مجله طب نظامی
سال:1398 | دوره:21 | شماره:5 |تعداد مقالات:13

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

زمینه و هدف: پرستاران نظامی، تجارب ارزنده ای را از حضور در مناطق جنگی کسب کرده اند که تلفیق این تجارب می تواند دانش سرمایه ای ارزشمندی را برای نسل کنونی و آینده ایجاد کند. هدف از این مطالعه، تحلیل نتایج حاصل از تجارب زیسته پرستاران نظامی از جنگ در مطالعات منتشر شده می باشد. روش ها: در این مطالعه مروری کوتاه، به منظور یافتن منابع و مطالعات مرتبط، در داده پایگاه های معتبر علمی مانند, Sid Iran Medex Direct, Irandoc, Scopus, Magiran, PubMed, Google Scholar, Scopus, Web of Science, Pro Quest, CINHAL, Ovid, در سالهای 2000 تا 2018 با ترکیبی از کلمات کلیدی جنگ، پرستار، نظامی، پژوهش کیفی، تجربه زیسته و پدیده شناسی جستجویی جامع انجام شد. متون توسط دو پژوهشگر به طور مستقل مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: از مجموع 30 مقاله به دست آمده، بر اساس معیارهای ورود و خروج 9 مقاله مرتبط با هدف مطالعه انتخاب شدند. پس از بررسی 9 مقاله، شش حیطه مربوط به تجارب زیسته پرستاران نظامی از جنگ شامل: استرس جنگ، تطابق با شرایط جنگ، رشد حرفه ای، پرستاران در معرض صدمه، معضلات اخلاقی و مدیریت و رهبری بود از متون استخراج شد. نتیجه گیری: پرستاران نظامی در طول جنگ، سختی های زیادی را تجربه می کنند که با بهره گیری از این تجربیات می توان در شناسایی مشکلات و ارائه راهکار های مناسب در شرایط مشابه و تولید دانش در زمینه آموزش و آماده کردن پرستاران نظامی جهت مواجه با شرایط نا متعارف و بحرانی استفاده کرد.

زمینه و هدف: لیشمانیوز جلدی (CL) در حال حاضر مهمترین بیماری منتقله توسط ناقلین در ایران است. دو نوع لیشمانیوز جلدی روستایی وشهری در کشور وجود دارد که توسط فلبوتموس پاپاتاسی و سرجانتی منتقل می شود. نیروهای نظامی در مقایسه با دیگر افراد بدلیل شرایط شغلی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری می باشند. این افراد در صورت ابتلا شدن، با توجه به دوره کمون این بیماری، می توانند بیماری را به نقاط دیگر کشور انتقال داده و موجب گسترش و انتشار آن شوند. در این مطالعه مروری به شیوع بیماری درایران و بویژه در مناطق نظامی و نیز تعدادی ازکشورهای خاورمیانه پرداخته می شود. همچنین به اهمیت آشنایی پرسنل نظامی با علائم بالینی و روش های پیشگیری، تشخیص و درمان لیشمانیوز جلدی در راستای پیشگیری ازگسترش بیماری اشاره می شود. روش ها: در این مطالعه مروری روایتی، 302 مقاله علمی (در بازه زمانی 2018-1980) باترکیبی از کلمات کلیدی شامل لیشمانیوز جلدی، تشخیص وکنترل، ناقل، مخزن، خاورمیانه، ایران و مناطق نظامی از پایگاه های اطلاعاتی اختصاصی مانندSienceDirect, PubMed, Google Scholar, IranMedex, Scopus, SID, Magiran انتخاب شدند. سپس مقالات غیرمرتبط حذف و اطلاعات لازم از 113 مقاله استخراج شد. یافته ها: در این مطالعه مروری به علائم بالینی بیماری، روش های نمونه برداری و تشخیص از جمله مستقیم، کشت، مولکولی، هیستولوژی، ایمونوهیستوشیمی، ایزوآنزیمی و روش های نوینی مانند (HRM: High resolution melt) و (Nucleic acid sequence based assay: NASBA) و نیز استراتژی های درمان و کنترل مخازن و حاملین پرداخته شده است. نتیجه گیری: با توجه به روند افزایشی لیشمانیوز جلدی در سال های اخیر در مناطق مختلف ایران وکشورهای همسایه لازم است تا مسئولین بهداشتی نیروهای مسلح آگاهی کافی و مفیدی درخصوص شناخت علائم بالینی، مخازن، ناقلین و روش های کنترل و پیشگیری و تشخیص و درمان بیماری داشته باشند. این آگاهی پرسنل نظامی را قادر می سازد تا آموزش های لازم را جهت چگونگی کنترل بیماری در مناطق نظامی و دیگر مناطق کشور کسب نمایند و با برنامه ریزی های دقیق از انتشار وگسترش بیماری جلوگیری کنند.

