پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران (پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی)
سال:1398 | دوره:8 | شماره:3 (پیاپی 26) |تعداد مقالات:7

سلامت جسمانی از عوامل متعددی تأثیر می گیرد؛ اما در دوره ی معاصر بر نقش عوامل اجتماعی به طور خاص تأکید زیادی شده است. بر این اساس، با استناد به رویکردهای نظری تلفیقی در زمینه ی بررسی مسائل مختلف به ویژه در عرصه ی مطالعات اجتماعی، مطالعه ی حاضر تلاش کرده است احتمال ابتلا به بیماری قند خون را براساس سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیش بینی کند. این مطالعه از نوع کمی است که به روش پیمایشی در شهر تبریز انجام شده است. روش انجام پژوهش به این صورت بود که طی دعوت نامه ای از افراد منتخب خواسته شد برای انجام آزمایش خون به آزمایشگاه طرف قرداد در شهر تبریز مراجعه کنند. بر این اساس، در دوره ی زمانی یک ماهه از تحویل دعوت نامه ها، پرسش نامه ی پژوهش در اختیار 385 نفر از افرادی قرار داده شد که به آزمایشگاه ذکرشده مراجعه کرده بودند؛ سپس از آنها خواسته شد به سؤالات آن جواب دهند. براساس یافته های توصیفی پژوهش، 327 نفر از پاسخگویان قند خون طبیعی و 58 نفر قند خون غیر طبیعی داشتند. به علاوه، براساس یافته های استنباطی با استفاده از الگوی رگرسیون لجستیک، مشخص شد رابطه ی معناداری بین سرمایة اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با عضوشدن در گروه قند خون طبیعی وجود دارد و متغیرهای ذکرشده قادرند در مجموع 38% از تغییرات آن را تبیین کنند. با این تفاصیل، نتیجه ی اساسی پژوهش حاضر این است که سلامت جسمی از تعیین کننده های اجتماعی همچون سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأثیر می گیرد.

پژوهش حاضر درباره ی فرایند شکل گیری بی قدرتی شغلی بین پرستاران بیمارستان های دولتی شهر یزد بررسی می کند. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه ی زمینه ای و با نمونه گیری نظری و هدفمند، 20 نفر از پرستاران بیمارستان های دولتی شهر یزد انتخاب شدند و با آنها مصاحبه های عمیقی انجام شد. فرایند نمونه گیری نظری تا مرحله ی اشباع داده ها ادامه یافت. داده های گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل و در قالب خط داستان (شامل 20 مقوله ی اصلی و 1 مقوله ی هسته)، الگوی پارادایمی و طرح واره ی نظری ارائه شدند. نتایج نشان دادند بی قدرتی شغلی پرستاران به طور عمده به دنبال عواملی چون گفتار قدرت -مراقبت پزشکان، برساخت نارضایتی های مالی و وضعیت سیال بیماران برساخته می شود. پرستاران در مقابل بی قدرتی شغلی راهبرد های متفاوتی را برمی گزینند. کار عاطفی، درمان پراگماتیسمی و گفتمان اعتماد ازجمله این راهبردهاست که بین پرستاران فعال شده و با خود پیامد هایی مانند بی تفاوتی آموخته شده، حل گفتمانی اختلافات، هژمونی عواطف منفی و سبک های مراقبتی ترکیبی را داشته است. طرح واره ی نظری این فرایند را ترسیم می کند.

ابژه ی نسلی پدیده ای مرتبط با نظام معرفتی نسل هاست که دراثر تغییرات سریع و برخورد تازه با پدیده های نوظهور از نسلی به نسل دیگر تفاوت پیدا می کند. هدف پژوهش حاضر، تبیین تفاوت نسل ها براثر مصرف رسانه هایی است که برای هر نسل حکم ابژه ی نسلی را پیدا کرده اند. بدین منظور با استفاده از نظریه های مانهایم و بالس و نظریه ی استفاده و خشنودی و اثرات جابه جایی و مکمل رسانه، این موضوع بررسی شد که آیا بین نسل ها به لحاظ مصرف انواع رسانه تفاوت وجود دارد یا خیر. روش پژوهش، پیمایشی و بر پایه ی پرسش نامه ی محقق ساخته انجام شده است. جامعه ی آماری همه ی شهروندان 18ساله و بالاتر شهر رشت بودند. روش نمونه گیری از نوع طبقه بندی بود و 400 نفر برای حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان دادند بین ابژه های رسانه ای نسل ها تفاوت معنادار وجود دارد و می توان تقسیم بندی نسل ها را براساس رسانه ی موردعلاقه ی هر نسل در نظام معرفتی آنها شناسایی کرد؛ زیرا هر نسل در انتخاب نوع رسانه ی خاص خود درگیر تجربه ی مشترک تاریخی است و به صورت انتخابی و فعال عمل می کند.

