سلامت جامعه
سال:1399 | دوره:14 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: میگرن از مهمترین سردردهایی است که با سلامت افراد ارتباط دارد و کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی و تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی بر کیفیت زندگی زنان دارای سردرد میگرنی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه زنان مراجعه کننده به کلینیک های تخصصی مغز و اعصاب غرب تهران در سال 1398 بودند. تعداد 45 نفر از افرادی که به تشخیص پزشک مبتلا به میگرن بودند، به عنوان گروه های مطالعه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت­ کنندگان قبل از اجرای مداخلات پرسشنامه کیفیت زندگی را تکمیل کردند. گروه های آزمایش مداخلات ذهن آگاهی و TDCS را دریافت کردند و گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. در نهایت از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد. داده­ ها توسط آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: در متغیر کیفیت زندگی و همه مؤلفه های آن بین دو گروه درمانی و گروه گواه تفاوت معنی داری مشاهده شد. این میزان برای مؤلفه سلامت روانشناختی در سطح 05/0>p و برای سایر مؤلفه ها و نمره کل کیفیت زندگی در سطح 01/0>p معنی دار بود. بین گروه ذهن آگاهی با گروه گواه و بین گروه TDCS با گروه گواه تفاوت معنی­ داری (01/0˂ p) وجود دارد؛ این در حالی است که بین گروه TDCS و گروه ذهن آگاهی در متغیر کیفیت زندگی تفاوت معنی­ داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: استفاده از روش های درمانی ذهن آگاهی و TDCS جهت درمان سردردهای میگرنی اثربخش بوده و آگاهی متخصصان حوزه های سلامت از این درمان ها می تواند کمک کننده باشد.

مقدمه: افسردگی از جمله اختلالاتی است که می­ تواند نوجوانان دختر را با مشکلات جدی مواجه کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان پذیرش ذهن­ آگاهانه خود با روان درمانی مثبت­ نگر بر سرمایه روان شناختی دانش آموزان دختر دارای افسردگی انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع نیمه­ تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه مطالعه، 54 دانش آموز دختر دارای افسردگی در مقطع متوسطه دوم شهر اصفهان در سال 1398 بودند که با انتساب تصادفی در سه گروه درمان پذیرش ذهن­ آگاهانه خود، روان درمانی مثبت­ نگر و گروه کنترل گمارده شدند. ابزار سنجش، پرسشنامه سرمایه روان شناختی Nguyen و همکاران بود. گروه­ های آزمایش به مدت ده جلسه تحت درمان پذیرش ذهن­ آگاهانه خود و روان درمانی مثبت­ نگر قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. داده ها توسط آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری تحلیل شدند. یافته ها: تفاوت معنی­ داری بین درمان پذیرش ذهن­ آگاهانه خود و روان درمانی مثبت­ نگر با گروه کنترل در سرمایه روان شناختی (049/25=F، 001/0>p) و مؤلفه­ های امید (012/5=F، 001/0>p) و تاب آوری (867/4=F، 001/0>p) وجود داشت، اما بین تأثیر دو درمان بر سرمایه روان شناختی و مؤلفه های آن تفاوت معنی­ دار نبود. نتیجه گیری: درمان­ های پذیرش ذهن­ آگاهانه خود و روان درمانی مثبت­ نگر، در افزایش سرمایه روان شناختی دانش آموزان دختر دارای افسردگی مؤثر هستند. بنابراین، با آموزش آن ها می توان توانمندی های مثبت افراد جهت مقابله با افسردگی را ارتقا بخشید.

مقدمه: سرطان پستان از نظر روانشناختی، بیش از سایر سرطان­ ها زنان را تحت تأثیر قرار می­ دهد و شایع ترین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان می باشد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر درمان فعال­ سازی رفتاری بر نشخوار فکری و اضطراب مرتبط با درد در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد. مواد و روش ­ ها: پژوهش حاضر، مطالعه­ ای نیمه تجربی از نوع پیش­ آزمون-پس­ آزمون با گروه کنترل و پیگیری 45 روزه بود. بدین منظور از بین زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه­ کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان در بهار 1396، 24 نفر به صورت در ­ دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 12 نفر). شرکت­ کنندگان در پژوهش به پرسشنامه­ های پاسخ نشخوارگونه نولن و همکاران و اضطراب مرتبط با درد مک کراکن و همکاران پاسخ دادند. آزمودنی­ های گروه آزمایش، درمان فعال سازی رفتاری را در 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته­ ای یک بار دریافت نمودند. داده­ ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه­ های تکرار شده تحلیل شدند. یافته ­ ها: نتایج نشان داد که تعامل اثر زمان و عضویت گروهی در نشخوار فکری و ابعاد اضطراب مرتبط با درد معنی­ دار بوده است (05/0>p). همچنین، بین نمرات درمان فعال سازی رفتاری و گروه کنترل در متغیرهای پژوهش در هر دو مرحله پس آزمون (به جز پس آزمون علائم فیزیولوژیک) و پیگیری تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>p). نتیجه ­ گیری: بنا بر نتایج این پژوهش برای بهبود متغیرهای روانشناختی مرتبط با درد در افراد مبتلا به سرطان پستان می­ توان از درمان فعال­ سازی رفتاری استفاده نمود.

