مجله پزشکی قانونی ایران
سال:1385 | دوره:12 | شماره:4 (مسلسل 44) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: خودآ‍زاری عملی است عمدی، تکانه ای، غیرکشنده که باعث صدمه به بدن شخص می گردد و به شکل های مختلف بروز می کند. شایع ترین روش، مجروح سازی یا ایجاد پارگی در بافت هاست که تحت عنوان خودزنی گفته می شود. خودزنی در انواع اختلالات روانی و شخصیتی دیده می شود ولی عده ای نیز خودزنی را برای گرفتن غرامت یا پیگردهای قانونی انجام می دهند که این افراد به پزشک قانونی مراجعه می کنند. تحقیق حاضر برای مشخص کردن ویژگی های شخصیتی گروه اخیر انجام شده است.روش بررسی: 50 نفر که در پزشکی قانونی برای آنها تشخیص خودزنی داده شده بود، 50 نفر نزاع کننده و 50 نفر که در اثر تصادف با وسایل نقلیه صدمه دیده بودند به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و با آزمون شخصیتی مینه سوتا (MMPI) فرم کوتاه (71 سوالی) مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: گروه خودزن در مقیاس های خود بیمارانگاری یا (P=0.032) Hs، هیستری یا (P=0.030) Hy و پارانویا یا (P=0.007) Pa با گروه صدمه دیده در اثر تصادف تفاوت معنی دار داشت ولی با گروه نزاع کننده تفاوت معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده افراد خودزن که به پزشکی قانونی مراجعه می کنند دارای ویژگی های ذیل هستند: افرادی خودراضی و خود شیفته هستند؛ خشم و خصومت خود را متوجه دیگران می کنند؛ از دیگران انتقاد می کنند؛ افراد دیگر را مقصر در خرابکاری های خود از هر نوع می دانند؛ در روابط اجتماعی سطحی هستند؛ نیاز به توجه و محبت و حمایت دیگران دارند؛ برای جلب توجه یا نگهداری نفوذ بر دیگران از جسم خود استفاده می کنند. اینها اختلالات افسردگی و اضطراب نشان نمی دهند.

زمینه و هدف: پابه پای توسعه و پیشرفت در هر جامعه ای میزان حوادث و صدمات ناشی از آن نیز افزایش می یابد. در ایران مرگ ناشی از حوادث پس از بیماری های عفونی رتبه دوم را دارد. کلان شهر تهران با بیش از 10 میلیون نفر جمعیت متراکم و توسعه بدون برنامه در سال های اخیر شاهد افزایش حوادث و زیان های انسانی و اقتصادی ناشی از آن است. در ایران به رغم گسترش فیزیکی و توسعه جغرافیایی شهرها و شکل گیری حوادث نوظهور ناشی از ماشینی شدن جوامع و سر برآوردن آسمان خراش های چندین طبقه در کلان شهرها، نهادهای امدادرسان از تجهیزات و امکانات متناسب با حوادث و وقایع روز بی بهره اند. امدادرسانی در زمان حادثه پارامتر مهمی است که می تواند این زیان ها را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش دهد. یکی از سازمان هایی که در هنگام حوادث بویژه در شرایط بحرانی (مانند زلزله) نقش اساسی در امداد رسانی دارد، سازمان آتش نشانی است. هدف این مطالعه بررسی اپیدمیولوژی حوادث گزارش شده به پایگاه های سازمان آتش نشانی شهر تهران و صدمات انسانی و اقتصادی ناشی از آن و همچنین آشکار کردن موانع و مشکلات در زمان امدادرسانی در هر حادثه است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- مشاهده ای، کلیه حوادث گزارش شده به پایگاه های سازمان آتش نشانی مستقر در مناطق مختلف تهران در سال 1379 مورد بررسی قرار گرفته است. در تحلیل های آماری و جداول توصیفی از نرم افزارهای SPSS و Excel و آزمون کای دو بهره گرفته شده است. برای مقایسه وضعیت حوادث سال 1379 با سال های گذشته، مقایسه هایی صورت گرفته است.یافته ها: مقایسه نتایج، بیانگر روند روبه افزایش حوادث در سال 1379 در مقایسه با 10 سال گذشته است. میانگین زمان رسیدن به محل حادثه 9 دقیقه و 7 ثانیه بود و موانع امدادرسانی بیشتر مربوط به ترافیک و در مرتبه دوم مربوط به نداشتن تجهیزات کافی و مناسب امدادگران، هم چنین تنگ بودن خیابان ها بوده است؛ هم چنین صدمات ناشی از حوادث بیشتر متوجه مردان بود. توزیع حوادث در مناطق مختلف تهران یکسان نبود و حوادث در بعضی از مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر بود. اغلب حوادث در ماه های تابستان و بویژه در مرداد ماه رخ داده و حوادث در آذرماه کمتر از سایر ماه ها بود.نتیجه گیری: با توجه به روند رو به افزایش حوادث، بر گسترش شبکه ایستگاه های نجات در مناطق مختلف تهران و تجهیز آنها به وسایل پیشرفته امداد رسانی، افزایش نیروی انسانی ماهر، هم چنین آموزش همگانی شهروندان تهرانی تاکید می گردد.

