مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1381 | دوره:45 | شماره:76 |تعداد مقالات:26

سندروم کوشینگ تغییرات ناشی از افزایش گلوکوکورتیکوئیدها می باشد که در بالغین و اطفال بالای 7 سال به دنبال ازدیاد ترشح ACTH ایجاد می گردد، در حالی که در کودکان زیر 7 سال و شیرخواران اکثرا ناشی از تومورهای غده فوق کلیوی می باشد. درمان در این مورد، جراحی و حذف تومور می باشد.از آنجا که تشخیص میکروسکوپی ضایعات خوش خیم و بدخیم قشر فوق کلیوی مشکل می باشد، پیگیری دقیق بیماران توصیه می گردد. بیمار معرفی شده در این مقاله، دختر 11 ماهه ای است که با تابلوی بالینی سندروم کوشینگ مراجعه کرده است. اقدامات تشخیصی انجام شده، سونوگرافی و سی تی اسکن بوده است که در آنها توده ای در آدرنال راست مشخص گردید. پس از عمل جراحی توده حذف شد. در هیستوپاتولوژی به عمل آمده، آدنوم داخل کپسولی گزارش شد. از آنجا که سندروم کوشینگ در شیرخواران نادر و تاکنون فقط 35 مورد دیده شده است، اقدام به گزارش مورد فوق گردید.

پیگیری وضعیت بیماران پیوند کلیه برای تامین سلامت عضو پیوندی و گیرنده آن مهمترین هدف پزشک در درمان نارسایی های غیر قابل برگشت کلیه می باشد. به همین دلیل از ابتدای معرفی عمل پیوند، تحقیق و پژوهش برای ارزیابی وضعیت بیمار و پیش بینی نارسایی های عضو پیوندی ذهن محققین را به خود مشغول داشته است. در یک بررسی یک ساله در 30 گیرنده کلیه، عوامل معمول مربوط به کارکرد کلیه پیوندی، زیر گروه های گلبول های سفید و گیرنده اینترلوکین، مورد بررسی قرار گرفت. بیماران در دو گروه پیوند موفق و رد پیوند قرار گرفتند. گروه پیوند موفق بدون هیچ عارضه خاص به عنوان گروه کنترل پیوند نیز در نظر گرفته شد.نتایج مربوط به عوامل بیوشیمیایی کارکرد کلیه پیوندی نشان داد که کراتینین در هر دو گروه پیوند موفق و رد پیوند 48 ساعت بعد از پیوند کاهش معنی داری نسبت به قبل از پیوند داشته است (p<0.006) اما مقدار سرمی کراتینین 48 ساعت بعد از پیوند در گروه رد پیوند به لحاظ آماری از گروه پیوند موفق بیشتر بوده است (p<0.006).ارزیابی اسیداوریک در دو گروه نشان می دهد که از نظر آماری اختلاف میانگین غلظت آن قبل از پیوند و 48 ساعت بعد از پیوند معنی دار نمی باشد. اما نکته جالب آن که در گروه پیوند موفق غلظت سرمی اسیداوریک 48 ساعت بعد از پیوند نسبت به قبل از پیوند کاهش قابل ملاحظه آماری نشان می دهد (p<0.00001) لذا می توان گفت اسیداوریک شاید شاخص خوبی برای پیش بینی موفقیت پیوند باشد.در هر دو گروه در 48 ساعت بعد از پیوند، BUN به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافت (p<0.00001) ولی میانگین مقدار سرمی BUN، 48 ساعت بعد از پیوند در گروه رد پیوند به طور چشمگیری بیشتر از گروه پیوند موفق بوده است (p<0.01)، یعنی شاخص نسبتا خوبی به همراه اسیداوریک برای برآورد موفقیت پیوند می باشد.ارزیابی عوامل خونی در بیماران پیوندی نشان داد که شمارش کل سلول های سفید خون (WBC) در 48 ساعت بعد از پیوند و زمان تشخیص حملات رد پیوند تفاوت معنی داری در بین دو گروه ندارد. اما نکته جالب اینکه تعداد و درصد نوتروفیل ها تحت تاثیر حمله دفع می باشد و به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.از طرف دیگر هر چند رد پیوند فعالیتی ایمونولوژیک است، اما درصد و تعداد لنفوسیت های در گردش طی حملات دفع افزایش نیافته است، بلکه با کمال تعجب در موقع حملات رد پیوند به نسبت 48 ساعت بعد پیوند کاهش معنی داری نیز نشان می دهد (p<0.006) (اثر داروهای سرکوبگر ایمنی).در مورد مونوسیت ها می توان گفت درصد یا تعداد آنها تحت تاثیر انتقال عضو یا حمله دفع پیوند قرار نگرفته است.