مقدمه: بیماران مبتلا به دردهای مزمن مفصلی پریشانی و بی خوابی را به طور مکرر تجربه می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی ذهن­ آگاهی در بهبود اختلال بی خوابی مزمن و الگوی امواج مغزی بیماران مرد مبتلا به دردهای مزمن شهر تبریز انجام شد. مواد و روش ­ ها: این پژوهش از نوع نیمه­ آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه بیماران مرد مبتلا به اختلال بی خوابی مزمن با دردهای مزمن شهر تبریز در سال 1398 بودند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های بی خوابی مزمن، درد مزمن، دستگاه الکتروآنسفالوگرافی کمی و پروتکل آموزشی ذهن­ آگاهی استفاده شد. نمونه مورد نظر 30 نفر بود که به دو گروه 15 نفره به صورت تصادفی تقسیم شدند. داده­ های به کمک روش های آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که ذهن­ آگاهی باعث بهبود بی خوابی مزمن و درد مزمن، و همچنین باعث تغییر الگوی امواج مغزی در فرکانس های دلتا و بتا در بیماران مرد مبتلا به دردهای مزمن می شود، به نحوی که دلتا را کاهش و بتا را افزایش می دهد (001/0p<). نتیجه گیری: آموزش ذهن­ آگاهی می­ تواند ختلال بی خوابی مزمن را کاهش دهد و امواج مغزی در بیماران مبتلا به دردهای مزمن را در وضعیت بهینه قرار دهد.

مقدمه: درماندگی آموخته شده از عواملی است که می تواند منجر به پیامدهای نامطلوبی در بیماران مبتلا به نارسایی قلب شود. هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر آموزش خودمراقبتی بر احساس درماندگی آموخته­ شده در بیماران مبتلا به نارسایی قلبیمی باشد. مواد و روش ها: این مطالعه نیمه­ تجربی، بر روی 40 بیمار مبتلا به نارسایی قلبی کلاس 2 و 3 مراجعه­ کننده به مرکز آموزشی درمانی قلب حشمت رشت از دی ماه 98 تا فروردین ماه 99 انجام گرفت. بیماران به روش تصادفی بلوکه در دو گروه مداخله و کنترل (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. ابزار شامل پرسشنامه ی درماندگی آموخته­ شده و روش مداخله آموزش خودمراقبتی به صورت چهره به چهره در 6 جلسه یک ساعته و سه بار در هفته بود. برای تجزیه و تحلیل داده­ ها از روش­ های آماری توصیفی (میانگین، میانه، انحراف معیار، فراوانی و درصد) و تحلیلی (tمستقل، t زوجی، مجذور کای، من ویتنی و آزمون دقیق فیشر) استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج، قبل از مداخله بین دو گروه از نظر میانگین نمره احساس درماندگی تفاوت معنی­ داری وجود نداشت. ولی بعد از مداخله نمره درماندگی در گروه مداخله به صورت معنی­ داری کمتر از گروه کنترل بود (048/0=p). همچنین، میانگین نمرات درماندگی در قبل و بعد از مداخله در گروه کنترل تفاوت معنی­ داری نداشت ولی در گروه مداخله به صورت معنی­ داری کاهش یافته بود (037/0=p). نتیجه گیری: آموزش خودمراقبتی می تواند بر بهبود نمره درماندگی آموخته شده مراجعین مبتلا به نارسائی قلبی مؤثر باشد.

