مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1389 | دوره:53 | شماره:3 |تعداد مقالات:15

سایتوکاین ها موادی هستند که در سلول های مختلفی به ویژه لنفوسیت های T تولید و ترشح می شوند و در روند پاسخ ایمنی دخالت دارند. با توجه به اینکه بیماری بروسلوز ناشی از باکتری های درون سلولی است، ایمنی سلولی در این بیماری نقش مهمی در پاسخ های ایمنی به هنگام عفونت ناشی از این باکتریها برعهده دارد و بررسی تغییرات سایتوکاین ها در این بیماری اطلاعات مفیدی در ارتباط با فعالیت سیستم ایمنی سلولی به دست می دهد.روش کاراین مطالعه مورد شاهدی در سال های 85- 87 در دو مرکز، بیمارستان های قائم(عج) و امام رضا(ع) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است. 40 بیمار مبتلا به کمردرد آرتریت بروسلائی و 40 فرد طبیعی در این مطالعه شرکت داده شدند. تشخیص بیماری با توجه به سابقه بیماری، معاینات بالینی و آزمونهای سرولوژی انجام پذیرفت. پس از استخراج اطلاعات مورد نظر ارزیابی های آماری با آزمون آماری کولموگرف اسمیرنت و کورسکال والیس و آزمون تی انجام شد.نتایجمیزان سایتوکاین ‎های انترفرون گاما، اینترلوکین 2، اینترلوکین 4، اینترلوکین 10 و فاکتور نکروز تومور آلفا در سرم بیماران به روش الیزا سنجیده شد (سطح معنی داری (p<0.05 آزمون کولموگرف اسمیرنف حاکی از طبیعی بودن توزیع متغیرهای میزان IL-2 و IL-10 می باشد. بقیه متغیرها شامل، IL4 وانترفرون گاما و TNF آلفا در سرم بیماران غیر طبیعی بودند. آزمون آماری t حاکی از تفاوت معنی دار در میزان IL-10 در دو گروه می باشد (p<0.002).سطحIL-2 ، IL-4 و TNF-α در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (p>0.1) اما آزمون آماری کورسکال والیس حاکی از تفاوت معنی دار انترفرون گاما در گروه بیماران و شاهد است (p<0.05).نتیجه گیریاین نتایج حاکی از آن است که انترفرون گاما و اینترلوکین 10 در سرم بیماران مبتلا به آرتریت و کمردرد بروسلائی نقش تایید  کننده ای دارد.

لیشمانیازیس جلدی یک عفونت انگلی است که به عنوان یک مشکل بهداشتی در بخشهایی از ایران بویژه شهرستان سبزوار در استان خراسان رضوی محسوب می شود. مخازن بیماری در دو فرم خشک و مرطوب متفاوت است، لذا جهت مبارزه با این بیماری تعیین گونه انگل لازم است.DNA  هر انگل همانند سایر موجودات زنده ویژه همان انگل است، لذا می توان با استفاده از آن اقدام به تعیین گونه نمود. در این مطالعه با استفاده از تکنیک PCR گونه های انگل عامل لیشمانیازیس جلدی مشخص شده است.روش کاراین مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1386-1387 در شهرستان سبزوار انجام شده است. نمونه تهیه شده از زخم 86 بیمار که با استفاده از روش لام مستقیم وجود انگل در آنها تایید شده بود، در محیطهای کشت NNN و سپس RPMI-1640 کشت داده شد. پس از کشت انبوه و استخراج DNA با استفاده از 4 روش مختلف استخراج DNA با استفاده از یک جفت پرایمر اقدام به انبوه سازی DNA کینتوپلاست انگل شد. الگوی الکتروفوروزی هر نمونه با گونه های استاندارد لیشمانیا تروپیکا و لیشمانیا ماژور مقایسه شد. از نرم افزار SPSS برای تجزیه تحلیل اطلاعات استفاده شد، همچنین آزمون های آماری تی، کای اسکوئر و من ویتینی مورد استفاده قرار گرفت.نتایجروش جوشاندن نمی تواند روش مناسبی جهت استخراج DNA از پروماستیگوتهای لیشمانیازیس جلدی باشد. اما ارزش روش های بر پایه فنل- کلروفرم معادل کیت کیاژن است. نتایج حاصل از الگوهای PCR حاکی از آن بود که دو نوع انگل لیشمانیا تروپیکا (32 مورد) و لیشمانیا ماژور (54) عامل لیشمانیازیس جلدی در شهرستان سبزوار می باشند.نتیجه گیریبر خلاف مطالعات سالهای گذشته در شهرستان سبزوار هر دو نوع انگل لیشمانیا تروپیکا و لیشمانیا ماژور وجود دارند. ضمن اینکه روشهای بر پایه فنل-کلروفرم روشهای مناسبی جهت استخراج DNA از پروماستیگوتهای انگل لیشمانیا بوده و PCR نیز تکنیک ارزشمندی جهت تعیین گونه انگل در مطالعات اپیدمیولوژیک می باشد.

