مطالعه: داروی کلومیفن به طور شایع در زمینة القای تخمکگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو با وجود کارایی خوبی که در القای تخمک گذاری دارد، اما میزان حاملگی بدنبال درمان با کلومیفن کمتر از میزان مورد انتظار نسبت به تعداد فولیکولهای تولید شده است که این شاید ناشی از اثر آنتی استروژنی کلومیفن بر روی آندومتر باشد، در مقابل تاموکسیفن دارای اثرات اگونیست استروژن روی سلولهای آندومتر است و پس از مصرف طولانی مدت سبب هیپرپلازی آندومتر میشود لذا بر آن شدیم تا مقایسهای بین اثر داروی کلومیفن با تاموکسیفن بر ضخامت آندومتر در روند القای تخمکگذاری در افراد نابارور انجام دهیم.روشها: این مطالعه بصورت کارآزمایی بالینی مقایسهای (Comparative clinical trial) انجام گرفت. 105 خانم نابارور که کاندید القای تخمکگذاری بودند به طور تصادفی در سه گروه 35 نفری C،B،A قرار داده شدند. درگروه A داروی کلومیفن، در گروه B داروی تاموکسیفن و در گروه C داروی کلومیفن و تاموکسیفن داده شد سپس با انجام سونوگرافی میزان ضخامت آندومتر در روز چهاردهم و تعداد فولیکول بزرگتر از 17 میلیمتر در هر گروه B،A و C گردید.نتایج: میانگین ضخامت آندومتر (Mcan±SD) گروه های B, A و C به ترتیب 96/0±94/7، 70/0 ±97/8 و 61/0 ±51/9 میلیمتر بدست آمد و طبق آزمون آنالیز واریانس اختلاف آماری معنی داری بین گروههای دارویی ملاحظه شد (P<0.001).میانگین تعداد فولیکول بزرگتر از 17mm گروههای B, A و C به ترتیب 96/0 ±11/3، 71/0±8/1 و 2/1±6/2 تعیین شد که در آزمون آنالیز واریانس اختلاف آماری معنیداری بین گروههای دارویی بدست آمد (P<0.001). بحث: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تاموکسیفن اثر مثبتی بر ضخامت آندومتر نسبت به داروی کلومیفن دارد. و در مقابل اثر داروی کلومیفن بر رشد فولیکولها بهتر از تاموکسیفن میباشد.