مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی
سال:1389 | دوره:10 | شماره:3 (پیاپی 27) |تعداد مقالات:18

سردبیر گرامی نویسندگان این مقاله در وهله اول بر خود لازم می بینید که از نویسنده نامه انتقادی به دلیل توجه به این پژوهش تقدیر و تشکر کنند و بدیهی است که نویسندگان از بیان دیدگاه انتقادی مخاطبان استقبال خواهند کرد. از آنجاییکه این نامه حاوی پرسش هایی نیز هست، نویسندگان توضیحات ذیل را ارایه می دهند.

در آخرین شماره مجله آموزش ایرانی آموزش پزشکی (دوره 10، شماره 3) مقاله ای توسط باغچقی و همکاران با عنوان "مقایسه تاثیر تدریس به روش سخنرانی و بحث گروهی بر مهارت های ارتباط با بیمار در دانشجویان پرستاری" چاپ گردیده است. ما با دقت به مطالعه این مقاله پرداختیم. این مقاله به مقایسه روش تدریس به صورت "بحث گروهی" با شیوه سنتی "سخنرانی" می پردازد. علی رغم اینکه نویسنده در مقاله به طور کامل به موارد مورد نیاز در روش کار اشاره نموده است و این مقاله می تواند راهنمای سایر پژوهشگران در انجام پژوهش های مشابه باشد ولی با این حال لازم می دانیم نکاتی را اشاره نماییم و راهنمایی های نویسندگان جهت انجام پژوهش های مشابه را جویا شویم.

امروزه محیط پرستاری تغییر کرده است و توجه بیشتر به مراقبت در منزل وارایه خدمات پرستاری در جامعه برای ارتقای سلامتی می باشد. برای ارایه مراقبت با کیفیت در این محیط، پرستاران نیاز دارند که مهارت های تفکر انتقادی خود را توسعه دهند(1). تفکر انتقادی به عنوان جنبه مهمی از عملکرد حرفه ای در پرستاری، مامایی و بهداشت مورد توجه قرار گرفته و به ویژه در عرصه های بالینی برای پرستاری امری حیاتی به شمار می آید. هم چنان که پرستاری از حالت شغل به سمت حرفه پیشرفت داشته است، نیاز به مهار تهای شناختی و ارتباطی، پرستاران را از وظیفه محوری به سمت مهارت محوری مبتنی بر دانش پیشرفته، سوق داده است (2).

مقدمه: هدف از برگزاری آموزش های ضمن خدمت، ارتقای عملکرد کارکنان سازمان هاست. از طرفی یادگیری اثربخش منوط به رضایت کارکنان از دوره های آموزشی می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی رضایت کارکنان از دوره های آموزش ضمن خدمت الکترونیکی طراحی و اجرا گردید.روش ها: مطالعه مقطعی حاضر در سال 1387، در جامعه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران که در دوره های آموزش ضمن خدمت الکترونیکی شرکت نموده بودند، انجام شد. با استناد به روش نمونه گیری آسان، 651 نفر از کارکنان، پرسشنامه الکترونیکی رضایت سنجی را در سه مقوله رضایت از محتوا، روش ارایه دوره ها و برنامه آموزش الکترونیکی تکمیل کردند. با مطالعه مقدماتی پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری Pearson correlation، Student's T test و One way ANOVA به تناسب متغیرها استفاده شد.نتایج: بیشترین میانگین رضایت کارکنان مربوط به مقوله رضایت از برنامه (3.96±0.9 از حداکثر نمره 5) و کمترین آن مربوط به رضایت از محتوای دوره های آموزشی (3.84±0.8) بود. متغیرهای زمینه ای شامل سابقه کار، نوع استخدام و مدرک تحصیلی تاثیری بر رضایت کارکنان از شرکت در دوره های آموزش الکترونیکی نداشتند.نتیجه گیری: کارکنان مورد بررسی، نسبت به دوره های آموزش الکترونیکی رضایت قابل توجهی داشتند. با توجه به میزان رضایت نسبتا کمتر از محتوای دوره های آموزشی، ارتقای کیفیت محتوای دوره های مذکور ضروری می نماید.