لیشمانیازیس پوستی یک بیماری انگلی پوستی است که در مناطق زیادی از ایران ازجمله خراسان آندمیک می باشد. تست پوستی لیشمانین جهت تشخیص بالینی عفونت قبلی به انواع گونه های لیشمانیا به کار می رود. هدف از این مطالعه مشخص کردن رابطه بین نتیجه تست پوستی لیشمانین با شکل بالینی زخم سالک و گونه عامل بیماری در بیماران ارجاع داده شده به بخش انگل شناسی بیمارستان امام رضا(ع) طی سالهای 1386 و 1387 می باشد.روش کاراین مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی و آینده نگر در آزمایشگاه انگل شناسی بیمارستان امام رضا (ع) از سال 1386-1387 انجام شد. اطلاعات فردی، بالینی و آزمایشگاهی 50 بیمار مبتلا به سالک جمع آوری شدند و تست پوستی لیشمانین برای هر بیمارانجام شد. از تست واکنش زنجیره پلی- مراز (PCR) جهت تعیین گونه انگل استفاده شد. نتیجه تست جلدی بعد از 24، 48 و 72 ساعت خوانده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. همچنین از آزمون های دقیق فیشر، کای اسکوئر و پیرسون هم استفاده گردید.نتایجدر بین 30 بیمار مبتلا به سالک آنتروپونوتیک 60% دارای زخم خشک و بیش از 33% دارای زخم های ترشح دار و چرکی بودند. در بین 20 بیمار مبتلا به سالک زئونوتیک 30% دارای زخم خشک و 65% دارای زخم های ترشح دار و چرکی بودند. تست جلدی در 75% مبتلایان به لیشمانیا ماژور و 3/23% گروه مبتلایان به لیشمانیا تروپیکا مثبت بود. موارد مثبت نتایج تست جلدی 48 و 72 ساعت پس از تزریق افزایش داشت.نتیجه گیریارتباط معنی داری بین نتیجه تست جلدی با گونه عامل بیماری و شکل بالینی زخم سالک وجود دارد ولی رابطه مشخصی بین گونه عامل بیماری و شکل بالینی زخم سالک دیده نمی شود.

از طریق دستگاه شنوایی سالم و پسنورد شنیداری مطلوب می توان صداسازی، کیفیت صوت، زیر و بمی و بلندی صدا را تحت کنترل داشت.روش کاراین مطالعه مورد شاهدی در سال 1387 در دانشکده توانبخشی سمنان انجام شد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه پارامترهای آکوستیک صوت شامل، محدوده شدت، محدوده فرکانس، تغییرات دوره به دوره بلندی و نسبت اجزای ارتعاشی منظم صوت به اجزای ارتعاشی نامنظم (نویز) درد و گروه شامل، 17 کودک کم شنوا و 17 کودک طبیعی همسان شده از نظر سن و جنس بوده است. میانگین هر یک از پارامترها با استفاده از نرم افزار استودیو گفتار و دستگاه الکترولارینگوگراف به دست آمد. پارامترهای فوق بین دو گروه کودکان کم شنوا و طبیعی مورد مقایسه قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های کلموگراف اسمیر نوف و تی انجام شد.نتایجمیانگین محدوده شدت بین گروه کودکان کم شنوا و طبیعی تفاوت معنادار نداشت (p=0.462) و نیز میانگین محدوده فرکانس صوت بین گروهها تفاوت معناداری نداشت (p=0.277). میانگین تغییرات دوره به دوره بلندی صوت در گروه کودکان کم شنوا به طور معناداری بیش از کودکان طبیعی بود (p=0.010) میانگین نسبت اجزاء هارمونیک به اجزاء ارتعاشی نامنظم صوت در گروه کودکان کم شنوا به طور معناداری کمتر از کودکان طبیعی بود (p=0.001).نتیجه گیریاز یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که احتمالا مستعدترین پارامترهای صوت برای بهبودی با استفاده از وسایل کمک شنیداری و خدمات گفتاردرمانی طیف ارتفاع و بلندی صوت می باشد. بالاتر بودن میانگین تغییرات دوره به دوره بلندی صوت در کودکان کم شنوا نسبت به کودکان طبیعی و نیز پایین تر بودن میانگین نسبت اجزا ارتعاشی منظم به اجزا ارتعاشی نامنظم صوت در کودکان کم شنوا در مقایسه با کودکان طبیعی، به دلیل فشار زیادی است که کودکان کم شنوا بر حنجره و ساختارهای مربوط به آن وارد می سازند.