یکی از عوارضی که بعد از مصرف داروهای ایمونوساپروسیو در بیماران بعد از پیوند کلیه مشاهده می شود، هیپراوریسمی است که این تحقیق با هدف مشخص نمودن شیوع و مشخصات هیپراوریسمی و نقرس در دریافت کنندگان پیوند کلیه که تحت درمان با سیکلوسپورین می باشند، انجام گرفته است.تعداد دویست فرد بالغ گیرنده پیوند با عملکرد ثابت عضو پیوندی بعد از گذشت 1 سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات بالینی به منظور تعیین سطح اسید اوریک سرمی، کراتی نین، مقدار سیکلوسپورین در زمان شروع هیپراوریسمی و الگوی بالینی نقرس در بیماران مرور گردید.هیپراوریسمی در 10.5 درصد گیرندگان پیوند کلیه در مرکز پیوند ما دیده شد %71.4) در مردان و %28.5 در زنان(. شروع هیپراوریسمی به طور متوسط 4.5 سال بعد از پیوند بود. آرتریت چند مفصلی و توفوس در دو مورد (%1) با متوسط زمان شروع 10 سال بعد از پیوند رخ داد.نتایج این مطالعه نشان می دهد که هم هیپراوریسمی و هم آرتریت نقرسی در گیرندگان پیوند کلیه مصرف کننده سیکوسپورین رخ می دهد. الگوی بالینی نقرس در این بیماران ممکن است متفاوت با نقرس ایدیوپاتیک در غیر پیوندی ها باشد. کنترل این بیماران به علت تداخل با داروهای پیوند و اختلال عملکرد کلیوی مشکل می شود.

کریپتوسپوریدیوزیس یکی از بیماری های انگلی می باشد که در اثر یک یاخته کوچک متعلق به جنس کریپتوسپوریدیوم ایجاد می شود. این بیماری دارای انتشار جهانی بوده و به عنوان یکی از عوامل مواد اسهال کودکان مطرح است. این انگل به دلیل اندازه کوچک و شکل خاص آن، با روش های معمول آزمایشگاهی قابل تشخیص نیست.این بررسی در آزمایشگاه انگل شناسی بیمارستان قائم (عج) و آزمایشگاه های مرکزی و شماره 2 جهاد دانشگاهی مشهد از تیرماه 78 لغایت شهریور ماه 79 بر روی کودکان زیر ده سال که دارای درجات مختلفی از اسهال بودند صورت پذیرفته و از روش رنگ آمیزی ذیل نلسون اصلاح شده برای تشخیص موارد آلودگی استفاده شده است. ضمنا پارامترهایی نظیر محل زندگی، میزان درآمد و وضعیت تحصیلی والدین، شرایط تغذیه کودک، وضعیت آب آشامیدنی، تماس با حیوانات و تعداد افراد خانواده نیز مورد بررسی قرار گرفته است.در این تحقیق جمعا 235 کودک شامل 108 دختر (%46) و 127 پسر (%54) که دارای مدفوع اسهالی بودند از نظر وجود کریپتوسپوریدیوم مورد بررسی قرار گرفتند. در مدفوع 4 نفر (%1.7) از آنان اووسیستهای کریپتوسپوریدیوم مشاهده شد. بیشترین درصد آلودگی در سنین 5 تا 6 سالگی قرار دارد. از افراد مبتلا 2 نفر مذکر و 2 نفر مونث می باشند که در آزمایش مدفوع یکی از دختران علاوه بر کریپتوسپوریدیوم، کیست ژیاردیا نیز دیده شد. از افراد آلوده 3 نفر در منطقه پایین شهر زندگی می کنند از این رو به نظر می رسد نحوه زندگی، شرایط بهداشتی و عادات و آداب مردم در ابتلا به کریپتوسپوریدیوم بی تاثیر نیست. بین جنس و میزان ابتلا تفاوت معنی داری وجود نداشت.بنابراین می توان نتیجه گرفت در مورد کودکان مبتلا به اسهال با علایم گاستروآنتریت علاوه بر سایر آنتروپاتوژنهای مولد اسهال، باید کریپتوسپوریدیوم نیز مد نظر قرار گیرد و آزمایش اختصاصی مدفوع انجام شود.

از بین روش هایی که جهت اصلاح عیوب انکساری چشم به کار گرفته شده، لیزیک جزو جدیدترین و سالم ترین روش ها محسوب می شود. با توجه به استقبال عمومی و روز افزون از این روش و عدم وجود پژوهشی بر روی اثرات آن، مطالعه حاضر با هدف بررسی نتایج لیزر درمانی به روش NIDEK همراه با میکروکراتوم کایرون بر اصلاح عیوب انکساری در مراجعین به درمانگاه و بخش چشم بیمارستان امام رضا (ع) شهر مشهد در سالهای 1377-79 انجام شد.در یک مطالعه طولی و آینده نگر، 399 چشم از 264 بیمار که دچار نزدیک بینی یا نزدیک بینی همراه با آستیگماتیسم و 17 چشم از 10 بیمار که دچار دور بینی بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و تحت مطالعه قرار گرفتند. در اصلاح عیوب انکساری چشم از لیزر NIDEK به علاوه میکروکراتوم کایرون استفاده شد. بیماران در فواصل زمانی یک روز، یک هفته، یک ماه، سه ماه، شش ماه و یک سال پس از عمل تحت معاینه قرار گرفتند. اطلاعات حاصل از این معاینات با استفاده از روش های آماری توصیفی و تست های کای دو و تی استیودنت پردازش شد.در گروه نزدیک بینی و نزدیک بینی توام با آستیگماتیسم 166 مورد مرد و 233 مورد زن بودند و میانگین عیب انکساری -7.83 ±4.21 دیوپتر بود. در گروه دوربینی 7 مورد مرد و 10 مورد زن بودند و میانگین عیب انکساری +4.41± 2.8 دیوپتر بود. پس از شش ماه پیگیری، 99 نفر در گروه نزدیک بینی و 4 نفر در گروه دوربینی در دسترس بودند. در گروه نزدیک بینی میانگین اسفریکال اکی والانت -2.07± 2.3 دیوپتر و در گروه دوربینی+3.15 ±3.34  دیوپتر بود.در گروه نزدیک بینی پس از شش ماه %64.44 در فاصله ±1 دیوپتر از اصلاح هدف قرار داشتند و %88.7 به دید اصلاح نشده 20.40 یا بهتر دست یافتند. در گروه دوربینی پس از سه ماه %16.6 در فاصله ±1 دیوپتر قرار داشتند و دید اصلاح نشده %100 موارد بهتر یا مساوی 20.40 بود. میانگین برگشت نزدیک بینی در شش ماه 0.76± 1.21 و میانگین برگشت دوربینی در سه ماه -2.3 ±0.64 دیوپتر بود.روش لیزیک با نیدیک روشی موثر در کاهش میزان نزدیک بینی ساده و نزدیک بینی توام با آستیگماتیسم می باشد، ولی با استفاده از الگوریتم های فعلی، موارد اصلاح کمتر از حد بالاست. در مقایسه با نزدیک بینی روش لیزیک تاکنون در درمان دوربینی موفقیت چندانی نداشته است.