مقدمه: تدریس به شیوه بحث گروهی یکی از روش های آموزشی دانشجو محور است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر تدریس به روش سخنرانی و بحث گروهی بر مهارت های ارتباط با بیمار دانشجویان پرستاری در سال 1387 انجام شده است.روش ها: یک مطالعه نیمه تجربی که با شرکت 57 نفر از دانشجویان پرستاری ترم اول (29 نفر) و سوم (28 نفر) دانشکده پرستاری و مامایی اراک در سال 87، انجام شد. هر یک از کلاس ها به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند و در هر کدام از کلاس ها 2 واحد از دروس داخلی جراحی مربوطه با دو شیوه سخنرانی (گروه شاهد) و بحث گروهی (گروه تجربی) تدریس شد. مهارت ارتباط با بیمار دانشجویان هر دو گروه قبل از شروع تدریس و یک بار دیگر پس از اتمام تدریس با استفاده از یک پرسشنامه 35 عبارتی با مقیاس 5 درجه ای لیکرت سنجیده شد و با یکدیگر مقایسه گردید.نتایج: میانگین نمره مهارت ارتباط با بیمار قبل و بعد از تدریس در گروه سخنرانی (به ترتیب برابر با 85.1 و 85.56) اختلاف معناداری نداشت؛ اما میانگین نمره مهارت قبل و بعد از تدریس در گروه بحث گروهی (به ترتیب با 84.7 و 91.33) به طور معناداری افزایش یافته بود(p<0.05) . همچنین نمره مهارت های ارتباطی دو گروه قبل از تدریس با هم تفاوتی نداشتد، ولی نمره مهارت های ارتباطی دانشجویان در گروه تجربی بعد از تدریس بالاتر از گروه شاهد بود.بحث: در کل نتایج این تحقیق نشان داد که روش بحث گروهی در تدریس کمک می کند تا مهارت های ارتباطی دانشجویان پرستاری (حیطه های مهارت های تعاملی و پیگیری در مورد مشکل) در محیط بالین بهتر گردد. پیشنهاد می شود تا با استفاده از روش های فعال آموزشی و افزایش مشارکت دانشجویان در بحث و مناظره، فرصتی برای افزایش مهارت های ارتباطی آنان فراهم شود.

مقدمه: عادت های تغذیه ای ناسالم به همراه شیوه زندگی کم تحرک در کودکان و نوجوانان، تهدیدی اساسی برای سلامت حال و آینده این گروه سنی بوده که جامعه را مستعد اپیدمی بیماری های مزمن طی دو دهه آینده می کند. هدف این مطالعه ارزیابی روش های مختلف آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان از نظر قابلیت اجرا و کاربردی بودن در محیط مدارس، از دیدگاه ذینفعان و مجریان برنامه، به کمک الگوی CIPP می باشد.روش ها: این مطالعه از نوع ارزشیابی میدانی است که به کمک الگوی CIPP انجام شد. شش صد نفر از دانش آموزان پسر و دختر مدارس راهنمایی خمینی شهر اصفهان، به طور تصادفی به سه گروه تحت مداخله آموزش به طور مستقیم به دانش آموزان (A)، آموزش به دانش آموزان از طریق والدین (B)، آموزش به دانش آموزان از طریق مربیان (C)، تخصیص داده شدند. برنامه های آموزشی در مورد تغذیه سالم و فعالیت فیزیکی مناسب به مدت یک ماه و به سه روش مختلف ارایه گردید. ارزیابی اثربخشی به وسیله انجام مصاحبه با ذینفعان برنامه و به کمک فرم های نظرسنجی صورت گرفت. اطلاعات مربوط به ارزشیابی برنامه برای گروه های تحت مداخله به کمک چک لیست محقق ساخته برگرفته از چک لیست الگویCIPP  (نسخه 2007) جمع آوری گردید.نتایج: بالاترین امتیاز ارزشیابی در مرحله «توافقات قراردادی» و «ا ثربخشی برنامه» از چک لیست الگوی CIPP به ترتیب به گروه والدین (B) و گروه دانش آموزان (A) تعلق داشت. نتایج نظرسنجی از ذینفعان برنامه (دانش آموزان- والدین– مربیان) نشان داد بالاترین امتیاز، مربوط به گروه مداخله دانش آموزان (A) است.نتیجه گیری: مطالعه حاضر موثرترین و عملی ترین روش آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان را «آموزش مستقیم و بدون واسطه به خود آنها» معرفی می کند.

