مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان (Journal of Advances in Medical and Biomedical Research)
سال:1382 | دوره:11 | شماره:42 |تعداد مقالات:10

سابقه و هدف: بیش از 90 درصد تومورهای مثانه از نوع کارسینوم سلول های ترانزیشنال می باشند که 80 درصد این تومورهای سطحی بعد از درمان عود می کنند. به منظور توصیف وضعیت این سرطان و بررسی میزان عود در سرطان سطحی مثانه و تعیین عوامل پیش گویی کننده آن، مطالعه حاضر در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شهید فقیهی شیراز در طی سال های 80ـ1377 طراحی شد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع هم گروهی تاریخی بوده که بر روی 76 بیمار بستری شده در بیمارستان شهید فقیهی شیراز با تشخیص اولیه سرطان مثانه در سال 1377 انجام شد. بیماران تا سال 1380 پی گیری شدند. متغیرهای مورد بررسی شامل سن، جنس، محل زندگی، شغل، درجه و مرحله پاتولوژیک تومور، دریافت ب.ث.ژ در مرحله درمان، تاریخ تشخیص بیماری و تاریخ عود بیماری بود. اطلاعات و الگوی عود بیماری به روش چند متغیره رگرسیون کاکس محاسبه و منحنی های بقا به روش کاپلان مایر رسم شد. یافته ها: از 76 مورد سرطان مثانه، 72 مورد (94.7 درصد) دچار کارسینوم سلول های ترانزیشنال بودند که نسبت جنسی مرد به زن 5/4 به 1 بود. 60 نفر از بیماران (83 درصد) سرطان سطحی مثانه داشتند. از کل موارد سرطان سطحی مثانه 27 مورد (45 درصد) دچار عود تومور شده بودند. میانگین طول مدت زمان پی گیری بیماران 8/14 ماه بود. تحلیل بقای کاپلان مایر، میانگین مدت بقای بدون عود بیماران را 2/24 ماه با حدود اطمینان 95 درصد در محدوده 1/30 ـ 3/18 ماه نشان داد. به ازای هر 10 سال افزایش سن بیماران، احتمال عود سرطان سطحی مثانه تقریبا 5/0 برابر بیشتر می شد و احتمال عود در بیماران درجه 2 تقریبا 5/4 برابر و در بیماران درجه 3 تقریبا 11 برابر درجه یک گزارش شد. نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به تفاوت های موجود در اطلاعات مطالعه حاضر با مطالعات خارجی، جهت کشف عوامل پیش گویی کننده عود، مطالعات مشابه منطقه ای بیشتر ی توصیه می شود تا تخمین پیش گویی وضعیت بیماران با اعتبار بیشتری صورت پذیرد.

سابقه و هدف: با توجه به مشکل رشد جمعیت و گسترش روش های پیش گیری از باروری در مردان، استفاده از ترکیبات شیمیایی با خاصیت کاهش باروری به شکل برگشت پذیر در مردان مد نظر قرار گرفته است. در این پژوهش تاثیر یکی از مشتقات جدید فنانترولین به نام 2 و 6ـ دی آمینو پیریدینیوم که در شرایط مناسب در آزمایشگاه شیمی آلی دانشگاه تربیت معلم سنتز شده است، بر محور هورمونی هیپوفیز - گناد و تغییرات بافت بیضه و تولید اسپرم در سال 82 ـ1381 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه ی تجربی که در محیط آزمایشگاهی انجام شد، تعداد 50 موش سوری نر بالغ نژاد Balb/C انتخاب و به پنج گروه 10 تایی تقسیم شدند. گروه اول هیچ دارویی دریافت نکرده و به گروه دوم سرم نمکی تزریق شد و سه گروه تجربی دیگر مقادیر 15، 20 و 25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از ترکیب 2 و 6ـ دی آمینو پیریدینیوم به عنوان دوزهای زیر کشنده به صورت داخل صفاقی به مدت بیست روز به شکل یک روز در میان دریافت کردند. سپس مقادیر هورمون های FSH و LH و تستوسترون در سرم اندازه گیری و بیضه ها خارج و از نظر هیستولوژیکی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج با آزمون آماری آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد مقدار 25 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن از ترکیب 2 و 6 دی آمینو پیریدینیوم، سطح تستوسترون سرم را به طور معنی داری کاهش می دهد ولی در سطح سرمی هورمون های FSH و LH کاهش معنی داری دیده نشد. بررسی های هیستولوژیکی بر روی بافت بیضه، کاهش معنی داری را در تعداد انواع سلول های جنسی نشان داد ((P<0.05. نتیجه گیری و توصیه ها: بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق می توان بیان کرد که این مشتق از ترکیب مس دار فنانترولین با دوز 25 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در موش ها، احتمالا از طریق تاثیر مستقیم بر بافت بیضه باعث تضعیف عملکرد آن و کاهش میزان تستوسترون و تولید اسپرم می گردد.