تغییرات کروموزومی ناپایداری ژنتیکی را تولید می کند که علت اصلی بسیاری از بیماری هاست. آنالیز هر نوع تغییر کروموزومی در حوزه علم سیتوژنتیک قرار می گیرد. تغییرات کروموزومی را می توان به دو قسمت ساختاری و تعدادی تقسیم نمود که هر دو دسته در ایجاد بسیاری از بیماری ها به ویژه در تولید سرطان نقش مهمی دارند. امروزه غالب آنالیزهای سیتوژنتیکی توسط روش های سنتی (همچون کاریوتایپ و باندینگ و آزمایش میکرونوکلئی) و همچنین روش های مدرن (همچون M-FISH، SKY، و CGH) انجام می پذیرد. عوامل ایجاد کننده ناهنجاری های کروموزومی را می توان به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم بندی نمود. عوامل خارجی که در ایجاد ناهنجاری در جنگ ها نقش مهمی را ایفا می نمایند را می توان به دو دسته فیزیکی (مشتمل بر انواع متفاوتی از اشعه ها) و عوامل شیمیایی تقسیم بندی کرد. در این مطالعه، مروری کلی بر مدل عمومی نحوه ایجاد ناهنجاری در کروموزوم ها و با تاکید بر نحوه ایجاد ناهنجاری ها به وسیله عوامل شیمیایی می پردازیم. بر طبق این مدل عمومی، هر دور همانندسازی DNA بعدی می تواند هرگونه ناهنجاری موجود را در صورت ترمیم نشدن به صورت بالاتری از شکل خود تبدیل نماید. این تئوری عمومی را می توان در مورد مواد شیمیایی نیز استفاده نمود که بر طبق آن مواد شیمیایی به وجود آورنده ناهنجاری های کروموزومی از نظر تاثیراتی که ایجاد می نمایند، به دو دسته غیر تاخیری و تاخیری قابل تقسیم می باشند. ترکیبات شیمیایی غیرتاخیری، گپ ها و شکست ها و ترکیبات شیمیایی تاخیری، تغییرات کروماتیدی را ایجاد می کنند. در پایان، به بررسی اجمالی انواع مواد شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته در جنگ های نظامی واقع شده در دنیا (مشتمل بر عامل پرتقالی رنگ، اورانیم ضعیف شده، و گاز خردل) و تاثیرات سیتوژنتیکی و ناهنجاری های کروموزومی ایجاد شده توسط آنها خواهیم پرداخت.

