مجله پزشکی هرمزگان
سال:1389 | دوره:14 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

تنظیم خانواده به معنای برنامه ریزی برای آینده باروری است. این خدمت با هدف پیشگیری از حاملگی های بدون برنامه یا پرخطر، ارایه گردید.

مقدمه: استان هرمزگان پس از خوزستان دومین کانون مهم کژدم زدگی کشور است. علیرغم اثرات مضر زیست محیطی، در حال حاضر موثرترین و شاید تنها روش کاربردی مبارزه با جانوران زهرآگین استفاده از آفت کشهای شیمیایی است. هدف از مطالعه حاضر بررسی حساسیت کژدم های خطرناک استان هرمزگان به مهمترین سموم پیشنهادی WHO بوده است.روش کار: در این مطالعه مقطعی- کاربردی، تعداد 843 کژدم صید و تست های حساسیت با روش مشابه سوسریها صورت پذیرفت و دوز کشنده گونه های مختلف بررسی شد.نتایج: دوز کشنده سم سایپرمترین (%2.5 EC)، برای سه گونه Hemiscorpius lepturus, Mesobuthus eupeus و μl/cm20.001 Odontobuthus doriae و برای گونه μl/cm20.009 Androctonus crassicauda محاسبه گردید. دوز کشنده امولسیون دلتامترین %2.5، برای 0.001 M.eupeus و برای μl/cm20.0003 H.lepturus بدست آمد. دوز کشنده سم کارباریل (WP %85) برای هر چهارگونه mg/cm20.39 محاسبه گردید. دوزهای تست شده سم لیندان (WP%25) در هیچیک از گونه ها مرگ و میر %100 ایجاد نکرد. دوز کشنده سم مالاتیون (EC%57) در دو گونه A.crassicauda و 1.029 H.lepturus، در گونه μl/cm20.284 M.eupeus و در O.doriae، μl/cm20.515 محاسبه گردید.نتیجه گیری: گونه های کژدم مورد آزمایش نسبت به دوزهای توصیه شده سموم پایرتروئیدی کاملا حساسند و از این سموم می توان در کنترل تلفیقی کژدم ها و سایر ناقلین استفاده کرد. کژدم ها نسبت به سم کارباریل نیز حساسند. دوز صددرصد کشنده سم مالاتیون چند برابر دوز پیشنهادی بود که احتمال بروز مقاومت را به ذهن متبادر می سازد. هیچیک از دوزهای تست شده سم لیندین قادر به کشتن صددرصد کژدم های مورد نظر نبود و بنظر می رسد این کژدم ها در این منطقه جغرافیایی به این سم کاملا مقاوم شده اند.

مقدمه: آسیب پذیری دانشجویان به ویژه شاغلین به تحصیل در رشته های علوم پزشکی در مقابل موقعیت ها و مشکلات مختلف می تواند بطور خاص بر سلامت روانی آنها اثرگذار باشد. در این راستا مطالعه حاضر با هدف بکارگیری یک برنامه مشارکتی- مهارتی براساس الگوی پرسید به منظور ارتقای احترام به خود و بهداشت روان دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی گناباد و بیرجند در مدت دو سال انجام شد.روش کار: مطالعه حاضر یک تحقیق تجربی براساس الگوی پرسید بود که 154 دانشجو به صورت تصادفی برای گروههای آزمون و شاهد انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های عوامل مستعد کننده، قادر کننده و تقویت کننده، احترام به خود روزنبرگ و GHQ-28 استفاده شد. برنامه مداخله به شیوه بحث گروهی متمرکز و درقالب مهارتهای زندگی منتخب طراحی و اجرا شد و پس از پایان جلسات برنامه ریزی شده در هر دو گروه به طور مجزا برآورد و مقایسه گردید. داده های استخراج شده با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی در قالب نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: بررسی یافته ها نشان داد که عوامل مستعدکننده، عوامل قادر کننده و تقویت کننده، احترام به خود و بهداشت روان دانشجویان در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد بعد از مداخله تفاوت معنی داری داشتند. بطوری که پس از مداخله متغیرهای بهداشت روان (P<0.0001)، احترام به خود (P<0.001)، عوامل مستعد کننده (P<0.01) و عوامل قادر کننده و تقویت کننده (P<0.02) بین گروههای آزمون و شاهد تفاوت معنی داری نشان دادند.نتیجه گیری: این نتایج خاطر نشان می کنند که برنامه ریزی به صورت آموزش مهارت های زندگی منتخب و براساس الگوی پرسید موجب مشارکت و توانمندسازی در راستای ارتقای احترام به خود و بهداشت روان دانشجویان می شود.