سابقه و هدف: پیوند مغز استخوان در بسیاری از بیماری های خونی که با درمان های رایج قابل کنترل نیستند رو به افزایش است، از این رو توانایی ارزیابی میزان مشارکت سلول های دهنده در روند پیوند دارای اهمیت فراوان می باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان مشارکت سلول های فوق (کایمریسم) پس از پیوند توسط روش های مبتنی بر پی سی آر با استفاده از بررسی پلی مرفیسم های تکراری کوتاه پشت سر هم (STR) در بیماران بیمارستان شریعتی تهران در سال 1381 انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی بر روی 360 نمونه خون 10 بیمار کاندید پیوند سلول های بنیادی آلوژنیک که از انواع مختلف لوکمی (6 بیمار) یا اختلالات هماتولوژیکی غیر بدخیم 4) بیمار) رنج می بردند، انجام شد. با کنترل مولکولی دقیق، در طول 6 ماه بعد از پیوند وضعیت پیوند مورد بررسی قرار گرفت. 5/1 سی سی خون وریدی قبل از عمل پیوند از دهنده و گیرنده گرفته شد و نمونه گیری بعد از پیوند روزانه تا یک ماه و سپس ماهیانه تا 6 ماه ادامه یافت. الگوهای اللیک دهنده و گیرنده با روش مالتیپلکس پی سی آر با استفاده از مجموعه ای از نشان گرهای ژنی اس تی آر بر روی ژن هایARA ،ADA ,D16S539 ,D7S820 ,D13S317 D4S2366 ,F13A1 ,FES/FPS ,VWA CSF1PO ,TPOX  و HUMTH01 تعیین شد.یافته ها: در اکثر بیماران الگوی کایمریسم مخلوط در روزهای 1 تا 9 بعد از پیوند مشاهده شد. از میان این بیماران 7 نفر در فاصله روزهای 9 تا 14 و یک نفر در ماه پنجم کایمریسم کامل را به دست آوردند. 2 بیمار که در یکی از آن ها از رژیم آماده سازی کم شدت استفاده شده بود تا ماه 6 در حالت کایمریسم مخلوط باقی ماندند. موفقیت هماتولوژیکی پیوند در فاصله روزهای 8 تا 19 و موفقیت پلاکتی پیوند بین روزهای 9 تا 25 به دست آمد. بسته به ژن مورد استفاده، حساسیت روش بین 1 تا 2 درصد متغیر بوده است. نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که بررسی اس تی آر با روش مالتیپلکس پی سی آر می تواند ارزیابی صحیح وکمی با سرعت بالا از وضعیت کایمریسم بعد از پیوند را در بیماران فراهم نماید. چنین اطلاعاتی می تواند در تصمیم گیری برای استفاده از درمان های اضافی جهت جلوگیری از رد پیوند یا سرکوب عود بیماری مفید واقع شود.

