مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1400 | دوره:26 | شماره:4 (مسلسل 114) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: شواهد رو به رشدی نشان داده اند فعال کردن گیرنده فعال کننده پرولیفراسیون پروکسیزوم آلفا (PPARα )، که به خانواده گیرنده هسته ای فاکتورهای نسخه برداری فعال شده توسط لیگاند تعلق دارند، به دنبال ایسکمی مغزی اعمال محافظت نورونی شامل اثرات ضداکسیداتیو، ضدآپوپتوز و ضدالتهابی ایجاد می کند؛ بنابراین، هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیرات آگونیست PPARα ، فنوفیبرات، بر ضایعه، تورم بافتی و ادم مغزی در یک مدل تجربی سکته ایسکمی بود. مواد و روش ها: آزمایش در سه گروه از موش های صحرایی انجام شد (36=N): گروه های شاهد، کنترل ایسکمی و ایسکمی تیمار شده. ایسکمی مغز از طریق انسداد شریان میانی مغز (MCAO) به مدت 90 دقیقه و به دنبال آن 24 ساعت خون رسانی مجدد انجام گردید. موش های صحرایی فنوفیبرات mg/kg/day 200 به روش دهانی برای 4 روز قبل از القای MCAO دریافت کردند. شاخص اختلالات عصبی (NDS)، حجم ضایعه مغز (روش رنگ آمیزی TTC)، تورم بافت مغز و ادم مغزی 24 ساعت پس از پایان MCAO بررسی شدند. یافته ها: القای MCAO سبب ایجاد اختلالات عصبی (16/0± 83/2) و ضایعه مغزی (mm330± 282) در گروه کنترل ایسکمی به همراه تورم (29/2± 13/15%) و ادم مغزی (97/1± 23/17%) گردید. دریافت فنوفیبرات در موش های ایسکمی تیمار شده اختلالات عصبی (14/0± 14/2%)، ضایعه مغزی (mm328± 92)، تورم (44/1± 49/5%) و ادم مغزی (42/1± 35/4%) را به طور معنی داری در مقایسه با گروه کنترل ایسکمی کاهش داد. نتیجه گیری: یافته های ما نشان داد که فعال سازیPPARα توسط آگونیست اختصاصی، فنوفیبرات، به طور موثری آسیب های ناشی از ایسکمی-خون رسانی مجدد مغزی و همین طور تورم و ادم مغزی را در یک مدل تجربی سکته ایسکمی کاهش می دهد.

زمینه و هدف: تمرین منظم و برنامه ورزشی مناسب به بهبود عملکرد فیزیولوژیکی کمک کرده و از ایجاد سندرم های مختلف متابولیکی، قلبی عروقی، بیماری ها و عوامل مرتبط با پیری ممانعت می کند. فعالیت استقامتی وتوان هوازی به جذب خون و اکسیژن کافی برای مغز و عضلات بخصوص در تمرینات طولانی مدت موثر می باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر تمرین استقامتی و تزریق داروی آدنوزین بر ژن CCL2 بافت مغز پس ازایسکمی رپرفیوژن مغزی در رت های ویستاربود. روش بررسی: روش تحقیق تجربی و در شرایط آزمایشگاهی محض بود. جامعه آماری تحقیق موش های نرصحرایی نژاد ویستار و نمونه تحقیق 40سر موش نر بودند. ابتدا القای ایسکمیک به مدت 45 دقیقه از طریق رگ اجوف کاروتید صورت گرفت. پس از القای ایسکمیک رت ها در گروه های: تمرین استقامتی/ آدنوزین/ایسکمی، گروه