دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1399 | دوره:21 | شماره:2 (پیاپی 80) |تعداد مقالات:12

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی طرح واره درمانی بر نشخوار فکری، احساس تنهایی عاطفی اجتماعی و سلامت عمومی زنان مطلقه انجام شده است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر ساری 40 نفر به روش در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی گمارش شدند و به مقیاس احساس تنهایی اجتماعی و عاطفی بزرگسالان (2004)، پرسشنامه سلامت عمومی (1972)؛ مقیاس نشخوار فکری نولن هوکسما و مارو (1991) در پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایشی بر اساس پروتکل طرح واره درمانی یانگ، کلسکو و ویشیر (2003) طی ده جلسه مورد آموزش قرار گرفتند. نتایج یافته ها با استفاده از تجزیه وتحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که طرح واره درمانی به طور معنی داری باعث ارتقای سلامت عمومی و کاهش نشخوارفکری و احساس تنهایی زنان مطلقه می شود و اضطراب (02/0=P)، اختلال در کارکردهای اجتماعی (001/0=P)، افسردگی (039/0=P)، پاسخ های نشخواری (000/0=P)، پاسخ های منحرف کننده حواس (000/0=P)، تنهایی رمانتیک (000/0)، تنهایی خانوادگی (035/0=P) و تنهایی اجتماعی (007/0=P) در گروه آزمایش که مداخله را دریافت کرده بودند متفاوت از گروه کنترل متفاوت بود. پیشنهاد می شود مشاوران و درمانگران برای بازتوانی زنان پس از طلاق در جهت افزایش سلامت عمومی، کاهش نشخوار فکری و روابط اجتماعی تسهیل یافته تر از قواعد طرح واره درمانی استفاده نمایند.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی واقعیت درمانی ایرانی اسلامی بر رضایت زناشویی، رضایت از زندگی و مهارت ارتباطی زوجین انجام شد. جامعه آماری پژوهش را همه زوجینی که به مرکز مشاوره بهار شهر شیراز مراجعه داشته اند تشکیل می دادند. 30 زوج به شیوه در دسترس انتخاب شدند و برحسب تصادف در یکی از دو گروه کنترل و آزمایش گمارده شدند که حجم هر گروه 15 زوج بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل و پیش آزمون-پس آزمون بود. به منظور آموزش واقعیت درمانی ایرانی اسلامی از بسته آموزش واقعیت درمانی ایرانی اسلامی محقق ساخته استفاده گردید که شامل 10 جلسه آموزشی یک ساعته است و برای جمع آوری داده ها نیز از مقیاس های رضایت زناشویی (ulsoon-1998) رضایت از زندگی (Diener-1958) و مهارت های ارتباطی (Nouran-1968) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد، واقعیت درمانی ایرانی اسلامی بر هر سه متغیر پژوهش تاثیر معناداری (P≤ 0/0001) داشته است و میزان میانگین این متغیرها در پس آزمون گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بوده است. با توجه به یافته ها می توان بیان کرد که واقعیت درمانی ایرانی اسلامی روشی مناسب برای افزایش سازگاری و رضایت زناشویی زوجین است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری مادران دارای دختر ناشنوا در شهر اصفهان انجام شد. روش تحقیق نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه مادران دارای دختر ناشنوای مشغول به تحصیل در مدارس دختران ناشنوا و مشغول به تحصیل به صورت تلفیقی در مدارس عادی شهر اصفهان در سال 1396 بودند. برای بهزیستی روان شناختی از پرسشنامه (Ryff, 1989) و برای تاب آوری از پرسشنامه (Conner & Davidson, 2003) استفاده گردید. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 30 نفر انتخاب شدند و 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. سپس برای گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد که توسط (Vowles & Sorrell, 2007) تدوین شده است در 10 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج بیانگر آن بود که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش بهزیستی روان شناختی و تاب آوری مادران دارای دختر ناشنوا شده است. (05/0>p).

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر سندرم شناختی/توجهی در دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال تحصیلی 98-1397 بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر بود که به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه های اضطراب اجتماعی (Connor et al., 2000)، افسردگی بک ویرایش دوم (Beck et al., 1996) و سندرم شناختی/توجهی (Wells et al., 2009) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه یک ساعته به صورت گروهی تحت مداخله درمان فراشناختی قرار گرفت ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. در پایان مداخله، پس آزمون و سه ماه بعد از مداخله، پیگیری بر روی دو گروه آزمایش و گواه انجام شد. تحلیل داده های خام با استفاده از نرم افزار SPSS21 و اجرای آزمون های توصیفی و استنباطی، تحلیل کوواریانس تک متغیره صورت گرفت. یافته ها نشان داد در گروه آزمایش کاهش معنی داری در سندرم شناختی/توجهی بعد از مداخله مشاهده شد (001/0>P). این نتایج در مرحله پیگیری حفظ شد (01/0>P). با توجه به نتایج حاصله و تداوم اثر آن، به کارگیری درمان فراشناختی برای کاهش میزان سندرم شناختی/ توجهی در مبتلایان به اختلال اضطراب اجتماعی توصیه می شود.

هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تاب آوری و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان زنان باردار بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. 30 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر رشت در پاییز 1395 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفی گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها، اعضای هر دو گروه با فاصله زمانی 2 ماه به مقیاس تاب آوری (Connor & Davidson, 2003) و مقیاس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (Garnefsky et al, 2001) پاسخ دادند. برنامه 8 جلسه ای درمان ذهن آگاهی در مورد گروه آزمایش انجام شد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس بررسی شدند. نتایج حاکی از تاثیر معنادار آموزش ذهن آگاهی بر تاب آوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار بود (01/0>P) و میزان تاب آوری و استفاده از راهبردهای سازش یافته در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش یافت (01/0>P). بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت آموزش ذهن آگاهی به شیوه گروهی بر تاب آوری و راهبردهای تنظیم هیجان زنان باردار موثر است.

هدف این پژوهش، تعیین نقش دلسوزی به خود و خردمندی در پیش بینی افسردگی سالمندان بود. جامعه آماری پژوهش را همه سالمندان بالای 60 سال شهر کرمانشاه در سال 1397 تشکیل دادند که از این بین 200 سالمند عضو کانون بازنشستگان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس دلسوزی به خود (Neff, 2003)، مدل سه بعدی خردمندی (Ardelt, 2003) و مقیاس افسردگی پیری (Yesavage, 1982) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام و توسط نرم افزار SPSS25 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج ضرایب رگرسیون نیز نشان داد که 25درصد از واریانس افسردگی به وسیله دلسوزی به خود و 19درصد از واریانس آن به وسیله خردمندی پیش بینی می شود؛ بنابراین بالا بودن میزان دلسوزی به خود و خردمندی به عنوان عامل های مهمی در پیش بینی سلامت روان، احتمال بروز افسردگی را در سالمندان کاهش می دهد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر سازگاری عاطفی و اجتماعی بر رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین) دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی و جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان متوسطه اول شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-1398 بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 222 نفر برای گروه نمونه انتخاب گردید و به پرسشنامه سازگاری دانش آموزان (Sinha & Sing, 1993) و مقیاس غربالگری استفاده پرخطر و مشکل آفرین از اینترنت (Jelenchick et al, 2014) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل رگرسیون تحلیل گردیدند. نتایج نشان داد ابعاد سازگاری نقش مثبت و معناداری بر رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین) دارد (368/0=r)، (01/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد 6/13درصد از تغییرات رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین) به وسیله سازگاری عاطفی قابل پیش بینی است؛ بنابراین مولفه سازگاری عاطفی به تنهایی قادر به پیش بینی رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین) است (01/0p<) و (83/5=t). توانایی سازگاری در پیش بینی رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین)، نشان می دهد می توان آن را زمینه ساز آسیب پذیری دانش آموزان در رفتارهای پرخطر برخط (آنلاین) دانست. به عبارتی با تقویت آن در مدارس می توان آسیب های مربوط به رفتارهای برخط (آنلاین) دانش آموزان را کاهش داد.

این پژوهش با هدف تعیین تاثیر بهوشیاری (ذهن آگاهی) بر سبک تصمیم گیری با در نظر گرفتن نقش میانجیگرانه خودتاملی انجام گرفت. مطالعه از نوع پژوهش های همبستگی با استفاده از مدل یابی علی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان شرکت پالایش گاز پارسیان تشکیل دادند که از میان آنها 178 نفر به عنوان نمونه از میان واحدهای مختلف پالایشگاه از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس بهوشیاری (ذهن آگاهی)، خودتاملی و بینش و سبک های تصمیم گیری بود. تحلیل داده ها از طریق الگوی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS21 انجام گرفت. شاخص های برازش مدل یابی معادلات ساختاری الگوی پیشنهادی را تایید کردند. نتایج نشان دادند که بهوشیاری (ذهن آگاهی) بر خودتاملی (01/0 p<)، خودتاملی بر سبک تصمیم گیری (05/0 p<) و بهوشیاری (ذهن آگاهی) بر سبک تصمیم گیری تاثیر مستقیم معنادار (01/0 p<) دارد. همچنین بهوشیاری (ذهن آگاهی) بر سبک تصمیم گیری از طریق خودتاملی دارای تاثیر غیرمستقیم معنادار (01/0 p<) است. بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گیری نمود که بهوشیاری (ذهن آگاهی) هم به صورت مستقیم و هم از طریق خودتاملی، می تواند بر سبک تصمیم گیری کارآمد تاثیر بگذارد.