سابقه و هدف: با توجه به شیوع بالای بروسلوز در ایران و اهمیت تشخیص سریع و درمان به موقع آن، انتخاب و انجام روش آزمایشگاهی حساس، اختصاصی و در دسترس، ضروری می نماید. از این رو تحقیق حاضر با هدف تعیین قدرت تشخیصی روش سریع روزبنگال در مقایسه با روش انتخابی الایزا در بیماران مبتلا به بروسلوز در سال 1381 در شهر زنجان انجام گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق از نوع مقایسه آزمون های تشخیصی بوده و نمونه گیری از کلیه افراد مشکوک به بیماری بروسلوزیس که پس از معاینه توسط پزشک متخصص به آزمایشگاه ارجاع داده شده بودند، به صورت مستمر انجام گرفت. پس از ثبت سن و محل زندگی افراد، از همه بیماران 5 سی سی خون جهت آزمایش های روزبنگال و اندازه گیری ایمونوگلبولین M و ایمونوگلبولین G اختصاصی بروسلا به روش الایزا به عنوان تست استاندارد، اخذ و تا زمان آزمایش در 20- درجه سانتی گراد فریز شد. نتایج آزمون روزبنگال با آزمون کمی الایزا از نظر حساسیت، ویژگی، ارزش پیش بینی مثبت و منفی مقایسه شد. یافته ها: از 176 فرد مورد مطالعه، 92 نفر (3/52 درصد) مرد و84 نفر (7/47 درصد) زن بودند. محدوده سنی افراد بین 15 الی 65 سال بود و بیشتر افراد در گروه سنی بین 18 الی 40 سال بودند. 4/72 درصد مراجعین را ساکنین روستایی و 6/27 درصد موارد را ساکنین شهری تشکیل می دادند. تشخیص بروسلوز با تست الایزا در 72 نفر (40.09 درصد) قطعی شد. ولی آزمون روزبنگال در 24 مورد (33.3 درصد) از بیماران مثبت شد. قدرت تشخیصی، حساسیت، ویژگی، ارزش پیش بینی مثبت و منفی آزمون روزبنگال در مقایسه با آزمون انتخابی ایمونوگلبولین M  الایزا به ترتیب برابر 100، 6/95، 70.8 و 100 درصد و در مقایسه با آزمون ایمونوگلبولینG  الایزا به ترتیب برابر 9/36، 100،100  و 73 درصد بود.نتیجه گیری و توصیه ها: در تشخیص بروسلوز حساسیت آزمون روزبنگال در مرحله حاد بیماری مشابه الایزا است و انجام آن در این مرحله توصیه می شود ولی در مرحله مزمن بیماری حساسیت آن پایین است. برای تشخیص بروسلوز در مرحله مزمن استفاده از یک روش معتبر مثل الایزا توصیه می شود.

سابقه و هدف: انجام پیوند استخوانی جهت درمان مواردی مثل عدم جوش خوردن پس از عمل جراحی باز و پرکردن حفرات باقی مانده در استخوان به دنبال دبریدمان و کورتاژ در استئومیلیت ها و تومورها، توصیه می شود. استفاده از مواد بیوگلاس در شرایطی که امکان انجام پیوند استخوان به هردلیل وجود ندارد، توسط سازندگان این مواد توصیه شده است. از این رو به منظور بررسی میزان اثر بخشی استفاده از بیوگلاس ها در موارد فوق، مطالعه حاضر در سال 81ـ1380 بر روی مراجعه کنندگان به بیمارستان امام خمینی اهواز انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی (Case Series) بر روی چهارده بیمار مبتلا به تومور خوش خیم استخوانی و دو بیمار مبتلا به عدم جوش خوردگی استخوان انجام شد. پس از ارسال نمونه پاتولوژی، از نوابون (نام تجاری بیوگلاس موجود در ایران) برای پرکردن حفره استفاده می شد. حداکثر میزان نوابون مصرفی 45 سی سی بود. بیماران به طور مکرر و حداقل به مدت یک سال پی گیری شدند. معیارهای جوش خوردن بالینی، عدم درد در حرکات روزانه و یا توانایی وزن گذاری روی اندام بود. معیار جوش خوردن رادیولوژیکی ایجاد کال استخوانی پل زننده و برقراری مجدد ترابکولاهای استخوانی بود. یافته ها: در هیچ کدام از موارد عوارض ناخواسته بالینی یا آزمایشگاهی دیده نشد. مدت زمان متوسط برای بهبودی تومورهای خوش خیم پس از پیوند نوابون سه ماه و در موارد جوش نخوردن شکستگی شش ماه بود. در تمام موارد تومور سلول ژیانت، عمل پیوند ناموفق بود و دچار عود شد.نتیجه گیری و توصیه ها: توصیه می شود از نوابون در درمان بیماران مبتلا به تومورهای بدخیم یا خوش خیم گاهی بدخیم مانند تومور سلول ژیانت به طور اولیه استفاده نشود. استفاده از این ماده در تومورهای خوش خیم مناسب است.