ایسکمی/آدنوزین، گروه تمرین استقامتی/ایسکمی و کنترل/ ایسکمی قرار گرفتند. پس از القای ایسکمی پروتکل تمرین استقامتی انجام شد. در هفته هشتم هر روز یک میلی گرم داروی آدنوزین به آنها تزریق شد. هشت هفته پس از القای ایسکمیک و پروتکل تمرین با استفاده از روش های آزمایشگاهی نمونه های خون از بافت مغز رت ها اخذ و بیان ژن CCL2 اندازه گیری شد. از روش های آماری، میانگین، انحراف معیار، آزمون شاپیرو ویلک، آزمون لوین و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد(سطح معنی داری 05/0≤ P). یافته ها: نتایج نشان داد، بین گروه کنترل/ ایسکمی با گروه مصرف کننده آدنوزین/ ایسکمی در بیان ژن CCL2 در ایسکمی-ریپرفیوژن رت های نر تفاوت معنادار وجود دارد(004/0p=). بین گروه کنترل/ ایسکمی با گروه تمرین استقامتی+ایسکمی دربیان ژن CCL2در ایسکمی-ریپرفیوژن رت های نر تفاوت معنادار وجود دارد (000/0p=). بین گروه کنترل/ ایسکمی با گروه تمرین استقامتی/آدنوزین/ایسکمی دربیان ژن CCL2 در ایسکمی-ریپرفیوژن رت های نر تفاوت معنادار وجود ندارد(144/0p=). نتیجه گیری: پیش آماده سازی با تمرین استقامتی و داروی آدنوزین، پیش از سکته ایسکمی به طور قابل توجهی باعث تنظیم عوامل کیموکاینی خواهدشد. ممکن است تمرین وآدنوزین به عنوان محرک های پیشگیرانه از سکته ایسکمی مفیدباشند.

سابقه و هدف: آتورواستاتین از داروهای مورد استفاده در درمان کلسترول بالای خون است که به تازه گی مشخص شده دارای اثرات آنتی اکسیدانی در سلول است. در این مطالعه هدف بررسی اثرات آتورواستاتین بر رشد و کیفیت تخمک های نابالغ موش در محیط آزمایشگاه است. روش بررسی: تخمک های 40 سر موش سوری نژاد NMRI بعد از تحریک تخمک گذاری خارج شدند و در محیط کشت قرار گرفتند. تخمک ها به دو گروه 200 تایی شامل گروه کنترل (محیط کشت) و گروه آتورواستاتین (محیط کشت + 2 میکرومولار آتورواستاتین) تقسیم بندی شدند، پارامترهای کیفی ضخامت زونا پلوسیدا (ZP)، اندازه فضای پری ویتیلین (PVS) و قطر تخمک (OD)به وسیله میکروسکوپ اینورت و نرم افزار image-J بررسی شد. یافته ها: پارامترهای کمی ضخامت زونا پلوسیدا و قطر اووسیت در گروه آتورواستاتین نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود. در بررسی کیفیت تخمک ها تعداد تخمک های اسکور 1+ در گروه آتورواستاتین وگروه کنترل به ترتیب برابر (70 %) و (4/55 %) بود و اختلاف بین دو گروه معنی دار بود (05/0 p≤ ). تعداد اجسام قطبی دارای اسکور 1+ در گروه آتورواستاتین و گروه کنترل به ترتیب برابر با (18/36%) و (5/18%) بود (05/0 p≤ ). نتیجه گیری: استفاه از آتورواستاتین تاثیر قابل توجهی در رشد و کیفیت نهایی تخمک های نارس در محیط آزمایشگاهی دارد و احتماالا درآینده بتوان از آن برای افزایش بازدهی لقاح آزمایشگاهی استفاده کرد.

