تحقیقات کیفی در علوم سلامت
سال:1391 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

مقدمه: ام-اس به جهت ماهیت اثرگذاری روی توانمندی های حسی - حرکتی، ادراکی - شناختی و نیز روانی اجتماعی، می تواند روی بسیاری از حیطه های عملکردی مبتلایان تاثیر داشته باشد. پژوهش کیفی حاضر با هدف شناخت و تبیین تجربه افراد مبتلا به ام-اس ساکن در شهرستان اهواز در زمینه اوقات فراغت و فعالیتهای مربوط به آن انجام شده استروش: این پژوهش به شیوه پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. نمونه گیری به صورت هدفمند از افراد مبتلا به ام-اس در اهواز انجام شد. روش اجرای پژوهش به صورت مصاحبه نیمه ساختار یافته عمیق بود. یافته های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش کولایزی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در مطالعه حاضر، داده ها در قالب زیر مضمون های تاثیر بر عملکرد جسمانی و تاثیر بر عملکرد روانی تقسیم بندی شدند. همچنین به شیوه استفاده از اوقات فراغت اشاره شدکه به صورت دو زیر مضمون گذران انفرادی و گذران گروهی در قالب مضمون اصلی نحوه گذران اوقات فراغت سازمان دهی شد. عوامل بازدارنده به زیر مضامین موانع فردی، موانع اجتماعی و موانع محیطی تحت مضمون اصلی موانع اوقات فراغت طبقه بندی شد. همچنین شرکت کنندگان به نقش فرد و نقش جامعه در بهبود اوقات فراغت در مضمون اصلی پیشنهاد برای نحوه گذران اوقات فراغت اشاره کردند.نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که در افراد مبتلا به ام-اس به دلیل ایجاد انواع محدودیت ها در عملکرد جسمانی و روانی، حیطه اوقات فراغت نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. تجربه افراد شرکت کننده در این مطالعه بیان گر آن است که این افراد به صور فردی و گروهی اوقات خود را سپری می کنند و در این راه با موانع گوناگونی از جمله موانع فردی، موانع اجتماعی و موانع محیطی مواجه هستند. این افراد وضعیت گذران اوقات فراغت را نیازمند توجه بیشتر می دانند و بر نقش فرد و نقش جامعه در بهبود مقوله گذران اوقات فراغت تاکید می نمایند.

مقدمه: شخصیت کودک ترکیبی از خصایص فیزیولوژی، روانی و اجتماعی می باشد؛ همچنین تکامل وی در ابعاد مختلفی از جمله بعد روانی اجتماعی صورت می پذیرد که اشاره به یکسری مسائل و نیازهای روانی اجتماعی هنجار و خاص در هر مرحله از مراحل سنی کودک می کند. خانواده می بایست جهت ارضاء و برآورده شدن هر کدام از این نیازها تلاش نموده چرا که ارضاء این خواستها و نیازها در هر مرحله سنی اساس پیشرفت به مرحله تکامل بعدی را فراهم می کند. این مطالعه به منظور توصیف خواستها و تمایلات روانی اجتماعی نوپایان از دیدگاه والدین آنها در تجربه مرحله اولیه فرزنددار شدن شان می باشد.روش: این پ‍‍ژوهش یک مطالعه کیفی است و از رویکرد پدیدارشناسی استفاد شده است. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف متشکل از 14 نفر از والدینی که دارای یک کودک در سن نوپایی بوده اند انجام گرفت و از شرکت کنندگان مصاحبه عمیق به عمل آمد. روش تجزیه و تحلیل کلایزی راهنمای فعالیت های پ‍ژوهشگران در این مطالعه بود. روایی و پایایی مطالعه حاضر ریشه در چهار محور (ارزش واقعی، کاربردی بودن، تداوم، و مبتنی بر واقعیت بودن) دارد.یافته ها: متن مصاحبه های استخراج شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. 57 کد اولیه در این رابطه به دست آمد که در 10 دسته موضوعی قرار داده شد و یک تم اصلی و کلی با عنوان «ارضاء خواستها و تمایلات روانی اجتماعی هنجار کودک» از آنها استخراج گردید.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نمایانگر طیف وسیعی از مشکلات و نیازهای روانی اجتماعی کودک در نخستین تجربه والدین در مرحله فرزنددار شدن می باشد. بر اساس تجارب موجود بی توجهی و پاسخ دهی نامناسب والدین به خواستها و تمایلات روانی اجتماعی کودک در این مقطع سنی می تواند سبب بروز روابط منفی و پر تعارض والد - کودک و در نهایت سبب ایجاد مشکلات عدیده ای در زمینه سازگاری کودک در سالهای بعدی زندگی وی گردد.