ترکیبات ارگانوفسفره به عنوان آفت کش و حشره کش در کشاورزی و همچنین عوامل شیمیایی اعصاب مورد استفاده قرار می گیرند. این ترکیبات باعث مهار آنزیم استیل کولین استراز که مسئول تجزیه استیل کولین در سیستم عصبی بوده، می شود. نتیجه این عمل افزایش استیل کولین و نهایتا ایجاد مشکلاتی در سلولهای عصبی را در پی دارد. روش های زیادی جهت تجزیه ترکیبات مذکور استفاده می شود. این روش ها شامل: استفاده از مواد شیمیایی، دفن سموم، سوزاندن و تجزیه زیستی آنها هستند. روش های شیمیایی و فیزیکی اغلب سمی، حساسیت زا، خورنده و غیراختصاصی بوده و به محیط زیست آسیب رسانده و کارایی لازم در محیط های جنگی را ندارند. تجزیه زیستی روشی موثر و بی خطر است که تحت شرایط کنترل شده تجزیه ترکیبات مختلف از جمله ترکیبات ارگانوفسفره توسط عوامل زیستی انجام می شود. تجزیه زیستی با استفاده از میکروب ها به منظور سم زدایی و تجزیه ی آلودگی انجام می گیرد. این سوش ها دارای آنزیم های تجزیه کننده با دامنه سوبسترای وسیع می باشند. اگرچه استفاده از سوش های طبیعی به عنوان کاتالیزکننده های حیاتی روش جالبی برای تیمار ترکیبات ارگانوفسفره است اما عدم توانایی ترکیبات ارگانوفسفره در عبور از عرض غشاء، قدرت کاتالیتیکی کل را کاهش می دهد، لذا استفاده از آنزیم های نوترکیب جهت تجزیه ترکیبات ارگانوفسفره می تواند کمک شایانی در رفع آلودگی ها بخصوص در محیط های جنگی نماید. تعداد زیادی از آنزیمها قادر به تجزیه این ترکیبات می باشند اما مهمترین آنها سه آنزیم Organophosphorus Hydrolase (OPH)، Organophosphorus acid anhydrolase(OPAA)و Diisopropyl-fluorophosphatase (DFPasae) هستند. در این مطالعه مروری ضمن بررسی مطالعات انجام شده، علاوه بر توصیف ترکیبات ارگانوفسفره و اثرات آن، تجزیه زیستی بویژه استفاده از آنزیم ها مورد توجه و بررسی قرار گرفت. تسلط دانشی بر این موضوع می تواند محققین رو در استفاده از آنزیم های تجزیه کننده ترکیبات شیمیایی بخصوص ارگانوفسفره بصورت اسپری و پماد آنزیمی در محیط های نظامی کمک نماید.

زمینه و هدف: هر چند که پژوهش های از نوع کمی بیشماری به تاثیر جنگ بر جنبه های روان شناختی، اجتماعی و عاطفی جانبازان پرداخته شده است، اما پژوهش هایی که به تاثیر زندگی با جانبازان بپردازد در ادبیات پژوهشی جنگ و جانبازی بسیار اندک هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی واکاوی نیازهای روان شناختی و عاطفی دختران جانبازان پیرامون زندگی با پدر جانباز بود. روش ها: این پژوهش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی در سال 1397 انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. شرکت کنندگان در این پژوهش دختران جانبازان بودند که به بنیاد شهید و امور ایثارگران شهر تهران مراجعه کرده بودند. داده های پژوهش با مصاحبه با 19 دختر به اشباع نظری رسید. برای روش تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. یافته ها: تحلیل های کیفی نشان داد که نیازهای روان شناختی و عاطفی دختران در قالب چهار مضمون اصلی به دست آمد که به ترتیب شامل؛ "رنج دیدگی و تجربه های منفی در زندگی، احساس شادمانی و غرور از داشتن پدر جانباز، نگاه منفی و غرض ورزانه از سوی جامعه و تداخل ارزشها و باورهای پدر با دختر". درون مایه یا اصلی ترین مفهوم "زندگی در وهله های از رنج و افتخار" به دست آمد. نتیجه گیری: شرایط جسمانی و روان شناختی پدر بر سلامت جسمی و روانی خانواده تاثیر می گذارد و به کاهش تعامل موثر اعضای خانواده با یکدیگر می انجامد. تعارض شدید بین حس افتخار از داشتن پدری جانباز از یک سو و احساس خستگی روانی به دلیل ناامیدی و غم از سوی دیگر در دختران جانبازان تجربه می شود.