مقدمه: مقایسه نتایج ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان با نمره خودارزیابی اساتید می تواند به شناخت نقاط قوت و ضعف سیستم ارزشیابی کمک کند و در دستیابی به هدف ارزشیابی که ارتقای کیفیت می باشد مفید واقع گردد. این مطالعه با هدف بررسی همخوانی نتایج خودارزیابی اساتید با ارزشیابی دانشجویان از آنان در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام گرفت.روش ها: مطالعه از نوع همبستگی بوده و جامعه و نمونه پژوهش کلیه دانشجویان و اعضای هیات علمی غیربالینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بودند که در سال تحصیلی 87-86 در دانشکده های مختلف به آموزش اشتغال داشتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بر اساس مقیاس لیکرت، شامل 15 سوال 5 گزینه ای بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-15 تجزیه و تحلیل شد.نتایج: ضریب همبستگی بین نمرات ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان و نمرات خودارزیابی اساتید 0.158 بود .(p=.034) میانگین نمرات خودارزیابی اساتید 4.53±0.36 و ارزشیابی آنان توسط دانشجویان 4.04±0.39 بود (p=.0001 و t=13.34). میانگین نمره خودارزیابی بیش از90 درصد اساتید بالاتر از 4 (در حد عالی) بود.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد بین نمرات ارزشیابی استادان توسط دانشجویان و نمره خودارزیابی آنان همبستگی ضعیفی وجود دارد. با توجه به اهمیت ارزشیابی های دانشجویی باید زمینه هایی برای جلب نظر اساتید و پذیرش نتایج این ارزشیابی فراهم نمود.

مقدمه: بخش اورژانس در زمینه آموزش پزشکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چراکه در این بخش دانشجو تجربه و مهارت برخورد با وضعیت بحرانی را کسب می نماید. لذا این مطالعه با هدف نظرسنجی از کارورزان در انتهای بخش اورژانس در مورد وضعیت فعلی آموزش ایشان صورت گرفت.روش ها: مطالعه از نوع توصیفی، مقطعی بود. نمونه پژوهش 120 نفر کارورز بخش اورژانس بیمارستان آموزشی امام رضا (ع) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز بودند که به روش تمام شماری و طی سال تحصیلی 87-86 انتخاب گردیدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته که حاوی 4 بخش بود (چگونگی سپری شدن وقت کارورزان، رضایت از فراگیری اداره بیماران در وضعیت های خاص و مهارت های بالینی و کیفیت اورژانس)، جمع آوری گردید و توسط نرم افزار SPSS و با آماره های توصیفی و آزمون تی تجزیه و تحلیل شد.نتایج: میزان رضایت مندی اغلب دانشجویان از نحوه آموزش مهارت های بالینی در اداره شرایط خاص اورژانسی متوسط تا زیاد بود (به جز نحوه اداره فوریت های آلرژیک که رضایت مندی در حد کم گزارش گردید). میزان رضایت مندی کارورزان از نحوه آموزش فرایندهای عملی اغلب در محدوده متوسط تا بسیار زیاد گزارش گردید. میزان موافقت %64.2 شرکت کنندگان در مورد افزایش طول دوره اورژانس در حد زیاد و بسیار زیاد بوده است. متوسط رتبه بندی بخش اورژانس توسط کاورزان در بین سایر بخش های سپری شده در حدود 2 (نمره یک نشان دهنده بهترین وضعیت، و 10 بدترین وضعیت) بود.بحث: هرچند در مقایسه با مطالعات قبلی در همین مرکز، میزان رضایت مندی دانشجویان از وضعیت آموزشی افزایش یافته بود، ولی وضعیت فعلی نیز با حد ایده آل فاصله دارد.