زمینه و هدف: آپاندیسیت یکی از علل شایع بیماری و مرگ  و میر در طول تاریخ بوده است و با پیشرفت های علوم پزشکی همچنان به عنوان یک مشکل بزرگ مطرح می باشد. آپاندیسیت حاد شایع ترین علت شکم حاد در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان ها می باشد. با تشخیص به موقع و صحیح و انجام آپاندکتومی بهبودی حاصل خواهد شد و در مقابل، عدم تشخیص صحیح و به موقع آن باعث بروز عوارض زیانبار و حتی مرگ خواهد شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بصورت گذشته نگر با بررسی پرونده های بیماران آپاندیسیت در بیمارستان شهید بهشتی و یحیی نژاد طی سال های 82-80 صورت پذیرفت. اطلاعات و داده ها با استفاده از نرم افزار رایانه ای SPSS و آزمون های آماری chi-square و Fisher's Exact مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: با بررسی پرونده 1311 بیمار که با تشخیص آپاندیسیت بستری شده بودند یافته های زیر حاصل شد: 1190 بیمار، آپاندیسیت حاد غیرپرفوره داشتند که بیشترین درصد فراوانی آن به میزان 766 نفر (%64.3) در گروه سنی 34-15 بودند. 727 نفر از بیماران مبتلا به آپاندیسیت غیرپرفوره مرد و مابقی زن بودند. در مقابل 121 بیمار آپاندیسیت پرفوره داشتند که بیشترین درصد فراوانی آن به میزان 60 نفر (%49.5) در گروه سنی 34-15 بود. 85 نفر (%70.2) از بیماران مبتلا به آپاندیسیت پرفوره، مرد بودند. اما بیشترین نسبت درصد آپاندیسیت پرفوره به غیر پرفوره (%78.4 / %21.5) مربوط به گروه سنی بیشتر از 65 می باشد.نتیجه گیری: دراین مطالعه به عوامل خطر دیگری متفاوت با آنچه در منابع علمی رایج ذکر شده، پرداخته شده است. این بررسی نشان داد که محل اقامت (شهری و روستایی بودن) و فصول سال از عوامل خطر مهم در بیماری آپاندیسیت حاد می باشند. به طوری که در این مطالعه محل اقامت %16.5 بیماران با آپاندیسیت پرفوره، شهر و در %83.4 موارد، روستا بوده است. زمان مراجعه در %74.3 آپاندیسیت پرفوره در شش ماه اول سال و %25.6 در شش ماهه دوم بوده است.