عفونت باهلیکوباکترپیلوری (HP) می تواند تظاهرات گوناگونی داشته باشد، یکی از تظاهرات معمول این نوع عفونت درکودکان درد قسمت فوقانی شکم است. غیراختصاصی بودن تظاهرات بالینی ازیک سو وهمچنین عوارضی همچون گاستریت پایدار، زخم معده، کارسینوم معده و لنفوم بافت لنفوئید مخاطی (MALT LYMPHOMA)، واز سوی دیگر نیاز به بررسی ریشه کنی هلیکوباکترپیلوری پس ازدرمان مناسب مسایلی است که نیاز به تشخیص زود هنگام با یک روش ترجیحا غیرتهاجمی وکم هزینه را پس ازدرمان ایجاب می کند. هدف ازاین مطالعه ارزیابی آنتی ژن مدفوعی هلیکوباکترپیلوری درتشخیص این نوع عفونت است.روش کار در این مطالعه توصیفی مقطعی 110 بیمار با سن 1-18 سال با ناراحتی یا درد قست فوقانی شکم در بیمارستان دکترشیخ مشهد از سال 1384-1387 تحت آندوسکوپی فوقانی همراه با بیوپسی معده وارزیابی نمونه مدفوع با کیتهای محتوای آنتی بادی پلی کلونال ضد هلیکوباکترپیلوری قرار گرفتند. نتایج ارزیابی مدفوعی با نتایج حاصل تست اوره آز سریع (RUT) و بررسی بافت شناسی نمونه بافتی معده مقایسه شدند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج110 بیمار (57 مذکر و 53مونث) تحت ارزیابی قرارگرفتند. 32 بیمار بر اساس تست آوره آز سریع و هیستولوژی از نظر هلیکوباکترپیلوری مثبت و 78 بیمار منفی بودند. دربررسی آنتی ژن مدفوعی 39نفرمثبت شدند.نتیجه گیریتست آنتی ژن مدفوعی دارای حساسیت و ارزش پیشگویی کننده منفی مناسبی می باشد.

واکسیناسیون علیه بیماری اوریون با استفاده از گونه زاگرب این ویروس از سال 1383 در ایران آغاز شده است، از آن هنگام میزان بروز اوریون و عوارض آن (به ویژه مننژیت) به شدت کاهش یافته است، در عین حال در این سالها موارد متعدد پاروتیدیت و مننژیت در فاصله زمانی 1 تا 6 هفته پس از واکسیناسیون MMR دیده شده است.روش کاراین پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی آینده نگر، از مرداد ماه 1383 تا تیر ماه 1388 می باشد. محل انجام تحقیق بخش اطفال بیمارستان امام رضا (ع) و بخش اورژانس بیمارستان دکتر شیخ و درمانگاه عفونی کودکان بوده است.در این مطالعه کودکانی که در فاصله 1 تا 6 هفته پس از واکسیناسیون MMR به مننژیت آسپتیک و یا پاروتیدیت مبتلا شده اند به عنوان عارضه احتمالی واکسن اوریون در نظر گرفته شده اند. بررسی آماری در این مطالعه با استفاده از نرم افزار اکسل انجام شد.نتایجدر مقطع زمانی فوق 24 مورد مننژیت (با یا بدون پاروتیدیت) و 16 مورد پاروتیدیت (به تنهایی) درفاصله 9- 39 روز (متوسط 9/19 روز) پس از تزریق MMR مشاهده شد. نسبت پسر به دختر درگروه مننژیت 1/4 و در گروه پاروتیدیت به تنهایی 3/2 بود. از مجموع بیمارانی که اطلاعات دموگرافیک آنها در دسترس بود 26 نفر (65%) متعاقب واکسیناسیون 4- 6 سالگی و 12 نفر (30 %) به دنبال واکسن یک سالگی دچار عارضه شدند. در این مطالعه یک مورد احتمالی انتقال ویروس واکسن از یک دختر 7 ساله به برادر 14 ساله اش مشاهده گردید.نتیجه گیریمننژیت آسپتیک در فاصله 1- 6 هفته پس از واکسیناسیون MMR در شهر مشهد شایع است.

