روانشناسی و علوم تربیتی
سال:1381 | دوره:32 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

مجله روانشناسی و علوم تربیتی, در دوره ای 21 ساله, تعداد 179 مقاله تألیفی دارای ماخذ انتشار داده است. هدف از بررسی حاضر کشف چگونگی استناد در این مقالات از لحاظ نوع منابع, زبانهای غالب استنادها, و فاصله زمانی تاریخ نشر مقالات و ماخذ آنها بوده است. برای تحقق هدف پژوهش از روش تحلیل استنادی (یکی از زیرمجموعه های کتابسنجی) و نیز تحلیل محتوا استفاده شده و 2462 مأخذ متعلق به به 179 مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد که رفتار استنادی تولیدکنندگان رشته های مختلف دانشکده کتاب - مدار است, فاصله نشر مأخذ به 8.5 سال می رسد و زبان غالب در مأخذ انگلیسی است از لحاظ نوع منابع و زبان غالب در مأخذ مقالات نوعی همسویی میان یافته های تحقیق حاضر و مطالعات پیشین می توان یافت.

هدف پژوهش حاضر طراحی مدلی برای پیش بینی عملکرد آموزشی کارشناسان مرکز تحقیقات شرکت ایران خودرو است. در این راستا, با توجه به نظام آموزشی مرکز تحقیقات ایران خودرو چهار مدل رگرسیونی و چهار مدل مسیر به دست آمد. نمونه مورد بررسی 206 نفر اعضای دوره ای بوده که در سال 1380 در مرکز تحقیقات شرکت ایران خودرو, در دوره های آموزشی شرکت داشته اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه اثربخشی و بانک اطلاعاتی آموزش مرکز تحقیقات و مدیریت آموزش ایران خودرو استفاده شد، و سپس داده های جمع آوری شده با روشهای آماری چند متغیری از جمله رگرسیون چندگانه, تحلیل مسیر, و تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها نشان می دهد که متغیرهایی مانند وضعیت تاهل, سابقه کاری , سن, فاصله کارشناس با سال اخذ مدرک, مدرک تحصیلی, نسبت غیبتهای کارشناس در دوره, و نسبت قبولی های کارشناس از متغیرهای بسیار مهم جهت پیش بینی عملکرد آموزشی است. نتایج بررسی حاکی از آن است که بیشترین رابطه میان اثربخشی آموزشی و نمرات پایان دوره کارشناسان گروه آموزش رایانه و کم ترین آن مربوط به دوره های زبان های خارجی است

هدف پژوهش حاضر بررسی جنبه هایی از توسعه منابع انسانی در دانشکده های علوم رفتاری و اجتماعی دانشگاهی تهران است. دانشگاه تهران به منظور تحقق اهداف خویش, نیازمند برنامه ریزی در توسعه منابع انسانی است. بهره گیری از الگوهای رایج در توسعه منابع انسانی و اتکا به روش های منطقی و علمی جهت بهبود کیفیت منابع انسانی و تحقق اهداف سازمانی الزامی است. در این پژوهش شاخص های آموزش چرخش شغلی ارزشیابی عملکرد و کار راهه شغلی از توسعه منابع انسانی در نظر گرفته شده است تا با بررسی آنها در بخش خدمات آموزشی دانشکده های روانشناسی و علوم تربیتی, علوم اجتماعی, مدیریت, اقتصاد و تربیت بدنی وضعیت موجود بررسی و فاصله آن تا وضعیت مطلوب مشخص گردد. روش پژوهش پیمایشی از نوع کاربردی است. جامعه مورد مطالعه را کلیه کارکنان (بخش خدمات آموزشی) دانشکده های مورد اشاره تشکیل داده اند. یافته ها نشان می دهد که وضعیت توسعه کارکنان بخش خدمات آموزشی این دانشکده ها در وضعیت نامطلوبی است و با اهداف و رویکردهای توسعه منابع انسانی بسیار فاصله دارد.

