مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1400 | دوره:18 | شماره:1 (پیاپی 77) |تعداد مقالات:8

مقدمه: جایگذاری مقادیر گمشده در مجموعه داده های اطلاعاتی پزشکی، یکی از چالش های مهم در مسایل داده کاوی به شمار می رود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف جایگذاری مقادیر گمشده برخی از ویژگی های مجموعه داده های دیابت و سرطان سینه انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، از مجموعه داده سرطان سینه شامل 699 نمونه که 458 نمونه خوش خیم و 241 نمونه بدخیم و مجموعه داده دیابت شامل 768 نمونه که 500 نمونه فاقد بیماری دیابت و 268 نمونه دیگر دارای بیماری دیابت بودند، استفاده گردید. برای جایگذاری مقادیر گمشده در این دو مجموعه داده، مدلی بر پایه شبکه عصبی پرسپترون دو لایه طراحی شد. به منظور ارزیابی، ماشین بردار پشتیبان SVM (Support Vector Machine) و آزمون t مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: میزان میانگین مربعات خطا MSE (Mean Squared Error) به دست آمده در مدل شبکه عصبی پرسپترون دو لایه در مجموعه داده دیابت، حدود 03/0 و در مجموعه داده سرطان سینه، حدود 04/0 کمتر از MSEهای به دست آمده در روش جایگذاری با مقدار میانگین گزارش گردید. مقادیر جایگذاری شده با استفاده از مدل نسبت به مقادیر جایگذاری شده با مقدار میانگین، به مقدار واقعی نزدیک تر بود. صحت و حساسیت طبقه بندی بیماری در حالتی که مقادیر گمشده توسط شبکه عصبی پرسپترون جایگذاری شده بود، در مقایسه با دو روش مرسوم مقدار میانگین و روش حذف مقادیر گمشده در مجموعه داده دیابت به ترتیب در حدود 2، 4، 2 و 4 درصد و در مجموعه داده سرطان سینه به ترتیب در حدود 1، 3، 2، 5 درصد بیشتر شد. تفاوت معنی داری بین دو روش جایگذاری مقادیر گمشده با مقدار میانگین و جایگذاری مدل وجود داشت. نتیجه گیری: جایگذاری مقایر گمشده در مجموعه داده های پزشکی توسط شبکه عصبی پرسپترون دو لایه نسبت به دو روش جایگذاری با مقدار میانگین و روش حذف مقادیر گمشده، نتایج بهتری در طبقه بندی بیماری نشان می دهد.

مقدمه: صنعت سلامت در سال های اخیر با اجرای پرونده الکترونیک سلامت EHR (Electronic Health Record)، باعث ایجاد تغییرات شگرفی در اجرای خدمات خود شده است و متخصصان بر این باور هستند که بهره گیری کامل از EHRs، بهترین راه بهبود کیفیت خدمات بهداشتی-درمانی می باشد و کاهش اشتباهات پزشکی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش EHR در ارایه خدمات مراکز بهداشتی-درمانی شهرستان نجف آباد انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و جامعه آماری آن شامل دریافت کنندگان خدمات شبکه بهداشت و درمان شهرستان نجف آباد بود که 400 نفر با استفاده از جدول Morgan به روش در دسترس انتخاب شدند و سرعت ارایه خدمات و زمان انتظار برای آن ها به روش کاغذی و الکترونیک ثبت گردید. داده ها با استفاده از آزمون های t و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقایسه ثبت خدمات کاغذی و الکترونیک نشان داد که با اجرای EHR، تغییری در سرعت ارایه خدمات حاصل نشد، اما باعث افزایش زمان انتظار گردیده است. نتیجه گیری: دو عامل «سرعت ارایه خدمات و زمان انتظار»، نقشی اساسی در رضایت دریافت کنندگان خدمات دارد و اجرای EHR، در سرعت ارایه خدمات تغییری ایجاد نکرده، اما باعث افزایش زمان انتظار شده است. بنابراین، لازم است برنامه ریزی های لازم در مورد کاهش زمان انتظار انجام شود تا رضایت دریافت کنندگان افزایش یابد.