مقدمه تفاوت های نسبی در برخی از حیطه های کیفیت زندگی بیماران دیالیز خونی و صفاقی هنوز به طور کامل روشن نشده است. هدف این مطالعه، مقایسه کیفیت زندگی بیماران دیالیز خونی و صفاقی در مراکز قائم و امام رضا است. روش کار  در این مطالعه توصیفی در مرکز دیالیز خونی و صفاقی امام رضا (ع) و قائم (عج) در شش ماه اول سال 1388 انجام شد.40 بیمار دیالیز صفاقی (17مرد و23زن) با 40 بیمار همسان شده دیالیز خونی (20مرد و 20زن) مقایسه شدند. از ابزار (SF-36) برای ارزیابی کیفیت زندگی در 8 حیطه عملکرد فیزیکی، محدودیت ایفای نقش فیزیکی، درد بدن، سلامت عمومی، عملکرد اجتماعی، محدودیت ایفای نقش عاطفی، انرژی، خوب بودن عاطفی استفاده شد . میانگین نمره اجزای فیزیکی و ذهنی سلامت و نمره کل نیز محاسبه شد. اطلاعات به دست آمده با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. مقایسه توسط آزمون های تی، ویلکاکسون، همبستگی پیرسون، من ویتینی، دقیق فیشر و کروسکال والیس انجام شد.نتایجپایین ترین نمره در حیطه محدودیت ایفای نقش فیزیکی در هر دو گروه و بالاترین نمره در حیطه محدودیت ایفای نقش عاطفی در بیماران دیالیز صفاقی و درد بدن در بیماران دیالیز خونی مشاهده شد. در حیطه های سلامت عمومی، انرژی، محدودیت ایفای نقش فیزیکی و بعد فیزیکی سلامت SF-36 بیماران دیالیز صفاقی به طور معنی داری نمرات بالاتری نسبت به بیماران دیالیز خونی کسب کردند. تنها میانگین نمره درد در بیماران دیالیز خونی نسبت به دیالیز صفاقی به طور معنی داری بالاتر بود (p<0.05). نتیجه گیریاین مطالعه نشان می دهد، بیماران دیالیز صفاقی کیفیت زندگی بهتری در حیطه های سلامت عمومی، انرژی، محدودیت عملکرد فیزیکی و بعد فیزیکی سلامت در مقایسه با بیماران تحت دیالیز خونی داشتند.

