توسعه تکنولوژی صنعتی
سال:1399 | دوره:18 | شماره:40 |تعداد مقالات:6

در 3 دهه ی گذشته هرچند حمایت های دولتی از سرمایه گذاری در بخش دامپروری منجر به گسترش صنایع شیر و فرآورده های آن در کشور شده، ولی بی توجهی به فرآورده های دامی بومی از جمله لبنیات محلی موجب عدم توسعه ی این بخش از صنایع روستایی و عشایری و حتا از بین رفتن دانش بومی تولید برخی از این فرآورده ها شده است. موسسه ی تحقیقات علوم دامی کشور و مراکز پژوهشی وابسته، تلاش های زیادی برای شناسایی و معرفی محصولات لبنی محلی در کشور انجام داده اند. مجموع این پژوهش ها منجر به بهبود کیفیت و ایمنی برخی از این فرآورده ها از جمله پنیر لیوان، پنیر سیاه مزگی، پنیر کوزه یی و پنیر لاکتیکی شده است. هرچند در بسیاری از استان های کشور فرآورده های لبنی محلی مختلفی با سابقه ی تولید چند صد ساله وجود دارد ولی عدم معرفی آن ها به مصرف کنندگان، دستگاه های نظارت بهداشتی و صنعت، ادامه ی تولید آن ها را به مخاطره انداخته است. در این مقاله، بر پایه ی 30 سال پژوهش کاربردی در آن موسسه و مراکز پژوهشی مربوط، تلاش شده است تا ضمن معرفی این فرآورده ها، فرصت ها و پتانسیل بازار برای تجاری سازی این فرآورده ها در کشور مشخص و سازوکار پیشنهادی برای تجاری سازی و عرضه به بازار محصولات لبنی محلی ارایه شود. نویسندگان باورمندند که تولید تجاری این فرآورده ها موجب توسعه ی کارآفرینی و تضمین کیفیت محصولات محلی/ بومی و رونق اقتصادی روستاییان و جامعه ی عشایری می شود.

امروزه انتخاب استراتژی مناسب یکی از فاکتورهای مهم برای پیشرفت و جلوگیری از اتلاف سرمایه های شرکت می باشد و دستیابی به یک سیستم یکپارچه که شرایط انتخاب استراتژی های مختلف را با در نظر گرفتن تمام متغیرهای موثر و فاکتورهای کلیدی مورد توجه قرار دهد، الزامی اساسی برای هر شرکت است. در این مقاله با استفاده از مطالعات انجام شده پیشین در زمینه استراتژی های تکنولوژی و رفتار شرکت، سعی شده است بر اساس مولفه های کلیدی موثر نظیرحفاظت شدگی، فرصت، انباشتگی و ضمنی سازی دانش و با یکپارچه سازی استراتژی های تکنولوژی و رفتار شرکت، مدلی جهت انتخاب استراتژی تکنولوژی متناسب ارایه گردد. نتایج حاصل از بررسی موازنه بین تکنولوژی های پایه ای و استراتژی های تکنولوژی فریمن در جدولی به عنوان جدول تطابق و بصورت دسته بندی شده استخراج و بر مبنای مولفه های مشترک با جدول رفتار شرکت یکپارچه شده است. جدول یکپارچه شده شامل حالت های مختلف محیط کسب و کار است به عنوان فاکتور خارجی شرکت و ضریب فاش شدگی و ضریب جذب به عنوان فاکتورهای داخلی در تحلیل فازی استفاده شده و بر این اساس مدل فازی انتخاب استراتژی تکنولوژی مناسب شرکت توسعه داده شده است. استفاده از روش های مدل سازی ریاضی در فضای مسایل مربوط به انتخاب استراتژی تکنولوژی نمی-تواند جوابی متناسب با کلیه شرایط مندرج در محیط ارایه دهد از اینرو با استفاده از ظرفیت های مدل سازی فازی برای حل این مسیله استفاده شده است.

قابلیت های پویا، ظرفیت یک سازمان در ایجاد، گسترش یا اصلاح هدفمند پایگاه منابع خود می باشد. منابع چیزهایی هستند که سازمان می تواند با اتکای به آنها به اهدافش دست یابد. یکی از مهم ترین توانمندی های پویا، توانمندی های پویای تحقیق و توسعه در سازمان ها می باشد، از مهم ترین خروجی های تحقیق و توسعه، ایجاد نوآوری می باشد. لذا توانمندی های پویای تحقیق وتوسعه می تواند بر روی عملکرد نوآورانه ی شرکت ها از جمله شرکت های صنایع غذایی تاثیر بسزایی داشته باشد. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی توانمندی های پویای تحقیق و توسعه در شرکت های صنایع غذایی و میزان تاثیر هر یک از این توانایی ها بر عملکرد نوآورانه2 می باشد، زیرا نوآوری در شرکت ها باعث ایجاد شایستگی محوری می گردد و در کسب مزیت رقابتی سهم بسزایی دارد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار AMOSاستفاده گردیده است. در نهایت 19شاخص نهایی به عنوان قابلیت های پویای تحقیق و توسعه در صنایع غذایی شناسایی شدند که قابلیت یکپارچه سازی و ایجاد هماهنگی بین فرآیندهای واحد تحقیق و توسعه و واحدهای دیگر سازمانی بیشترین تاثیر را در پویایی قابلیت های تحقیق و توسعه دارد. در متغیر احساس، شاخص سرعت در تشخیص تغییرات در صنعت، در متغیر ادراک، شاخص فعالیت های مرتبط جهت افزودن ارزش برای مشتریان در برنامه های استراتژیک سازمان، و در متغیر پیکربندی مجدد، شاخص توانایی ادغام دانش جدید به دست آمده با دانش موجود، دارای بیشترین ضریب های تعیین و تاثیر می باشند. همچنین مشخص شد که قابلیت پویای تحقیق و توسعه با سطح اطمینان 99% بر عملکرد نوآورانه تاثیر مثبت دارد.