زمینه و هدف: فرایند انجماد (Cryopreservation)یکی از تکنیکی رایج در باروری-ناباروری است که با تولید رادیکال های آزاد اکسیژن موجب آسیب سلول اسپرم ونقص عملکرد آن می شود و به سمت کاهش باروری پیش می رود. در تشخیص سلامت و قدرت باروری اسپرم منجمد، ارزیابی مارکرهای مختلف در درمان بیماران ناباروری نقش موثر ی دارند. . در این مطالعه، بررسی احتمالی تاثیر دو ماده بیوتین و اسید فولیک بر روی پارامترهای اسپرم شامل: حرکت، حیات، مورفولوژی، تراکم کروماتین، تمامیت غشا اسپرم انجماد و ذوب شده در مردان نورموزواسپرمی قرار گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه ی تجربی، 30 نمونه اسپرم از مردان نورموزواسپرمی در سنین 25 تا 45 سال جمع آوری شد. هر نمونه به پنج قسمت تقسیم شدند. شامل گروه تازه قبل از انجماد، گروه های انجماد شده ی کنترل، ، بیوتین10 mM))، اسیدفولیک (50 nM) و ترکیب بیوتین (10 mM) واسید فولیک (50 nM). گروه ها به مدت دو هفته طبق تکنیک رایج انجماد در اکثر مراکز باروری ناباروری در دمای 196-درجه ی سانتیگراد انجام گرفت و سپس ذوب شدند. نمونه ها قبل و بعد از انجماد از لحاظ حرکت و مورفولوژی اسپرم با نرم افزار آنالیز اسپرم (CASA)computer-aided sperm analysisبررسی شد. حیات اسپرم با رنگ آمیزی ایوزین-نگروزین، تراکم کروماتین با رنگ آمیزی تولوییدین بلو(Toluidine blue)و تمامیت غشا با روشHOST) hypo Osmotic swelling Test (مورد ارزیابی شدند. یافته ها: قبل از انجماد حرکت، حیات، مورفولوژی، کیفیت تراکم کروماتین، تمامیت غشا اسپرم در همه گروه ها بیشتر و اسپرم های بی حرکت در همه گروه ها کمتر از قبل از انجماد بود(001/0 p<)[DD1]. بعد از انجماد کیفیت کروماتین، در گروه اسید فولیک بیشتر ازگروه بیوتین+اسیدفولیک وبیوتین بود وهرسه گروه بیشترازکنترل بود. میانگین حیات اسپرم باشکل نرمال درهرسه گروه بیشتر ازگروه کنترل بود. درصد اسپرم باغشا سالم درگروه اسیدفولیک بیشتر ازگروه بیوتین وترکیب هر دوبود وهرسه گروه بیشترازکنترل دیده شد(001/0 p<). در حالی که پس از انجماد ارتباط مثبت بین کیفیت طبیعی کروماتین اسپرم و یکپارچگی غشا اسپرم مشاهده شد. نتیجه گیری: بیوتین و اسید فولیک اثر محافظتی روی کیفیت کروماتین، غشا سالم، حیات اسپرم و نقش مهمی در حفظ پارامتر های اسپرم بعد از انجماد داشت.

زمینه و هدف: جراحی های آنال از جراحی های نسبتا شایع می باشند و به دلیل نگرانی در مورد درد پس از عمل کمتر به صورت سرپایی انجام می شوند. هدف مطالعه حاضر، مقایسه اثرات استامینوفن و دیکلوفناک رکتال در کنترل درد پس از اعمال جراحی آنال در بیماران بالغ بود. روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی که در شهر زاهدان در سال 1392 انجام شد، تعداد 70 بیمار که تحت هموروییدکتومی قرار گرفته بودند در دو گروه دریافت کننده شیاف دیکلوفناک و استامینوفن تحت بررسی قرار گرفتند. شدت درد به وسیله سیستم VAS در ساعات صفر، 2، 4، 12 و 24 اندازه گیری شد و داده ها به وسیله آزمون Repeated measures ANOVA مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: شدت درد در زمان های مورد بررسی به طور قابل توجهی در گروه شیاف دیکلوفناک کمتر از گروه دیگر بود. میانگین فاصله زمانی تا تجویز مخدر در گروه دیکلوفناک 98/26± 14/183 دقیقه و در گروه استامینوفن برابر با 30/27± 85/166 دقیقه بود. بین دو گروه تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد (014/0=P). نتیجه گیری: شیاف دیکلوفناک نسبت به استامینوفن اثر ضد درد بهتری در کاهش درد بعد از هموروییدکتومی دارد. استفاده از شیاف دیکلوفناک در کاهش درد پس از عمل می تواند نتایج رضایت بخش تری دشته باشد.