مقدمه: بیماری آرتریت روماتوئید تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی کیفیت زندگی بیماران مبتلا دارد. آنالیز مسیر تکنیک آماری دقیقی است که جهت تعیین الگوی علی بهینه بین متغیرها مورد استفاده قرار می گیرد. این مقاله با هدف بکارگیری آنالیز مسیر مبتنی بر رگرسیون جهت تعیین الگوی پیش بینی کننده های کیفیت زندگی این بیماران با استفاده از سازه های الگوی پرسید ارایه می گردد.روش کار: این مطالعه تحلیلی مقطعی بر روی 181 بیمار سرپایی آرتریت روماتوئید مراجعه کننده به یک مرکز روماتولوژی خصوصی در شهر یزد که طی نمونه گیری آسان بدست آمدند، انجام شد. ابزار کار پرسشنامه ای بود مشتمل بر سازه های الگوی پرسید که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. پایایی و روایی پرسشنامه تایید شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد آنالیز مسیر مبتنی بر رگرسیون قرار گرفت.نتایج: وضعیت سلامت و عوامل قادر کننده بطور مستقیم بر کیفیت زندگی موثر بودند که تاثیر وضعیت سلامت بیشتر بود. رفتارهای خود مراقبتی و عوامل مستعدکننده، تقویت کننده و قادرکننده نیز از طریق تاثیر بر وضعیت سلامت بطور غیرمستقیم بر کیفیت زندگی موثر بودند. با توجه به اثر کلی متغیرها بعد از وضعیت سلامت، رفتارهای خود مراقبتی دومین عامل پیش بینی کننده کیفیت زندگی می باشد و پس از آن عوامل قادرکننده قرار دارد.نتیجه گیری: الگوی پرسید می تواند به عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی به منظور ارتقا کیفیت زندگی در بیماران آرتریت روماتوئید به کار گرفته شود. عوامل قادرکننده، بعنوان مهمترین عامل مرحله تشخیصی آموزشی و اکولوژیک پیش بینی کننده کیفیت زندگی بیماران مشخص گردید که در هنگام طراحی مداخلات آموزشی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: هدف از این مطالعه توسعه نظریه عمل منطقی با اضافه کردن سازه خودکار آمدی و مقایسه آن با نسخه اولیه نظریه با استفاده از روش تحلیل مسیر است.روش کار: در این مطالعه تحلیلی، ابزار این مطالعه براساس دو راهنمای معتبر برای طراحی سوالات نظریه مذکور و همچنین ابزارهای موجود خودکار آمدی و پس از بررسی روایی و پایایی طراحی و تدوین گردید. جامعه مورد مطالعه 433 نوجوان 15 تا 19 ساله تهرانی بودند که به طور تصادفی انتخاب شده و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. سپس داده ها با روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: براساس نتایج نشان داده شد نظریه عمل منطقی همراه با سازه خودکار آمدی از برازش (توان پیش بینی) بهتری نسبت به نسخه اصلی برخوردار است. همچنین سازگار با نتایج این تحقیق، خودکار آمدی به عنوان سازه ای موثر در برازش الگو و همچنین قوی ترین پیش بینی کننده قصد رفتاری (β=0.35) و رفتار (β=0.20) پدیدار گشته و الگوی حاصل %28 از واریانس رفتار و %36 از واریانس قصد را پوشش داد.نتیجه گیری: با اضافه شدن سازه خودکار آمدی به نظریه عمل منطقی این نظریه توسعه یافته و قدرت پیش بینی کنندگی آن نسبت به نسخه اصلی آن ارتقا یافت.

مقدمه: برخلاف تصور قدیمی که بروز درد در طول زایمان اجتناب ناپذیر است و باید تحمل شود. امروزه تسکین درد به عنوان تفکری جدید مطرح شده است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر طب فشاری در نقطه SP6 بر شدت درد لیبر و نوع زایمان می باشد.روش کار: یک کارآزمایی بالینی یک سو کور جهت بررسی تاثیر طب فشاری در نقطه SP6 بر شدت درد لیبر و نوع زایمان، در بیمارستان مریم شهر تهران در سال 1387 انجام شد. واحدهای پژوهش 131 زن باردار با حاملگی ترم و در حال لیبر بودند که با روش تخصیص تصادفی به گروه فشار روی SP6 41) نفر)، گروه لمس SP6 41) نفر) و گروه مراقبت معمول 49) نفر) تقسیم شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به کمک آمار توصیفی و آنالیز واریانس و آزمونهای غیر پارامتریک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: مقایسه میانگین تفاضل تعدیل شده شدت درد زایمان در 2 دقیقه بعد از شروع مداخله، بین سه گروه مورد مطالعه کاهش آماری معنی داری را نشان داد (P<0.001)، ولیکن در مراحل پس از 30 دقیقه مداخله و نیز 30 دقیقه پس از اتمام مداخله اختلاف آماری معنی داری نداشتند. در مقایسه نوع زایمان بین سه گروه اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که اعمال فشار روی SP6 در مقطع زمانی 2 دقیقه بعد از مداخله بر شدت درد موثر بوده است و می تواند یک روش تکمیلی احتمالا موثر برای کاهش درد زایمان باشد.