یووئیت یکی از بیماری های شایع چشم است که اتیولوژی و متغیرهای مختلف در بروز، علایم بالینی، عوارض و درمان آن دخالت دارد. بررسی این عوامل اتیولوژی از اهمیت ویژه برخوردار است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی و تعیین عوامل اتیولوژیک در بیماران مبتلا به یووئیت انجام گرفته است.این مطالعه به صورت مقطعی در یکصد بیمار مبتلا به یووئیت مراجعه کننده به درمانگاه چشم پزشکی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد که علل تروما، کراتویووئیت و اندوفتالمیت نداشتند، انجام شد. تشخیص نوع یووئیت بر اساس معاینه کامل بالینی و انجام آزمایشات کمک کننده به تشخیص یووئیت صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار SPSS انجام شد.پنجاه و چهار بیمار (%54) مذکر و چهل و شش بیمار (%46) مونث بودند که سن متوسط 33±16.2 داشتند. 58 درصد بیماران یووئیت قدامی، 11 درصد یووئیت خلفی، 8 درصد یووئیت میانی و 23 درصد پان یووئیت و 76 درصد موارد اتیولوژی ناشناخته داشتند شایع ترین اتیولوژی شناخته شده مربوط به یووئیت وابسته به HLAB27 بود. %4.2 بیماران HTLV1 مثبت بودند که ارتباط معنی داری با مقدار HTLV1 مثبت در جامعه مورد مطالعه ندارند. چهار بیمار، یووئیت ناشی از سل و 5 بیمار، یووئیت ناشی از توکسوپلاسموزیس داشتند.در این مطالعه شیوع یووئیت با اتیولوژی ناشناخته همانند دیگر مطالعات می باشد، سل و توکسوپلاسموزیس شایع ترین اتیولوژی شناخته شده یووئیت خلفی، و یووئیت وابسته به HLAB27 در یووئیت قدامی می باشند. اهمیت HTLV1 در یووئیت با توجه به شیوع نسبتا بالای آن در خراسان باید در مطالعات دیگر بررسی شود.

رینیت مزمن یکی از بیماری های شایع دستگاه تنفس فوقانی است. علایم بالینی رینیت مزمن شامل رینوره، خارش، انسداد بینی و عطسه می باشد و می تواند باعث مراجعه بیماران به درمانگاه های گوش و حلق و بینی شود. رینیت مزمن ممکن است به علت عوامل غیر آلرژیک عفونی، غیر عفونی و یا عوامل آلرژیک ایجاد شود. هدف از این تحقیق بررسی عوامل اتیولوژیک و نقش روش های آزمایشگاهی در تشخیص بیماران مبتلا به رینیت مزمن بوده است که بدین منظور مطالعه ای مقطعی در طی 14 ماه بر روی 100 بیمار مبتلا به رینیت مزمن که به بیمارستان امام رضا (ع) مراجعه کرده بودند انجام شد.برای هر بیمار معاینه فیزیکی و تست های آزمایشگاهی شامل اسمیر سیتولوژی، کشت میکروبی و قارچی انجام شد.%56 بیماران، زن و %44 مرد بودند. رینیت مزمن در میان گروه سنی 10-19 سال شایع تر بوده و شایعترین علایم بالینی، رینوره (%97)، انسداد بینی (%87)، عطسه و خارش بینی (%66) بودند.رینیت مزمن در %54 موارد در طول سال دایمی بوده و در %46 موارد در بعضی فصول تشدید می گردیده است. سابقه سایر موارد آلرژی ها و وجود آلرژی در فامیل بترتیب در %42 و %24 بیماران وجود داشت. در بررسی نتایج اسمیر سیتولوژی ترشحات بینی آماس نوتروفیلیک در %43، آماس ائوزینوفیلیک در %18 و آماس مختلط در %18 از افراد دیده شد.استافیلوکوک کواگولاز منفی با %54 و آسپرژیلوس با %18، به ترتیب شایع ترین عوامل باکتریایی و قارچی کشت شده بودند. بنابراین مطالعه بررسی های آزمایشگاهی مثل اسمیر سیتولوژی و کشت ترشحات بینی برای تشخیص نوع و علل ایجاد کننده رینیت مزمن، مفید و گاه ضروری می باشند.