سابقه و هدف: با توجه به شیوع بالای عفونت های دستگاه ادراری تناسلی و نظر به عدم اطلاع از شیوع واژینوز باکتریال در مبتلایان به عفونت ادراری در کشور، به منظور تعیین وضعیت رابطه دو مورد فوق این تحقیق روی مراجعین بیمارستان شهدای تجریش در سال های 81-1380 انجام گرفت. مواد و روش ها: تحقیق به روش مورد ـ شاهدی روی 134 نفر انجام شد. افرادی که با علایم یا نشانه های بالینی عفونت سیستم ادراری تناسلی مراجعه و دارای کشت ادراری مثبت بودند به عنوان فرد مبتلا در نظر گرفته شدند. همزمان در همان مرکز خانم هایی که کشت منفی ادراری داشتند و از لحاظ سن، دفعات مقاربت، سال های ازدواج و روش پیشگیری از بارداری مشابه فرد مورد نظر بودند، به عنوان شاهد تلقی شدند. ابتلا به واژینوزباکتریال در کلیه افراد دو گروه بر اساس معیارهای استاندارد Amsel تعیین شد. افراد دو گروه با آزمون های تی و کای دو مقایسه و خطر نسبی و فاصله اطمینان آن در جامعه محاسبه شد. یافته ها: تعداد 67 نفر مبتلا به عفونت ادراری و 67 نفر فرد سالم مورد مطالعه قرار گرفتند که از نظر خصوصیات فردی و عوامل تاثیر گذار مشابه بودند. در افراد شاهد 3/40 درصد و در گروه مورد 7/62 درصد واژینوز باکتریال گزارش شد (P<0.01 و OR=2.5). ترشح مشخصه واژینوز باکتریال و پی اچ بالای 5/4 در 91 درصد مبتلایان و تست ویف مثبت در 74 درصد و مشاهده سلول های کلیدی در 72 درصد مبتلایان به واژینوز باکتریال گزارش شد. نتیجه گیری و توصیه ها: افراد مبتلا به عفونت ادراری بیشتر از گروه شاهد در مواجهه با واژینیت باکتریال بوده اند. انجام مطالعات تجربی برای بررسی دقیق تر تاثیر درمان واژینوز باکتریال در پیش گیری از عفونت ادراری و هم چنین توجه بیشتر در خانم های حامله توصیه می شود.

