مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان
سال:1389 | دوره:18 | شماره:70 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: مقاومت پلاسمودیوم فالسیپاروم به کلروکین به یکی از مشکلات عمده بهداشتی در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. آمودیاکین یکی از ترکیبات 4-آمینوکینولین است که علیه بسیاری از سویه های مقاوم به کلروکین موثر است، اما استفاده کلینیکی از آن به شدت محدود شده است، زیرا این دارو اثرات هپاتوتوکسیکی و آگرانولوسیتوزی در مصرف کنندگان ایجاد می کند. هدف مطالعه حاضر طراحی و ساخت آنالوگ های جدیدی از آمودیاکین است تا در درمان سویه های مقاوم به کلروکین موثر بوده، جایگزین مناسبی برای کلروکین نیز باشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر آنالوگ های ایزومریک آمودیاکین در یک روش چهار مرحله ای تولید شده، علیه سویه های مختلف پلاسمودیوم فالسیپاروم مقاوم و حساس به کلروکین از جمله پلاسمودیوم فالسیپاروم TM6 (مقاوم به کلرکین) و 3D7 (حساس به کلروکین) به صورت In vitro آزمایش گردیدند.یافته ها: چندین آنالوگ 4-فلورو آمودیاکین فعالیت ضد مالاریایی مناسبی به صورت In vitro علیه ایزوله 3D7 پلاسمودیوم فالسیپاروم حساس به کلروکین نشان دادند ولی هیچکدام از این آنالوگ ها قوی تر از خود آمودیاکین نبودند. بهترین فعالیت ضد مالاریایی با استفاده از آنالوگ (6f) Morpholino حاصل شد.نتیجه گیری: از بین 10 آنالوگ مختلف فلوروآمودیاکین ساخته شده، ترکیب 6h به عنوان ترکیبی قوی تر از دیگر کاندیدها شناخته شد. اگر چه این ترکیب با کلروکین و آمودیاکین در اثر بخشی علیه انگل پلاسمودیوم فالسیپاروم نیز برابری می کرد.

زمینه و هدف: کانابینوئیدها جزو داروهای مقلد حالات روانی می باشند که انواع مختلف حافظه و یادگیری را تحت تاثیر قرار می دهند، در این پژوهش اثر -L آرژنین پیش ساز نیتریک اکساید که به عنوان آگونیست نیتریک اکساید عمل می نماید، بر یادگیری وابسته به وضعیت القا شده با WIN55, 212-2 در موش های کوچک آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت، تا برهم کنش بین سیستم کانابینوئیدی و نیتریک اکساید در زمینه یادگیری وابسته به وضعیت کانابینوئیدها در هیپوکامپ پشتی مورد بررسی قرار گیرد.روش بررسی: روش اجتنابی مهاری (غیر فعال) با مدل Step-Down برای بررسی حافظه در موش های سوری بکار گرفته شد و حافظه حیوان 24 ساعت بعد از آموزش مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تزریق درون مغزی WIN55, 212-2 (0.5 و 1 میکروگرم به هر موش) در روز آموزش به تخریب حافظه حیوانات منجر شد. حافظه تخریب شده با تزریق  WIN55, 212-2(1 میکروگرم به هر موش) در روز آموزش به طور کامل با به کار بردن همان مقدار از WIN55, 212-2 در روز آزمون به حالت عادی برگشت. تزریق –L آرژنین (0.3، 1 و 3 میکروگرم به هر موش) به تنهایی قبل از آزمون تاثیری بر روی حافظه اجتنابی مهاری نداشت. در حالی که، تزریق قبل از آزمون این دارو می تواند حافظه تخریب شده باWIN55, 212-2  را اصلاح کند. به علاوه به کار بردن مقدار های غیر موثرWIN55, 212-2  و -L آرژنین، همراه با هم در روز آزمون می تواند حافظه تخریب شده با WIN55, 212-2 اصلاح کند.نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهد که نیتریک اکساید در یادگیری وابسته به وضعیت ایجاد شده توسط تزریق درون مغزی WIN55, 212-2 در هیپوکامپ پشتی موش سوری دخیل می باشد و آن را تحت تاثیر قرار می دهد.