راشیتیسم هیپوفسفاتمیک شایع ترین فرم راشیتیسم ارثی است که بعد از یک سالگی با اختلال در راه رفتن و انحنا در اندام ها تظاهر می کند.از بهار سال 1374 تا آخر سال 1380، 25 بیمار با تشخیص راشیتیسم هیپوفسفاتمیک فامیلی در بخش اطفال بیمارستان امام رضا (ع) بستری شدند. از این تعداد، 15 مورد مونث و 1 مورد مذکر بودند و در چهار خانواده بیش از یک مورد بیمار وجود داشت. بیماران با محدوده سنی 13 ماه تا 12 سال مراجعه و متوسط سن تشخیص 3 سال و 10 ماه بود. شکایت شایع هنگام مراجعه به ترتیب کوتاهی قد، برجستگی انتهایی استخوان ها، تغییر شکل اندام ها و تاخیر در راه رفتن بود.با توجه به شیوع فراوان راشیتیسم ناشی از کمبود ویتامین D در شرایط ما، تشخیص راشیتیسم هیپوفسفاتمیک فامیلی با تاخیر همراه است و این مساله درمان بیماران را با مشکل مواجه می کند که نتیجه آن کوتاهی قد نامتناسب و شدید و تغییر شکل اندام هاست.پیشنهاد می شود در مواردی که بیمار مبتلا به راشیتیسم، به درمان های معمول ویتامین D که شامل یک دوز 600000 واحدی ویتامین D است پاسخ مناسب ندهد از نظر انواع مقاوم به درمان بررسی شود.

در مطالعات انجام شده قبلی بر روی اثر فنوباربیتال بر پیشگیری از خونریزی داخل بطنی در نوزادان نارس نتایج بالینی متفاوت گزارش شده است. در این مطالعه اثر فنوباربیتال در پیشگیری از بروز خونریزی داخل بطنی در نوزادان نارس بررسی شده است.این مطالعه در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان قائم (عج) مشهد و بر روی 62 نوزاد متولد شده با وزن کمتر یا مساوی 1500 گرم و سن حاملگی داخل رحمی کمتر یا مساوی 34 هفته و سن بعد از تولد کمتر از 12 ساعت که در دوازده ساعت اول به تهویه کمکی نیاز پیدا نمی کردند انجام شد. بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی داشتند به دلیل عدم وجود امکانات جهت انجام سونوگرافی در بالین، از مطالعه حذف شدند. بیماران به طور یک در میان به هنگام پذیرش به دو گروه درمان و شاهد تقسیم شدند. به گروه درمان، فنوباربیتال با دز mg/kg 10 در دو نوبت به فاصله 12 ساعت تجویز گردید، سپس فنوباربیتال نگهدارنده با دز mg/kg 2.5 هر 12 ساعت تا 6 روز دیگر ادامه داده شد. از تمام بیماران سونوگرافی مغزی جهت بررسی از نظر بروز خونریزی داخل بطنی در سه نوبت نوبت اول از زمان تولد تا روز سوم، نوبت دوم بین روزهای چهارم تا هفتم و نوبت سوم بین روزهای هشتم تا زمان ترخیص انجام شد. سونوگرافی بدون اطلاع از نتیجه درمان و یا شاهد بودن بیمار، نتیجه سونوگرافی را گزارش کرد.از بین، جمعا 10 نفر (%17.2) دچار خونریزی داخل بطنی شدند که سه بیمار (%11.5) از گروه فنوباربیتال و 7 بیمار (%21.9) از گروه شاهد بودند. تست دقیق فیشر، تفاوت قابل ملاحظه ای را از نظر بروز خونریزی داخل بطنی در بین دو گروه نشان نداد (p=0.248) همچنین شدت خونریزی داخل بطنی نیز در دو گروه، تفاوت قابل ملاحظه ای نداشته است (p=0.476).این مطالعات نشان می دهد که فنوباربیتال اثر قابل ملاحظه ای روی میزان بروز خونریزی داخل بطنی و شدت آن ندارد و قبل از آنکه بتوان فنوباربیتال را برای مصرف روتین توصیه کرد، مطالعات بیشتری در این زمینه لازم است.

52 بیمار مبتلا به لوپوس برای مطالعه انتخاب شدند. 40 نفر دیگر که از نظر سن و جنس متناسب با بیماران بودند، عنوان گروه کنترل انتخاب شدند، همه آنها داوطلب و بدون مشکل قلبی بودند.در این مطالعه، اکوکاردیوگرافی درگیری قلبی را در 78.9 درصد از بیماران و 20 درصد گروه کنترل نشان داد در حالی که علایم قلبی تنها در 45 درصد از بیماران مشاهده شد که مطرح کننده احتمال درگیری قلبی بدون نشانه های بالینی بود و ارتباطی بین درگیری قلبی و سن، جنس و مدت بیماری وجود نداشت.نتایج این مطالعه نشان داد که سمع قلب و الکتروکاردیوگرام در ارزیابی درگیری قلبی در لوپوس مفید نیستند. اکوی داپلر و 2D درگیری قلبی و بدون علایم بالینی را تشخیص داد.ارتباط آنتی فسفولیپیدآنتی بادی، تغییرات PT و PTT مختل، VDRL مثبت و ترومبوسیتوپنی با قلب و درگیری دریچه ای بررسی شد. گرچه عوامل بالا در بیماران با درگیری قلبی بسیار شایع هستند ارتباط آماری معنی داری بین آنها و درگیری قلبی وجود نداشت.همچنین ارتباطی بین درگیری قلبی و کاهش سطح کمپلمان خونی و تیتر بالای Anti-DNA Ab و سلول LE وجود نداشت.