زمینه و هدف: ویروس نقص سیستم ایمنی انسانی(HIV) در حال حاضر یک مشکل مهم بهداشت جهانی است. این مطالعه با هدف تعیین همزمان عوامل موثر بر تغییر تعداد لنفوسیت های TCD4+ و بقای بیماران مبتلا به HIV در استان کرمانشاه با بکارگیری مدل توام با اندازه گیری های طولی و بقا انجام شد. روش بررسی: این مطالعه همگروهی گذشته نگر شامل اطلاعات 614 نفر از بیماران HIV+ تحت درمان ضد رتروویروسی طی سال های 1380 تا 1397 در رجیستری مرکز مشاوره بیماری های رفتاری استان کرمانشاه و شامل متغیرهای TCD4+بصورت طولی و بقای بیماران (فاصله زمانی تشخیص HIVتا فوت) به عنوان پاسخ بود. سپس با بکارگیری یک مدل توام به تعیین رابطه TCD4+ و بقای بیماران پرداخته شد. جهت تحلیل داده ها ازبسته JM در نرم افزار R(3. 4. 3) استفاده و سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: در مدل توام، جنسیت، سن تشخیص، وضعیت تاهل، سابقه اعتیاد، سطح تحصیلات، زمان و بیماری سل ارتباط معناداری با تعداد لنفوسیت های TCD4+ داشتند(05/0< P). ابتلا به بیماری سل (624/2=HR) عامل خطر موثری در مرگ بیماران HIV+ بود (001/0>P). بین دو پاسخ ارتباط معناداری وجود داشت(001/0>P)، بطوریکه به ازای یک واحد کاهش در تعداد لنفوسیت های TCD4+ در طول زمان خطر رخداد مرگ 5/36 درصد افزایش می یابد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه بیماران HIV+ در معرض ابتلای همزمان به عفونت سل می باشند؛ کاهش تعداد لنفوسیت های TCD4+ می تواند نشانگر مناسبی برای پیش آگهی رخداد مرگ در بیماران HIV باشد.

مقدمه: ترکیبات ضد التهابی در بهبود علایم بیماری های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو موثرند. هدف از این مطالعه بررسی اثر آلویه ورا بر فاکتورهای التهابی موثر در کولیت اولسراتیو القا شده توسط اسید استیک در موش های صحرایی بود. مواد و روش ها: 32 سر رت نر نژاد ویستار به 4 گروه 8 تایی شامل: گروه کنترل، گروه کولیت بدون درمان، گروه کولیت درمان شده با آلویه ورا با دوز 200 میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن روزانه و سولفاسالازین به عنوان داروی استاندارد درمان با دوز 500 میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن دو روز قبل از القا کولیت و تا 5 روز بعد از القا کولیت تقسیم شدند. کولیت تجربی با تزریق داخل رکتومی 2 میلی لیتر اسید استیک 3 درصد در حیوانات ایجاد شد. موش ها در روز هشتم بعد از القا کولیت قربانی شده و فاکتورهای درگیر در التهاب مانند فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا، اینترلوکین ده و سطح فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز دو (COX II) و مقادیر PGE2 در بافت کولون اندازه گیری شد. یافته ها: تزریق اسید استیک موجب التهاب کولون گردید. سولفاسالازین و آلویه ورا باعث کاهش فاکتور التهابی فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا و افزایش فاکتور ضد التهابی اینترلوکین ده در بافت کولون شد. ولیکن اثری بر مقادیر COX II و PGE2 در بافت کولون نداشت. نتیجه گیری: این نتایج پیشنهاد می کند که آلویه ورا احتمالا می تواند از طریق سرکوب فاکتورهای پیش برنده التهاب و افزایش فاکتورهای ضد التهابی در بهبود کولیت موثر باشد.