مقدمه: خدمات ارتقای سلامت، تاثیر چشمگیری در نظام سلامت دارد و بیمارستان ها از جمله بهترین بسترها برای ارایه خدمات ارتقا دهنده سلامت و پیشگیری می باشند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان سطح اجرای استانداردها و فعالیت های بیمارستان ارتقا دهنده سلامت در چهار حوزه ارتقای سلامت انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-پیمایشی و محیط تحقیق، بیمارستان های استان گلستان بود. جامعه آماری شامل تمام مدیران، مسوولان و کارشناسانی که با استانداردها و فعالیت های بیمارستان ارتقا دهنده سلامت در ارتباط بودند، در پژوهش شرکت نمودند (80 نفر). به منظور جمع آوری داده ها، از پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردید و داده ها با استفاده از آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: استانداردها و فعالیت ها در بیمارستان ها به طور معنی داری (01/0 > P) با میانگین نمره سطح خوب و مطلوب در ابعاد کارکنان (01/6) و بیماران (60/5) و با میانگین نمره سطح متوسط در ابعاد محیط (22/4) و جامعه (03/4) اجرا شده بود. همچنین، مقایسه ابعاد با استفاده از آزمون Friedman نشان داد که بیشترین و کمترین سطح اجرای استانداردها و فعالیت ها به ترتیب در ابعاد کارکنان و جامعه بود. نتیجه گیری: بعضی از استانداردها و فعالیت های بیمارستان ارتقا دهنده سلامت در بیمارستان ها انجام می شود. بنابراین، دستیابی و اجرای کامل این استانداردها و فعالیت ها به منظور ارتقای کیفیت خدمات سلامت و بهبود وضعیت بیمارستان ها، مستلزم ترغیب سیاست گذاران و مدیران خدمات سلامت به ایجاد سیاست های منسجم جهت ارتقای دانش و آموزش مهارت های ارتقای سلامت (بیماران، کارکنان، جامعه)، ارتقای مراکز بهداشتی و تبدیل آن به محیط کار سالم، همکاری، هماهنگی و تعامل با همه ذی نفعان (داخلی و خارجی) است.

مقدمه: اگرچه شیوع بیماری کووید 19 مساله جدیدی است، اما به یکی از مهم ترین چالش های جهانی تبدیل شده است؛ به طوری که به گفته سازمان بهداشت جهانی، یک نبرد بلندمدت پیش رو می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد کشورهای منتخب در مدیریت بیماری کووید 19 در دو حوزه کنترل شیوع و درمان بیماری انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود و با استفاده از داده های سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی، در بازه زمانی سه ماهه (از 1 آوریل تا 30 ژوین سال) در کشورهای منتخب (شامل کشور ایران) انجام شد. پس از تعیین متغیرهای ورودی و خروجی، مدل تحلیل پوششی داده های DEA (Data Envelopment Analysis) دو مرحله ای جهت محاسبه کارایی کشورها انتخاب گردید. علاوه بر آن، با استفاده از نمودار منطقه ای، کشورهای منتخب بر اساس عملکردشان به چهار گروه تقسیم شدند. یافته ها: در سه ماه تحت بررسی، کشورهای چین و ایسلند حداکثر نمره کارایی را کسب کردند و اندونزی، پایین ترین سطح عملکرد را در هر دو زمینه کنترل شیوع و درمان بیماری به خود اختصاص داد. همچنین، نتایج استفاده از نمودار منطقه ای نشان داد که چین، ایسلند و لوکزامبورگ تنها کشورهایی بودند که در هر سه ماه متوالی، در منطقه یک که معرف بالاترین سطح عملکرد می باشد، حضور داشتند. نتیجه گیری: با مشخص شدن وضعیت کارایی کشورهای منتخب، اقدامات و سیاست های اجرایی کشورهای کارا، می تواند الگوهای مناسبی برای سایر کشورها در راستای حرکت به سمت کارایی بیشتر باشد.

مقدمه: یکی از کارکردهای اصلی نظام سلامت، ارایه خدمات باکیفیت می باشد. رضایت مشتری در قلب هر سازمانی وجود دارد و هدف نهایی هر استراتژی سازمانی به شمار می رود. رضایتمندی بیمار، مفهومی است که امروزه اهمیت بسیار ویژه ای در مراقبت های پزشکی یافته است و در فرایند مراقبت بهداشتی-درمانی نقش مهمی را ایفا می کند. سنجش کیفیت خدمات، پیش شرط اساسی برای بهبود کیفیت می باشد. پژوهش حاضر با هدف سنجش کیفیت خدمات با بهره گرفتن از تحلیل اهمیت-عملکرد در مراکز خدمات جامع سلامت انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری آن شامل کلیه افراد مبتلا به پرفشاری خون تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهرستان پاکدشت (تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی) بود. 320 نفر با سن 30 سال و بالاتر مبتلا به پرفشاری خون، به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای سیستماتیک کلاسیک انتخاب شدند. به منظور مقایسه اختلاف میانگین عملکرد و اهمیت، از آزمون t با سطح معنی داری 95 درصد استفاده گردید. یافته ها: بین اهمیت و عملکرد در کلیه ابعاد اختلاف معنی داری وجود داشت (050/0 > P). ابعاد احترام (89/2)، استمرار خدمت (68/2)، میزان دسترسی و اعتماد (57/2)، بالاترین میزان اهمیت و ابعاد اختیار (72/2)، میزان دسترسی و اعتماد (33/2) و ایمنی و پیشگیری (19/2) بالاترین میزان عملکرد را به خود اختصاص دادند. میانگین اهمیت خدمات مورد تقاضا به افراد مبتلا به پرفشاری خون، 70 درصد و میانگین عملکرد خدمات دریافت شده به آنان نیز 59 درصد گزارش شد. در مجموع، کیفیت مراقبت های ارایه شده به افراد دارای پرفشاری خون، پایین بود. نتیجه گیری: بین انتظارات و توقعات بیماران مبتلا به پرفشاری خون از خدمات و ادراک آن ها از خدمات دریافت شده (عملکرد)، فاصله زیادی وجود دارد. تمام ابعاد کیفیت نشان می دهد که ارتقای کیفیت در همه ابعاد لازم و ضروری می باشد. نتایج به دست آمده می تواند به منظور بهبود کیفیت ارایه خدمات، در سیاست گذاری های سلامت مفید باشد.

