مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال:1380 | دوره:- | شماره:مسلسل 31 |تعداد مقالات:11

سیاهرگها عموما به دو صورت عمقی و سطحی قرار گرفته اند. سیاهرگهای سطحی در ضخامت فاسیای سطحی قرار دارند که از سطح پوست انسان قابل رویت می باشند. وریدهای سطحی بر اساس روند تکامل جنینی شکل گرفته اند و طرحهای متنوعی دارند و به صورت الگوهای F,E,D,C,B,A تقسیم بندی می شوند. با هدف تعیین الگوهای وریدهای سطحی حفره آرنجی در قومیت های مختلف و جنس مذکر و مونث، از مناطق مختلف آموزش و پرورش شهر اهواز چند دبیرستان دخترانه و پسرانه به صورت تصادفی – خوشه ای انتخاب و از هر دبیرستان نیز چند کلاس بعنوان نمونه انتخاب شدند، و تعداد 1736 نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر نمونه با بستن تورنیکت روی بازو و مشخص شدن وریدهای سطحی حفره آرنجی الگوی موجود مطالعه ثبت گردید. دو اندام فوقانی راست و چپ افراد مذکر و مونث در قومیت های ترک 3.6%، کرد 3.4%، لر 19%، عرب 32% و فارس 42% مورد مطالعه قرار گرفتند که 868 نمونه دست راست و 868 نمونه دست چپ متعلق به 562 نفر مذکر و 3.6 نفر مونث بودند. میانگین الگوهای نوع A (34%)، نوع B (18.9%)، نوع C (23.1%)، نوع D (16%)، نوع E (11%) و نوع F (11%) بدست آمد. الگوی نوع A با میانگین 34% بیشترین فراوانی را نشان می داد که با توجه به گزارشهای موجود نسبت به کشورهای هندوستان و عراق کمتر و از ژاپن بیشتر می باشد. الگوی E با میانگین 11% کمترین فراوانی را نشان می دهد. در این بررسی بین قومیت، جنس و غالب بودن دست با انواع الگوهای نظم و ترتیب وریدهای سطحی حفره آرنجی اختلاف معنی داری بدست نیامد.

مجرای شریانی باز بطور متوسط 10درصد بیماری های مادرزادی قلب را در برمی گیرد بعد از تولد زمانی که مقاومت و فشار عروق ریه پائین می آید مجرای شریانی باز باعث شنت چپ به راست با شدتهای متفاوت می گردد. بسته به شدت شنت، مبتلایان به این بیماری ممکن است علائمی بروز ندهند یا علائمی مانند تاکی پنه، تاکی کاردی، تنگی نفس و عرق کردن موقع فعالیت و نیز اختلالات تغذیه ای و رشدی از خود نشان بدهند. در موارد تیپیک بیماری از سمع قلب مبتلایان به این بیماری سوفل ممتدی بگوش میرسد و نبض های آنها هم پر و جهنده است. لازم است که مجرای شریانی باز اعم از علامت دار یا بدون علامت بسته شود. بستن مجرا به چند طریق صورت می گیرد یک روش استفاده از داروهای مهارکننده ساخت پروستاگلاندین ها همچون آسپرین و اندومتاسین نزد نوزادان نارس می باشد. روش دیگر اعمال جراحی است در سالهای اخیر بوسیله کاتتر و بکارگیری وسائل مختلف مسدود کننده مجرا مبادرت به بستن آن می نمایند. در بیمارستان گلستان اهواز از دیماه سال 74 تا دیماه سال 78، 107نفر بیمار مبتلا به مجرای شریانی باز عمل شدند. 100نفر از این بیماران که پرونده شان کامل و در دسترس بود بطور گذشته نگر بروش آماری توصیفی مورد مطالعه قرار گرفتند. 70درصد بیماران مؤنث 30درصد مذکر دارای سنی بین 4ماه تا 38سال با میانگین 5/8سالگی بودند. بیماری 15درصد از بیماران پس از معاینات معمولی بیماریشان معلوم گردید جملگی بیماران بروش جداسازی و دوخت مجرا عمل شدند که بدون مرگ و میر و هنگی بعد از 4روز بستری شدن بیمارستان را ترک کردند. تنها دو بیمار دچار گرفتگی صدا به صورت گذرا شدند. نتایج عمل این بیماران در مقایسه با بیماران عمل شده در سایر مراکز برابر منابع خوب و رضایت بخش بود ولی باید سعی کرد سن عمل پائین تر آمده و از روشهای دیگر بستن مجرا از قبیل ویدئوتوراکوسکوپی یا همینطور بوسیله کاتتر و با استفاده از وسایل مسدود کننده کمک گرفت.