سابقه و هدف: پر فشاری خون بالا در کودکان و بالغین به عنوان یک عامل خطر مهم در ایجاد بیماری های قلبی عروقی و کلیوی محسوب می شود. با توجه به عدم وجود نورموگرام طبیعی فشار خون در کودکان شهر تهران و به منظور تعیین وضعیت فشار خون در کودکان 11-7 ساله و هم چنین تعیین همبستگی سن، جنس، قد و وزن با فشار خون، این تحقیق در پاییز سال 1381 انجام گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق به روش توصیفی مقطعی بر روی 1061 کودک دختر و پسر در پنج منطقه تهران (جنوب، شمال، غرب، شرق و مرکز) انجام شد. قد و وزن اندازه گیری و سپس فشار خون سیستولیک و دیاستولیک به روش استاندارد تعیین شد. سپس جدول صدک های 50، 75، 90 و 95 فشار خون تنظیم شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کای دو و تی و برای آزمون های همبستگی از آزمون چوپروف استفاده شد.یافته ها: طبق نتایج به دست آمده فشار خون سیستولیک و دیاستولیک با افزایش قد و وزن افزایش می یابند. هم چنین، در صدک 90 و 95 فشار خون سیستولیک در سن 7 و 8 سالگی در دختران و پسران برابر بوده و در سن 9، 10 و 11 سالگی در دخترها بیشتر از پسرها می باشد. در صدک 90 و 95 فشار خون دیاستولیک در سن 7، 8 و 9 سالگی در دختران و پسران برابر و در سن 10 و 11 سالگی دختران فشار خون دیاستولیک بالاتری نسبت به پسران دارند. هم چنین در مقایسه با صدک فشار خون نرمال در کودکان امریکایی دختران و پسران تهرانی، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک پایین تری دارند.نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج نشان داد که بین نورموگرام فشار خون کودکان تهرانی نسبت به کودکان آمریکایی تفاوت وجود دارد، از این رو توصیه می شود در هر جامعه ای از نورموگرام استاندارد فشار خون خاص آن جمعیت استفاده شود. ادامه بررسی ها با تعداد نمونه بیشتر می بایست مورد توجه قرار گیرد.

سابقه و هدف: علی رغم اهمیت تزریق خون به عنوان تنها راه نجات بیمار در برخی موارد حاد، بیماری های منتقله از راه خون یکی از معضلات بهداشتی در علم انتقال خون می باشد. در این میان بیماری ایدز با احتمال انتقال 90 تا 100 درصد از راه انتقال خون اهمیت ویژه ای دارد. مطالعه حاضر به منظور بررسی فراوانی ویروس ایدز در داوطلبان اهدای خون در شهر شیراز از سال 1377 تا 1381 انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی بر روی 615790 فرد داوطلب اهدای خون انجام شد. تمام نمونه ها به وسیله روش غربالگری الایزا از نظر ویروس ایدز بررسی شده و کلیه موارد مثبت، با وسترن بلات مورد بررسی مجدد قرار گرفتند. موارد مثبت وسترن بلات به عنوان مثبت واقعی در نظر گرفته شد. وضعیت مبتلایان به ایدز از نظر سن، جنس، تاهل و دفعات اهدای خون و همراهی با بیماری هپاتیت B و C مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار Spss و با شاخص های آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: فراوانی موارد مثبت ایدز در این مطالعه 5/5 در هر صد هزار نفر گزارش شد. میانگین سنی مبتلایان به ایدز 2/4 ± 4/33 سال با محدوده سنی 56 ـ20 سال بود. در این مطالعه 8/5 درصد مبتلایان زن و 2/94 درصد مرد بودند. 79.4 درصد مبتلایان متاهل و بقیه مجرد بودند. 4/32 درصد مبتلایان جزء دهندگان بار اول و 6/67 درصد جزء دهندگان مکرر بودند. نسبت مبتلایان به ایدز در داوطلین بار اول بیشتر از داوطلبین مکرر بود. تفاوتی از لحاظ آماری از نظر ابتلا به ایدز بین داوطلبین متاهل و مجرد وجود نداشت. در 4/10 درصد مبتلایان علاوه بر ایدز ابتلای هم زمان به هپاتیت C و در 2/5 درصد آن ها هپاتیت B نیز وجود داشت.نتیجه گیری و توصیه ها: شیوع موارد مثبت ایدز در کشور ما در داوطلبان اهدای خون نسبت به سایر کشورها پایین تر بوده و این سلامت خون های اهدایی در کشور ما را نسبت به سایر کشورها نشان می دهد. با توجه به پایین بودن سن مبتلایان به ایدز و جوان بودن جمعیت، اجرای برنامه های آموزشی وسیع به منظور پیش گیری برای جوانان توصیه می شود.