در حوزه ی مسائل اعتقادی، فراگرد ارتباط در تبلیغ دینی و ارشاد مردم در صورتی اثرگذار است که رابطه ی مردم و روحانیت به شکل مطلوب برقرار باشد و مردم، همچنان به شنیدن آموزه های دینی از زبان روحانیت علاقه داشته باشند. اکنون، پس از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی رابطه ی مردم و روحانیت در حوزه ی تبلیغ دینی فرازوفرودهایی را تجربه کرده که باوجود تأثیرگذاربودن، به طور جدی نیازمند آسیب شناسی است. در این مقاله، پژوهشگران به دنبال شناسایی آسیب های ارتباط مردم و روحانیت درزمینه ی تبلیغ دین هستند و هدف اصلی ما توصیف آسیب های این فراگرد است. چارچوب مفهومی این پژوهش، براساس مدل منبع معنی بنا گذاشته شده است که به روند فراگرد ارتباط و عناصر ششگانه ی آن توجه می کند و پژوهشگران، با بهره گیری از روش توصیف کیفی ساندلوسکی و مصاحبه های عمیق با طلاب مبلغ نخبه، آسیب های ارتباط مردم و روحانیت را درخصوص تبلیغ دین توصیف کرده اند. میدان مدنظر ما تمام روحانیان مبلغی هستند که هرساله در دفتر تبلیغات اسلامی تلاش های تبلیغی آنها ارزیابی می شود و نمونه ی برگزیده نیز بیست و دو نفر از این نخبگان هستند که در دو همایش«برترین های تبلیغ» از آنها تقدیر شده است. طبق یافته های حاصل شده، مشارکت کنندگان درزمینه ی تبلیغ دین آسیب های ارتباط مردم و روحانیت را در پنج مقوله ی فراگرد ارتباط، فاصله ی نقش، الزامات زمینه ای، میزان توان ارتباطی و بومرنگ تبلیغ توصیف کرده اند و مفاهیمی چون پرچم داری زید و عمر، اقتدار قضائی و اداری و توطئه اندیشی، در مقوله ی قطع فراگرد ارتباط و مضامینی مانند روحانی مکلا، دین وراونه، منبرهای پوچ و روحانی ابزاری در مقوله ی فاصله ی نقش معرفی شده اند. مقوله ی الزامات زمینه ای با مفاهیمی چون فرهنگ گریزی، ذائقه گریزی، ارزش گریزی و کاهش میزان توان ارتباطی توصیف شده و در مقوله ی بومرنگ تبلیغ، تبلیغ بی کلام و تبلیغ پاکتی به دست آمده است که مبلغان دین باید به آنها توجه کنند.

عشق از مهم ترین مفاهیم انسانی و پایه ی اساسی شکل دهی ارتباط بین دو جنس است که در علوم مختلف و آرا و نظریات فلاسفه و متفکران به روش های متفاوتی بررسی شده است. با وجود این، درباره ی نگاه از درون و از منظر کنشگران درگیر در رابطه ی عاشقانه، کمتر بحث شده است. هدف پژوهش حاضر، کاوش در تجربه ی زیسته ی عشق و گونه شناسی آن بود. برای این منظور با رویکرد پدیدارشناسی با 14 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان که عشق را تجربه کرده بودند، مصاحبه ی عمیق شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش کولیزی، نشان دهنده ی آن بود که چهار گونه ی عشق ورزی از تجربه ی مشارکت کنندگان استخراج شدنی است: 1-عشق به منزله ی دستاورد، با دو زیرمقوله ی ساخت تجارب مشترک و صعود، 2-عشق به منزله ی تجربه ی عاطفی غیرمنتظره، با دو زیرمقوله ی تجربه ی دست یافتنی و تجربه ی دست نیافتنی، 3-عشق به منزله ی اعتیاد و 4-عشق به منزله ی تجربه ی فیزیولوژیک. همچنین گونه ی تجربه ی غیرعاشقانه ای در یافته ها شناسایی شد: «تجربه ی رابطه ی جنسی عاری از عشق». در مجموع می توان گفت کنشگران بر مبنای تجارب گوناگون در طول زندگی و ساختاری که در آن رشد کرده اند، گونه های مختلف عشق ورزی را شکل می دهند؛ اما تجربه ی مشترک در همه ی آنها، رویارویی با عشق به منزله ی امری زمینی و دست یافتنی است.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی کنش های احساسی – عاطفی در درمان اعتیاد و با استفاده از روش کیفی و استراتژی نظریه ی زمینه ای انجام شده است و مشارکت کنندگان در پژوهش، بیست و سه نفر از بهبودیافتگان شهر اصفهان هستند. برای گردآوری داده ها از تکنیک مصاحبه ی عمیق و مشاهده ی مشارکتی و به منظور تحلیل اطلاعات از سه شیوه ی کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. طبق یافته های مقاله، در درمان اعتیاد کنش های احساسی – عاطفی حول یک مقوله ی هسته به نام «مناسک به مثابه ی بستر کنش های عاطفی رهایی بخش» و چند مقوله ی اصلی به تفکیک اجزای مدل پارادایمی پژوهش شکل گرفته اند که شامل این موارد هستند: درزمینه ی وضعیت علی: ارتباطات عاطفی، حرکات ریتمیک، شخصیت شمن و احساس آزادبودن، درزمینه ی وضعیت زمینه ای: مناسک دینی، ایجاد شور و هیجان و برانگیختن احساسات و درخصوص وضعیت مداخله گر: موسیقی، شعر، فضا و مکان، عزاداری، ناقلان احساس، عمل – تعامل ها، ارتباط معنوی، گرفتن فاز و تعریق زیاد. براساس این نتایج، پیامد اصلی این کنش ها نیز درمان جسمی و روحی افراد معتاد است.