخص های اعتبارسنجی، مدل رگرسیون امکانی فازی به مراتب نتایج دقیق تری در برآورد تراز سطح ایستابی آبخوان نیشابور نشان داد.

به منظور بررسی اثر روش های مختلف خاک ورزی بر ویژگی های هیدرولیکی آبیاری سطحی جویچه ای آزمایشی در شمال استان خوزستان در خاکی با بافت سیلتی رسی لوم و شرایط اقلیمی گرم و نیمه خشک اجرا شد. چهار تیمار شامل دو تیمار خاک ورزی مرسوم CT1 و CT2(شخم با گاوآهن برگرداندار+ 2دیسک عمود برهم) و دو تیمار کم خاک ورزی MT1 و MT2 (اعمال دو دیسک عمود بر هم) با فواصل پشته های 6/0 و 75/0 متر در جویچه های به طول 50 متر و در سه تکرار به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی انجام شد. خصوصیات هیدرولیکی آبیاری سطحی (ضرایب معادله نفوذ، ضریب زبری، هیدروگراف دبی ورودی و خروجی) و بازده های آبیاری اندازه گیری، شبیه سازی (مدل WinSRFR4. 3. 1) و با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شیوه خاک ورزی و عرض جویچه تاثیر معنی داری بر ضرایب معادله نفوذ کوستیاکوف لوییس داشت. اثرات متقابل خاک ورزی و عرض جویچه روی ضرایب معادله نفوذ در سطح احتمال یک درصد و روی توان معادله نفوذ درسطح احتمال پنج درصد تأثیر معنی داری داشت. نتایج شبیه سازی نشان داد که مدل WinSRFR توانایی قابل قبولی در شبیه سازی هیدروگراف دبی ورودی – خروجی و بازده های آبیاری را دارد. کمترین میزان خطا 54/0=RMSE بین داده های مزرعه و شبیه سازی شده با در روش کم خاک ورزی مشاهده گردید. لذا پیشنهاد می شود که ضرایب معادله نفوذ و بازده های آبیاری در شرایط مختلف خاک ورزی و عرض جویچه اصلاح گردند و مطابق با آن ها طراحی لازم صورت گیرد.

این مطالعه برای بررسی اثر سدسازی و تغییر رژیم هیدرولوژی رودخانه کارون بر زیست بوم منطقه انجام شد. برای بررسی تغییرات دبی و شوری رودخانه کارون، از آمارهای یک دوره چهل ساله (95-1355) رودخانه کارون در ایستگاه ملاثانی استفاده شد. هم چنین تغییرات شوری و سدیمی خاک، در محدوده معینی از دشت خوزستان، به وسعت حدود 6800 هکتار در پایین دست شهر اهواز و در شمال تالاب شادگان، در طی سال های 1369، 1389 و 1395 مقایسه شد. نتایج نشان داد میزان شوری از سال 1369 تا 1395 رو به افزایش است. با تغییر رژیم هیدرولوژی رودخانه کارون و کاهش دبی آن، از یک سو کیفیت آب به شدت کاهش یافته و میزان املاح نیز به بیش از دو برابر افزایش یافته است. از سوی دیگر ممانعت از جریان سیلابی دشت، سبب شوری شدید خاک ها شده است. به طوری که مساحت اراضی با شوری بیش از 30 دسی زیمنس بر متر برای وسعت 6800 هکتاری مورد مطالعه، از 5248 هکتار (2/77%) در سال 1369 به 6754 هکتار (3/99%) در سال 1395 افزایش یافته است. به دلیل ایجاد این میزان از شوری که فراتر از حد تحمل گیاهان شور دوست بومی است، پوشش گیاهی منطقه از بین رفته و خاک لخت شده است. در این مناطق عاری از پوشش گیاهی در مواجه با بادهای دائمی منطقه، طوفان هایی از گرد و غبار ایجاد شده است. بنابراین تغییر رژیم هیدرولوژی رودخانه، عامل بخشی از مشکلات فعلی کیفیت هوا به شمار می آید. از این رو بازنگری و تجدید نظر در عوامل موثر در تغییر رژیم هیدرولوژی از جمله اقدامات سد سازی و انتقال از سرشاخه ها ضرورت دارد.