مقدمه: یکی از اساسی ترین فرایندهای هرنظام آموزشی، نظام یادگیری و مطالعه است. از عوامل مهم درتعیین رفتارهای یادگیری، آگاهی و درک فراشناختی است. این مطالعه با هدف تعیین رابطه آگاهی فراشناختی دانشجویان از راهبردهای مطالعه با وضعیت تحصیلی آنان انجام شد.روش ها: طی یک مطالعه توصیفی همبستگی، از میان همه دانشجویان دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 87-88 تعداد 191 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. پرسشنامه آگاهی فراشناختی از راهبردهای خواندن MARSI (Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory) در بین آنان توزیع و جمع آوری داده شد. وضعیت تحصیلی هر دانشجو اساس نمره معدل کل دانشجو تا زمان انجام تحقیق تعیین شد. داده ها از طریق نرم افزار spss و با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، t مستقل و آنالیز واریانس تحلیل شد.نتایج: میانگین و انحراف معیار نمره آگاهی فراشناختی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان  66.62±14.8بود. همچنین میانگین نمره آگاهی فراشناختی ارتباط معناداری با نمره وضعیت تحصیلی دانشجویان داشت و گروه دارای معدل تحصیلی17 به بالا به طور معناداری از آگاهی فراشناختی بالاتری برخوردار بودند. نمره آگاهی فراشناختی با متغیرهای سن، جنس و محل سکونت ارتباط معناداری نداشت اما با متغیر مقطع تحصیلی ارتباط داشت، به طوری که دانشجویان مقطع کارشناسی از نمره فراشناختی بیشتری نسبت به دانشجویان مقطع دکتری برخوردار بودند.نتیجه گیری: آگاهی و دانش فراشناخت می تواند یادگیری و مطالعه فراگیرنده را در دروس مختلف اثربخش وکارآمدتر سازد. با توجه به اینکه دانش و آگاهی فراشناختی هم در محیط خانواده و هم در مراکز آموزشی (در همه سطوح) قابل آموختن و فراگیری هستند نهادهای آموزشی و فرهنگی کشور باید برنامه ریزی دقیق و منسجمی در این راستا داشته باشد.

مقدمه: با توجه به اهمیت نیازهای اطلاعاتی و آگاهی از آنها برای اعضای هیات علمی، این مطالعه با هدف تعیین اولویت نیازهای اطلاعاتی اعضای هیات علمی، و شیوه های دسترسی به آنها انجام شده است تا تهیه، گردآوری و سازماندهی اطلاعات در مراکز اطلاع رسانی و کتابخانه های دانشگاه با کارایی و روند بهتری صورت پذیرد.روش ها: طی یک مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1386، کلیه اعضای هیات علمی (616 نفر در 60 گروه آموزشی) در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا، جمع آوری شد و در نرم افزار آماری SPSS با استفاده از آمار توصیفی و ضریب همبستگی اسپیرمن تحلیل گردید.نتایج: بر اساس نتایج مطالعه بیشترین و مهم ترین اولویت های منابع اطلاعاتی عبارت بودند از: کتاب های چاپی، مجلات چاپی، و بانک های اطلاعاتی تخصصی. بیشترین میزان آشنایی و پرکاربردترین شیوه های دسترسی به اطلاعات به ترتیب شامل: پست الکترونیک، کتابخانه محل کار، صفحه خانگی دانشگاه، موتورهای جستجوگر، و بانک های اطلاعاتی تخصصی رایگان بود. بین سهولت دسترسی به منابع اطلاعاتی در کتابخانه محل کار و پوشش منابع اطلاعاتی مورد نیاز، و نیز رضایت مندی جامعه از پوشش منابع اطلاعاتی مورد نیازشان در کتابخانه های دانشکده ها و استفاده از آنها همبستگی وجود دارد.نتیجه گیری: با توجه به استفاده محدود اعضای هیات علمی از منابع الکترونیک و جدید کتابخانه، لازم است تدابیری جهت آموزش و بهره مندی بیشتر اعضای هیأت علمی از منابع جدید اطلاعاتی اتخاذ گردد.

