فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران
سال:1398 | دوره:3 | شماره:2 (پیاپی 10) |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف یکی از عوامل ضعف ترمیم اعصاب محیطی ضایعه دیده، مرگ نورونی رو به عقب در گانگلیون های ریشه پشتی نخاع است که به علت افزایش فعالیت اکسیدان ها می باشد. مطالعه حاضر تاثیر تیامین بعنوان یک آنتی اکسیدان را بر مرگ نورونی، متعاقب قطع عصب سیاتیک مورد بررسی قرار داده است. روش ها در این مطالعه پژوهشی از 25 موش صحرایی نر ویستار در 5 گروه آزمایشی استفاده گردید (5 موش در هر گروه). گروه 1گروه سالم و در گروه های 2 تا 5 عصب سیاتیک قطع شده و بترتیب تیمار روزانه با سرم فیزیولوژی (گروه کنترل)، تیامین داخل صفاقی (50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم) و تیامین موضعی (1/7 میلی گرم بر کیلوگرم) انجام گرفت. پس از 4 هفته، حیوانات قربانی شده و گانگلیون ریشه پشتی قطعه پنجم کمری جهت مطالعات بافت شناسی برداشته شد. یافته ها در بررسی مورفولوژیکی برشهای گانگلیون های گروه های با قطع عصب، مناطقی بدون سلول مشاهده شد که احتمالا در ارتباط با مرگ برنامه ریزی شده است. اندازه حجم گانگلیون های گروه های تیمار موضعی و سالم تفاوتی نداشت، در حالیکه در سایر گروه ها کاهش حجم گانگلیون در مقایسه با گروه سالم مشاهده گردید (0/001> p) و کاهش حجم در گروه کنترل در مقایسه با گروه تیمار موضعی مشاهده شد (0/001 > p). مقایسه تعداد نورون های گانگلیون ها بین گروه های تیمار موضعی و سالم معنادار نبود، اما کاهش نورون ها در سایر گروه های آزمایشی در مقایسه با گروه سالم مشاهده شد (0/01 > p) مقایسه تعداد نورون ها بین گروه های تیمار موضعی و کنترل افزایش نشان داد ( 0/01 > p). نتیجه گیری نتایج نشان می دهد که تیامین، متعاقب تجویز دوز کافی، می تواند در گروه عوامل محافظ نورونی قرار گیرد.

زمینه و هدف بیماری آلزایمر یک اختلال مغزی پیشرونده است که با زوال عقلی همراه است. قشر انتورینال یکی از اولین نواحی مغزی است که در بیماری آلزایمر درگیر می شود. در بیماران آلزایمری سطح بالایی ازپروتیین بتا آمیلویید درمناطق مختلف مغزی از جمله قشر انتورینال مشاهده می شود. مطالعات نشان داده اند بتاآمیلویید باعث اختلال هومیوستاز کلسیمی می شود. در این مطالعه تغییرات مولکولی درناحیه CA1 هیپوکامپ متعاقب تزریق بتاآمیلویید در ناحیه انتورینال و همچنین نقش احتمالی محافظتی مسدود کننده های کلسیمی مورد بررسی قرار گرفت. روش ها بتاآمیلویید (یک میکروگرم/دو میکرولیتر) در قشر انتورینال دو طرف موشهای ویستار نر تحت جراحی استریوتاکسیکی تزریق شد و سپس یک کانول راهنما در بطن طرفی راست کاشته شد. ایزرادیپین و نیمودیپین با دوز 30 میکروگرم به صورت داخل بطنی روزانه به مدت 6 روز تزریق شد. در روز هفتم میزان بیان کالپین 2، کاسپاز 12 و 3 در ناحیه CA1 توسط تکنیک وسترن بلات اندازه گیری شد. برای نشان دادن سلول های دچار آپوپتوز از تست تانل استفاده شد. یافته ها تزریق بتاآمیلویید در ناحیه انتورینال موجب افزایش بیان کالپین 2، کاسپاز 12 و 3 در ناحیه CA1 شد. همچنین تعداد سلول های دچار آپوپتوز در ناحیه CA1 متعاقب آمیلوییدوپاتی در قشر انتورینال افزایش یافت. بدنبال تیمار موش ها با ایزرادیپین و نیمودیپین بیان کالپین 2، کاسپاز 12 و 3 کاهش یافت و همچنین تعداد سلول های آپوپتوتیک به سطح کنترل نزدیک شد. نتیجه گیری آمیلوییدوپاتی قشر انتورینال می تواند پروفایل مولکولی مرتبط با آپوپتوز را در نواحی مجاور مانند CA1 تغییر دهد و تیمار با مسدود کننده های کانال کلسیمی می تواند از این تغییر جلوگیری کند.