مقدمه: پیری با اختلال در عملکرد بیولوژیکی همراه است و باعث بروز بیماری­ هایی از جمله دیابت، افزایش فشارخون و نارسایی قلبی و عروقی می­ شود. تمرین هوازی منظم و عصاره چای سبز با داشتن خواص آنتی اکسیدانی می­ توانند عوارض پیری را کاهش دهند. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر تمرین هوازی همراه با مصرف عصاره چای سبز بر میزان پروتئین­ های Bax و Bcl-2 بافت قلب موش­ های صحرایی نر سالخورده بود. مواد و روش ­ ها: در این مطالعه تجربی، 32 سر موش صحرایی نر به صورت تصادفی در چهار گروه 8 تایی شامل گروه کنترل، گروه تمرین، گروه مکمل و گروه تمرین + مکمل قرار گرفتند. گروه­ های تمرینی 12 هفته (5 روز در هفته) فعالیت هوازی با شدت 60 تا 75 درصد اوج اکسیژن مصرفی انجام دادند، در همین مدت گروه­ های دریافت­ کننده مکمل، مکمل عصاره چای سبز دریافت کردند. برای اندازه­ گیری بیان Bax و Bcl-2 از روش ایمنوهیستوشیمی استفاده شد. داده­ ها توسط آنالیز واریانس یک­ طرفه و آزمون تعقیبی Tukey آنالیز شدند. یافته ­ ها: بیان Bax به صورت معنی­ داری در گروه­ های تمرین (031/0p=)، مکمل (002/0p=) و تمرین+ مکمل (000/0p=) نسبت به گروه کنترل کاهش داشت. همچنین، بیان Bcl-2 به صورت معنی­ داری در گروه تمرین+ مکمل نسبت به گروه کنترل افزایش نشان داد (036/0p=). نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر می­ توان گفت ترکیب 12 هفته تمرین هوازی با مصرف مکمل عصاره چای سبز نسبت به تمرین هوازی و مصرف مکمل چای سبز به تنهایی می­ تواند بیان Bax و نسبت Bax به Bcl-2 در بافت قلب رت­ های نر سالخورده را کاهش دهد.

مقدمه: شکوفایی انسان یکی از موضوعات مهمی است که امروزه روانشناسی مثبت مدنظر قرار داده است. از این رو، بررسی شکوفایی و متغیرهای مرتبط با آن می تواند در کاهش اضطراب، استرس و افسردگی کمک کننده باشد. لذا هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش شکوفایی بر اضطراب، استرس و افسردگی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل می باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع نیمه­ تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل بودند. تعداد 38 نفر که نمره یک انحراف استاندارد پایین تر از میانگین در پرسشنامه شکوفایی بدست آوردند، به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند. شرکت­ کنندگان قبل از اجرای مداخلات پرسشنامه های اضطراب، استرس و افسردگی را تکمیل کردند. سپس، گروه آزمایش تحت آموزش شکوفایی قرار گرفت. در نهایت هر دو گروه پس آزمون را انجام دادند. داده ها توسط آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین دو گروه در متغیرهای اضطراب (983/10=F و 002/0=p)، استرس (174/9=F و 005/0=p) و افسردگی (252/4=F و 047/0=p) پس از اجرای مداخله تفاوت معنی داری وجود دارد. بدین معنی که آموزش شکوفایی باعث کاهش اضطراب، استرس و افسردگی در گروه آزمایش شد (05/0>p). نتیجه گیری: می توان گفت استفاده از آموزش شکوفایی باعث کاهش استرس، اضطراب و افسردگی دانشجویان شده و از این رو می توان از این آموزش در جهت کاهش این متغیرها بهره برد.

مقدمه: باورهای فراشناختی با اشکال مختلف آسیب‍ شناسی روانی در اختلال هراس اجتماعی در ارتباط می‍ باشند که لزوم ارائه مداخلات روان شناختی به افراد دارای نشانه‍ های هراس اجتماعی را ضروری می نماید. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی درمان طرحواره هیجانی بر باورهای فراشناختی دانشجویان دارای نشانه‍ های هراس اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه­ آزمایشی بر روی کلیه دانشجویان دارای هراس اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال تحصیلی 99-1398 انجام شد. تعداد 30 دانشجو دارای نمره برش 40 در پرسشنامه فوبی اجتماعی Connor و همکاران، و مطابق با ملاک‍ های DSM-5 که تشخیص اختلال هراس اجتماعی را دریافت کردند، به روش نمونه‍ گیری خوشه‍ ای چندمرحله‍ ای انتخاب و به صورت تصادفی ساده در گروه­ های‍ آزمایش و گواه (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. هر دو گروه پرسشنامه باورهای فراشناختیWells و Cartwright-Hatton را تکمیل کردند. پس از 8 جلسه درمان طرحواره هیجانی در گروه آزمایش، مجدداً پرسشنامه­ ها توسط گروه‍ ها تکمیل گردید. داده ها توسط آزمون­ های تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک‍ متغیره تحلیل شدند. یافته‍ ها: میانگین و انحراف معیار نمره باورهای فراشناختی در مرحله پیش‍ آزمون بین گروه آزمایش (17/6± 20/67) و گروه گواه (07/6± 06/67) تفاوت معنی‍ داری نداشت، ولی میانگین و انحراف معیار این نمره در پس‍ آزمون بین گروه­ های آزمایش (35/4± 60/45) و گواه (86/6± 40/67) اختلاف معنی‍ داری نشان داد (001/0=p). نتیجه‍ گیری: با توجه به کارآیی درمان طرحواره هیجانی بر کاهش باورهای فراشناختی افراد دارای نشانه‍ های هراس اجتماعی، استفاده از این روش درمانی در بهبود باورهای فراشناختی دانشجویان دارای هراس اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی توصیه می شود.