زمینه و هدف: خشونت علیه پرسنل پزشکی مساله ای فراگیر است که به طرق مختلفی روی می دهد و عوارض متعددی دارد. خشونت علیه پرسنل پزشکی، پرسنل و مدیران سیستم های بهداشتی را درگیر می کند و می تواند اثر نامطلوبی نیز بر کیفیت مراقبت از بیمار بگذارد. بروز واقعی خشونت در مراکز ارایه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی همچنان ناشناخته است زیرا گزارش دهی آن کم انجام می شود. بخش اورژانس و پرسنل آن خصوصا پرستاران به طور ویژه در خطر هستند ولی به دلیل نبود سیستم ثبت و گزارش دهی وقایع، سابقه تحقیق در این رابطه در کشور ما بسیار محدود است. این مطالعه اکتشافی به منظور نشان دادن فراوانی خشونت علیه پرسنل پرستاری شاغل در بخش اورژانس سه بیمارستان اصلی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1383 انجام شده است.روش بررسی: پرسشنامه این پژوهش مقطعی توسط 136 نفر از پرسنل پرستاری شاغل در بخش اورژانس سه بیمارستان امام خمینی، دکتر شریعتی و سینا، تکمیل و سپس جمع آوری شد. پرسشنامه شامل اطلاعات فردی و سوالاتی در زمینه تجربه انواع خشونت و گزارش دهی آن بود. از نرم افزار آماری SPSS 11.5 جهت ورود و تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: تعداد 136 نفر پرسنل پرستاری در مطالعه ما شرکت کردند که %66.9 از ایشان زن و %31.6 مرد بودند. شیوع کلی خشونت بسیار بالا بود (%98.6) که در مورد خشونت کلامی %97.8، در خشونت جسمی %39.7 و سایر انواع خشونت غیرجسمی 86% بود. میزان گزارش دهی، در مورد خشونت جسمی بیشتر از دیگر انواع بود (%64.2 در مقابل %30.7 و %31.8 به ترتیب در خشونت کلامی و سایر انواع). دلیل کم نظر گزارش دهی از سوی پاسخ دهندگان، اعتقاد به بی فایده بودن این کار و اهمیت ندادن به موضوع، عنوان شده است. دلایل بروز خشونت نیز از نظر اکثریت پاسخ دهندگان، مدت زمان طولانی انتظار در اورژانس، بالا بودن هزینه های مستقیمی که بیماران باید بپردازند و عدم پوشش کافی بیمه ها و کم بودن تعداد پرسنل بخش اورژانس ذکر شده است. نگرانی از وقوع دوباره خشونت در آینده از سوی %91.1 از پاسخ دهندگان اظهار شد.نتیجه گیری: مواجهه با خشونت خصوصا نوع کلامی، بین پرستاران شاغل در بخش اورژانس بالاست ولی علیرغم شیوع نگرانی از وقوع مجدد آن ، گزارش دهی موارد و پیگیری های قانونی کم انجام می شود. به نظر می رسد برگزاری دوره های آموزشی مدون در مورد پیشگیری و نحوه برخورد با رفتارهای خشونت آمیز، ارتقای سیستم های مراقبتی مثل نگهبانی، آموزش پرسنل در مورد مهارت های ارتباط مناسب با بیماران بتواند نقش موثری در کاهش این مشکل داشته باشد.

زمینه و هدف: خونریزی ساب آراکنویید غیر ضربه ای، یکی از اورژانس های نورولوژیک است که با میزان بالایی از مرگ و میر و عوارض همراه است و عوامل مستعد کننده ای دارد که بعضا قابل پیشگیری هستند. هدف از این مطالعه، تعیین عوامل خطر، بررسی اپیدمیولوژیک تظاهرات بیماری و افتراق آن از خونریزی های ضربه ای می باشد.روش بررسی: مطالعه به صورت توصیفی مقطعی و با روش سرشماری بر روی تمام اجسادی انجام شد که در سال 1384 به علت خونریزی ساب آراکنویید آنوریسمال فوت کرده و به پزشکی قانونی تهران ارجاع شدند. متغیرهای سن، جنس، فاصله زمانی بین شروع علایم تا فوت، تظاهرات بیماری، نوع و محل و مقدار و منشا خونریزی و نیز عوامل خطر با انجام کالبد گشایی، مصاحبه با بستگان و مطالعه پرونده بالینی بررسی گردیدند.یافته ها: از تعداد 26 نفری که به علت خونریزی ساب آراکنویید آنوریسمال فوت کردند، 69% مرد، 31% زن و میانگین سنی آنها 47 سال بود. شایعترین علایم شروع بیماری، سردرد شدید ناگهانی و اختلال هوشیاری بود. 73% آنها در 24 ساعت اول پس از شروع علایم، فوت کرده بودند. سابقه ابتلا به بیماری افزایش فشار خون در 62% و مصرف سیگار در 42% موارد وجود داشت و 35% آنها در شروع علایم بیماری در معرض هیجانات شدید قرار گرفته بودند. 19% نیز سابقه سردرد داشتند. در تمام موارد خونریزی از نوع ساب آراکنویید بود، که در 31% موارد با خونریزی داخل بطنی و در 8% موارد با خونریزی داخل نسج مغز همراه بود. هر چند در 25% موارد به دلیل شدت خونریزی و لخته اطراف عروق و وقوع مرگ مغزی طی چند روز قبل از ارجاع جسد مشخص کردن محل پارگی میسر نگردید، ولی در 40% موارد خونریزی در قسمت قدامی حلقه ویلیس و در 35% موارد در قسمت خلفی حلقه ویلیس رخ داده بود.نتیجه گیری: به نظر می رسد مداخله جدی برای رفع عوامل خطر نظیر سیگار، بیماری افزایش فشارخون و پرهیز از هیجانات شدید، می تواند احتمال پارگی آنوریسم عروق مغزی را کاهش دهد. در این مطالعه میزان مرگ و میر ظرف 24 ساعت اول بیماری به شدت بیشتر از سایر کشورها است و لازم است تحقیقات مشابه بیشتری انجام و همچنین در مورد مدت زمان انتقال بیماران به مراکز درمانی، تعیین مقدار خونریزی اولیه، عود مجدد خونریزی، وازواسپاسم و نیز کفایت خدمات درمانی، انجام گیرد.