مقدمه: اتواتنوگرافی از جدیدترین روش های پژوهش کیفی است که به تدریج در پرستاری نیز به کار گرفته شده است. با توجه به اهمیت این روش در پرستاری و نبود منابع فارسی این مطالعه مروری برای روشن سازی و تبیین تعریف ها، طبقه بندی ها، اصول و مبانی مفهومی این روش با استفاده از کتابها و مقاله های معتبر و در دسترس انجام شده است.روش: جستجویی رایانه ای در داده پایگاه های CINAHL, Proquest, PsychINFO, Social Sciences Index, Sciencedirect, scopus, MEDLINE با کلید واژگان اتواتنوگرافی و پرستاری در بین مقالات منتشره انجام شد. مضمون های عمده، موارد توافق و عدم توافق بین متون مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: اتواتنوگرافی یکی از زیر شاخه های قوم نگاری محسوب می شود که پژوهشگر به توضیح تجربه های خود می پردازد و از تجربه فردی به عنوان منبع داده ها سود می برد.بحث و نتیجه گیری: اتواتنوگرافی روشی بسیار مهم است که می تواند نقش بسزایی در تولید دانش جدید در پرستاری داشته باشد.

مقدمه: پیوند قلب یکی از منحصر به فردترین انواع پیوند عضوها می باشد. جنبه های روحی - روانی پیوند قلب از مسائل مهم تاثیرگذار بر کیفیت زندگی و میزان بقاء بیماران می باشد. این پژوهش با هدف توصیف تجارب روحی - روانی دریافت کنندگان پیوند قلب انجام شده است.روش: در این پژوهش کیفی از رویکرد پدیده شناسی استفاده شده است. شرکت کنندگان از میان دریافت کنندگان پیوند قلب انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه گیری مبتنی بر هدف با 9 شرکت کننده انجام گرفت و داده ها با مصاحبه عمیق و بدون ساختار با شرکت گنندگان جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها پژوهشگران از روش کلایزی استفاده نمودند.نتایج: پس از تجزیه و تحلیل متن مصاحبه های استخراج شده 3 مفهوم آرامش، افسردگی و ناامیدی از آنها استخراج گردید.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نمایانگر این مطلب می باشد که بیماران طیف وسیعی از مشکلات را در ابعاد مختلف روحی - روانی نشان می دهند. با توجه به اینکه در ارائه مراقبت به هر بیمار او به عنوان یک مددجوی منحصر به فرد در نظر گرفته می شود، در کنار توجه و رسیدگی به نیازهای جسمی این بیماران، مشکلات روحی - روانی آنان نیز باید مورد توجه قرار گیرد و آگاهی از این تجارب به تیم مراقبت کننده از بیماران کمک می نماید تا با آگاهی های لازم مراقبت ها و آموزش های لازم در جهت افزایش کیفیت زندگی بیماران و میزان بقاء را ارائه نمایند و در صورت لزوم از مشاوره های روانشناسی و روان پزشکی جهت تسهیل فرایند درمان استفاده کنند.

مقدمه: به دنیا آمدن نوزاد نارس می تواند اثرات طولانی مدتی بر والدین بگذارد تا آنجا که رابطه والدین و کودک در آینده نیز تحت تاثیر این تجربه قرار گیرد. این پژوهش با هدف تبیین تجربه مادران از داشتن نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان افضلی پور کرمان انجام شد.روش اجرا: این مطالعه با رویکرد کیفی انجام شده است. 10 مادر که نوزاد نارس (زیر 37 هفته) بستری در بخش مراقبت های ویژه داشتند و حداقل یک هفته از بستری نوزادشان گذشته بود به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار و مشاهده بود. تجزیه و تحلیل داده ها به روش آنالیز محتوا انجام گردید.یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی 3 درونمایه اصلی شامل مواجهه با موقعیت ناآشنا (شامل ناآشنایی با بخش مراقبت های ویژه نوزادان، عدم آگاهی در مورد نوزاد نارس)؛ نیاز به درک شدن (نیاز به حمایت شدن از سوی خانواده، نیاز به حمایت شدن از سوی تیم سلامت، نیاز به اشتراک تجربه)؛ از دست دادن کنترل بر نوزاد (مشارکت محدود در مراقبت، قابل پیش بینی نبودن وضعیت نوزاد) را نشان داد.نتیجه گیری: مادران شرکت کننده نیازمند آگاهی از وضع نوزاد و کسب اطلاعات صحیح بودند. حمایتی که مادران از سوی خانواده و اعضا تیم سلامت دریافت کرده بودند به اندازه آنچه که انتظار داشتند نبوده و این موضوع بر نگرانی های آن ها در مورد نوزادشان افزوده بود. بنابراین نقش پرستاران در آموزش و حمایت مادران و مراقبت صحیح از نوزاد ضروری می باشد.