مقدمه: پنومونی علت عمده مرگ در عفونت های حاد تنفسی کودکان به خصوص در کشورهای در حال توسعه می باشد. اکثر موارد مرگ ناشی از پنومونی در میان کودکان، چند روز پس از بروز علایم بیماری و به علت تاخیر در شروع درمان یا عدم درمان رخ می دهد. این مطالعه با هدف بررسی فاکتورهای اپیدمیولوژیکی و آزمایشگاهی و بالینی کودکان بستری به علت پنومونی انجام شد.روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی، پرونده بیمارانی که با تشخیص اولیه پنومونی طی سال های 1384-87 در بخش اطفال بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) زاهدان بستری شده بودند بررسی شد.تشخیص پنومونی براساس معاینه بالینی و یافته های آزمایشگاهی و رادیوگرافی قفسه سینه بود.خصوصیات اپیدمیولوژیکی و آزمایشگاهی و بالینی بیماران در فرم های مربوطه ثبت گردید و توسط نرم افزار آماری SPSS مورد آنالیز قرار گرفت و به صورت توزیع فراوانی و میانگین گزارش شد.نتایج: از 300 نفر مورد بررسی 177 نفر (%59) پسر و 123 نفر (%41) دختر بودند. میانگین سن پسران بیمار کمتر از دختران بود، تفاوت معنی دار نبود (P<0.05). پنومونی باکتریال %30 و ویروسی %70 به دست آمد. فراوان ترین علایم و نشانه های بالینی سرفه (%93)، تاکی پنه (%89)، دیس پنه (%73) و یافته مثبت در سمع ریه بودند. شایع ترین باکتری استافیلوکوک کوآگولاز منفی 8) مورد) و استرپتوکوک پنومونیه 5) مورد) بود. شایع ترین بیماری زمینه ای در این مطالعه نارسایی رشد (FTT) و بیماری مادرزادی قلب بود. میزان مرگ و میر پنومونی %1 بود.نتیجه گیری: شایع ترین پاتوژن پنومونی در کودکان استافیلوکوک و استرپتوکوک پنومونیه بود. میزان بالای FTT می تواند به دلیل وضعیت اقتصادی- اجتماعی ضعیف خانواده ها و عدم توجه به روش های تنظیم خانواده در منطقه باشد. لذا باید در زمینه انجام آموزش های لازم به مادران و خانواده ها و به خصوص توجه به وضعیت تغذیه کودکان و انجام بررسی های بیشتر در این زمینه کوشش شود.

مقدمه: یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی، مواد زاید تولیدی در مراکز بهداشتی- درمانی است که به علت دارا بودن عوامل خطرناک از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از انجام این مطالعه، تعیین میزان زباله تولیدی، ارزیابی مشخصات فیزیکی اجزای تشکیل دهنده و نیز نحوه مدیریت پسماندهای تولیدی در مراکز بهداشتی- درمانی شهر بندرعباس می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 29 مطب پزشکی، 29 مطب دندانپزشکی، 19 درمانگاه و 8 پایگاه بهداشتی انتخاب و از هر مکان چهار نمونه (دو نمونه در فصل تابستان و دو نمونه در فصل زمستان) و در مجموع 340 نمونه برداشت شد. نمونه ها به صورت دستی جداسازی و به چهار بخش مختلف تفکیک و با استفاده از ترازوی آزمایشگاهی توزین شدند. جهت بررسی مدیریت زباله های تولیدی نیز از ابزار چک لیست و مشاهده استفاده گردید.نتایج: مجموع کل پسماند تولیدی برابر با 46689.91 کیلوگرم در سال می باشد. بیشترین میزان پسماند تولیدی در درمانگاه و کمترین آن مربوط به پایگاههای بهداشتی بود. بیشترین نوع زباله تولیدی مربوط به پسماندهای شبه خانگی و بالقوه عفونی و کمترین نوع، پسماندهای تیز و برنده بود.نتیجه گیری: بررسی نشان داد با توجه به اینکه بیشترین زباله تولیدی از نوع شبه خانگی و بالقوه عفونی است با مدیریت صحیح و تفکیک در محل می توان حجم پسماندهای خطرناک را کاهش داد.