سالمونلا، باسیل گرم منفی است که می تواند سندرم های مختلف بالینی ایجاد کند و شایع ترین آنها به صورت گاستروآنتریت و مسمومیت غذایی است. مهمترین راه انتقال این ارگانیسم به بدن از طریق تغذیه می باشد. مصرف بعضی مواد غذایی مخصوصا تخم مرغ، عامل انتقال این عفونت است. شیرخواران پس از شش ماهگی غیر از شیر مادر نیازمند تغذیه کمکی می باشند و یکی از غذاهای کمکی مقوی که به شیرخوار خورانده می شود، تخم مرغ است که آسان هضم شده و حاوی پروتیین و آهن و ویتامین D نیز می باشد. یک تخم مرغ، حاوی سه قسمت پوسته، سفیده و زرده است. آلودگی هر قسمت می تواند ایجاد مسمومیت غذایی کند. در مطالعه فوق با هدف بررسی آلودگی در دو نوع تخم مرغ محلی و ماشینی، سه قسمت از هر دو نوع تخم مرغ از نظر وجود این ارگانیسم از طریق نمونه برداری و انجام کشت بر روی محیط معمولی و اختصاصی سالمونلا مورد ارزیابی قرار گرفته است. از 270 تخم مرغ مورد مطالعه 780 کشت انجام گردید. دو مورد سالمونلا گروه B تشخیص داده شد. در این مطالعه مشخص گردید که امکان آلودگی هر چند اندک در تخم مرغ ها وجود دارد. قسمت پوسته تخم مرغ، بیشترین آلودگی به ارگانیسم های مختلف و سالمونلا را هر چند اندک ) 7 در هزار(، دارا می باشد. به علت تماس بیشتر تخم مرغ محلی با فضولات و عدم رعایت بهداشت، میزان آلودگی در تخم مرغ محلی، اندکی بیشتر است. بنابراین باید توصیه نمود از مصرف تخم مرغ نپخته مخصوصا در شیرخواران خودداری گردد و قبل از مصرف تخم مرغ حتما پوسته آن شسته شود.

آنتراکوفیبروز، یافته برونکوسکوپیک پیگمانتاسیون سیاهرنگ مخاطی همراه با تنگی یا انسداد برونش می باشد. هدف از این مطالعه مشخص نمودن خصوصیات بالینی بیماران مبتلا به یافته برونکوسکوپیک آنتراکوفیبروز و تعیین ارتباط بین آنتراکوفیبروز و سل می باشد.پرونده های 1118 بیماری که از فروردین ماه 1377 لغایت اسفند ماه 1378 به مدت 2 سال در بیمارستان قائم (عج) دانشگاه علوم پزشکی مشهد تحت برونکوسکوپی فیبروپتیک قرار گرفتند، بررسی شد. آنتراکوفیبروز بر اساس یافته برونکوسکوپیک در 29 بیمار دیده شد. 9 نفر از این بیماران مرد و 20 نفر زن و در سنین بین 52 تا 90 سالگی با متوسط سنی 71 سال بودند. تمام این بیماران مبتلا به تنگی برونش ناشی از سل بودند. شکایت اصلی بیماران، سرفه (29.29) با یا بدون دفع اخلاط بود. با تنگی نفس فعالیتی در 15 نفر از 29 بیمار (15.29) - تب و علایم سرشتی با شیوع کمتر دیده شد. گرفتاری برونش لوب فوقانی راست به آنتراکوفیبروز شایع تر از همه و در 24 نفر از 29 بیمار دیده شد. در حالی که 23 نفر از 29 بیمار در چند برونش ابتلا به آنتراکوفیبروز داشتند. در همه بیماران سل داخل برونش با وجود التهاب گرانولوماتوز در بیوپسی برونش در 17 نفر از 29 بیمار (17.29) اسمیر و یا کشت مثبت ترشحات برونش از نظر باسیل اسیدفاست (AFB) در 15 نفر از 29 بیمار (15.29) تایید شد. نمونه پاتولوژیک برداشت شده توسط بیوپسی برونش، التهاب و فیبروز و رسوب پیگمان آنتراکوتیک پراکنده در زیر مخاط را نشان داد.نتیجه اینکه بیمارانی که در برونکوسکوپی، یافته آنتراکوفیبروز داشته باشند، می بایستی از نظر اتیولژی سل مورد بررسی دقیق قرار گیرند تا از انجام اقدامات غیر ضروری و جراحی جلوگیری شود.