مقدمه: خودکارآمدی در به کارگیری دانش و مهارت های علمی و حرفه ای نقش مهمی دارد. روش های آموزشی می توانند مهارت های مختلفی از جمله ظرفیت های تصمیم گیری را توسعه دهند. هدف از این پژوهش تعیین تاثیر تدریس به روش سخنرانی و سخنرانی همراه با یادگیری مبتنی بر مساله (Problem based Learning) بر خودکارآمدی دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد در سال تحصیلی 88-1387بود.روش ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که نمونه آن را 44 نفر از دانشجویان پرستاری ورودی سال1385 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد تشکیل می داد که با روش نمونه گیری غیراحتمالی انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه 22 نفره تجربی و شاهد تقسیم شدند. ابزار گرد آوری داده، ویراست ایرانی پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی (Generalized self Efficacy) (GSE10) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با محاسبه میانگین و انحراف معیار و مقایسه ها با آزمون t زوج و مستقل، توسط نرم افزار SPSS ویرایش 15 انجام شد.نتایج: در گروه سخنرانی میانگین نمره خودکارآمدی به طور معنادار افزایش یافتP<0.004) ). در گروه PBL نیز میانگین نمره خودکارآمدی به طور معنادار افزایش یافت.(P<0.001)  هر چند میانگین نمره بعد از آموزش در گروه PBL بیشتر از گروه سخنرانی بود، اما اختلاف میانگین نمره قبل و بعد از آموزش در دو گروه تفاوت معنادار نداشت.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که آموزش های موثر می تواند خودکارآمدی دانشجو در جهت اجرای عملکرد مرتبط را ارتقا دهد. با توجه به میانگین بالاتر آموزش حل مساله پیشنهاد می گردد دست اندرکاران آموزش در برنامه درسی مقاطع دانشگاهی به این روش آموزشی توجه بیشتری نمایند.

مقدمه: وسایل کمک آموزشی از عوامل موثر در یادگیری هستند و شناخت دیدگاه های دانشجویان در مورد این وسایل می تواند استادان را در انتخاب وسیله مناسب تر یاری دهد. هدف این مطالعه بررسی و مقایسه دیدگاه دانشجویان پرستاری در رابطه با سه وسیله کمک آموزشی متداول شامل پاورپوینت، اورهد و وایت بورد است.روش ها: یک مطالعه توصیفی است که در سال 1386 بر روی 68 دانشجوی کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری ساوه انجام شد. نمونه گیری به صورت آسان و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای با 36 سوال بود. روایی و پایایی پرسشنامه با روایی محتوی و آزمون همبستگی درونی تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و درصد فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون t زوج و (ANOVA انجام شد.نتایج: میانگین پاسخ های موافق (از 0 تا100) در مورد پاورپوینت  53.65±28.8و وایت بورد 53.65±27.6 و اورهد 21.93±25.5 بود. 57.9 درصد دانشجویان پاورپوینت، 38.6 درصد وایت بورد و 3.5 درصد اورهد را وسیله کمک آموزشی ارجح انتخاب کردند. بین نمره پاورپوینت با اورهد (p<0.005 و t=7.26) نمره وایت بورد با اورهد و (p<0.005 و t=8.16) تفاوت وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به این که دانشجویان بعضی از وسایل کمک آموزشی را بیشتر ترجیح می دهند، بنابراین لازم است که استادان، بسته به امکانات موجود از ترکیبی از وسایل کمک آموزشی استفاده کنند که بتواند در جلب توجه دانشجو در کلاس و احساس رضایت مندی در او موثر باشد.