هدف از این مطالعه ارزیابی توانایی تمایزی تست های حساسیت کنتراست، دید رنگ و حدت بینایی تصحیح شده در تشخیص نقائص عملکردی بیماران دیابتی با رتینوپاتی و بدون رتینوپاتی و مقایسه آن با گروه کنترل است.روش کار در این مطالعه مورد شاهدی 105 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیا (ص) در سال 1388 شامل 70 نفر بیمار دیابتی (35 نفر با رتینوپاتی و 35 نفر بدون رتینوپاتی) و 35 فرد سالم که از نظر سن و جنس با گروه دیابتی مشابه بودند، شرکت داشتند. رتینوپاتی دیابتی بر مبنای تقسیم بندی استاندارد EDTRS، طبق درجه رتینوپاتی به زیر گروههایی تقسیم بندی شد. حساسیت کنتراست با استفاده از چارت وکتور ویژن E CSV-1000در فرکانس های فضایی3 ,6, 2 و 18 سیکل بر درجه اندازه گیری شد. دید رنگ با استفاده از تست دید رنگ Farnsworth D-15 و حدت بینایی با چارت اسنلن اندازه گیری شد. اطلاعات با استفاده از نرم ا فزار SPSS تجزیه و تحلیل شد، همچنین از آزمون های همبستگی پیرسون، کای دو، مک نمار، تی، آنالیز واریانس استفاده شد.نتایجمیانگین حساسیت کنتراست در افراد با رتینوپاتی نسبت به افراد سالم به طور قابل ملاحظه ای در همه فرکانس های فضایی کاهش داشت و در مقایسه با افراد بدون رتینوپاتی در فرکانس های فضایی3 ,6 و 18 سیکل بر درجه کاهش نشان داد (P<0.05) .بهترین حدت بینایی تصحیح شده و دید رنگ در افراد دیابتی با رتینوپاتی نسبت به افراد بدون رتی نوپاتی و سالم به طور قابل ملاحظه ای کاهش نشان داد (P<0.001) اگر چه تفاوت قابل ملاحظه ای در عملکرد بینایی افراد بدون رتینوپاتی و افراد سالم در هر ی ک از تست ها وجود نداشت. حساسیت و ویژگی تست ها برای هر دو چشم راست و چپ تقریبا مشابه بود. حساسیت و ویژگی در چشم راست برای تست حساسیت کنتراست در فرکانس فضایی 6 سیکل بر درجه از بقیه فرکانس ها بیشتر و به ترتیب 71% و 82% بود، بدین معنی که توانایی تست در تشخیص افراد با رتینوپاتی 71% و در تشخیص افراد بدون رتینوپاتی 82% است. حساسیت و ویژگی تست دید رنگ و حدت بینایی (logMAR≥0.05، (Snellen≤9.10 در چشم راست به ترتیب 79% و 94% بود.نتیجه گیری کاربرد تست های حساسیت کنتراست، حدت بینایی و دید رنگ در این مطالعه نشان داد که تفاوت قابل ملاحظه ای در عملکرد بینایی افراد با رتینوپاتی در مقایسه با افراد بدون رتینوپاتی وجود داشته و هماهنگی خوبی بین تنایج این تست ها با هم وجود دارد.

بیماری های بروسلوز یا تب مالت یک بیماری مشترک انسان و دام می باشد (زئونوزیس) که شیوه جهانی داشته و در منطقه سفلای مدیترانه، شبه جزیره عربستان، شبه قاره هند، بعضی مناطق آسیایی مرکزی، مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی شیوع بالاتری دارد.

کولیت اولسروز و کرون به عنوان بیماری های التهابی روده شناخته شده اند که با مشخصات سیتوکاین و هیستولوژی خاص خود تظاهر می یابند. گرچه مکانیسم واقعی ایجاد بیماری التهابی روده شناخته شده نیست ولی طبق اطلاعاتی که تا کنون جمع آوری شده استعداد ژنتیکی وعوامل محیطی و ایمونولوژیک در ایجاد بیماری نقش دارد. به نظر می رسد که پاسخ ایمنی نامناسب در مخاط روده به فلور باکتریال روده باعث عدم تعادل در سایتوکاین های پرو و آنتی انفلاماتوار موضعی می گردد و تجمع نوتروفیل و منوسیت منجر به ترشح آنزیمها و رادیکالهای آزاد اکسیژن شده که باعث تخریب مخاط می شود.معرفی بیمارگزارش سه مورد بروزوتشدید کولیت اولسروز و کرون به دنبال تحریک تخمک گذاری ارائه می گردد.نتیجه گیریشاید سایتوکاین هایی که در تحریک تخمدان ترشح می گردد باعث افزایش نفوذ پذیری روده ثانوی به افزایش سایتوکاین های التهابی سیستمیک گردیده و نهایتا منجر به مهاجرت وافزایش فعالییت نوتروفیلها و ماکروفاژها در مخاط روده و ترشح آنزیمها و رادیکالهای آزاد اکسیژن شده وباعث بروز یا تشدید بیماری التهابی روده گردد.