برای به دست آوردن فیوژن، اصلاح ایده آل، پرهیز از گچ طولانی و کاهش عوارض، نیاز به سیستمی برای ثابت کردن ستون فقرات است که بتواند نیل به اهداف فوق را میسر سازد. برای رسیدن به نتایج فوق، مطالعه حاضر با هدف مقایسه روش درمانی ایدیواسکولیوز به روش CD و هارینگتون انجام گردیده است.در این بررسی، 24 بیمار با اسکولیوز ایدیوپاتیک در محدوده سنی 14 تا 23 سال، از سال 1375 لغایت 1377 (به مدت سه سال) در بیمارستان شفا یحیاییان تهران تحت درمان با سیستم CD قرار گرفتند که این نتایج به دست آمد. میزان اصلاح انحنا (Curve Correction) به طور متوسط %75، اصلاح در تمام محورها، دامنه فیوژن کمتر در مقایسه با سیستم هارینگتون، بدون عارضه (مثل سود آرتروز و شکستن وسیله)، عدم نیاز به بی حرکتی با گچ بعد از عمل، خونریزی حین عمل به طور متوسط 750 سی سی، مدت زمان عمل متوسط 5.30 ساعت. با مقایسه نتایج فوق و نتایج درمان با سیستم هارینگتون (با مراجعه به نتایج حاصل از بیماران عمل شده در این مرکز و نتایج حاصله از منابع دیگر) ارجحیت و ایده ال بودن سیستم C.D. در درمان اسکولیوزهای ایدیوپاتیک بیشتر مشخص می شود.

یکی از درمان های رایج تومورهای سطحی مثانه پس از رزکسیون، باسیلوس کالمت گرین (BCG) داخل مثانه ای می باشد که متعاقب آن ممکن است در تعدادی از بیماران سبب پروستاتیت گرانولوماتوز گردد. از این رو میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات در سرم بیمار افزایش یابد. هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات PSA به دنبال تلقیح داخل مثانه ای BCG در درمان تومورهای سطحی مثانه می باشد.مطالعه بر روی 60 بیمار مبتلا به کانسر سطحی مثانه که کاندید BCG درمانی بودند در سالهای 1379-80 انجام گرفته است. تمام افراد قبل از BCG درمانی یک، دو و سه ماه بعد از درمان تحت معاینه کلینیکی توشه رکتال (DRE) قرار گرفته سطح PSA اندازه گیری شده و سونوگرافی ترانس رکتال انجام گرفته است. PSA بیش از 4 ng/cc با ارزش تلقی شده است و در تمام افرادی که PSA>4 داشته و یا نکته مشکوک در معاینه و سونوگرافی داشتند کاندید بیوپسی پروستات گردیده اند.یافته ها نشان می دهد که PSA در 19 نفر (%30) به دنبال BCG درمانی دچار افزایش می گردد که از این تعداد 17 نفر (%28.3) دارای افزایش بیش از 2 برابر P.S.A بوده اند. میانگین PSA قبل درمان از (1.17 SD) 1.7 به (2.76 SD) 3.63 در یک ماه بعد از درمان افزایش یافته است و سپس شاهد کاهش میزان PSA در 3 ماه بعد از درمان بوده ایم ]میانگین PSA سه ماه بعد از درمان [(0.89 SD) 2.09 (P<0.05).از 13 بیماری که کاندید بیوپسی پروستات به علت PSA>4 و ندول پروستات شدند 6 نفر (%54) پروستاتیت گرانولوماتوز، 3 نفر BPH (%27.3) و 2 نفر (%18.2) پروستات طبیعی داشتند و اکثر ضایعات سونوگرافیک ترانس رکتال پروستات بیماران مبتلا به پروستاتیت گرانولوماتوز ضایعات هیپواکو بوده است. بین یافته های سونوگرافی و سطوح PSA و نتایج بیوپسی ارتباط معنی داری وجود نداشته است.نتایج نشان می دهد که تلقیح داخل مثانه ای BCG در %30 از بیماران باعث افزایش PSA می گردد که اکثرا «در عرض 3 ماه به حد طبیعی بر می گردد. علاوه بر آن بیشتر ضایعات بافتی ایجاد شده در پروستات به دنبال BCG درمانی مربوط به پروستات گرانولوماتوز است. لذا پیشنهاد می کنیم در صورتی که بیمار کاندید بیوپسی پروستات است، در حالی که PSA اندازه گیری می شود حداقل، بیوپسی برای 3 ماه به تاخیر انداخته شود.