زمینه و هدف: اپلیکاتور Beam shaper یکی از اپلیکاتورهای اختصاصی مورد استفاده در پرتودرمانی حین عمل توسط باریکه الکترون است که از آن معمولا برای پرتودهی تومورهای بزرگ استفاده می شود. با توجه به وزن زیاد و عدم امکان قرارگیری مستقیم بر روی بدن بیمار، فاصله هوایی محسوسی میان این اپلیکاتور و بیمار به وجود می آید. بنابراین، آگاهی از موقعیت موثر چشمه الکترون (SSDeff) جهت تصحیح خروجی اپلیکاتور برای اثر فاصله هوایی و تحویل دقیق میزان دوز تجویزی به بیمار کاملا ضروری است. هدف از این پژوهش تعیین SSDeff برای تمام میدان های مربعی حاصل از اپلیکاتور Beam shaper در انرژی های مختلف الکترون با استفاده از شبیه سازی مو نت کارلو است. مواد و روش ها: ابتدا سر شتاب دهنده LIAC به همراه اپلیکاتور Beam shaper توسط کد مونت کارلوی MCNPX شبیه سازی گردید و سپس اعتبار مدل شبیه سازی شده از طریق مقایسه منحنی های درصد دوز عمقی محاسبه شده در میدان ها و انرژی های مختلف با مقادیر عملی متناظر، موردارزیابی قرار گرفت. پس از اعتبارسنجی مدل شبیه سازی شده، SSDeff به ازای ابعاد میدان ها و انرژی های مختلف الکترون با استفاده از روش عکس مجذور فاصله (ISL) تعیین گردید. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که SSDeff تابعی از انرژی الکترون و اندازه میدان تابش می باشد. وابستگی SSDeff به تغییرات ابعاد میدان به مراتب بیشتر از تغییر انرژی الکترون بود. به طورکلی با افزایش ابعاد میدان یا انرژی باریکه الکترون SSDeff نیز افزایش می یابد. نتیجه گیری: مقادیر SSDeff تعیین شده برای باریکه الکترون اپلیکاتور Beam shaper در مطالعه حاضر، می تواند جهت اصلاح خروجی باریکه الکترون در مقاصد بالینی به کار گرفته شود.

مقدمه و هدف: در مطالعات متعدد انجام گرفته در ایران نشان داده شده است که کیفیت مستندسازی پرونده های پزشکی توسط پزشکان و کادر درمانی چندان رضایت بخش نیست. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی وضعیت ثبت پرونده های پزشکی و در بیمارستان توحید سنندج بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی تحلیلی، پرونده پزشکی 430 نفر از بیماران بستری در سرویس های مختلف بیمارستان توحید سنندج در بازه زمانی شش ماهه اول سال 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد بررسی برای انجام این مطالعه بر اساس آیین نامه کشوری دستورالعمل مستندسازی پرونده پزشکی که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (معاونت درمان) تدوین شده است و با استفاده از یک چک لیست جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS V. 20 و آزمون مجذور کای آنالیز شد. یافته ها: در مطالعه حاضر تشخیص صحیح منطبق بر اصول تشخیص نویسی در 261 مورد (7/60%) از فرمهای پذیرش رعایت شده بود و ساعت اولین ویزیت پزشک در 282 مورد (66%) از پرونده ها ثبت شده بود. 236 نفر (6/83%) از بیماران بر طبق استاندارد، طی نیم ساعت پس از پذیرش در بیمارستان، از ویزیت پزشک متخصص برخوردار شده بودند. بیش از نیمی از برگه های شرح حال و اکثر گزارش های اولیه، روزانه و انتهایی توسط فراگیران پزشکی تکمیل نشده و یا ناقص تکمیل شده بود. اساتید به ترتیب 133 مورد (7/40%)، 76 مورد (0/22%) و 5 مورد (2/7%) از شرح حال های نوشته شده توسط دستیاران، کارورزان و کارآموزان را مورد ارزیابی قرار داده بودند. 