حوضچه های آرامش برای کنترل پرش هیدرولیکی تحت شرایط شیب معکوس و زبری بستر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش اثر هم زمان سه شیب منفی، سه قطر زبری و دو ارتفاع پله مثبت انتهایی بر پروفیل سرعت و نوسانات فشار در اعداد فرود 4 تا 10 بررسی شده است. بر اساس نتایج ضخامت لایه مرزی بی بعد71/0محاسبه شد که در مقایسهبا بستر صاف قابل ملاحظه بود. هم چنین تنش برشی6/12برابر شرایطبسترصاف به دست آمد. نتایج نشان داد سه عامل شیب منفی، زبری بستر و پله مثبت انتهایی باعث کاهش انحراف معیار استاندارد نوسانات فشار نسبت به حالت کلاسیک می شود. بیشترین مقدار ضریب بدون بعد انحراف معیار استاندارد نوسانات فشار و ضریب بدون بعد نوسانات فشار به ترتیب برابر 027/0 و 275/0 محاسبه شد که در مقایسه با حالت کلاسیک به ترتیب 6/65 و 7/64 درصد کاهش داشته است. هم چنین حداقل ضریب کاویتاسیون در این مطالعه برابر 87/3 محاسبه گردید و بنابراین سازه با مشکل کاویتاسیون مواجه نخواهد بود.

در این تحقیق از ترکیب الگوریتم چندهدفه NSGA-II و مدل شبیه ساز WEAP برای استخراج سیاست های بهینه بهره برداری از مخزن در قالب بهینه سازی معین استفاده شد. طوری که در آن، هدف اول، حداکثر نمودن اطمینان پذیری تأمین نیازها در مقابل هدف دوم یعنی حداقل نمودن میزان تخطی ناشی از عدم تأمین نیازها و تخطی از ظرفیت مخزن در طول دوره بهره برداری قرار گرفت. اما جواب-های بهینه یعنی مقدار رهاسازی از مخزن قابل تعمیم برای سایر ورودی های محتمل به مخزن نیستند. در صورت تغییر جریان ورودی به مخازن جواب های بهینه به دست آمده کارایی نداشته و باید بهره برداری از سیستم در قالب الگوریتم بهینه ساز مجددا بهینه گردد. لذا برای حل این مشکل روش جدیدی بر اساس تلفیق روش ماشین بردار پشتیبان و الگوریتم NSGA-II برای بهره برداری بهینه از سیستم در زمان واقعی توسعه داده شد. نتایج نشان داد میانگین خطای قوانین بهینه مستخرج از ماشین های بردار پشتیبان نسبت به خروجی الگوریتم NSGA-II در مرحله صحت سنجی کمتر از 10 درصد است که نشان دهنده کارایی این روش در پیش بینی الگوی بهینه منحنی فرمان سد در زمان واقعی است. در این ساختار می توان بر اساس جریان ورودی به مخزن، حجم ذخیره آب در مخزن و تغییرات ذخیره مخزن (در ابتدای ماه) و نیازهای پایین دست در ماه حاضر، مقدار رهاسازی بهینه را در زمان واقعی به دست آورد. روش مورد استفاده این قابلیت را داشته که با توجه به ورودی های جدید جریان به سد، سریعا سیاست های بهره برداری بهینه را به نحوی در اختیار قرار دهد که امکان مدیریت بهینه سیستم در زمان واقعی فراهم گردد.

امروزه پایش و پردازش اطلاعات کیفی رودخانه با استفاده از روش های آزمایشگاهی با صرف وقت و هزینه زیاد همراه است. از این رو استفاده از روش های نوین برای کاهش این هزینه ها می تواند کمک شایانی در مدیریت کیفی رودخانه ها داشته باشد. استفاده ترکیبی از مدل های هوش مصنوعی و سنجش از دور از جمله روش های کارآمد برای رسیدن به این هدف است. در این تحقیق به منظور برآورد EC رودخانه کارون با استفاده از مدل سیستم استنتاج فازی عصبی (ANFIS)، در زمان گذر ماهواره لندست 8، نمونه برداری دستی از 66 نقطه از سطح رودخانه برای مدت 12 ماه (دی ماه 1394 تا آذر ماه 1395) انجام شد. هشت ماه اول نمونه برداری برای واسنجی و چهار ماه انتهایی برای صحت سنجی مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر بازتابی تصاویر لندست 8 به عنوان ورودی و EC نقاط برداشت شده به عنوان خروجی مدل ANFIS در نظر گرفته شد. در ادامه به منظور افزایش دقت مدل ANFIS و کاهش خطا تصاویر از روش تبدیل موجک و مکان مند کردن داده ها استفاده گردید. نتایج نشان داد که استفاده ترکیبی از تصاویر ماهواره ای و مدل ANFIS از عملکرد نسبتاً خوبی برخوردار است و با روش مکان مند کردن یعنی اضافه کردن خصوصیات مکانی نقاط برداشت به عنوان ورودی مدل ANFIS دقت کار تا مقدار قابل توجهی افزایش می یابد. هم چنین نتایج نشان داد که استفاده از تبدیل موجک برای کاهش نویز تصاویر و بهبود عملکرد مدل می تواند علاوه بر کاهش خطا، ضریب تعیین را از 85 درصد تا بالای 89 درصد افزایش دهد.