متداولترین آزمون عینی مورد استفاده در امتحانات کتبی دانشجویان، آزمون چهار گزینه ای است و هدف از تحلیل سوال های آزمون، وارسی تک تک سوال ها و تعیین میزان دقت و نارسایی آنهاست. از آنجا که در مورد چگونگی ارزشیابی، میزان روایی و پایایی آزمون های برگزار شده در دانشگاه علوم پزشکی مشهد مطالب مکتوبی نبود، پژوهش حاضر به منظور بررسی تحلیلی آزمون های چهار گزینه ای دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1380 انجام گرفت.در یک مطالعه توصیفی، اطلاعات مربوط به 24 آزمون چهار گزینه ای دانشکده پزشکی مشهد که در نیمسال دوم تحصیلی 79-80 توسط دستگاه (optical mark reader) OMR تصحیح شده بود مورد بررسی قرار گرفت و برای تک تک سوالات 1494) سوال( ضرایب دشواری و تمایز و برای هر آزمون ضریب پایایی و خطای معیار اندازه گیری محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی توسط نرم افزار SPSS صورت پذیرفت.میانگین ضریب پایایی آزمون ها 0.72±0.13 با حداقل 0.4 و حداکثر 0.93 بود. ضریب پایایی آزمون ها در دروس علوم پایه 0.88±0.03 و در دروس بالینی 0.68 ±0.12 بود که تفاوت معنی داری بین ضریب پایایی آزمون دروس پایه و بالینی مشاهده می گردد (p=00.0001). خطای معیار اندازه گیری آزمون ها نیز 3.51± 1.11 با حداقل 2.15 و حداکثر 5.78 می باشد. تفاوت معنی داری بین خطای معیار اندازه گیری در آزمون های دروس علوم پایه  0.28± 0.4 و دروس بالینی 3.1 ±1.1 می باشد. تفاوت معنی داری بین خطای معیار اندازه گیری در آزمون های دروس علوم پایه و بالینی مشاهده می گردد (p=00.0001). بر اساس اطلاعات موجود ضریب دشواری %52.2 سوال ها در محدوده نامناسب می باشد، به نحوی که 7.6 درصد سوال ها بسیار مشکل و %44.6 سوال ها بسیار ساده بودند. در نیمی از موارد نیز سوال های آزمون در تمایزگذاری بین گروه قوی و ضعیف آزمون شوندگان از قدرت کافی برخوردار نبودند. از مجموع 1496 سوال تنها یک سوم سوال ها ضرایب دشواری و تمیز قابل قبول داشتند. با توجه به مقادیر ضریب تمایز در %22.1 از سوالات، بررسی و تجدید نظر در سوالهای آزمون و در %27.2 موارد، حذف سوال های نامناسب توصیه می گردد.با توجه به یافته های پژوهش مبنی بر ضرورت ارتقا کیفیت آزمون ها و فرآیند ارزشیابی، توصیه می گردد از نتایج آماری تحلیل آزمون جهت طراحی بهتر سوالات در آزمون های آتی استفاده شود.

بخش مهمی از فرآیند آموزشی، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی یا ارزشیابی میزان یادگیری دانشجویان است. لذا می بایست از تناسب و سازگاری روش های ارزشیابی با اهداف ویژه یادگیری اطمینان حاصل شود. بر اساس اطلاعات موجود، روش های ارزشیابی در آموزش پزشکی بویژه آموزش بالینی در غالب دانشکده های پزشکی یکنواخت و یکسان است و روش های مرسوم، علاوه بر عدم تناسب با اهداف آموزشی، در سنجش مهارت های عملی دانشجویان کارآمد نمی باشد. لذا پژوهش حاضر به منظور تعیین نظرات دانشجویان دانشکده پزشکی مشهد در مقطع کارورزی در مورد نحوه ارزیابی در بخش های بالینی در سال 1380 انجام گرفت.در این مطالعه که یک پژوهش توصیفی مقطعی است، اطلاعات مربوط به 161 پرسشنامه تکمیل شده توسط دانشجویان پزشکی مشهد که دوره کارورزی خود را می گذارندند مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نیز آزمون های کای دو و آنالیز واریانس یکطرفه انجام شد.با توجه به یافته های پژوهش، متداول ترین آزمون های مورد استفاده در ارزشیابی بخش های بالینی به ترتیب آزمون کتبی (%58.5) و آزمون شفاهی (%18) می باشد. همچنین محل برگزاری امتحان پایان بخش در %84.5 موارد، اتاق کنفرانس و اتاق اساتید بوده است. استفاده از بالین بیمار به عنوان محل برگزاری آزمون در %4.9 و ارزشیابی مهارت های عملی کسب شده از طریق مشاهده مستقیم %10.6 گزارش شده است. از طرفی %91.3 از کارورزان معتقد بودند که نحوه عملکرد آنان و حسن انجام وظایف محوله در بخش، در ارزشیابی پایان دوره به هیچ عنوان موثر نبوده یا تا حدودی موثر بوده است. در خصوص تناسب ارزشیابی فعلی با فرصت های یادگیری و فعالیت های آموزشی، همچنین تناسب با منابع معرفی شده در بخش و بالاخره توان روش های موجود در سنجش اهداف آموزشی، به نظر کارورزان مورد اول تنها در %3.7، موثر دوم در %11.8 و مورد سوم نیز تنها در %1.2 به طور کامل رعایت شده است. به علاوه تنها %5 از کارورزان بر این باور بودند که در ارزشیابی به طور کامل به نیازهای معمول یک پزشک عمومی توجه شده است. از طرفی ضمن اعلام عدم انطباق نمره پایان بخش با توانایی های کسب شده (%46.6)، %22.4 ارزشیابی فعلی را نامناسب دانستند یک سوم کارورزان بر ضرورت بازنگری و تحول در ارزشیابی تاکید نمودند.با توجه به یافته های پژوهش مبنی بر تناسب و سازگاری ضعیف روش های ارزشیابی با اهداف آموزشی، و با توجه به لزوم ایجاد رابطه قانونمند و قوی بین ارزشیابی و یادگیری می بایست جهت دستیابی به نتایج مطلوب یادگیری، سیستم ارزشیابی مناسبی طراحی گردد.