این مطالعه از آذر ماه 1376 الی اردیبهشت 1378 بر روی 1200 نفر از تهیه کنندگان مواد غذایی شهرستان اهواز که در سنین 13 تا 77 ساله بودند ، انجام شد . موارد آزمایش از دو جنس مرد و زن در 5 گروه سنی تقسیم شدند . از هر یک نفر یک نمونه مدفوع و یک نمونه خون گرفته شد . نمونه های مدفوع در محیط های سلنیت F و سالمونلا ـ شیگلاآگار کشت و سویه های جدا شده با کمک محیطهای افتراقی تعیین هویت و در نهایت با آنتی سرم های سالمونلاتیفی تعــیین تیپ شدند نمونه های خون بوسیله تست سرولوژیک ویدال به منظور شناسایی آنتی بادی Vi ,O ,H سالمونلاتیفی مورد آزمایش قرار گرفتند . نتایج باکتریولوژیک کشت مدفوع نشان داد که تمام نمونه ها از نظر سالمونلاتیفی منفی بودند. نتایج سرولوژیک نشان داد که تعداد 6 نفر (.5/0 درصد)دارای آنتی بادی Vi با عیاری بین 40/1 تا 16.0/1 بودند که در این مطالعه بعنوان حاملین بدون علامت ( حاملین مزمن ) مطرح شدند . از کل نمونه های مورد آزمایش تعداد 7 نفر ( 58/0 درصد ) دارای عیار آنتی بادیO  از 40/1 الی 160/1 و عیار آنتی بادی 126H نفر ( 5/10 درصد ) بین 40/1 الی 320/1 بدست آمد . در این مطالعه نشان داده شد که بین سن ، جنس و حاملین بدون علامت ارتباط معنی داری وجود ندارد . صددرصد موارد مثبت Vi، از کارگران خدماتی مواد غذایی بود . با توجه به اینکه بیماری حصبه هر چند گاهی از تعدادی مراکز بهداشتی در بعضی از شهروندان اهوازی گزارش می گردد این مطالعه نشان داد که یکی از منابع عفونت می تواند حاملین بدون علامت سالمونلاتیفی در بین تهیه و توزیع کنندگان مواد غذایی شهرستان اهواز باشد .

هدف مطالعه حاضر ارزیابی مقایسه ای میزان پوشش سطح عریان ریشه دندانها در فک بالا با بکارگیری تکنیک فلپ هلالی جابجا شونده تاجی با و بدون استفاده از محلول داکسی سایکلین موضعی بوده است. از بین بیماران مراجعه کننده به بخش پریودنتیکس که مبتلا به تحلیل لثه بوده اند 24 دندان (از مجموع هفت بیمار شامل4 زن و3 مرد با میانگین 7.3±39.7 سال انتخاب و به شکل تصادفی دوازده مورد درگروه شاهد (جراحی S.C.R.F به تنهایی) و دوازده مورد درگروه تجربی (جراحی S.C.R.F به علاوه کاربرد محلول داکسی سایکلین موضعی) قرار گرفتند . اندازه گیری پارامترهای کمی عمق تحلیل لثه ، عرض تحلیل ،عمق پروب کردن و عرض لثه کراتینیزه همچنین پارامتر کیفی حساسیت ریشه قبل از عمل برای هردندان انجام و نتایج آن ثبت گردید.نهایتا درفواصل یک ماه و سه ماه پس از عمل اندازه گیریهای مجدد انجام و نتایج آن ثبت شد. درنتیجه علی رغم اینکه درهرگروه پارامترهای یادشده نسبت به قبل از عمل به شکل معنی داری افزایش نشان می داد (غیر از عمق پروپ کردن که بدون تغییر ماند ) ولی در مقایسه بین دو گروه غیر از عرض تحلیل لثه اختلاف معنی داری دیده نشد درواقع براساس نتایج این مطالعه محلول داکسی سایکلین تاثیر معنی داری درنتایج حاصل از پوشش ریشه با این روش جراحی نداشته است.