دانش سازمانی به عنوان یک منبع ناملموس بسیار ارزشمند برای کسب برتری رقابتی شناخته می شود. مدیریت چنین دارایی نامحسوسی در راستای حفظ و به دست آوردن مزیت رقابتی برای سازمان ها ضروری است به ویژه شرکت ها دانش بنیان که حفظ بقا و موفقیت شان با دانش گره خورده است. دانش هنگامی می تواند به بهبود و ارتقای عملکرد سازمان ها منجر شود که در سطح سازمان به اشتراک گذاشته شود. علی رغم نقش حیاتی اشتراک درون سازمانی دانش، پژوهش های کمی درباره عوامل تاثیرگذار بر اشتراک درون سازمانی دانش در شرکت های دانش بنیان صورت پذیرفته است. به این منظور در مقاله حاضر، ابتدا با مرور پیشینه، عوامل تاثیرگذار بر اشتراک درون سازمانی دانش در سازمان ها استخراج شد و سپس با استفاده از روش دیمتل به مطالعه روابط این عوامل و اولویت بندی آن ها پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و پیمایشی است و ابزار گردآوری داده های ثانویه (مطالعات کتابخانه ای) و داده های اولیه (پرسشنامه) می باشد. پس از طراحی پرسشنامه و تایید روایی آن توسط خبرگان، پرسشنامه در اختیار 30 نفر از از کارشناسان و مدیران شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری دانشگاه شهیدبهشتی، دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس قرار گرفت و تکمیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که روال های رسمی و غیررسمی، سیاست درهای باز و استراتژی اشتراک دانش از تاثیرگذارترین عوامل هستند و در مقابل ارتباطات و شبکه، دانش افراد و سیستم حافظه تعاملی از تاثیرپذیرترین عوامل هستند.

امروزه سازمان های پیش رو دریافته اند که برای بقا در دنیای پرشتاب اطلاعاتی و تغیرات مستمر محیطی، حرکت به سمت دانش محور شدن از طریق پیده سازی مدیریت دانش در سازمان امری ضروری است. هدف از این تحقیق طراحی و پیاده سازی مدل سنجش آمادگی سازمانی برای تبدیل شدن به سازمان دانش محور می باشد. منظور از آمادگی در مدیریت دانش توانایی یک سازمان، بخش یا گروه کاری برای پذیرش، استفاده و سود بردن موفقیت آمیز از مدیریت دانش است. این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و مدلی برای سنجش میزان آمادگی سازمانی در مدیریت دانش ارایه می نماید. این مدل پس از تایید خبرگان و انجام اصلاحات لازم مشتمل بر 21 معیار فرعی و 5 معیار اصلی رهبری، کارکنان، فرهنگ، فرایند و فناوری گردید. پایایی مدل به دو روش آلفای کرنباخ و روش دو نیمه کردن مورد سنجش و تایید قرار گرفت. در روش دو نیمه کردن ضریب پایایی کل آزمون 0. 931 و در روش آلفای کرونباخ 0. 877 گردید. بر این اساس پرسش نامه ای مشتمل بر 53 پرسش طراحی و در جامعه آماری یک مرکز تحقیقاتی و پژوهشی توزیع گردید. پاسخ های دریافتی مورد آزمون علامت قرار گرفته و با کمک نمودار های توصیفی و نمودار رادار وضعیت مرکز در هر یک از معیارها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که مرکز در معیارهای «سودمندی» و «تناسب در اهداف» وضعیت مطلوبی دارد و در سایر عوامل از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد. در نهایت بر اساس نتایج حاصل شده پیشنهاداتی ارایه گردیده است.

انتقال مالکیت دارایی ها به میزبان از موضوعات مطرح در قراردادهای بالادستی نفت و گاز است. با گذر زمان، انتقال مالکیت دارایی ها به صورت شرط ضمن عقد مورد توجه قرارگرفت اما این امر به دلیل عدم استقلال کافی شرط از عقد بحث برانگیز باقی ماند. با روش تحلیل محتوایی، رویکرد کشورها در خصوص انتقال مالکیت دارایی ها مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی برخی از این قراردادها در حوزه صنعت نفت، نمایانگر این امر بود که انتقال مالکیت تاسیسات و تجهیزات نفتی به میزبان در قراردادهای مشارکتی دارای نتایجی به مراتب سودمندتر از قراردادهای امتیازی است و در قرارداد خدمت، از همان ابتدا مالکیت با میزبان است و منافع مرتبط با این مالکیت و انتقال نیز به میزبان تعلق می گیرد. سایر قراردادهای صنعتی نیز رویکردی متفاوتی دارند و برای مدتی مالک، پیمانکار است و بعد از آن دارایی ها به میزبان منتقل می شوند یا از همان ابتدا میزبان مالک است، و هرکدام در دوره ای که مالک هستند ملزم به رعایت حقوق و تعهدات ناشی از مالکیت دارایی ها هستند. با آگاهی از این عملکردها در موقعیت های قراردادی مختلف می توان بهترین زمان انتقال مالکیت، انتقال فناوری، اموال اجاره ای و وضعیت اموال بلااستفاده را یافت و از بروز اختلافات احتمالی پیش گیری کرد.