مجله پژوهشی علوم پایه دانشگاه اصفهان
سال:1387 | دوره:33 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

آمارگیری یکی از روش های متداول تولید داده است. کیفیت نتایج حاصل از آمارگیری ها به دلیل کاربرد آن ها در تصمیم گیری ها، برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها دارای اهمیت ویژه ای است. برای تعیین میزان کیفیت داده ها لازم است که خطای نمونه گیری و خطای غیر نمونه گیری برآورد شدند. در حالت کلی برآورد خطای غیر نمونه گیری که علاوه بر خطای پاسخ شامل مولفه های خطای بی پاسخی، خطای پوشش و خطای پردازش داده ها است، با توجه به مساله کمی سازی این مولفه ها پیچیده است. خطای پاسخ بخش قابل کمی شدن در خطای غیر نمونه گیری است، لذا مدل سازی خطای پاسخ براساس شیوه اجرای آمارگیری ها دارای اهمیت ویژه ای است. در این مقاله ابتدا، با بررسی نحوه اجرای طرح های آماری عمده ای که به روش مصاحبه حضوری اجرا می شوند، عوامل موثر در ایجاد خطای پاسخ معرفی شده و سپس با ارایه یک طرح آزمایش، مدل مناسبی برای خطای پاسخ در آمارگیری ها به شیوه مصاحبه حضوری پیشنهاد شده است. علاوه بر این نحوه محاسبه دقت در آمارگیری های دارای طرح نمونه گیری دو مرحله ای مورد بررسی قرار گرفته و در این حالت، برآوردگری برای محاسبه دقت برآوردگرها پیشنهاد شده است. به منظور ارایه کاربردی از مدل پیشنهادی، دقت نتایج حاصل در آمارگیری از طرح هزینه و درآمد خانوار با استفاده از برآورد گر حاصل و با به کارگیری داده های سال 1382 محاسبه شده است.

تحلیل ممیزی برای رده بندی یک شی یا گروهی از اشیا به یکی از دو یا چند گروه متمایز معلوم یا نامعلوم مورد استفاده قرار می گیرد. در پژوهش های علمی برای رده بندی، اغلب از توابع ممیز خطی یا درجه دوم فیشر استفاده می شود. اما در این مقاله روشهایی غیرخطی بر اساس دو روش رگرسیون  ناپارامتری تحت عناوین اسپلاین رگرسیونی انطباقی چند متغیره و مدل انطباقی جمعی برای رده بندی گروه ها معرفی شده و با استفاده از یک مطالعه شبیه سازی نحوه بکارگیری آنها بررسی و متوسط نرخ خطای آنها با روشهای متداول مورد مقایسه قرار گرفته است.

تحلیل پوششی داده ها روشی برای اندازه گیری کارایی نسبی مجموعه ای از واحدهای تصمیم گیری متجانس می باشد. در بسیاری از کاربردهای این تکنیک واحدهای تحت ارزیابی، خود به مولفه های کوچکتری تقسیم می شوند که هر کدام ورودی هایی را جهت تولید خروجی هایی مصرف می کنند. در این مقاله تحلیل کارایی حالتی را در نظر می گیریم که مولفه ها به هم وابسته اند. از این جهت که قسمتی از خروجی های تولید شده توسط یک مولفه به عنوان ورودی برای مولفه بعدی مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین هر مولفه دو دسته خروجی تولید می کند: دسته اول به طرف بیرون سیستم هدایت می شود و بخشی از خروجی های دسته دوم به عنوان ورودی برای مولفه بعدی مورد استفاده قرار می گیرند. فرض کنید خروجی دسته دوم یک بردار k بعدی باشد. می خواهیم از بین این بردار k تایی، یک بردار r تایی l≤r<k انتخاب و به عنوان ورودی برای مولفه بعدی مورد استفاده قرار دهیم. سوال این است کدام انتخاب کارایی کل واحد تصمیم گیری را حداکثر می کند. در این مقاله کارایی مولفه ای واحدهای تصمیم گیری با توجه به وابستگی مذکور ارایه خواهد شد. به کمک یک مساله برنامه ریزی خطی مختلط صفر- یک، اندازه کارایی کلی و کارایی مولفه های واحد در چنین وضعیتی محاسبه خواهد شد. نشان داده می شود اندازه کارایی کلی ترکیب محدبی از کارایی مولفه ها است.

در این مقاله، شبکه های عصبی مصنوعی بعنوان یک روش آنالیز داده های ماهواره برای آشکارسازی و تشخیص طوفانهای تندری در نواحی عرضهای جغرافیایی میانی بکار رفته است. اندازه گیریهای واحد گمانه زن مایکروویو پیشرفته (AMSU-B) روی ماهواره های مدار قطبی NOAA و مشاهدات سینوپتیکی ایستگاههای زمینی دو مجموعه از اطلاعات بکار رفته در این مطالعه را تشکیل می دهند. داده های AMSU-B، بدلیل قدرت تفکیک بالا (نسبت به داده های میدانی) و برهمکنش جزئی با ابرها، برای تشخیص طوفانهای تندری بسیار مفید می باشند. نتایج تشخیص طوفانهای تندری با روش شبکه های عصبی به کمک اطلاعات AMSU-B و نتایج بدست آمده از تحلیل گروه بندی آماری نشان دهنده برتری نسبی روش شبکه های عصبی می باشد. این نتایج همچنین نشان می دهند که مشاهدات این گمانه زن، به تنهایی، پتانسیل آشکارسازی پدیده های جوی مختلف بطور کلی و طوفانهای تندری بطور خاص را دارند و برای مناطقی (نظیر ایران) که ایستگاههای زمینی محدود می باشند، بسیار سودمند هستند.

ثابتهای اسیدی و پایداری کمپلکسهای Cu(dTDP)-، dTDP) تیمدین- 5′ دی فسفات) و Cu(Bpy)(dTDP)- Bpy): 2 و -2′ بی پیریدین) به وسیله تیتراسیونهای پتانسیومتری اندازه گیری شد. در این مقاله نشان داده شده است که پایداری کمپلکسهای دوگانه Cu(dTDP)- فقط توسط گروه دی فسفات تعیین می شود. در حالی که برای سیستمهای مختلط یا سه گانه Cu(Bpy)(dTDP)- متفاوت است. همچنین نشان داده شده است که رابطه تعادلی: Cu(Bpy)2+ + Cu(dTDP)- ®¬  Cu(Bpy)(dTDP)- + Cu2+ بطور قابل توجهی به سمت راست متمایل می شود. قسمت مهم این پدیده به تمایل فلزات 3d به گروههای هتروآروماتیک N, O دار باز می گردد. این افزایش پایداری همچنین به برهمکنش میان لیگندها در کمپلکس Cu(Bpy)(dTDP)- مربوط می شود. میزان اندازه گیری شده حدودا 0.35 واحد log می باشد که مربوط است به پدیده تجمع لیگند- لیگند. برای اثبات این مطلب ثابت پایداری کمپلکسهای تشکیل شده با Cu2+ و یا Cu(Bpy)2+ با 5’-dTPD (تیمیدین- -5′ دی فسفات) بوسیله تیتراسیونهای پتانسیومتری در محلول آبی I=0.1M) و (25°C, NaNO3 اندازه گیری شده است که با اضافه کردن NaNO3 قدرت یونی/ ثابت نگهداشته می شود.