مجله طب نظامی
سال:1397 | دوره:20 | شماره:6 |تعداد مقالات:16

حوادث و بلایا در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه اجتنابناپذیر بوده و پیامدهای مختلفی نظیر مشکلات سلامتی، اقتصادی و اجتماعی برای مردم و دولتها دارند. مرکز تحقیقات اپیدمیولوژی حوادث و بلایا در امریکا 133 مورد بلایای طبیعی را در 333 کشور جهان در سال 3431 میلادی گزارش کرده است. حدود 30 میلیون نفر تحت تأثیر این حوادث قرار گرفتند، تعداد 3041 مرگ گزارششده و خسارت اقتصادی به ارزش 130 بیلیون دلار آمریکا به دنبال داشته است. 01 درصد از این حوادث و بلایا در آسیا اتفاق افتاده است ) 3(. ایران نیز بهعنوان یک کشور درحالتوسعه در آسیا در معرض انواع حوادث و بلایای طبیعی و انسانی قرار دارد ) 3(. مهمترین مطالبه مردم در شرایط وقوع حوادث و بلایا تأمین خدمات سلامتی بهموقع و مؤثر است.

زمینه و هدف: شاخص متوسط مدت اقامت به عنوان یک شاخص غیرمستقیم از مصرف منابع در بیمارستان بوده و معیاری از سنجش کارائی است. بنابراین مدیریت جنبه های سازمانی موثر بر آن می تواند فرصت هایی را جهت افزایش درآمد، کاهش هزینه ها، بهبود پیامدهای بالینی بیماران، افزایش کیفیت و افزایش سودآوری فراهم آورد. لذا این مطالعه با هدف شناسائی عوامل سازمانی موثر بر متوسط اقامت بیمار در بیمارستان صورت گرفت. روش ها: این مطالعه به صورت مرور نظام مند و با استفاده از پروتکل PRISMA در بانک های اطلاعاتی بین المللی (PubMed، Google Scholar و ScienceDirect) و ملی (SID، Magiran وMedLib ) صورت گرفت. با توجه به استراتژی PICOS، مقالات انتشار یافته تا مهرماه 1396 به دو زبان انگلیسی و فارسی با استفاده از ترکیبات مختلف کلیدواژه های Length of Stay، Stay Length، Stay Lengths، Hospital Stay، Hospital Stays و Organizational factors و معادل فارسی آنها (عوامل سازمانی و مدت اقامت) جستجو گردید. پس از انجام جستجو و انتخاب مقالات، متن مقالات نهائی با کمک چک لیست های C ASP و PRISMA مورد ارزیابی کیفی قرار گرفت و در نهایت عوامل موثر بر متوسط اقامت بیمار در قالب جدول تطبیقی و به صورت سنتز روایتی ارائه گردید. یافته ها: نتیجه جستجو اولیه شامل 127 مقاله بود که در بازبینی صورت گرفته در گام های بعدی، 12 مقاله برای مطالعه انتخاب و محتوای انها مورد بررسی دقیق قرار گرفت. مهم ترین عوامل سازمانی موثر بر مدت اقامت بیمار شامل نسبت پرستار به بیمار، پزشک و پرستار آموزش دیده، فرآیند ترخیص بیمار، حضور پزشک در بخش، تعداد درخواستهای پاراکلینیکی، هماهنگی های بین بخشی، زمان اولین اقدام درمانی در بخش پس از ورود بیمار، زمان ویزیت، روزهای پذیرش بودند که در چهار گروه عوامل فرآیندی، خدماتی، مقررات سازمانی و نیروی انسانی طبقه بندی گردید. نتیجه گیری: باتوجه به اینکه عوامل فرآیندی و مدیریتی از ارکان قابل کنترل و تغییرپذیر مدیریت سازمان بیمارستان محسوب میگردند، لذا مدیران و تصمیم گیران ارشد در بیمارستانها می توانند با تمرکز بر این عوامل و انجام مداخلات سیاستگذارانه، در راستای ارتقاء بهره وری و بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی گام های اساسی بردارند.