زمینه و هدف: صرع در واقع یک اختلال عصبی رفتاری پیچیده ناشی از قابلیت تحریک پذیری غیرطبیعی سلول های عصبی در نواحی مختلف مغز می باشد. با توجه به نقش ورودی های حسی برای تکامل ارتباطات عصبی در قشر بینایی، در این مطالعه نقش تیمار در تاریکی در بروز تشنج کلونیک جنرالیزه که ناشی از تغییر تحریک پذیری مغز می باشد، مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: جهت تعیین آستانه تشنج، پنتیلن تترازول 0.5 درصد به حیوانات گروه کنترل و حیواناتی که از زمان تولد به مدت 30 تا 40 روز در تاریکی کامل قرار داشتند، به صورت داخل وریدی تزریق گردید. همچنین جهت بررسی میزان بروز تشنج کلونیک ناشی از تزریق، این دارو با دوز 80 میلی گرم در کیلوگرم به صورت زیر پوستی به حیوانات هر دو گروه تزریق گردید و وقوع تشنج کلونیک جنرالیزه و زمان تاخیر آن مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج ما نشان داد که بین آستانه تشنج کلونیک گروه کنترل و گروه تیمار در تاریکی (DR)، اختلاف معنی داری وجود ندارد. اما میزان وقوع تشنج کلونیک در گروهDR  کمتر و زمان تاخیر تشنج در این گروه به طور معنی داری بالاتر می باشد. در مورد تشنج تونیک- کلونیک اختلافی بین دو گروه دیده نشد.نتیجه گیری: علی رغم وجود شواهدی مبنی بر افزایش استعداد صرع زایی در قشر بینایی توسط محرومیت از نور، در حیوانات تیمار شده در تاریکی، نوعی حفاظت در مقابل تشنج مشاهده می شود. احتمال دارد در این رابطه عواملی نظیر ملاتونین نقش داشته باشند.

زمینه و هدف: سیاه دانه یکی از گیاهان دارویی است که به طور سنتی در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله هیپرکلسترولمی مورد استفاده قرار گرفته است. از این روی، این مطالعه با هدف بررسی اثر دریافت غذایی بذر آسیاب شده سیاه دانه بر پروفایل لیپیدی سرم، وزن بدن و دریافت غذایی خرگوش های هیپرلیپیدمیک صورت گرفت.روش بررسی: 24 سر خرگوش نیوزلندی نر پس از 2 هفته دوره تطابق (پایه)، به مدت یک ماه تحت رژیم هیپرکلسترولمیک شامل 0.5 درصد کلسترول قرار گرفتند. سپس حیوانات به طور تصادفی به دو گروه کنترل هیپرلیپیدمیک و سیاه دانه تقسیم شدند و به ترتیب تحت رژیم غذایی پایه، 0.5 درصد کلسترول و رژیم پایه، 0.5 درصد کلسترول و 7.5 گرم به ازای هر کیلو وزن بدن در روز بذر آسیاب شده سیاه دانه به مدت دو ماه قرار گرفتند. هر دو رژیم ایزوکالریک و ایزونیتروژنیک بودند. اندازه گیری وزن و خون گیری ناشتا در 4 مرحله، شامل ابتدای مطالعه، پس از ایجاد هیپرلیپیدمی، انتهای ماه اول و دوم مداخله صورت گرفت و سطح سرمی پروفایل لیپیدی تعیین شد. همچنین میزان دریافت غذا به طور روزانه و از طریق تفاضل مقدار غذای داده شده از باقیمانده اندازه گیری شد.یافته ها: سطح سرمی کلسترول تام، LDL-C، تری گلیسرید، نسبت TC/HDL-C و LDL-C/HDL-C گروه سیاه دانه در انتهای مطالعه به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کمتر بود (P<0.05). اما تفاوت معنی داری در وزن بدن و دریافت غذا بین دو گروه مشاهده نشد (P>0.05).نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده در این پژوهش، دریافت غذایی بذر سیاه دانه سطح لیپیدهای سرم خرگوش های هیپرلیپیدمیک را به طور مطلوب کاهش داد. از این رو سیاه دانه ممکن است به عنوان یک روش درمانی موثر برای هیپرلیپیدمی مطرح باشد.