563 مورد (2/66%) از دستورات پزشک در پرونده ها به طور صحیح ثبت شده بودند. میزان ثبت صحیح دستورات پزشکی در کارورزان و دستیاران به ترتیب 101 مورد (2/69%) و 186 مورد (7/87%) بود. دستورات پزشکی ثبت شده توسط اساتید در 240 مورد (7/53%) بدون نقص ثبت شده بود. کمترین میزان نواقص در دستورات پزشکی اساتید گروه های آموزشی مغز و اعصاب و طب اورژانس و بیشترین موارد نقص در سرویس اساتید گروه آموزشی قلب مشاهده گردید. عدم ثبت ساعت و تاریخ به ترتیب در 80% و 14 % از دستورات پزشکی مشاهده شد. پرونده های طب اورژانس با اختلاف معنی داری نسبت به سایر پرونده ها از تشخیص صحیح منطبق بر اصول تشخیص نویسی برخوردار بودند و اساتید طب اورژانس نظارت بیشتری بر ثبت اطلاعات در فرم های مختلف پرونده داشتند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، برگزاری دوره های آموزشی مستند سازی صحیح پرونده های درمانی برای پزشکان و فراگیران این رشته و نظارت دقیق تر اساتید و پزشکان معالج بر عملکرد دانشجویان در تمامی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کردستان ضروری به نظر می رسد.

بررسی و هدف: تزریق سلول در روش های سلول درمانی یکی از مراحل مهم و چالش برانگیز در مطالعات حیوانی و انسانی است. هدف از این مطالعه طراحی و ساخت دستگاهی برای تزریق سلول های بنیادی به فضای زیر شبکیه و درون زجاجیه در راستای سلول درمانی در بیماری های تخریبی شبکیه است. روش بررسی: در این مطالعه نقشه اولیه دستگاه تهیه شد و سپس قالب های فلزی تهیه و ابزار مناسب برای ساخت دستگاه فراهم شد. قطعات دستگاه جداگانه توسط دستگاه برش سی ان سی تهیه شد و بعد از اتمام بخش های مختلف دستگاه بر روی هم سوار شده بر روی پایه از پیش ساخته شده قرار داده شد. برای تایید کارکرد دستگاه از روش ایمونوهیستوشیمی استفاده شد و تزریق ماده فلویورسین در فضای زیر شبکیه با دستگاه ساخته شده در موش های بزرگ آزمایشگاهی انجام شد. نمونه های بافتی بعد از گذشت 6 ساعت و 24 ساعت از بعد از تزریق توسط میکروسکوپ فلویورسنت جهت تزریق صحیح مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از تزریق ماده فلویورسین در فضای زیر شبکیه نشان داد که ماده تزریق شده 6 ساعت و 24 ساعت بعد از تزریق به درستی در فضای زیر شبکیه قرار گرفته است و بین لایه سلولی رنگ دانه دار شبکیه و شبکیه عصبی قرار دارد. نمونه های بافتی دارای حداقل آسیب ناشی از ورود سوزن بوده و لایه های بافتی شبکیه دچار بهم ریختگی نشده اند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که دستگاه میکرواینجکتور سلولی توانسته است به طور صحیح و دقیق ماده فلویورسین را در فضای زیر شبکیه تزریق نماید. به نظر می رسد که این دستگاه توانایی تزریق صحیح سلول های بنیادی به فضای زیر شبکیه را دارد و می تواند در مدل های حیوانی مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن، شایع و پیش رونده دستگاه عصبی است که افراد مبتلابه آن در طول زندگی خود از عوارض ناشی از آن رنج برده