سندرم تونل تارسال یک نوروپاتی فشاری عصب تیبیال در مچ پا میباشد که جهت تشخیص آن ارزیابی الکتروفیزیولوژیک ضروری است. به منظور بررسی احتمال وقوع این سندرم در بیماران مبتلا به مرض قند هفتاد بیمار مبتلا به مرض قند از درمانگاه‍ها و بیمارستانهای شهر اهواز مورد معاینه و ارزیابی الکتروفیزیولوژیک قرار گرفتند. تاریخچه مدت ابتلا به دیابت از زمان تشخیص، وجود شکایت مور مور و گزگز در کف پاها در مسیر عصب تیبیال، اختلالات رفلکس مچ پا و حس موقعیت، وجود شکایت اختلالات قدرت جنسی بررسی و سرعت هدایت عصب تیبیال در ساق پا و تاخیر انتهایی آن از مچ تا عضله دور کننده شست پا به روش پیشنهادی ارنست جانسون اندازه گیری گردید. سرعت هدایت عصب تیبیال در 46بیمار کاهش داشت. در 4بیمار(6%) افزایش تاخیر انتهایی با سرعت هدایت طبیعی در ساق پا بدست آمد که هماهنگی کلینیکی با وقوع سندرم تونل تارسال از نظر وجود درد و مور مور و گزگز در کف پا در مسیر عصب تیبیال و مثبت بودن تست تینل (Tinnel) در پشت قوزک پا داشتند. در تحقیقات مشابهی که در بیماران روماتیسمی صورت گرفته وقوع سندرم تونل تارسال از 5 تا 25درصد موارد گزارش شده است. لذا بمنظور تشخیص زود هنگام و درمان به موقع سندرم تونل تارسال در بیماران دیابتی پیشنهاد می گردد تحقیق گسترده تری همراه با بررسی الکترومیوگرافیک عضلات کف پا و اندازه گیری تاخیر انتهایی عصب تیبیال از مچ پا تا شاخه پلانتار خارجی نیز صورت پذیرد. میانگین مدت ابتلا به دیابت بر اساس زمان تشخیص و اظهارات بیماران در مبتلایان به سندرم تونل تارسال 4/5 سال و در بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی 5/7 سال بود.  