بیماری کی کوچی فوجی موتو، یا لنفادنیت نکروزان هیستیوسیتی، یک فرآیند واکنشی خودبخود محدود شونده بسیار نادر است که بصورت لنفادنوپاتی گردنی گاه همراه با تب و یا راشهای پوستی، اکثرا در زنان جوان تظاهر می نماید. اتیولوژی بیماری، ناشناخته است. البته ویروس ها و یا اختلالات خودایمنی بعنوان علل احتمالی آن مطرح شده اند. کلید تشخیصی بیماری، بیوپسی گره لنفاوی و بررسی هیستوپاتولوژیک آن می باشد. در بررسی میکروسکوپی ضایعات نکروزان کانونی حاوی دبریهای کاریورکتیک محصور در سلول های ایمونوبلاست، هیستیوسیت و منوسیت های پلاسماسیتیدی مشهود است.از مشخصات مهم بیماری فقدان پلاسموسیت، نوتروفیل و ائوزینوفیل می باشد. بیماری روند خوش خیم داشته و اغلب بیماران در عرض یک تا چهار ماه خودبخود بهبود می یابند.در این مقاله ما پنج مورد از بیماری را که با بررسی آسیب شناسی، توسط مولف تشخیص داده شده اند معرفی نموده و نشریات پزشکی را در این مورد مرور نموده ایم.

واسکولیت ایزوله سیستم عصبی مرکزی، یک بیماری نادر سیستم عصبی مرکزی است. این بیماری در واقع نوعی واسکولیت است که در آن هیچ گونه شواهدی از درگیری در خارج از سیستم عصبی مرکزی وجود ندارد.بیماری که اقدام به معرفی آن نموده ایم خانم 39 ساله ایست که با علایم و یافته های متنوع عصبی و به دفعات، در اورژانس اعصاب بیمارستان قائم (عج) بستری می شد.در تصویربرداری از مغز بیمار، خونریزی های متعدد و در مکان های متفاوت رویت شد. با وجود بررسی های تشخیصی زیاد هیچ گونه علتی برای خونریزی مغزی وی یافت نشد لذا بیمار تحت بیوپسی استرئوتاکسیک مغز قرار گرفت و بررسی آسیب شناسی آن مطرح کننده واسکولیت در نزد بیمار بود.بیمار بلافاصله تحت درمان با پردنیزولون خوراکی قرار گرفت و خوشبختانه به طور دراماتیک به درمان جواب داد، به طوری که هم اکنون بیمار از حال عمومی خوبی برخوردار است و تنها برای کنترل تشنج از داروی ضد تشنج استفاده می نماید.

سرطان روده بزرگ، شایع ترین بدخیمی دستگاه گوارش بالغین است. سن شایع ابتلا به این بیماری بالای 50 سالگی است و پس از آن به تدریج انسیدانس این بیماری با افزایش سن، بیشتر می شود. حدود %6-8 سرطان روده بزرگ در سنین زیر 40 سالگی اتفاق می افتد و در سنین زیر 20 سالگی نادر است. در این مقاله ما کلیاتی در مورد سرطان روده بزرگ در اطفال و دختر خانم 13 ساله مبتلا به سرطان رکتوم را معرفی می نماییم.

یک پسر ده ساله، با سابقه تب و تورم در طرف راست گردن معرفی می شود. در سابقه از نظر پزشکی نکته با اهمیتی ملاحظه نمی شود. درجه حرارت بیمار بین 39 و 40.2 درجه سانتی گراد متغیر بوده است. در معاینه فیزیکی یک توده دردناک و گرم به اندازه 6×3 سانتیمتر در قسمت جلو و وسط گردن مشاهده شده است. بیمار سابقه درد گلو، سرفه، سینوزیت، کاهش وزن، تعریق شبانه و تماس با بیمار مسلول را نداشته است. پزشک اطفال برای وی درمان ده روزه اریترومایسین با ظن آدنیت باکتریال را شروع کرده است. علی رغم مصرف ده روزه درمان با آنتی بیوتیک تب و تورم گردن بیمار باقی مانده و هیچ تفاوتی با گذشته نداشته است.

ویروس لنفوتروپ انسانی نوع (HTLV1)I، اولین رتروویروس شناخته شده در انسان است که در سرتاسر جهان وجود دارد. مهمترین مشخصه اپیدمیولوژی عفونت، وجود مناطقی با آندمیسیتی بالا در جزایر جنوب غربی ژاپن، کارائیب، جنوب و مناطق بین حاره ای آفریقا، ایران و ملانزی قرار دارد. ویروس به سه روش منتقل می شود: تغذیه با شیر مادر، تماس جنسی با فرد آلوده (بیشتر مرد به زن) و دریافت خون آلوده. حدود 15 تا 20 میلیون فرد آلوده به ویروس در سرتاسر جهان وجود دارند. 2-10 درصد این افراد در طی زندگی خود ممکن است مبتلا به بیماری های همراه عفونت HTLV1 از قبیل لوسمی سلول T بالغین، میلوپاتی، یووئیت و غیره شوند. در دو دهه اخیر HTLV1، مرکز توجه تحقیقات بی شماری بوده است. در این مقاله به مرور تازه ترین دستاوردهای علمی پیرامون ویروس HTLV1 و بیماری های وابسته پرداخته شده است.