زمینه و هدف توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی با شیوع جهانی است که بوسیله توکسوپلاسما گوندی ایجاد می شود. علایم عفونت حاد شبیه سرماخوردگی است ولی عفونت مزمن بدون علامت است. در این مطالعه اثر کوتریماکسازول بر تیتر انگل و پاسخ التهابی در مغز موش های مبتلا به توکسوپلاسموز بررسی شده است. روش ها موش های سوری با تزریق صفاقی کیست انگل به توکسوپلاسموز مبتلا شدند. توالی 529REP-(معرف بار انگل) و TNF-α (معیار پاسخ التهابی) در مغز موش ها با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز کمی، در هفته های 1 تا 8 پس از تزریق کیست و نیز متعاقب درمان با کوتریموکسازول اندازه گیری شد. درمان با کوتریموکسازول ده روز پیش از شروع هفته چهارم و هشتم عفونت شروع شد و بمدت 10 روز ادامه یافت. یافته ها از روز 4 تا 14پس از تزریق کیست، موش ها دچار آسیت شدید شدند. مقادیر 529REP-نشان داد انگل هفته اول وارد مغز شده و هفته دوم و سوم با سرعت تکثیر می یابد. بیان TNF-α از هفته دوم شروع شده و به اوج می رسد و هفته های بعد کاهش می یابد. کوتریموکسازول بطور معنی داری موجب کاهش معنی دار رونویسی 529REP-و TNF-α در هفته 4 و 8 عفونت شد. درمان در هفته 4 با افزایش معنی دار وزن موش ها (0/05 > p) نسبت به گروه درمان نشده همراه بود. نتیجه گیری نتایج این مطالعه نشان داد که در موش های سوری مبتلا به توکسوپلاسموز، تجویز مزمن کوتریموکسازول با مهار تکثیر انگل و پاسخ التهابی در مغز موش ها و بهبود بیماری همراه است.

زمینه و هدف برای ترمیم یک فیبر عصبی قطع شده، فرایندهای تشکیل مخروط رشد و جوانه زنی آکسونی، تکثیر سلول های شوان، ساختن غلاف میلین و عواملی دیگر ضروری می باشند. جهت تسهیل و تقویت این فرایندها، مداخلات دارویی توصیه می گردد. در مطالعه حاضر آثار تیامین، دگزامتازون و ان-استیل سیستیین بر جوانه زنی آکسونی با یکدیگر مقایسه شد. روش ها در 24سر موش صحرایی نر ویستار، عصب سیاتیک راست قطع گردید و دو انتهای بریده شده عصب به درون یک قطعه لوله سیلیکونی بخیه زده شد. سپس موش های صحرایی به چهار گروه (در هر گروه 6 موش) تقسیم و با ان-استیل سیستیین (150میلی گرم بر کیلوگرم)، دگزامتازون (0/2 میلی گرم بر کیلوگرم)، تیامین (50 میلی گرم بر کیلوگرم) و سرم فیزیولوژی (گروه کنترل)، به طور روزانه و به صورت داخل صفاقی تیمار شدند. در پایان دوره آزمایش (16 هفته)، حیوانات قربانی شده و جوانه آکسونی جهت بررسی های بافت شناسی برداشته شد. یافته ها اگرچه تفاوت معنادار در تعداد فیبرها، قطر آکسون و ضخامت غلاف میلین در بین گروه های آزمایشی و کنترل وجود نداشت اما قطر آکسون در گروه تیمار با تیامین نزدیک به افزایش نشان داد (0/06= p). سطح مقطع عصب در گروه دگزامتازون در مقایسه با گروه کنترل و سایر گروه های آزمایشی به طور معناداری کم شده بود (0/05 > p). کاهش معنادار قطر آکسون و ضخامت غلاف میلین در گروه دگزامتازون در مقایسه با گروه تیامین مشاهده شد (0/05 > p). نتیجه گیری در ترمیم عصب سیاتیک موش صحرایی ممکن است تجویز دگزامتازون اثر مخرب، تیمار با تیامین تا حدودی اثر مفید و ان-استیل سیستیین تاثیر واضحی بر ترمیم نداشته باشند.