مقدمه: استفاده از «بیمار استاندارد» در امر آموزش مهارت گرفتن شرح حال می تواند فرصتی برای دانشجویان فراهم کند تا نحوه برخورد اولیه با بیمار را فرا گیرند. بیمار استاندارد فردی است که می آموزد تا چگونه نقش یک بیمار را بازی کند. هدف این تحقیق بررسی تاثیر استفاده از بیمار استاندارد بر ارتقای مهارت گرفتن شرح حال دانشجویان دوره مقدمات پزشکی بالینی (سال سوم پزشکی) می باشد.روش ها: در یک مطالعه نیمه تجربی، 95 نفر از دانشجویان دوره مقدمات بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمسال تحصیلی 87-1386 به دو گروه تقسیم شدند. گروه شاهد جلسه آموزش گرفتن شرح حال را به صورت سخنرانی و گروه تجربی این جلسه را با استفاده از بیمار استاندارد گذراندند. در پایان دوره در طی یک آزمون بالینی ساختارمند عینی، مهارت گرفتن شرح حال دو گروه مورد ارزیابی قرار گرفت و میانگین نمرات دو گروه با یکدیگر مقایسه شد. همچنین نظر دانشجویان در مورد دو روش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته پایا و روا بررسی گردید.نتایج: اگر چه در مقایسه دو گروه از نظر مهارت گرفتن شرح حال، تفاوت معناداری در هر یک از سوالات چک لیست مشاهده نشد، ولی نمره کل گروه تجربی به طور معناداری (p<0.004) میانگین بالاتری نسبت به گروه شاهد کسب نمود (7.03±1.349 در مقایسه با 5.8±1.473) اکثر دانشجویان (86.5 درصد)، استفاده از بیمار استاندارد را روش بهتری نسبت به سخنرانی می دانستند.نتیجه گیری: بیمار استاندارد موقعیت مناسبی را برای دانشجویان پزشکی تازه وارد فراهم می آورد تا بتوانند مهارت های گرفتن شرح حال و ارتباط با بیمار را به صورت تجربی فراگیرند. پیشنهاد می گردد از بیمار استاندارد نه تنها در آموزش گرفتن شرح حال، بلکه در آموزش معاینه فیزیکی هم استفاده شود.

مقدمه: مهارت در انجام اقدامات بالینی از ضروریات حرفه پزشکی است. کسب صلاحیت لازم در انجام مهارت های بالینی مستلزم صرف زمان، شکیبایی و تمرین در یک بستر مناسب است. log book کتابچه آموزشی است که در آن مهارت هایی که دانشجو باید یاد بگیرد فهرست می شود. این مهارت ها با نظر اساتید هر بخش و بر اساس اهداف آموزشی ملی تنظیم شده و به کمک آن می توان فرآیند آموزش را به طور مداوم ارزشیابی نمود. مطالعه حاضر برای تعیین تاثیر استفاده ازکتابچه آموزشی بر یادگیری مهارت های بالینی بخش قلب انجام شده است.روش ها: این مطالعه نیمه تجربی در سال 1387-1386 بر روی 60 نفر کارآموزان و کارورزانی که بخش قلب را می گذراندند صورت گرفت. دوره اول دانشجویانی که وارد بخش قلب شدند به عنوان گروه شاهد انتخاب و مهارت های بالینی بخش را به روش معمول آموزش دیدند، دوره دوم دانشجویان در ابتدا کتابچه آموزشی که براساس اهداف بخش قلب تنظیم شده بود؛ در اختیارشان قرار گرفته و توضیحات لازم داده شد. دانشجویان در طول دوره ملزم به پر کردن قسمت های مختلف آن و تایید توسط استاد مربوطه بودند، محتوای آموزشی هر دو گروه یکسان بود. در پایان دوره دانشجویان هر دو گروه توسط چک لیست مربوط به هر مهارت توسط استاد مربوطه مورد ارزشیابی قرار گرفتند و نمرات هر مهارت جداگانه جمع زده شد. میانگین نمرات مهارت های گروه مداخله و شاهد از طریق آزمون t مقایسه شد.نتایج: میانگین نمرات تمام مهارت های کسب شده توسط کارآموزان و کارورزان در گروه مداخله به طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود (a<0.05). علاوه بر مقایسه میانگین نمرات، نمرات کل مهارت های کارآموزان و کارورزان در دو گروه جمع زده و به صورت کیفی رتبه بندی گردید که گروه شاهد در حد متوسط و گروه مداخله در حد خوب ارزیابی گردیدند.نتیجه گیری: مشخص نمودن اهداف آموزشی و دادن خط مشی از طریق کتابچه آموزشی می تواند الگوی موثری برای راهنمایی دانشجویان در جهت اهداف بالینی و بهبود کیفیت آموزش مهارت ها باشد.

