مجله روانشناسی
سال:1380 | دوره:5 | شماره:3 (پیاپی 19) |تعداد مقالات:8

بسیاری از پژوهشها، نقش تنیدگی را به عنوان عاملی در برپایی فیزیولوژیک مورد تایید قرار داده اند. یکی از متغیرهایی که می تواند ارتباط بین تنیدگی و تغییرات فیزیولویک را تعدیل نماید سرسختی است. سرسختی یک متغیر شخصیتی است که از سه مولفه تعهد، مهار و مبارزه جویی تشکیل شده است. همچنین، مطالعات دیگر نقش تنیدگی را در افزایش فشارخون مورد تایید قرار داده اند. پژوهش حاضر با پیگیری روند مطالعات مربوط به سرسختی و توجه به نتایج به دست آمده در مورد تغییرات فیزیولوژیک افراد سرسخت در موقعیت های تنیدگی زا، به بررسی نقش تعدیل کننده سرسختی در ارتباط بین تنیدگی و تغییرات فشارخون می پردازد. در این پژوهش، 60 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه علامه طباطبایی در دو گروه دارای سرسختی زیاد و کم در وضعیت شکست مورد مطالعه قرار گرفتند. میزان فشارخون سیستولیک و دیاستولیک افراد مورد آزمایش در مرحله قبل و بعد از مواجهه با وضعیت شکست اندازه گیری شد. نتایج حاکی از آن بود که میانگین تغییرات فشارخون سیستولیک و دیاستولیک گروه دارای سرسختی کم به نحو چشمگیری بالاتر از گروه دارای سرسختی زیاد است. در مجموع، یافته های پژوهش به نقش محافظت کننده سرسختی در برابر تنیدگی اشاره می کند.

پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی آزمون هوش ویلیامز برای کودکان با نارسایی بینایی صورت گرفته است. این آزمون صد پرسش کلامی و غیرکلامی است و در مقایسه با آزمون های هوشی دیگر که به منظور سنجش هوش افراد نابینا و نیمه بینا به کار گرفته می شوند، سازه هوش را به گونه ای دقیق تر می سنجد. این پژوهش در زمره تحقیقات توصیفی – تحولی است که برای نخستین بار در ایران انجام می پذیرد. در این پژوهش 134 دانش آموز نابینا و نیمه بینا 11.5-14.5 ساله که در سال تحصیلی 79-1378 در مدارس راهنمایی عادی و استثنایی شهر تهران شاغل به تحصیل بودند، به طور انفرادی مورد آزمون قرار گرفتند. ضریب اعتبار آزمون با روش دونیمه کردن و با استفاده از فرمول اسپیرمن براون در دو گروه سنی بین 0.64 تا 0.87 به دست آمد. هم چنین رابطه بهره هوشی، با آخرین معدل پیشرفت تحصیلی به عنوان معیاری برای روایی آزمون مورد بررسی قرارگرفت. ضریب همبستگی بین بهره هوشی و آخرین معدل پیشرفت تحصیلی آزمودنی ها 0.73 به دست آمد که در سطح P<0.01 معنادار است.

پژوهش حاضر تاثیر روشهای موسیقی درمانگری فعال و غیرفعال را بر علایم منفی و مثبت بیماران روان گسیخته مطالعه کرده است. در این مطالعه 96 بیمار روان گسیخته از دو مرکز روانپزشکی پس از انتخاب تصادفی در سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه تقسیم شده اند. گروه آزمایش یک در جلسات موسیقی درمانگری فعال شامل نواختن ساز، خواندن و حرکات موزون شرکت و گروه آزمایش دو، در جلسات موسیقی درمانگری غیرفعال شامل شنیدن صرف موسیقی شرکت کردند. گروه گواه هیچگونه موسیقی دریافت نکرد. کلیه بیماران پیش از آزمایش توسط دو متخصص روانپزشک و روانشناس بالینی مورد ارزیابی و همچنین در دو مرحله پیش و بعد از آزمایش از نظر میزان علایم مرضی منفی و مثبت با استفاده از مقیاس اندازه گیری علایم منفی (SANS) و اندازه گیری علایم مثبت (SAPS) اندازه گیری شدند. تحلیل کوواریانس برای 9 گروه از علایم منفی و مثبت بیماران روان گسیخته به طور جداگانه برای کل نمونه، جنس، سطح تحصیلات، سطح اقتصادی – اجتماعی و سن انجام شد و این نتایج به دست آمد:الف – موسیقی درمانگری بر علائم منفی بیماران روان گسیخته اثر مثبت دارد. ب- اثر موسیقی درمانگری بر زنان روان گسیخته نسبت به مردان روان گسیخته بیشتر و وسیعتر است. ج – اثر موسیقی درمانگری بر بیماران کم سواد و بیماران در سطح اجتماعی – اقتصادی پایین بیشتر است. د – سن در اثر پذیری بیماران روان گسیخته از موسیقی درمانگری نقشی ندارد. ﻫ - دو نوع موسیقی درمانگری فعال و غیرفعال تاثیر متفاوتی بر بیماران روان گسیخته دارد.