مقدمه: مفهوم همدلی از جمله مفاهیم مهم پرستاری است که تعاریف و الگوهای مختلفی از آن در متون ذکر شده است. هدف این مقاله تحلیل مفهوم همدلی در رشته پرستاری با رویکرد تکاملی است.روش: جستجویی رایانه ای در داده پایگاه های C‏INAHL, Proquest, PsychINFO, Social Sciences Index, Sciencedirect, scopus, MEDLINE با کلید واژگان همدلی و پرستاری در بین مقالات منتشره در 15 سال اخیر انجام شد. مضمون های عمده، موارد توافق و عدم توافق بین متون، تغییرات رخ داده در مفهوم و روندهای بیرون آمده با روش تکاملی تحلیل مفهوم راجرز مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: از 1990 به بعد پنج گونه مفهوم سازی از همدلی ارایه شده است که در آنها همدلی به عنوان ویژگی انسانی، وضعیتی حرفه ای، مرحله ارتباطی، مراقبت و ارتباط خاص بیان شده است.بحث و نتیجه گیری: پرستاری به عنوان یک حرفه باید خود تحلیلی مستقل و در بافت ویژه خود از همدلی داشته باشد.

مقدمه: به منظور دستیابی به جایگاه دوم علمی و فناوری در منطقه، یکی از اقدامات در این راستا افزایش عملکرد دانشجویان در زمینه پژوهش می باشد. حال هدف از این مطالعه تبیین دیدگاه و تجربیات دانشجویان در خصوص عملکرد پژوهشی و راهکارهایی برای افزایش مشارکت دانشجویان در فعالیت های تحقیقی بوده است.روش کار: مطالعه کیفی با 50 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سال 1390 به عمل آمد. نمونه گیری مبتنی بر هدف و با حداکثر تنوع بودند. از مصاحبه های انفرادی نیمه ساختار تا رسیدن به اشباع داده ها استفاده شد. از همه شرکت کنندگان حداقل دو سوال باز شد «وقتی می گویم تحقیق و دانشجو چه به ذهن شما می آید؟ برای اینکه عملکرد پژوهشی دانشجویان افزایش یابد چه امتیازهایی دانشجویان لازم دارند» از «تحلیل محتوا» برای آنالیز استفاده شد.یافته ها: «تحقیقات کاربردی»، «تحقیقات جدید و آزمایشگاهی»، «منفعت تحقیق برای جامعه»، «همراهی و همدلی استاد با دانشجو»، «ایجاد انگیزه» از مضامینی است که از این مطالعه استخراج شده است. شرکت کنندگان «دانشجویی» را مترادف با خلوص نیت برای طلب علم و توسعه کشور از طریق پژوهش ذکر نمودند. «نتایج پژوهش ها به صورت کاربردی در جامعه دیده نمی شود» گلایه غالب شرکت کنندگان بوده است.نتیجه گیری: دانشجویان خواهان همراهی و همدلی اساتید و یادگیری فراتوانمندی ها می باشند. انجام تحقیقات تکراری و عدم به کارگیری آن ها در جامعه سبب یاس پژوهشگران جوان می گردد لذا به نظر می رسد فرهنگ حاضر پژوهش در میان قشر جوان دانشجویی نیاز به ارتقا دارد.

مقدمه: مهمترین منبع تامین عضو برای بیماران نیازمند، بیماران مرگ مغزی هستند. در تصمیم به اهداء عضو خانواده این بیماران نقش اصلی را بر عهده دارند. مطالعه حاضر به منظور تبیین تجربه خانواده های بیماران مرگ مغزی اهداء کننده عضو با روش کیفی در سال 1389 در شهر کرمان انجام شد.روش: این مطالعه پدیدارشناسی، با مصاحبه بدون ساختار و عمیق انجام گرفت. با مصاحبه با 13 عضو درجه یک 8 خانواده بیمار مرگ مغزی اهداکننده، داده ها به اشباع رسید. داده ها با روش تحلیل مطالعه پدیدارشناسی - توصیفی منطبق بر رویه نه مرحله ای کلایزی مورد تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج در قالب سه مفهوم کلی؛ مجهولات، ترس و نگرانی، رشد و تعالی طبقه بندی شد. هر کدام از این مفاهیم به نمایه های کوچکتری تقسیم شدند. در زیر گروه مجهولات؛ درونمایه های آگاهی، نگرانی، مجهولات، برخورد با افراد و خانواده، ارتباط درمانگر. در زیر گروه ترس و تردید، ترس از پشیمانی، احتمال بهبودی، عدم تایید دیگران، اعتقادات خاص، افکار وسواسی و در گروه درونمایه رشد و تعالی: پذیرش واقعیت، نوع دوستی، اعتقادات مذهبی، رشد کردن در شرایط سخت و وابستگی، علایق و توقعات و روابط عاطفی قرار گرفت.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که تجربیات متفاوت خانواده، حمایت مناسب از خانواده ها در شرایط بحرانی را ضروری می کند. معانی استخراج شده از تجربه خانواده ها نشان داد که تمامی آن ها نیازمند همراهی تیم درمان با آن ها هستند و در این راه بایستی به آن ها کمک شود تا بر مجهولات و ناشناخته های ذهن خود آگاهی پیداکنند. و درک بهتری از فرآیند اهدا برایشان فراهم شود و با تقویت روحیه انسان دوستانه و مذهبی در افراد، بروز افکار و عوامل مداخله گر نامناسب در روند پذیرش این بحران کاهش یابد. و تصمیم به اهدا با اعتماد و اطمینان بیشتری اتخاذ گردد.