مجرای شریانی باز بطور متوسط 10 درصد بیماری های مادرزادی قلب را در بر می گیرد بعد از تولد زمانی که مقاومت و فشار عروق ریه پایین می آید مجرای شریانی باز باعث انحراف جریان خون قلب چپ به راست با شدتهای متفاوت می گردد. بسته به شدت انحراف جریان خون، مبتلایان به این بیماری ممکن است علایمی بروز ندهند یا علایمی مانند تاکی پنه، تاکی کاردی، تنگی نفس و عروق کردن موقع فعالیت و نیز اختلال تغذیه ای و رشد از خود نشان بدهند. در موارد شاخص از سمع قلب مبتلایان به این بیماری سوفل ممتدی بگوش می رسد و نبض های آنها هم پر و جهنده است. لازم است که مجرای شریانی باز اعم از علامت دار یا بدون علامت بسته شود. بستن مجرا به چند طریق صورت می گیرد یک روش استفاده از داروهای مهار کننده پروستاگلاندین های صناعی همچون آسپرین و اندومتاسین نزد نوزادان نارس می باشد. روش دیگر اعمال جراحی است در سالهای اخیر با سنداژ قلبی و بکارگیری وسایل مختلف مسدود کننده مجرت مبادرت با بستن آن می نمایند. در بیمارستان گلستان اهواز از دیماه سال 74 تا دیماه سال 78، 107 نفر بیمار مبتلا به مجرای شریانی باز عمل شدند. 100 نفر از این بیماران که پرونده شان کامل و در دسترس بود بطور گذشته نگر بروش آماری توصیفی مورد مطالعه قرار گرفتند. 70 درصد بیماران مونث 30 درصد مذکر دارای سنی بین 4 ماه تا 38 سال با میانگین 8.5 سالگی بودند. 15 درصد از بیماران پس از معاینات معمولی بیماریشان معلوم گردید. جملگی بیماران بروش جداسازی و دوخت مجرای عمل شدند که بدون مرگ و میر همگی بعد از 4 روز بستری شدن بیمارستان را ترک کردند. تنها دو بیمار دچار گرفتگی صدا به صورت گذرا شدند. نتایج عمل این بیماران در مقایسه با بیماران عمل شده در سایر مراکز برابر منابع خوب و رضایت بخش بود ولی باید سعی کرد سن عمل پایین تر آمده و از روشهای دیگر بستن مجرا از قبیل ویدئوتوراکوسکوپی یا همینطور با سنداژ قلبی و با استفاده از وسایل مسدود کننده کمک گرفت.

ورزش به عنوان یکی از ابزارهای شناخته شده در پیشگیری و کنترل بیماری دیابت مطرح می باشد. بیماران دیابتی غیر وابسته به انسولین با یک برنامه ورزشی منظم می توانند سطح گلوکز خون خود رابه واسطه کاهش مقاومت محیطی به انسولین کاهش دهند. همچنین ورزش موجب بهبود و اصلاح چربی خون و کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید در این افراد می گردد. لذا در یک مطالعه توصیفی تحلیلی به روش نمونه گیری غیر احتمالی میزان فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت بیماران مراجعه کننده به مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم استان اصفهان در طول یکسال بررسی گردید. میزان فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت از پرسشنامه بهداشت جهانی که برحسب سن، جنس، سواد، شغل و غیره تقسیم بندی شده است محاسبه می گردد. نتایج نشان می دهد که میانگین انرژی مصرفی در اوقات فراغت در افراد مورد مطالعه 1235±1327 کیلو کالری در هفته می باشد که در مردان 1368±1580 و در زنان 1044±1108 (P=0.006). در مردان 36.6% و در زنان 28.6% پیاده روی می کردند و همچنین 19.6% مردان و 11% زنان فعالیت ورزشی به غیر از پیاده روی داشتند. این نتایج نشان می دهد که افراد مورد مطالعه از فعالیت فیزیکی کمی در اوقات فراغت برخوردار می باشند.