پژوهش حاضر به ارتباط بین ریختهای شخصیتی با ادراک بصری و حافظه کلامی می پردازد. برای بررسی این موضوع ابتدا از بین دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس 320 نفر انتخاب و آزمون ریختهای شخصیتی فرامینگهام و بورتنر روی آنها اجرا گردید و از بین آنها 60 نفر بر اساس نمره بدست آورده در آزمون، انتخاب شدند. سپس به منظور بررسی ارتباط سرعت واکنش و دقت ریختها، تفاوت دقت در ادراک، تفاوت در سرعت و زمان واکنش و همچنین تفاوت میزان و نوع یادآوری کلمات در ریختهای شخصیتی A و B آزمونهای سنجش دقت پیرون، تست حافظه کلامی و آزمون زمان واکنش روی گروه نمونه اجرا گردید و نتایج بدست آمده با استفاده از شاخصهای آماری ضریب همبستگی پیرسن و آزمون Z و همچنین آزمون مجذور کای و t برای مقایسه میانگینهای دو گروه مستقل، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که در مجموع افراد ریخت A با سرعت بیشتری به محرکها پاسخ می دهند، میزان کارایی آنان در آزمون دقت، دارای خطای بیشتری است و در آزمون حافظه نیز کلمات بیشتری را یادآوری می نمایند. ولی افراد ریخت B با سرعت کمتری به محرک پاسخ می دهند، دارای دقت بیشتر و خطای کمتری در آزمون دقت هستند و تعداد کلمات کمتری را یادآوری می نمایند. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که خصوصیات شخصیتی افراد در ادراک شناختی آنان تاثیر دارد و افراد دارای ریختهای شخصیتی گوناگون تفاوتهایی در ادراک و حافظه دارند.

هدف از انجام این تحقیق، شناخت هنجارهای موجود در محیط آموزشی و سنجش میزان تمایل دانش آموزان به رعایت هنجارها است. این تحقیق درصدد است با توجه به مفاهیم هنجار و جامعه پذیری، هنجارها را در محیط آموزشی مورد بررسی قرار داده و میزان رغبت و تمایل دانش آموزان را در رعایت هنجارها بعنوان نقش دانش آموزی مورد ارزیابی قرار دهد. روش مطالعه در این تحقیق، روش پیمایشی است. شیوه جمع آوری اطلاعات با تلفیق مراجعه به اسناد و مدارک و نیز پرسشنامه انجام شده است. جهت دسترسی به واحدهای نمونه (دانش آموزان دختر) از روش نمونه گیری طبقه ای بهره گرفته و پس از کسب آمار دانش آموزان در منطقه 18 تهران، حجم نمونه 150 دانش آموز تعیین شد. این تحقیق نشان داد که ویژگیهایی چون رشته تحصیلی، سطح تحصیلات و شغل والدین، معدل دانش آموزان و میزان فعالیت دانش آموزان به طور غیر مستقیم در رعایت هنجارها موثر است. همچنین شرایط محیط آموزشی، میزان آگاهی دانش آموزان از مقررات محیط آموزشی و میزان ارضای نیاز آنها، در رعایت هنجارها موثر است.

سبک های دلبستگی که در چارچوب رابطه کودک – مادر شکل گرفته و استقرار می یابند، روشهای مواجهه فرد با موقعیتهای تنیدگی زا را با به کار بستن مکانیسم های دفاعی متاثر می سازند. در این تحقیق، رابطه سبکهای دلبستگی و انواع مکانیسم های دفاعی بررسی شد. دویست و چهارده دانشجوی دانشگاه تهران با تکمیل مقیاس دلبستگی بزرگسال و پرسشنامه سبکهای دفاعی در این پژوهش شرکت کردند. نتایج تحقیق نشان داد که بین سبک دلبستگی شخص و سبک دفاعی وی رابطه معنی دار وجود دارد: آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ایمن بیش از آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ناایمن (اجتنابی و دوسوگرا) از مکانیسم های دفاعی رشد یافته استفاده کردند؛ آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ناایمن بیش از آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ایمن از مکانیسم های دفاعی رشد نایافته و نورتیک استفاده کردند و آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا بیش از آزمودنیهای دارای سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی از مکانیسم های دفاعی رشد نایافته و نورتیک استفاده کردند. نتایج و استلزامهای پژوهش حاضر، که برای نخستین بار رابطه سبکهای دلبستگی و دفاعی را بررسی کرده است، در این مقاله تبیین و تشریح خواهند شد.