و اختلالات جسمی و عاطفی متعددی را تجربه می کنند. پژوهش حاضر باهدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) با درمان شناختی رفتاری (CBT) بر خستگی بیماران مبتلابه مالتیپل اسکلروزیس انجام گرفته است. مواد و روش ها: این پژوهش در چهارچوب طرح کار آزمایی بالینی با پیش آزمون و پس آزمون اجراشده است. از میان بیماران مبتلابه MS مراجعه کننده به بخش اعصاب درمانگاه بیمارستان بقیه الله (عج) 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. داده های به دست آمده، با استفاده از تحلیل واریانس و کوواریانس تجزیه وتحلیل شد. ابزار مورداستفاده مقیاس شدت خستگی در بیماران ام. اس (FFS) بود که در مراحل پیش از درمان (پیش آزمون) و بعد از درمان (پس آزمون) توسط بیماران تکمیل گردید. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که هر دو درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان شناختی رفتاری (CBT) در بهبود خستگی افراد مبتلابه بیماری MS با اندکی تفاوت و به یک میزان موثر واقع شده اند، به طوری که نمرات آزمودنی ها در پس آزمون در مقیاس خستگی کاهش معناداری نسبت به نمرات پیش آزمون داشتند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان شناختی رفتاری (CBT) به یک اندازه می تواند در کاهش خستگی افراد مبتلابه MS موثر باشد.

زمینه و هدف: غذا ضرورت اساسی حیات انسان است و مواد مغذی لازم برای رشد و سلامتی را مهیا می کند. میکرو بیوتای دستگاه گوارش انسان حاوی باکتری های مفیدی است که اثرات درمانی دارند و به عنوان پروبیوتیک شناخته می شوند. مطالعه در مورد سویه های پروبیوتیک مناسب منجر به جداسازی و شناسایی بعضی متابولیت های مشتق شده از پروبیوتیک به نام پست بیوتیک ها شده است. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مطالعه مروری می باشد که داده های لازم برای مطالعه با جستجوی کلید واژه های "پروبیوتیک، پست بیوتیک، سیستم ایمنی، زیست فعالی، بیماری، بهبود سلامت، صنایع غذایی و دارویی" در پایگاه های اطلاعاتی پاب مد، مدلاین و اسکاپوس گردآوری شده است. تمامی مقالات مرتبط با مطالعات تجربی وارد مطالعه شده و مقالاتی که حاوی متن کامل نبودند از مطالعه خارج شدند. یافته ها: باکتری های پروبیوتیک باید در برابر شرایط نامناسب رشد مراحل فرآوری، نگهداری، توزیع، آماده سازی و دستگاه گوارش زنده مانی خود را حفظ کنند تا بتوانند اثرات سلامتی بخش خود را ایفا کنند؛ درحالی که متابولیت های آن ها (پست بیوتیک ها) به خوبی بر این شرایط نامساعد فایق آمده و ممکن است جایگزین خوبی برای پروبیوتیک ها باشند. پست بیوتیک ها با توجه به ساختار شیمیایی مشخص، ایمن بودن، ماندگاری طولانی و اینکه حاوی مولکول های مختلف سیگنالینگ هستند، ممکن است دارای فعالیت های ضد التهابی، تعدیل کنندگی سیستم ایمنی و فشارخون، متوقف ساختن تکثیر سلولی غیر طبیعی و آنتی اکسیدانی باشند. نتیجه گیری: پست بیوتیک ها توانایی ایفای نقش بالینی پروبیوتیک ها را داشته و با توجه به ویژگی های منحصر به فرد خود می توانند در یک سیستم تحویل (دارویی/ غذاهای فراسودمند) جهت نیل به اهداف سلامتی بخش، پیشگیری و درمان بیماری ها مورد استفاده قرار بگیرند.