محققین به عنوان کاشفان و فاتحان قله‏های رفیع علم که دارای ارزش والایی می‏باشند معمولا به عنوان الگو برای سایر افراد هستند. به دلیل همین ارزشی که دارند می‏بایست بیش از دیگران به فضایل اخلاقی آراسته باشند. از طرف دیگر چون در محیط اطراف خود دخل و تصرف می‏کنند آشنائی آنها با اصول اخلاق در پژوهش چه موضوع تحقیق آن انسان، حیوان و یا هر موجود دیگری باشد بسیار ضروری است و اینکه محقق در راستای تحقیق خود و دخالتی که در محیط می‏کند چگونه باید باشد و چه محدودیتهائی را می‏بایست در نظر داشته باشد، امری لازم و واجب است. یعنی محققین می بایست جایگاه خود را در ارتباط با سایر پدیده‏ها بدانند. به دلیل اهمیتی که به مسئله اخلاق پزشکی در جهان داده می‏شود یکی از ابعاد مهم آن که اخلاق در پژوهش می باشد به عنوان یک موضوع برجسته و در صدر اخلاق پزشکی قرار دارد. معمولا اخلاق در پژوهش از جنبه‏های مختلف مورد بررسی قرار می‏گیرد. یکی ارزش ذاتی علم و اهمیت محققین و کسانی که حامل و توسعه دهندهء علم هستند و دیگر اینکه مسیر علم و عالم در چه جهتی باشد. به عبارتی پژوهشگر دارای چه خصوصیات اخلاقی ویژه‏ای باشد؟ و سوم اینکه رابطه پژوهشگر با موضوع تحقیق چگونه باید باشد؟ موضوع مورد بحث ما در اینجا اصول اخلاقی در پژوهش روی انسان نه به معنای عام بلکه در مورد گروههای خاص میباشد. به دلیل شرایط و ویژگیهائی که این گروه از انسانها دارند به عنوان یک موضوع مجزا در اخلاق پژوهش مورد توجه است که شامل عقب مانده‏های ذهنی و بیماران روانی، کودکان، سالمندان، جنین انسانی و نیز گروههائی که تحت مدیریت رسمی محقق می‏باشند. اسلام به مسئله حیات به عنوان یک موضوع مقدس و کلی می‏نگرد و در هر مرتبه‏ای چه گیاه چه حیوان و چه انسان باشد باید حرمت آن حفظ شود. هر کدام از این موجودات دارای حقوقی هستند ولی مطمئنا انسان که با دمیدن روح خداوندی موجودی ملکوتی شده است دارای ارزش خاصی است. در تحقیق روی این موجود استثنائی صرفنظر از نژاد - رنگ - کیفیت زندگی، سن، جنس، موقعیت اجتماعی و یا شرایط جسمی، روانی می‏بایست به اصل تقدس حیات توجه شود و هیچ مبنای دیگری را پایهء برخورد خود با موضوع تحقیق خود قرار ندهد و به این امر توجه داشته باشد که هرگونه رفتاری که به شأن و تقدس حیات لطمه وارد سازد به خود او هم به عنوان حلقه‏ای از این زنجیره حیات مقدس برمی‏گردد.

سندرم پیرسون جزو اختلالات کمخونی سیدروبلاستیک مقاوم به دارو طبقه بندی می شود. کلا آهن پس از جذب از دئودنوم و ابتدای ژژنوم به وسیله ترانسفرین در خون حمل و سپس وارد سلول های استفاده کننده از جمله سلول های خون ساز می شود. در صورتی که در این مرحله اختلالی وجود داشته باشد، آهن در داخل میتوکندری تجمع می یابد که با رنگ آمیزی آهن می تواند به صورت رینگ سیدروبلاست در گلبولهای قرمز تکامل نیافته مشاهده شود. یکی از انواع این بیماری سندرم پیرسون می باشد که خصوصیات اصلی آن به جز مورد مذکور با کمخونی، نارسائی پانکراس و وجود واکوئل در سلول های مغز استخوان است. سرانجام به نارسائی کبد، کلیه و Sepsis می انجامد که از علل شایع مرگ و میر در این کودکان است. یافته پاتوگنومونیک بیماری حذف پاتولوژیک DNA میتوکندریال می باشد، که تا بحال در سراسر جهان در 26بیمار گزارش شده است و جمعا این سندرم در بیش از 40بیمار گزارش گردیده است. بیماری که در اینجا معرفی می شود شیرخوار دوماهه ای است که در ابتدا با کمخونی مراجعه و بعدا علائم سندرم پیرسون را بصورت پان سیتوپنی، نارسائی پانکراس و رینگ سیدروبلاست در مغز استخوان نشان داد.