زمینه و هدف: در خصوص ارتباط میان ابعاد سرشتی و منشی شخصیت با راهبردهای تنظیم هیجان پژوهش های اندکی وجود داشته و ماهیت این روابط دقیقا مشخص نیست. به عبارتی دیگر، هنوز مشخص نیست که آیا راهبردهای تنظیم هیجان ماهیتی اساسا زیستی داشته یا متاثر از یادگیری نیز هستند. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد سرشتی و منشی شخصیت با تنظیم هیجان و همچنین بررسی نقش پیش بینی کنندگی این ابعاد در تنظیم هیجان می باشد. روش ها: این مطالعه مقطعی از مهر ماه سال 1395 تا تیر سال 1396 در شهر تهران انجام شد. نمونه مورد مطالعه با روش نمونه گیری در دسترس از میان کلیه افراد مبتلا به اختلال های هیجانی بودند که به درمانگاه های روانشناسی و روانپزشکی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی مراجعه کرده بودند، انتخاب شد (52/9 درصد مرد) (262=n). داده ها با استفاده از پرسشنامه های سرشت و منش (TCI) و تنظیم هیجان (ERQ) گردآوری شده و با روش همبستگی و تحلیل رگرسیون آنالیز شدند. تمامی محاسبات با استفاده از نرم افزار R versin 3. 4. 0 انجام شدند. یافته ها: از میان ابعاد سرشتی و منشی شخصیت، فقط عامل پشتکار با راهبردهای تنظیم هیجان یعنی ارزیابی مجدد (0/14=r) و سرکوبی (0/20-=r) رابطه معناداری (در سطح 0/05) داشت. طبق نتایج تحلیل رگرسیون نیز مشخص شد که پشتکار پیش بینی کننده راهبردهای تنظیم هیجان بود. نتیجه گیری: بین ویژگی های سرشتی شخصیت یعنی ویژگی هایی که پایه ژنتیکی و ارثی دارند، و راهبردهای تنظیم هیجان ارتباط وجود دارد. این یافته به نوعی در تایید زیستی بودن راهبردهای تنظیم هیجان بوده و بیانگر نیاز به توجه به مبانی زیستی در درمان اختلالات هیجانی و به ویژه اختلالات مزمن هیجانی است.

زمینه و هدف: خستگی یکی از شایع ترین و تضعیف کننده ترین علائم ناشی از بیماری های تنفسی در جانبازان شیمیایی است که به طور گسترده بسیاری از جنبه های زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر به کارگیری راهکارهای ذخیره انرژی بر خستگی جانبازان شیمیایی مبتلا به اختلالات تنفسی انجام گردید. روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی 49 جانباز شیمیایی مبتلا به اختلالات تنفسی به روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. سپس بیماران با روش تصادفی سازی در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. راهکارهای ذخیره انرژی در گروه آزمون به مدت یک ماه آموزش داده شد و بیماران این روش ها را به مدت دو ماه در فعالیت های روزمره خود به کار بستند. خستگی بیماران در هر دو گروه، قبل، بلافاصله بعد و یک ماه بعد از به کارگیری راهکارها با استفاده از پرسشنامه سنجش شدت خستگی بررسی شد. یافته ها: میانگین سنی جانبازان در گروه کنترل، 9/60± 57/32 سال و در گروه آزمون، 7/27± 54/79 سال بود. دو گروه از نظر متغیرهای جمعیت شناختی، همگن بودند (0/05P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، به کارگیری راهکارهای ذخیره انرژی منجر به کاهش شدت خستگی جانبازان مبتلا به اختلالات تنفسی گردید. بنابراین این روش می تواند به عنوان یک روش غیر دارویی و موثر در کنترل خستگی این گروه از بیماران پیشنهاد گردیده و به سهولت مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: کمردرد یک بیماری چندوجهی و یک اختلال نسبتا زودرس و رایج در میان پرسنل نظامی می باشد که باعث ناتوانی، کاهش بهره وری و آمادگی رزمی نیروها، و افزایش هزینه های مراقبت های بهداشتی می شود. لذا هدف این تحقیق بررسی عوامل خطرساز مرتبط با کمردرد در نیروهای پایور مذکر نظامی بود. روش ها: این یک مطالعه مورد شاهدی بود که طی آن 250 فرد پایور نظامی مذکر مبتلا به کمردرد مزمن و 250 فرد نظامی سالم از طریق نمونه گیری غیراحتمالی ساده Simple Nonprobability مورد بررسی قرارگرفتند. از پرسشنامه