زمینه و هدف تجویز مزمن مورفین، با تغییرات ساختاری در مغز همراه است. در برخی مطالعات اثرات آنتی اکسیدان و محافظت کننده عصبی متفورمین نشان شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر متفورمین بر حافظه کاری موش های تیمار شده با مورفین انجام شد. روش ها در این مطالعه از 40 موش صحرایی نر نژاد ویستار استفاده شد. حیوانات به 5 گروه آزمایشی (8 سر موش صحرایی در هر گروه) تقسیم شدند. (1): (دریافت سالین بصورت خوراکی به مدت 7روز)؛ (2): متفورمین (دریافت mg/kg 50 متفورمین، به صورت خوراکی به مدت 7 روز)؛ (3): مورفین (دریافت mg/kg 10مورفین دو بار در روز به صورت زیر پوستی به مدت 7 روز) و (4و 5): مورفین + متفورمین (دریافت mg/kg 10 مورفین و mg/kg50 متفورمین یا mg/kg 10مورفین و mg/kg 5 متفورمین به مدت 7 روز). برای بررسی حافظه کاری از آزمون رفتاری اندازه گیری رفتار تناوب در ماز Y شکل استفاده شد. برای بررسی میزان پراکسیداسیون لیپیدی میزان مالون دی آلدهید در بافت هیپوکمپ مغز سنجیده شد. یافته ها مورفین، باعث نقص حافظه کاری و افزایش میزان مالون دی آلدهید نسبت به گروه کنترل گردید (0/001> p). متفورمین به تنهایی تاثیری بر حافظه کاری نداشت اما با دوز mg/kg 50 در موش های دریافت کننده مورفین بط ور معناداری باعث بهبود عمکرد حافظه کاری (0/01> p) و کاهش میزان مالون دی آلدهید (0/01> p) نسبت به گروه صرفا تیمار شده با مورفین شد. نتیجه گیری متفورمین می تواند نقص حافظه کاری القا شده با مورفین در موش های صحرایی را بهبود دهد.

زمینه و هدف هیپوتالاموس کناری ساختاری مهم در مدار پاداشی مغز است و مطالعات نشان داده اند که تحریک عمقی پرفرکانس مغز در این ناحیه می تواند از ایجاد وابستگی روانی به مورفین در موش صحرایی جلوگیری کند. در این مطالعه تاثیر تحریک عمقی مغز در هیپوتالاموس کناری بر میزان گیرنده های دوپامینی قشر پیش پیشانی بررسی شده است. روش ها الکترودهای تحریکی به صورت دوطرفه در هیپوتالاموس کناری کار گذاشته شدند. موش ها در چهار گروه جای گرفتند: مورفین-تحریک عمقی پرفرکانس، سالین-تحریک عمقی پرفرکانس، مورفین-شم، سالین-شم. مورفین (5 میلی گرم بر کیلوگرم) و سالین در چهار روز تزریق شدند و پس از هر تزریق، تحریک عمقی مغز (پالس های مربعی با شدت 150 میکروآمپر، پهنای 100 میکروثانیه و فرکانس 130 هرتز) یا تحریک شم به مدت 30 دقیقه مطابق با گروه مربوطه انجام شد. یک روز پس از آخرین تزریق، قشر پیش پیشانی جدا شد و برای سنجش میزان گیرنده های دوپامینی و mRNA c-fos مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها درمان با مورفین میزان گیرنده های D1 را افزایش و گیرنده های D2 را کاهش داد و بر گیرنده های D5، D3 و D4 تاثیر معنی داری نداشت. تحریک عمقی مغز در گروه دریافت کننده مورفین توانست از افزایش گیرنده های D1 جلوگیری کند، گیرنده های D5 را کاهش دهد، و گیرنده های D2 و D3 را افزایش دهد ولی بر گیرنده های D4 تاثیری نداشت. مورفین بیان mRNA c-fos را کاهش داد و تحریک عمقی مغز توانست این اثر را برگرداند. نتیجه گیری تحریک عمقی پرفرکانس مغز در هیپوتالاموس کناری می تواند سیستم دوپامینی مغز را بویژه در قشر پیش پیشانی دستخوش تغییر نماید.