زمینه و هدف: آدیپونکتین، آدیپوسایتوکین جدیدی است که می تواند حساسیت به انسولین را افزایش دهد. در مطالعات پیشین فعالیت های ضد چاقی و ضددیابتی چای سبز دیده شده است. در این مطالعه به بررسی تاثیر مصرف عصاره چای سبز بر سطح سرمی آدیپونکتین و وضعیت مقاومت به انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو پرداخته شد.روش بررسی: این پژوهش بر روی 58 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو با BMI³25 مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان شریعتی تهران انجام شد. افراد واجد شرایط به طور تصادفی به مدت 8 هفته کپسول عصاره چای سبز و یا شبه دارو را دریافت کردند. قبل و بعد از انجام مداخله نمونه های خونی جهت انجام تست های بیوشیمیایی شامل سطوح آدیپونکتین و انسولین ناشتای سرم، سطح قند خون ناشتا، تست تحمل گلوکز خوراکی، پروفایل چربی، HbA1C، در هر دو گروه جمع آوری شد. مشخصات تن سنجی و یادآمد سه روزه خوراک برای همه بیماران تکمیل شد.یافته ها: نتایج آنالیز کوواریانس تاثیر معنی دار مصرف عصاره چای سبز در افزایش لگاریتم سطح آدیپونکتین سرم (0.10±0.15 میکروگرم در میلی لیتر) را نشان داد (P=0.03). ارتباط مستقل و معکوس بین سطح سرمی آدیپوسایتوکین و مقدار (Waist to Hip Ratio) WHR بیماران به دست آمد (t=2.7 و P=0.009). نتایج به دست آمده تاثیر معنی دار مصرف عصاره چای سبز در کنترل وزن،BMI  و سطح HbA1C (P<0.05) را نشان داد.نتیجه گیری: مصرف عصاره چای سبز می تواند از طریق افزایش سطوح سرمی آدیپونکتین، کنترل وزن،BMI  و کنترل سطح HbA1C در کنترل عوارض بیماری دیابت نوع دو موثر باشد.

زمینه و هدف: برای بسیاری از سرطان ها درمان کامل وجود ندارد و اغلب به مرگ بیمار ختم می شوند. در این راستا اولین مرحله تحقیقاتی، ارزیابی کشندگی فراکشن های گیاهی بر سلول های سرطانی است. اعضای خانواده آرتمیزیا گیاهان دارویی مهمی در سرتاسر دنیا محسوب می شوند. در این تحقیق، تاثیر ضدسرطانی فراکشن های هفت گونه آرتمیزیای بومی ایران بر سلول های سرطانی و نرمال بررسی شد.روش بررسی: فراکشن های اتانلی، اتیل استاتی، دی کلرومتانی و هگزانی هفت گونه آرتمیزیای بومی ایران به روش عصاره گیری مرحله ای تهیه شد. سلول های سرطانی و فیبروبلاستی کشت داده شده با غلظت های مختلف فراکشن ها به مدت 72 ساعت انکوبه شده، میزان سمیت سلولی توسط تست MTT بررسی شد. نتایج به صورت IC50 گزارش شدند.یافته ها: مهار قوی و وابسته به غلظت تکثیر سلول های سرطانی توسط فراکشن های مختلف آرتمیزیاها مشاهده شد. بیشترین سمیت سلولی را فراکشن دی کلرومتانی آرتمیزیا Biennis بر سلول های سرطان رحم، فراکشن دی کلرومتانی آرتمیزیا Ciniformis بر سلول های سرطان معده، فراکشن دی کلرومتانی آرتمیزیا Diffusa بر سلول های سرطان کولون داشت. فراکشن های اتانلی، اتیل استاتی، دی کلرومتانی و هگزانی آرتمیزیا Biennis، فراکشن هگزانی آرتمیزیا Ciniformis، فراکشن هگزانی آرتمیزیا Santulina و فراکشن اتیل استاتی آرتمیزیا Vulgaris کمترین تاثیر کشندگی را بر سلول های سالم L929 نشان دادند.نتیجه گیری: برخی فراکشن های جدا شده رشد سلول های سرطانی را به طور قابل توجه کاهش داده، هم زمان سمیت کمتری بر سلول های طبیعی داشتند. بنابراین بررسی آرتمیزیاها در پیشگیری یا درمان موثر و بی خطر سرطان های مختلف مفید می باشد. بررسی تاثیر فراکشن های موثر بر القای آپوپتوز سلول های سرطانی و تعیین مکانیسم تاثیر آن ها توصیه می شود.