سه قسمتی (اطلاعات فردی و دموگرافیک، اطلاعات شغلی، و اطلاعات بالینی) با سوالات بسته، پرسشنامه استاندارد JRPD، پرسشنامه HRA، برای ثبت داده ها در هر دو گروه استفاده شد. آنالیز و بررسی ارتباط بین عوامل خطرساز مرتبط با کمردرد در هر دو گروه پرداخته شد. یافته ها: سن، قد، وزن، سابقه کاری در دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت. متغیرهای رسته شغلی سخت (0/012=p)، سابقه کاری بالا (0/002=p)، فعالیتهای فیزیکی سنگین و متوالی (0/015=p)، و وجود پوسچر بد (0/034=p) ارتباط معنادار مثبت، و متغیرهای تمرینات ورزشی (0/003=p)، میزان BMI، (0/025=p)، سطح تحصیلات (0/005=p)، مصرف دخانیات (0/011=p)، مدت زمان ابتلا به کمردرد (0/003=p)، وجود دفورمیتی در ستون فقرات (0/002=p)، و سابقه قبلی درد (0/011=p) ارتباط معنادار منفی با ابتلاء به کمردرد در نیروهای پایور مذکرنظامی داشتند. بین متغیرهای میزان شدت درد، و داشتن درد انتشاری با ایجاد کمردرد نیز ارتباط معناداری پیدا نشد. نتیجه گیری: متغیرهای رسته شغلی سخت، سابقه کاری بالا، فعالیت های فیزیکی سنگین و متوالی، و وجود پوسچر بد، نداشتن تمرینات ورزشی، داشتن BMI بالا، مصرف دخانیات، مدت زمان ابتلا به کمردرد، وجود دفورمیتی در ستون فقرات، و سابقه درد قبلی درد از عوامل مهم خطر ساز مرتبط با کمردرد در نیروهای پایور مذکرنظامی می باشند. بنظر می رسد بتوان با کاهش میزان این عوامل از ایجاد ضایعات جدید و یا وسعت یافتن آنها جلوگیری نمود و از این طریق تلاش نمود تا سطح کارائی نیروهای نظامی را بهبود بخشید.

زمینه و هدف: آماده سازی پوست محل عمل جراحی با آنتی سپتیک ها، یک اقدام استاندارد برای کاهش عفونت محل عمل جراحی می باشد. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تاثیر آماده سازی پوست محل عمل جراحی با آنتی سپتیک های پوویدین آیوداین 7/5 و 10 درصد با کلرهگزیدین و پوویدین آیوداین 10 درصد بر میزان شمارش میکروبی انجام شد. روش ها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی بر روی 80 نفر از بیماران انتخابی جراحی شکم انجام شد. بیماران در یکی از دو گروه آماده سازی پوست با آنتی سپتیک های پوویدین آیوداین 5/7 و 10 درصد یا آنتی سپتیک های کلرهگزیدین و پوویدین آیوداین 10 درصد به روش تصادفی ساده با تخصیص متناسب قرار گرفتند. در روز عمل جراحی، قبل از آماده سازی اولیه پوست نمونه کشت گرفته شد، سپس آماده سازی اولیه با پوویدین آیوداین 7/5 درصد یا کلرهگزیدین در الکل انجام شد، سپس نمونه کشت دوم گرفته شد، آماده سازی ثانویه پوست در هر دو گروه با پوویدین آیوداین 10 درصد انجام و سپس نمونه کشت سوم گرفته شد. نمونه کشت های گرفته شده بر روی محیط بلادآگار و مک کانکی جهت بررسی نوع و شمارش میکروبی فورا به آزمایشگاه منتقل شدند. یافته ها: تفاوت میانگین شمارش میکروبی قبل از آماده سازی با بعد از آماده سازی پوست با آنتی سپتیک های پوویدین آیوداین 7/5 درصد و پوویدین آیوداین 10 درصد معنی دار بود (P=0. 001). همچنین اختلاف میانگین شمارش میکروبی قبل از آماده سازی با بعد از آماده سازی پوست با آنتی سپتیک های کلرهگزیدین در الکل و پوویدین آیوداین 10 درصد نیز معنی دار بود (P<0. 001) و در کل هر دو گروه آنتی سپتیک باعث کاهش شمارش میکروبی به صورت موثری شدند. در مقایسه تاثیر دو گروه بر میانگین شمارش میکروبی، با وجود این که آماده سازی پوست با آنتی سپتیک های کلرهگزیدین در الکل و پوویدین آیوداین 10 درصد بهتر از آنتی سپتیک های پوویدین آیوداین 7/5 درصد و پوویدین آیوداین 10 درصد بود، ولی تفاوت مشاهده شده بین دو گروه معنی دار نبود (p=0. 324). نتیجه گیری: هر دو گروه آنتی سپتیک توانستند میانگین شمارش میکروبی را به صورت چشم گیری کاهش دهند؛ لذا پیشنهاد می شود از هر دو گروه آنتی سپتیک جهت آماده سازی پوست محل عمل جراحی استفاده شود.