زمینه و هدف تشنج های صرعی دوره ماهیانه، عمدتا به دنبال کاهش سطح پروژسترون اتفاق می افتد. از طرفی، آستروسیت ها بر تحریک پذیری مغزی اثرگذارند. لذا، اثرات محافظتی پروژسترون بر رفتار تشنجی، میزان گلوتامات و گابا و دخالت آستروسیت ها (فعالیت آنزیم گلوتامین سنتتاز) بررسی شده است. روش ها موش های ماده صحرایی ویستار (120 سر) در این مطالعه تجربی در شش گروه آزمایشی شامل کنترل سالم، کنترل اوارکتومی، پیلوکارپین، سه گروه درمانی پروژسترون (دوزهای 0/2، 2 و 20 میلی گرم/کیلوگرم) قرار گرفتند. مدل لیتیوم-پیلوکارپین برای القای تشنج استفاده شد و رفتار حیوانات به مدت یک ساعت ارزیابی گردید. پروژسترون، به صورت روزانه طی پنج روز برای درمان تشنج تزریق گردید. در گروهی از حیوانات پس از 5 روز و در گروهی دیگر پس از 30 روز، مغز خارج شد و سپس محتوی کلی گلوتامات و گابای هیپوکامپ، و فعالیت آنزیم گلوتامین سنتتاز اندازه گیری شد. یافته ها زمان نهفته تشنج، فقط در گروه پروژسترون با دوز بالا، 184% کاهش و مدت زمان تشنج در گروه های دوز پایین، متوسط و بالای پروژسترون (105، 59 و 265%) کاهش یافت. در گروه های 5 روزه، میزان فعالیت آنزیم گلوتامین سنتتاز، در گروه تیمار با دوز بالا کاهش (164%) نشان داد. در گروه های 30 روزه، محتوی گابای گروه پیلوکارپین، افزایش (176%) و محتوی گابا در گروه های دوز پایین، متوسط و بالای پروژسترون (106، 70 و 64%) کاهش نشان دادند. نتیجه گیری تجویز پروژسترون خواص ضدتشنجی وابسته به غلظت دارد و همزمان میزان گلوتامات و گابا و فعالیت آنزیم گلوتامین سنتتاز آستروسیتی را تغییر می دهد.

زمینه و هدف هدف از مطالعه حاضر مقایسه روش های جداسازی سلول های بنیادی از پالپ دندان مولر سوم افراد بالغ و بررسی تمایز آن ها به دو بافت استخوان و چربی است. روش کار پالپ دندان آسیاب به سه روش (1) کشت مستقیم قطعات پالپ، (2) هضم آنزیمی پالپ و کشت سلول ها و (3) کشت مستقیم قطعات پالپ و ثابت کردن آن ها با لامل صورت گرفت. شاخص های سطحی سلول های بنیادی با روش فلوسایتومتری و بررسی تمایز به بافت چربی ساز و استخوان ساز به ترتیب با رنگ آمیزی روغن قرمز-O و آلیزارین قرمز-S صورت گرفت. اندازه گیری آلکالین فسفاتاز، RUNX2 و استیوپونتین با آزمون وسترن بلات صورت گرفت. نتایج کشت سلول ها با روش هضم آنزیمی سریع تر بوده، ولی در روش های 1 و 3 رشد سلول ها کند بوده، خطر آلودگی و آسیب سلول ها ناشی از لامل وجود دارد. نتیجه گیری سلول های بنیادی پالپ دندان آسیاب جداشده به روش 2 سرعت رشد بیشتری دارند و قابلیت تمایز و تبدیل به سلول های استخوان و چربی را دارا می باشند.