مقدمه: توانایی به کارگیری مهارت فردی مدیریت زمان، عامل مهمی برای موفقیت تحصیلی و غیرتحصیلی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط مدیریت زمان با موفقیت تحصیلی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دانشگاه شیراز می باشد.روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی مقطعی می باشد. 610 نفر دانشجو به شیوه نمونه گیری خوشه ای جهت شرکت در مطالعه انتخاب گردیدند. گردآوری داده ها توسط پرسشنامه ای محقق ساخته (شامل گویه های مهارت فردی مدیریت زمان و نیز معدل درسی انجام شد. اطلاعات جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: میانگین نمره مهارت فردی مدیریت زمان و نیز نمره معدل (بعد موفقیت تحصیلی) دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی به طور معناداری (p<0.001) بیشتر از دانشجویان دانشگاه شیراز بود. بین دانشجویان دختر و پسر در مهارت فردی مدیریت زمان تفاوت معناداری مشاهده نشد ولی در بعد موفقیت تحصیلی، نمره دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر بود (p<0.001). دانشجویان کارشناسی ارشد در مهارت فردی مدیریت زمان، تمامی ابعاد چهارگانه و موفقیت تحصیلی دارای میانگین بالاتری نسبت به دانشجویان کارشناسی بودند (p<.001).نتیجه گیری: تفاوت های مشاهده شده در مهارت مدیریت زمان همسو با تفاوت در نمرات موفقیت تحصیلی بود. لذا با توجه به نتایج پژوهش، می توان موفقیت تحصیلی دانشجویان را تا حد زیادی به مدیریت زمان آنان و به کارگیری آن در زندگی تحصیلی نسبت داد. برنامه ریزی برای آموزش مهارت های مدیریت زمان به منظور افزایش موفقیت تحصیلی دانشجویان توصیه می شود.

مقدمه: هر ساله تعدادی از اعضای هیات علمی در قالب بورسیه، ماموریت آموزشی و یا روش های دیگر موفق به ادامه تحصیل در مقطع Ph.D می گردند. اعطای بورسیه های داخل و خارج از کشور مشکلات و هزینه سنگینی را بر وزارت متبوع و دانشگاه ها تحمیل می نماید و ارزیابی آن ضروری به نظر می رسد. لذا این مطالعه با هدف مقایسه عملکرد آموزشی، پژوهشی و اجرایی اعضای هیات علمی بورسیه و غیر بورسیه انجام گرفت.روش ها: مطالعه از نوع توصیفی است که بر روی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که طی سال های 85-65 موفق به اخذ مدرک Ph.D شده اند انجام گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته در برگیرنده نمرات ارزشیابی تدریس (تحت عنوان عملکرد آموزشی)، عملکرد اجرایی و پژوهشی اعضای هیات علمی بود. نتایج بدست آمده با استفاده از شیوه های آمار توصیفی، t-test، و ANOVA و با نرم افزار SPSS تحلیل گردید.نتایج: تعداد کل افراد مورد مطالعه 82 نفربود. 39 نفر بورسیه خارج از کشور، 16 نفر بورسیه داخل، 12 نفر استفاده کننده از ماموریت آموزشی بودند و 13 نفر نیز بدون استفاده از موارد مذکور موفق به اخذ مدرک Ph.D شده بودند. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان داد که میان چهار گروه از نظر نمرات ارزشیابی (عملکرد آموزشی) تفاوت معناداری (p=0.01) وجود داشت. ولی در زمینه عملکرد اجرایی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. در بررسی عملکرد پژوهشی، تفاوت آماری معناداری در برخی حیطه های پژوهشی نظیر انجام پژوهش(p=0.002)  و تعداد مقالات داخلی p=0.004)) و خارجی  (p=0.04)وجود داشت.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه، استفاده کنندگان از بورس داخل و خارج در کل عملکرد پژوهشی ضعیف تری نسبت به افرادی که هیچ کدام از تسهیلات را استفاده نکرده بودند داشتند؛ و عملکرد آموزشی بورسیه های خارج از سه گروه دیگر پایین تر بود. بنابراین توصیه می شود با انجام مطالعات دقیق تر و در سطح وسیع تر، سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها راجع به اعزام هیات علمی جهت ادامه تحصیل مورد بازنگری قرار گیرد.