هدف پژوهش حاضر نظرسنجی اعضای هیات علمی و دانشجویان مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های دولتی غیر علوم پزشکی سراسر کشور درباره دروس کارورزی است. پرسش های اساسی تحقیق به عواملی مانند اهداف و نحوه ارائه دروس کارورزی پرداخته است. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی هشت گروه آموزشی کتابداری و اطلاع رسانی سراسر کشور و همه دانشجویانی است که کارورزی 4 را انتخاب کرده اند. برای انجام این تحقیق از روش توصیفی و تحلیل محتوا و به کارگیری پرسشنامه ای با 9 سوال بسته و یک سوال باز استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که اهداف تعریف شده مورد تایید جامعه آماری است ولی از نحوه ارائه دروس رضایت چندانی وجود ندارد. یافته ها همچنین نشان داد که کارورزی به طور کلی تحت نظارت و هدایت گروه های آموزشی نیست و سرنوشت 12 واحد دروس کارورزی به کتابخانه های محل کارورزی سپرده شده است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه اضطراب رایانه با خودکارآمدی رایانه, تجربه رایانه, انگیزه پیشرفت, اضطراب خصیصه ای, جنسیت, و رشته تحصیلی دانشجویان انجام گرفته است. نمونه پژوهش 730 نفر دانشجویان مقطع کارشناسی شامل 295 دختر و 435 پسر در سه رشته تحصیلی فنی و مهندسی, علوم پایه, و علوم انسانی از 12 دانشکده دانشگاه تهران, با نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای بررس متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه محقق ساخته تجربه رایانه, مقیاس درجه بندی اضطراب رایانه، پرسشنامه ای انگیزه پیشرفت, مقیاس خودکارآمدی رایانه, و مقیاس اضطراب خصیصه ای استفاده گردید. یافته ها نشان می دهد که خوکارآمدی رایانه, تجربه رایانه, و انگیزه پیشرفت بیشترین روابط مثبت و معناداری را با آن نشان می دهد. دانشجویان علوم انسانی در مقایسه با دو رشته دیگر اضطراب بیشتری نشان داده اند. براساس یافته های پژوهش پیشنهاد شده است که دوره های آموزشی رایانه, به ویژه برای دانشجویان علوم انسانی, ارائه شود تا از این طریق شاهد کاهش اضطراب و افزایش خودکارآمدی رایانه در افراد باشیم.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر علی ارایه خودگردانی تحصیلی توسط والدین برخودگردانی تحصیلی و پیشرفت درسی دانش آموزان است. بدین منظور, تعداد 201 دانش آموز (81 پسر و 120 دختر) از کلاس اول دبیرستان انتخاب و با پاسخگویی به پرسشنامه ارایه خودگردانی توسط والدین (اقتباس از مارتینزپونز, 1996) ادراک خود را از تاثیر والدین بر رفتارهای خودگردانی خویش نشان دادند؛ و همچنین پرسشنامه خودگردانی تحصیلی را نیز تکمیل کردند. از میانگین نمرات نهایی دروس ریاضی و ادبیات فارسی به عنوان ملاک پیشرفت تحصیلی استفاده گردید. نتایج تحلیل مسیر بیانگر تاثیر مستقیم خودگردانی والدین بر خودگردانی تحصیلی دانش آموزان و نیز تاثیر مستقیم خودگردانی دانش آموزان بر پیشرفت درسی آنان است. همچنین, ارائه خودگردانی توسط والدین از راه تاثیر بر خودگردانی دانش آموزان بطور معنی داری پیشرفت درسی را تبیین می کند. تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که یکی از مؤلفه های خودگردانی والدین, یعنی تشویق, به عنوان عاملی مهم, بعد از خودگردانی تحصیلی, در تبیین پیشرفت درسی دانش آموزان محسوب می گردد. یافته ها بیانگر راهکارهایی جهت افزایش خودگردانی والدین در برنامه آموزش خانواده و ارتقا خودگردانی تحصیلی دانش آموزان است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر نقاشی درمانی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی آموزش پذیر انجام گردیده است. بدین منظور, شصت نفر از دانش آموزان پسر عقب ماندده ذهنی که دارای رفتارهای پرخاشگرانه بوده اند، از چهار منطقه آموزشی شهر تهران, از طریق روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش آزمایشی و براساس طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و انتساب تصادفی صورت گرفته است؛ و از پرسش نامه سنجش رفتارهای پرخاشگرانه, که توسط والدین تکمیل گردیده, به عنوان پیش آزمون استفاده گردید. پس از تشکیل دو گروه همتای سی نفری, برنامه نقاشی درمانی به مرحله اجرا درآمد, تحلیل داده ها حاکی از کاهش معنادار رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان عقب مانده ذهنی در گروه آزمایشی بود.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی شاغلان بخش کشاورزی است. برای این منظور، فارغ التحصیلان دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران انتخاب و از طریق ارسال پرسشنامه شخصیتی NEO اطلاعات مربوط به 655 نفر از آنها گردآوری گردید. سپس پنج عامل انعطاف پذیری, دلپذیر بودن با وجدان بودن, از آنها گردآوری گردید. سپس پنج عامل انعطاف پذیری, دلپذیر بودن, با وجدان بودن, روان رنجوری, و برون گرایی با استفاده از 60 سوال مورد ارزیابی قرار گرفت و اطلاعات مربوط به محل خدمت, نوع شغل, سنوات خدمات افراد نیز گردآوری گردید. در خصوص عملکرد شغلی, اطلاعات مربوط به هماهنگی رشته تحصیلی با شغل, فراهم بودن عملکرد شغلی, اطلاعات مربوط به هماهنگی رشته تحصیلی با شغل, فراهم بودن امکانات کار و ماهیت شغلی از نظر آموزشی, پژوهشی و اداری - مدیریتی از طریق پرسشنامه خود ساخته جمع آوری شد. به منظور تعیین ارتباط میان ویژگی های پرسشنامه خود ساخته جمع آوری شد. به منظور تعیین ارتباط میان ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی از تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که ارتباط آماری معناداری میان ویژگی های شخصیتی و عملکرد شغلی وجود ندارد. در نمونه مورد مطالعه بیش از 56.5 درصد در حد زیاد و خیلی زیاد در ارتباط با رشته تحصیلی خود اشتغال داشته اند و ارزیابی کارفرمایان از حجم فعالیتها نشان می دهد که 47.2 درصد در حد مطلوب و بسیار مطلوب بوده است. بیشترین میانگین (71.14 درصد) از صفت انعطاف پذیری و (62.13 درصد) از صفت دلپذیر بودن در حد نسبتا مطلوب و مطلوب برخوردارند.