زمینه و هدف: آلودگی های نفتی یکی از معضلات مهم در سرتاسر دنیا می باشد که محققین زیادی به بررسی روش های مختلف حذف آن پرداخته اند. در این میان روش های بیولوژیکی توسط محققین بیش از سایر روش ها مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. هدف از مطالعه حاضر یافتن میکروارگانیسمی از محیط های آلوده به ترکیبات نفتی بود که قادر به تجزیه بخش آروماتیک نفت خام باشد.روش بررسی: برای یافتن این گونه میکروارگانیسم ها از نقاطی که برای مدت ها به ترکیبات نفتی آلوده بودند، نمونه برداری شد. در ادامه، میکروارگانیسم های موجود در نمونه های برداشت شده که قادر به ادامه حیات در مجاورت نفت خام به عنوان تنها منبع کربن بودند، جداسازی و در نهایت خالص سازی شدند.یافته ها: در این مطالعه 14 میکروارگانیسم از نمونه ها جداسازی و خالص سازی گردید که همگی باکتری بودند. میکروارگانیسم های خالص سازی شده برای تعیین میزان کارایی شان در تجزیه ترکیبات آروماتیک به کمک روش اسپکتروفتومتری و در نهایت جهت تعیین صحت آزمایش ها به کمک کروماتوگرافی گازی مورد آزمایش قرار گرفتند. در این میان باکتری هایی که در این مطالعه A-3 و A-14 نام گذاری شدند، به ترتیب با 89 و 86 درصد کاهش ترکیبات آروماتیک بیشترین کارایی را در تجزیه ترکیبات آروماتیک موجود در نفت خام دارا بودند. در نهایت با بررسی های میکروبیولوژی باکتری A-14 به عنوان سودوموناس آیروژنوزا شناسایی گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که امکان تجزیه بیولوژیکی ترکیبات آروماتیک موجود در نفت خام که از سمی ترین ترکیبات آن محسوب می گردد وجود دارد. همچنین مشخص گردید که در طبیعت امکان یافت میکروارگانیسم هایی که توانایی تجزیه ترکیبات نفتی را بدون طی مرحله سازگارسازی داشته باشد، وجود دارد.

زمینه و هدف: وضعیت های نامناسب بدن در حین کار به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر اختلالات اسکلتی عضلانی، باعث شیوع بالای آسیب های اسکلتی عضلانی در بین شاغلین حرف مختلف می شود. با توجه به فقدان اطلاعات کافی در خصوص پوسچرهای کاری مشاغل نانوایی، این تحقیق به منظور ارزیابی دقیق پوسچرهای کاری و اصلاح پست های کاری آنان طراحی شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی - تحلیلی است. 334 کارگر شاغل در نانوایی های شهر اراک به طور تصادفی انتخاب شدند و به روش OWAS با استفاده از پرسشنامه نوردیک مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج آنالیزپوسچر با استفاده از نرم افزار OWAS اقدامات اصلاحی با تاکید بر اصلاح پست های کاری به تفکیک شغل ونواحی مختلف بدن ارایه شد.یافته ها: میانگین سن و سابقه کاری افراد مورد مطالعه به ترتیب 33±10.4 و 13.9±10.1 به دست آمد. بیشترین شیوع ناراحتی به ترتیب در نواحی زانو (61.2 درصد)، کمر (55.8 درصد) و پاها (53.9 درصد) به دست آمد. نتایج آنالیز پوسچر نشان داد 42.2 درصد پوسچرهای کاری شاغلین نانوایی های شهر اراک نامناسب (استرس زا تا خیلی مضر) می باشد و 5.1 درصد افراد در حین کار خمش خطرناک، 4.3 درصد چرخش تنه خطرناک و 2.8 درصد چرخش و خمش خطرناک و مضر داشته اند. ضمن اینکه این حرکات مضر (خمش – چرخش - خمش و چرخش توام) در گروه شغلی شاطرها از بقیه مشاغل بیشتر بود. از لحاظ آماری اختلاف معنی داری بین درد گردن، شانه، آرنج و زانو با سابقه کاری به دست آمد (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر، به دلیل شیوع بالای اختلالات