مقدمه: زنان باردار برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود از اینترنت بهره می گیرند. به دلیل وجود اطلاعات متناقض در فضای وب و افزایش اضطراب و اثرات منفی ناشی از آن بر رشد جنین و سلامت مادر، اهمیت جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت آشکار می شود. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین رفتار جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت در زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان الزهرا (س) شهر اهواز بود. روش بررسی: این مطالعه به روش پیمایشی انجام شد. جامعه تحقیق را زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان الزهرا (س) شهر اهواز در سال 1398 تشکیل داد. بر اساس فرمول Cochran، حجم نمونه 357 نفر محاسبه گردید و به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته بود که نسخه اولیه آن با 34 سوال تهیه شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت در میان زنان باردار شرکت کننده با میانگین بالاتر از 3 در همه مولفه های مورد بررسی، مطلوب گزارش گردید. متغیرهای سهولت، اعتماد و سودمندی در سطح بالاتر از 50 درصد، تبیین کننده نگرش و در نهایت، جستجوی اطلاعات سلامت در میان زنان باردار بود. نتیجه گیری: زنان باردار مشارکت کننده در خصوص جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت نیازهای اطلاعاتی یکسانی با سایر زنان در پژوهش های داخلی و خارجی دارند. بالا بودن میزان اعتماد به اطلاعات اینترنتی، لزوم توجه به آموزش سلامت و سواد اطلاعات سلامت در دوره بارداری توسط مراکز بهداشتی را بیش از پیش آشکار می سازد.

مقدمه: تاکنون فن آوری های زیادی به جهان کتابخانه ها وارد شده اند و برای کتابداران ضروری است تا بدانند چگونه این ابزارها را برای ارتقای بیشتر خدمات کتابخانه استفاده نمایند. هدف از انجام پژوهش حاضر، استخراج مولفه های فن آوری واقعیت افزوده جهت استفاده موثر در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی و ارایه مدلی جهت توسعه کارایی کتابخانه ها بود. روش بررسی: این مطالعه از نظر رویکرد، کیفی بود و طبق نظریه برخاسته از داده ها انجام شد. مشارکت کنندگان را 20 نفر از خبرگان حوزه واقعیت افزوده تشکیل دادند. داده ها بر اساس مصاحبه نیمه ساختار یافته و عمیق جمع آوری گردید و تا زمان اشباع نظری ادامه یافت. داده ها پس از کدگذاری باز، شکل گیری مقولات و طبقات اصلی، در قالب مدل ارایه شد. یافته ها: 14 مقوله شامل «تقویت آموزش، بهبود سواد اطلاعاتی کاربران، جستجوی منابع، هدایت کاربر، بازی وارسازی، اشتراک دانش در شبکه های پژوهشی، تعیین موقعیت مکانی کاربر، عدالت آموزشی، مدیریت منابع، استغنای محتوای منابع، ارایه خدمات نوین، کمک به افراد کم توان، صرفه جویی اقتصادی و بهبود حرفه ای فعالیت کتابداران» استخراج گردید. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، استفاده از فن آوری واقعیت افزوده در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی در راستای دستیابی به کتابخانه های نسل 4، حایز اهمیت است. کتابخانه ها می توانند با اجرای سیاست گذاری های صحیح، استفاده از فن آوری و غنی سازی محتوای منابع، کاربران زیادی را جذب نمایند. کاربرد فن آوری واقعیت افزوده در راستای کمک به مدیریت کتابخانه، بهبود فعالیت حرفه ای کتابداران و کاربران می باشد.

به تازگی بازدیدی از دو بیمارستان محلی در دو شهر کوچک و زیبا از استان اصفهان داشتم. هر دو شهر دارای حدود 50 هزار نفر جمعیت و هر دو بیمارستان دارای حدود 60 تخت بودند. تلاش مدیران هر دو بیمارستان برای نوسازی و توسعه بیمارستانها با کمک خیرین محلی ستودنی بود، اما جالبتر از هر چیزی برای من، مسیر توسعهای بود که این دو بیمارستان تقریباً به طور مشابهی طی میکردند. به نظر میرسد که اغلب بیمارستانهای کوچک در ایران، در چنین مسیری راه توسعه خود را می پیمایند...