کودکان خلاق به دنیا می آیند ولی به گفته تورنس (1962) خلاقیت بسیاری از آنان در حدود ده سالگی افت می کند. در ریشه یابی علل در محیط های آموزشی غیررسمی و رسمی, بی توجهی به آموزش و پورش پویا و خلاق بویژه در سنین پیش دبستانی و دبستانی به عنوان عاملی اساسی مطرح است. در ابعاد مختلف برنامه ریزی - اهداف, محتوا, روش ها و نظام ارزشیابی - نقش تربیت کننده به عنوان رکن اصلی نظام تربیتی, در ارزشیابی و پرورش خلاقیت جایگاه و ارزش ویژه ای دارد. نگرش سازی صحیح و ارتقا دانش و مهارت های مربیان و معلمان جهت ارزیابی درست و به هنگام کودکان خلاق و فراهم آوردن شرایط مناسب برای پرورش استعداد خلاق, در دوران کودکی اهمیتی عمده دارد و باید مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله, دو شیوه غیررسمی و رسمی ارزیابی خلاقیت, با هدف ارتقاء دانش و مهارت مربیان در شناسایی دقیق و به هنگام خلاقیت در کودکان مورد بحث قرار گرفته و سرانجام آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت تورنس (1981) به طور کامل معرفی شده است.

استنادها یکی از عناصر شاخص نگارش های علمی محسوب می شوند و نقش بارزی در تولید و نشر اطلاعات دارند. در واقع, امر استناد پدیده جدیدی نیست و نویسندگان از قدیم ترین ایام به اهمیت آن واقف بوده و در آثار خود به منابع پیشین استناد می کرده اند. این نوشته بر آن است که با ارائه نمونه استنادهای نویسندگان متقدم و نیز با ارائه نتایج چند بررسی نوین در زمینه دلایل و کاربردهای استناد در نگارش های علمی اهمیت و ضرورت کاربرد دقیق آن را نشان دهد. از بررسی مطالعات مربوط به چگونگی کاربرد استناد و با توجه به وضعیت امر استناد در برخی نگارش های فارسی, چند نکته شاخص در این زمینه به دست می آید. که عبارتند از: 1) اثبات مستدل و مستند مدعاها، 2) تجلیل از پیشکسوتان, 3) استناد به منابع اصیل و معتبر, 4) ویژگی نقل قول ها, 5) چگونگی کاربرد استنادها, 6) آسیب شناسی استنادها و 7) ویژگی های فهرست منابع, به نظر می رسد که رعایت ضوابط مربوط به نکات فوق در نگارش های علمی به میزان قابل ملاحظه ای در ارتقا اصالت و اعتبار این نوع آثار موثر خواهد بود.