اسکلتی عضلانی و پوسچرهای مضر و استرس زا در بین شاغلین نانوایی ها، اصلاح نحوه انجام کار و استفاده از تجهیزات مناسب و استاندارد در این مشاغل امری ضروری به نظر می رسد. بنابراین انجام مداخلات ارگونومیکی جهت تصحیح پوسچرهای نامناسب پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: بستری شدن یکی از اعضای خانواده در بیمارستان، به خصوص در بخش مراقبت ویژه می تواند موجب ایجاد اضطراب در خانواده بیمار گردد. لذا مطالعه ای به منظور تعیین عوامل مرتبط بر اضطراب خانواده بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه شهر رشت در سال 1385 انجام گردید.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، 218 نفر از افراد خانواده 130 بیمار بستری در بخش های مراقبت ویژه بیمارستان آموزشی پورسینا و رازی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخت و دیگری پرسشنامه استاندارد بررسی اضطراب و افسردگی بیمارستانی (HADS) بود. داده ها پس از جمع آوری با آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که 77.1 درصد از اعضای خانواده بیماران مضطرب بودند. از میان عوامل موثر در اضطراب خانواده بیماران، در آزمون رگرسیون لجستیک ضریب شانس اضطراب را در اعضای خانواده با توجه به تفاوت های فردی به ازای افزایش هر واحد کاهش سطح هوشیاری در بیمار 9.726 بار افزایش، در خانواده های با جنس مونث 6.171 بار افزایش، خانواده هایی که در تصمیم گیری برای پی گیری درمان بیمارشان نقش داشتند 6.433 بار و سن در افراد خانواده 0.939 بار افزایش نشان داد.نتیجه گیری: نتایج نقش چندین عامل مرتبط در ایجاد اضطراب در خانواده بیمار را نشان داد. لذا پیشنهاد می گردد، این عوامل در زمان پذیرش بیمار مورد بررسی قرار گرفته، مراقبت پرستاری جهت تسکین اضطراب در بیمار و اعضای خانواده به اجرا درآید.

زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته یکی از شایع ترین مشکلات بهداشتی در جهان است. روش جلوگیری از حاملگی اورژانس موثرترین روش برای حل این مشکل می باشد. جهت شناسایی و رفع باورهای نادرست نسبت به این روش ها به عنوان عوامل بازدارنده در استفاده آن ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی نگرش دانشجویان درباره روش های جلوگیری از حاملگی اورژانس انجام گرفت.روش بررسی: نگرش تعداد 1019 نفر از دانشجویان در مورد روش های جلوگیری از حاملگی اورژانس با استفاده از پرسشنامه خود ساخته شامل مشخصات دموگرافیک و سوالات  نگرش مورد بررسی و با استفاده از جدول فراوانی داده ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: حدود یک سوم (35.2 درصد) افراد دارای نگرش مثبت، بیش از نیمی از آن ها (64.1 درصد) بی نظر و کمتر از یک درصدشان (0.7 درصد) دارای نگرش منفی نسبت به این روش ها بودند. بیش از نیمی از افراد تمایل به استفاده از آن داشتند و نزدیک به یک سوم آن ها میزان موفقیت این روش ها را بسیار خوب می دانستند. 36 درصد مایل بودند آن را از بخش خصوصی تهیه و 35 درصد عنوان کرده بودند که به دلیل حجب و حیا اقدامی در این خصوص انجام نمی دهند بیش از یک سوم معتقد بودند که استفاده از این روش ها اشکال شرعی دارد.نتیجه گیری: مهم ترین موانع برای تهیه این روش ها داشتن حجب و حیا و برای مصرف، اعتقاد به اشکال شرعی بود که به عنوان عوامل موثر در ایجاد نگرش منفی مطرح بودند با برگزاری کلاس های مشاوره تا حدود زیادی می توان موانع را برطرف و نگرش مثبت را در افراد تقویت کرد.