مقدمه: حضور سوسری ها در بیمارستان به عنوان حشراتی که آزادانه بیرون و درون بیمارستان حرکت می کنند و می توانند آلوده به باکتری های بیماری زا باشند، به عنوان یکی از معضلات سیستم های بهداشتی مطرح می باشد. لذا هدف از این تحقیق، تعیین فون سوسری های موجود در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی همدان و بررسی آلودگی باکتریایی سطح خارجی و دستگاه گوارش آنها می باشد.روش کار: در این مطالعه توصیفی، سوسری های موجود در بیمارستان های آموزشی شهر همدان مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور، بالغ بر 250 سوسری به سه روش دستی، تله چسبان و تله شیشه ای صید شدند. پس از تعیین جنس و گونه براساس کلید تشخیص، از سطح خارجی و دستگاه گوارش هر کدام از سوسری ها کشت انجام گرفت. در این تحقیق از محیط های کشت شامل Eosin metilin blue (E.M.B) Blood Agar (B.A), Salmonella Shigella Agar (S.S) و سلنیت F و تست های تشخیصی همچون مانیتول، لایزین، سیمون سیترات، اوره و ONPG, MR, SIM, TSI, DNAase استفاده شد.نتایج: در جریان این تحقیق، 4 گونه سوسری شرقی، استرالیایی، آمریکایی و آلمانی شناسایی شد که بیشترین فراوانی مربوط به سوسری آلمانی %88 و کمترین مربوط به سوسری شرقی %0.8 بوده است. 23 گونه باکتری بیماریزا نیز از بدن سوسری ها جداسازی گردید که در سطح خارجی بدن سوسری ها بترتیب بیشترین درصد فراوانی مربوط به اشریشیاکلی %26.5 و کمترین مربوط به ادوارد سیلا %0.4 بوده است. در دستگاه گوارش نیز بیشترین مربوط به اشریشیاکلی %30.8 و کمترین مربوط به مورگانلا مورگانی %0.8 بوده است.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بر نقش سوسری ها بعنوان عوامل بالقوه بیماری زا در محیط های بیمارستانی تاکید می کند. لذا نیازمند مدیریت صحیح در کنترل این حشره برای جلوگیری از انتقال بیماریها در بیمارستانها می باشد.

مقدمه: ایسکمیک پره کاندیشنینگ (ischemic preconditioning) پدیده ای است که در طی آن دوره های کوتاه مدت ایسکمی موجب حفاظت قلب در مقابل آسیب های ناشی از ایسکمی طولانی می گردد. پیشنهاد گردیده که ماده نیتریک اکساید (NO) یک ماده موثر در پدیده فوق می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات NO برروی عملکرد قلبی در طی ایسکمی و پرفیوژن مجدد در قلب ایزوله موش صحرایی می باشد.روش کار: در این مطالعه تجربی از 28 راس موش صحرایی نر در محدوده وزنی 200-250 گرم، نژاد Sprague dawley موجود در دانشگاه علوم پزشکی تهران استفاده گردید. قلب موش ها بعد از بیهوشی به سرعت جدا و پس از اتصال به دستگاه لانگندورف، عمل پرفیوزن با محلول کربس با فشار ثابت و دمای 37 درجه سانتی گراد برقرار گردید. نمونه ها به چهار گروه تقسیم شدند. گروه کنترل به مدت 170 دقیقه با محلول کربس پرفیوژ شد. گروه ایسکمی/ پرفیوژن مجدد (IR) به مدت 30 دقیقه تحت ایسکمی قرار گرفت. در گروه ایسکمی- پره کاندیشنینگ (IPC) یک دوره کوتاه مدت ایسکمی/ پرفیوژن مجدد قبل از برقراری ایسکمی 30 دقیقه ای ایجاد شد و در گروه IPC+L-NAME قبل از برقراری دوره کوتاه مدت ایسکمی/ پرفیوژن مجدد، (0.1mM) L-NAME به محلول پرفیوژن افزوده شد. در پایان هر دوره، ضربان قلب (HR)، فشار بطن چپ (LVDP)، حاصل ضرب فشار و ضربان قلب (RPP=LVDP×HR)، سایز انفارکتوس و میزان جریان کروناری محاسبه گردید. جهت مقایسه میانگین ها به کمک نرم افزار SPSS آنالیز واریانس و تست تکمیلی Tukey استفاده گردید. سطح معنی دار کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.نتایج: ایسکمی/ پرفیوژن مجدد باعث کاهش عملکرد قلبی (کاهش (RPP و ایجاد ناحیه انفارکتوس در قلب شد و IPC اثرات سوء حاصل از ایسکمی و پرفیوژن مجدد را بطور معنی داری کاهش داد. بین گروه IPC و IPC+L-NAME اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: در این مطالعه مولکول NO در ایجاد اثرات حفاظتی ناشی از پدیده IPC نقشی ندارد.