زمینه و هدف: هدف این مطالعه گزارش تجربیات ما در تشخیص حاملین تریاک بلع شده با سی تی اسکن است.روش بررسی: بعد از شک به شخص حامل تریاک بلع شده سی تی اسکن شکم و لگن انجام داده و دانسیته بسته ها را بر حسب واحد هانسفیلد اندازه گرفتیم.یافته ها: میانگین سن بلع کنندگان این مواد 28.2±5.9 سال (بین 35-17) بود که 11 نفر (%91.6) نفر آنها مرد و فقط یک نفر زن بودند. میانگین حداقل واحد هانسفیلد 163.8±19.6 و میانگین حداکثر واحد هانسفیلد 205.3±32.8 بود. ما مرگ دختر 18 ساله ای در اثر مسمومیت با تریاک را داشتیم. در تمام بیماران بسته ها توسط سی تی اسکن بدون ماده حاجب در لوله گوارش دیده شدند.نتیجه گیری: سی تی اسکن تصویر نگاری مناسب در تشخیص بسته های تریاک همانند کوکائین و هروئین می باشد.

زمینه و هدف: اختلال هویت جنسی و پارافیلیا و درمان های مربوطه از موارد بحث انگیز در روانپزشکی است. نگارندگان مواردی از اختلالات فوق را که از طریق روش های رفتاری تحت درمان قرار گرفتند، معرفی می نمایند.روش بررسی: در این مقاله گزارشی از شرح حال چندین بیمار مبتلا به اختلال هویت جنسی، هم جنس گرایی و سایر پارافیلیا بوده اند و بیماری ایشان، با ملاک DSM IV منطبق بوده است شرح داده شد. این بیماران بدون در نظرگیری اختلالات همراه، تحت درمان با رفتار درمانی قرار گرفتند. روش های به کارگرفته شده شرح داده شده است.نتایج: روش درمانی فوق به بهبودی قابل توجه علایم در این بیماران (بجز یک مورد) منجر گردید.بحث و نتیجه گیری: اثربخشی مثبت رفتار درمانی در اکثر این بیماران حاکی از آن است که این روش می تواند جایگاه خاصی در درمان این دسته از اختلالات جنسی باشد. اگرچه موفقیت رفتار درمانی در این بیماران با تاثیر از میزان پذیرش و همکاری آنها نبوده ولی گویای آن است که پیش از غیرقابل درمان تلقی کردن این بیماران و یا به کارگیری درمان های غیرقابل برگشت مثل جراحی، در نظر گرفتن رفتاردرمانی امری منطقی است.

مقدمه: متون مربوط به روانشناسی و قانون بر نقش روانشناسی در بررسی صحنه جرم به ویژه در رابطه با شاهلان صحنه جرم تاکید دارند و هدف از این مطالعه بررسی علمی مراحل رسیدگی به صحنه جرم است.بحث: در بررسی صحنه جرم چند مرحله اساسی وجود دارد که باید مورد توجه مجریان قانون قرار گیرد. با مرور منابع و مقالات انجام شده این مراحل عبارتند از: واکنش (Reaction)، محافظت (Security)، تجسس(Search) ، تجزیه و تحلیل، و مرحله پایانی.نتیجه گیری: مطالعه منابع مختلف نشان داد که کار بررسی صحنه جرم یک کار گروهی است که باید به صورت هماهنگ و توسط یک گروه تخصصی انجام شود. در بسیاری از این مراحل روانشناسان می توانند نقش برجسته ای داشته باشند. این مقاله ضمن توضیح مراحل پنج گانه فوق به نقش روانشناسان در این مراحل و نقش آنان در بررسی صحنه جرم خواهد پرداخت.