زمینه و هدف: با توجه به افزایش حوادث و بلاها از حیث کمیت و شدت، لازمه پاسخ موثر در قالب برنامه مدیریت بحران، فعالسازی و رفع موانع تاثیرگذار بر واکنش سریع مراکز عملیات اضطراری می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی موانع تاثیر گذار بر واکنش سریع مراکز عملیات اضطراری در یک از شعبه های جمعیت هلال احمر شهر تهران بود. روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه تحلیلی می باشد که در نیمه اول سال 1397 در یکی از شعبه های هلال احمر شهر تهران انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل مدیران سازمان جمعیت هلال احمر شعبه انتخاب شده بود. برای جمع آوریی داده ها از تکنیک گروه های اسمی و پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تکنیک دیماتل و به کمک نرم افزارهای SPSS 18. 0 و MATLAB انجام گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون تی تک نمونه ای، کلیه شاخص های 9 گانه مورد تایید قرار گرفتند. نتایج مدل دیماتل نشان داد که موانع "کمبود خودروهای عملیاتی مناسب" و "کمبود نیروهای متخصص پزشکی و امدادی" با مختصات (2/19: 26/68) و (2/09-: 27/11) به ترتیب تاثیرگذارترین و تاثیرپذیرترین موانع بودند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، جهت جبران کمبود خودروهای عملیاتی و نیروهای متخصص پزشکی و امدادی، تعمیر و تجهیز خودروهای عملیاتی مستعمل، استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی، آموزش حرفه ای و استاندارد نیروهای عملیاتی در مواجهه با بحران ها و حوادث و همکاری با تیم های پزشکی متخصص در سایر ارگان های امدادی پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: آمادگی بیمارستانها در برابر بلایا و حوادث یکی از اجزای اساسی برنامه ریزی دولت ها جهت مقابله، کنترل و یا به حداقل رساندن عواقب ناشی از آن انجام می گردد. هدف مطالعه حاضر ارزیابی آمادگی بیمارستان های جنوب شرق ایران و آگاهی مدیران آن در مواجهه با بلایای طبیعی بود. روش ها: این مطالعه کاربردی به صورت تحلیلی در سال 1396 انجام گرفت. جامعه پژوهش کلیه بیمارستان های دولتی تابعه دانشگاه های علوم پزشکی استان های سیستان و بلوچستان و کرمان شامل (جمعا 33 بیمارستان و 264 نفر مدیر) بود. داده ها توسط چک لیست استاندارد آمادگی بیمارستان در مواجهه با بلایا و پرسشنامه آگاهی سنجی مدیران با مراجعه حضوری و توزیع بین جامعه آماری، داده های موردنیاز جمع آوری گردید و با نرم افزار SPSS17 و آزمونهای آماری مرتبط تحلیل گردید. یافته ها: میزان آگاهی مدیران (66/43 %) و آمادگی بیمارستانها (61/66 %) در مواجهه با بلایا در حد متوسط بود. بیشترین و کمترین آگاهی به ترتیب مربوط به گروه مدیران پرستاری (69/92 %) و مدارک پزشکی (63/16 %) بود. بیشترین میزان آمادگی مربوط به حیطه مدیریت برنامه ریزی حوادث غیرمترقبه (77 %) و کمترین میزان آمادگی مربوط به حیطه برنامه ریزی کاهش خطرات ساختمانی(37/74 %) بود. بین آگاهی مدیران با آمادگی بیمارستان ها در مواجهه با بلایا ارتباط معنادار وجود داشت (0/001 >p). نتیجه گیری: میزان آمادگی بیمارستان های جنوب شرق ایران و آگاهی مدیران آن در مواجهه با بلایای طبیعی در حد متوسط بود که با رعایت استانداردها در زیرساختهای بیمارستانها، برگزاری کلاسهای آموزشی در تمام گروه های بیمارستانی و ایمنی تجهیزات و. . .، آمادگی در برابر بحران و بلایا را ارتقا داد.