از آنجایی که مطالعات متعدد نشان داده افرادی که در معرض تماس با سرب و ترکیبات آن بخصوص ترکیبات آلی آن هستند میزان سرب در خون و ادرار آنان افزایش می یابد و چنین مطالعه ای بر روی کارکنان پالایشگاه نفت کرمانشاه صورت نگرفته بود بر آن شدیم تا این مطالعه بر آن شدیم تا این مطالعه را انجام داده و میزان سرب خون و ادرار کارکنان را اندازه گیری کنیم.برای این منظور 150 نفر از کارکنان پالایشگاه مذکور که در واحدهای عملیات پالایش، حلب سازی و حلب پرکنی، تعمیرات پالایشگاه و واحد مخازن  مشغول انجام وظیفه بودند به عنوان گروه مطالعه و 70 نفر از واحدهای مختلف کارخانه نساجی غرب که در فاصله بسیار نزدیکی از پالایشگاه قرار گرفته و تماس شغلی با سرب و ترکیبات آلی آن نداشتند به عنوان گروه کنترل (شاهد) بطور تصادفی انتخاب شدند. پس از اخذ اطلاعات مورد نیاز از آنان، تکمیل پرسشنامه و توجیه و آماده نمودن آنان از آنها خون و ادرار گرفته شد و میزان سرب نمونه ها پس از آماده سازی به کمک دستگاه  اتمیک ابزربشن اسپکتروفتومتری با شعله مدل اسمیت –هافیتی اندازه گیری شد. کراتینین به منظور تعیین سرب ادرار بر اساس آن به روش رنگ سنجی تعیین گردید و سپس نتایج به دست آمده در ارتباط با سن، سابقه کار و وضعیت استعمال سیگار مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل آماری نتایج به دست آمده از آزمونهای همبستگی و کای دو در سطح 0.05 استفاده شد.یافته ها نشان داد که میانگین سرب خون در گروه کنترل 19.70 و در گروه مطالعه 33.72 میکروگرم درصد سانتی متر مکعب و میانگین سرب ادرار به ترتیب 46.54 و 76.61 میکروگرم سرب بر گرم کراتینین است. کمترین میزان سرب خون در گروه سنی 29-20 سال (32.42-14.55)، کمترین سرب ادرار نیز در همین گروه سنی (84.59-39.08) بیشترین میزان سرب خون در گروه سنی بالاتر از 60 سال (54.08-23.01)، بیشترین میزان سرب ادرار نیز در این گروه سنی مشاهده شد (143.08-61.68). در این آلودگی سربی و افراد واحد حلب پرکنی بیشترین آلودگی را ازاین نظر داشتند.بین گروه مورد و شاهد اختلاف آماری معنی داری از نظر میزان سرب خون و ادرار وجود داشت (P<0.05) و همچنین بین آلودگی سربی و سن، سابقه کار ووضعیت استعمال سیگار ارتباط آماری مشاهد شد  (P<0.05) به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که کار در محیط های با آلودگی سربی باعث افزایش سرب در خون و ادرار می شود لذا تشدید و رعایت اقدامات کنترلی در چنین اماکنی ضروری است.

میرینژیت گرانولوزا یکی از بیماریهای پرده صماخ است گرچه کمیاب نیست ولی این امکان وجود دارد که با عفونت مزمن گوش میانی اشتباه گرفته شود، زیرا وجود ترشحات چرکی در مجرای گوش خارجی یکی از علایم شایع مشترک در هر دو بیماری است. هرچند تاکنون تابلوهای بالینی متفاوتی از میرینژیت گرانولوزا بیان شده، اما بیماری زایی این بیماری هنوز بطور کامل شناخته نشده است. در این مطالعه که بر روی 20 بیمار مبتلا به میزینژیت گرانولوزا توسط نویسنده مقاله بعمل آمد، پارگی پرده صماخ در هیچکدام مشاهده نشد، اختلال شنوایی محسوسی در بیماران وجود نداشت، (بصورت کاهش شنوایی انتقالی خفیف) و رادیوگرافی گوش بیماران طبیعی بود. که همگی دلالت به این نکته دارد که میرینژیت گرانولوزا هیچ ارتباطی با عفونت مزمن گوش میانی ندارد. در سایر نواحی پرده صماخ بجز محل گرانولاسیون تغییرات آسیب شناسی مانند آتروفی، کلسیفیکاسیون و کدورت دیده نشد. در این نوع پرده صماخ که دچار چنین آسیب شناسی هایی می باشد معمولا Epithelial migration به شدت دچار اختلال می شود.