هدف این پژوهش بررسی رابطه قلدری سازمانی با سکوت سازمانی کارکنان با نقش میانجی نقض قرارداد روان شناختی در کارکنان سازمان های دولتی استان لرستان بود. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، رابطه ای و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تعداد 1317 نفر از کارکنان ادارات کل ستادی استان لرستان مستقر در شهر خرم آباد بودند، از این میان نمونه ای به تعداد 297 نفر به روش تصادفی طبقه ای از میان آنها انتخاب گردید. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه قلدری سازمانی (Einarsen, Hoel & Notelaers', 2009)، پرسشنامه نقض قرارداد روان شناختی (Morrison and Robinson’ s, 2000) و پرسشنامه سکوت سازمانی (Brinsfield’ s, 2013) استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که قلدری سازمانی هم به صورت مستقیم و هم از طریق نقض قرارداد روان شناختی موجب افزایش سکوت سازمانی کارکنان در سازمان های دولتی استان لرستان می گردد (P<0/05).

هدف این پژوهش، تعیین سهم هر یک از متغیرهای سلامت معنوی، خوش بینی و بخشش در پیش بینی بهزیستی روان شناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت آباد بود. جامعه آماری پژوهش، همه دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت آباد در سال تحصیلی 94-95 بودند. نمونه پژوهش 120 نفر دانشجویان از بین 1477 دانشجوی رشته های مختلف این دانشگاه بود که به شیوه تصادفی و خوشه ای انتخاب شدند. روش تحقیق همبستگی از نوع پیش بین بوده است. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های (Rif, 1980)، پرسشنامه سلامت معنوی از دیدگاه اسلام (Mousavi Moghaddam, 2012)، پرسشنامه جهت گیری به زندگی (LOT) (Carver & Shire, 1985) و پرسشنامه بخشودگی بین فردی (IFI) (Ehteshamzadeh, 2010) استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که میانگین بهزیستی روان شناختی دانشجویان 51/66 است. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که سلامت معنوی به طور معناداری بهزیستی روان شناختی دانشجویان را پیش بینی می کند (0001/0= P)، اما افزودن هریک از متغیرهای خوش بینی و بخشش به متغیر سلامت معنوی باعث افزایش معناداری قدرت پیش بینی بهزیستی روان شناختی دانشجویان نمی شود. نتایج آزمون فرضیه های فرعی نیز نشان داد که نمرات بهزیستی روان شناختی با سلامت معنوی، خوش بینی و بخشش دانشجویان رابطه دارد.

هدف از این پژوهش، مقایسه نشخوار ذهنی، احساس درماندگی و بزرگنمایی در سنین مختلف و رابطه آنها با سبک های مقابله با استرس در بازدیدکنندگان یک وب سایت سنجش وضعیت روانی طی هفته اول شیوع کرونا ویروس بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه بازدیدکنندگان از یک وب سایت سنجش وضعیت روانی در بازه زمانی 2 تا 10 اسفند 1398 بود. نمونه این پژوهش 933 نفر از بازدیدکنندگان بود که به صورت هدفمند به پرسشنامه های فاجعه پنداری (Sullivan, 2009) و سبک های مقابله ای (Endler & Parker, 1990) پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل داده ها به شیوه تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. یافته ها نشان داد بین نشخوار ذهنی، احساس درماندگی و بزرگنمایی در سنین مختلف جامعه به هنگام شیوع کرونا ویروس تفاوت وجود دارد (05/0

هدف این پژوهش، بررسی تفاوت مهارت های فرزندپروری در مادران مبتلا به درد مزمن و مادران فاقد درد مزمن بود. این پژوهش یک مطالعه علی-مقایسه ای بوده و جامعه آماری آن تمامی زنان مراجعه کننده به کلینیک درد بیمارستان امام حسین(ع) شهر تهران بودند. تعداد 62 مادر مبتلا به درد مزمن و 58 مادر فاقد درد مزمن از طریق روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده پرسشنامه فرزندپروری آلاباما (Frick, 1999)، پرسشنامه شدت درد ون کورف (Von Korff, 1990) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش به وسیله آزمون آماری تحلیل واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته و تحلیل آماری نشان داد که بین مادران مبتلا به درد مزمن و مادران فاقد درد مزمن در ابعاد مشارکت، فرزندپروری مثبت، فقر نظارت و انضباط متناقض تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>P)؛ اما درزمینه تنبیه جسمانی تفاوتی یافت نشد (05/0>P).