آسیبهای ناشی از فعالیتهای نظامی در زمان جنگ و صلح؛ افراد نظامی، خانواده ها و جوامع آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این راستا آمادگی کامل نیروها یک مفهوم در حال ظهور است که به عنوان یک وضعیتی تعریف شده که در آن فرد، خانواده و سازمان می تواند در هر شرایطی به سلامت و عملکرد مطلوب برسد. آمادگی کامل رزم با الزام به یکپارچگی مولفه های آن در ذهن و جسم محقق می شود که میتواند در شرایط جنگ و صلح کاربرد داشته باشد. در دسته جسم؛ آمادگی جسمانی، تغذیه، پزشکی، محیطی و در دسته ذهن؛ آمادگی روانی، معنوی، رفتاری و اجتماعی قرار می گیرد. آمادگی جسمانی؛ از طریق انجام تمرینات استقامتی، پویایی، قدرتی و انعطاف پذیری محقق می شود که بخشی از فرهنگ نظامی گری است. آمادگی تغذیه؛ به ارائه و مصرف مواد غذایی در مقادیر، کیفیت و نسبت کافی برای حفظ عملکرد ماموریت و محافظت در برابر بیماری یا آسیب اشاره دارد. آمادگی پزشکی؛ به عنوان آسودگی سلامت روانی و جسمی عمومی، با معیارهای پزشکی تعیین می شود. آمادگی محیطی؛ به عنوان توانایی انجام وظایف خاص ماموریت در هر محیطی بویژه محیط های پر استرس اعزام و جنگ تعریف می گردد. آمادگی روانی؛ به عنوان یکپارچگی و بهینه سازی توانایی های ذهنی، عاطفی و رفتاری تعریف می شود تا بهینه سازی عملکرد افراد نظامی حاصل شود. آمادگی معنوی؛ گرچه به باور برخی، جدا از دین و مذهب تلقی می شود، با این وجود برای اطمینان از آمادگی مطلوب نیروها، با بهبود روحیه و بازیابی پس از جراحات مرتبط با جنگ است. نقش آمادگی رفتاری در آمادگی نظامی، از جمله سوء مصرف مواد (تنباکو، الکل، و مواد مخدر غیرقانونی) و رفتارهای روان شناختی مرتبط با مشکلات اضافه وزن و خواب می باشد. آمادگی اجتماعی؛ اغلب به صورت استعاری بکار می رود، و به ماهیت و کیفیت پیوندهای احساسی دوستی، تمایل، مراقبت و نزدیکی در میان افراد گروه نظامی اشاره دارد. علاوه بر مولفه های ذکر شده، نقش آمادگی شغلی، که شامل حوزه های استرس و تأثیرات اجتماعی و استرسورهای محیطی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی می باشد و همچنین آمادگی خانوادگی بعنوان مفهومی برای توسعه و هماهنگی برنامه ها و منابع خانواده محور، در جهت کاهش هزینه ها و ارتقا کلی عملکرد و سلامت خانواده می باشد، نیز در مطالعه حاضر ارائه شده است. برای رسیدن به آمادگی کامل رزم، فرد نظامی و فرمانده نیاز به یک رویکرد یکپارچه و ساده برای پایش و ارائه تغییرات لازم برای انعطاف پذیری و بهینه سازی عملکرد دارند. در حال حاضر کاملا مشخص است که اگر افراد نظامی برای حفاظت از آزادی و امنیت مردم و میهن حضور دارند، مسئولین نیز باید فراتر از ایده سادهء داشتن یک جسم سالم برای آن فرد نظامی به یک دید کلی تر از سلامت و آمادگی، که شامل ذهن و جسم اوست، حرکت کنند.

زمینه و هدف: یکی از آسیب های جسمی دائمی که در بازماندگان جنگی به فراوانی یافت می شود نابینایی است. در جانبازان یک چشم نابینا، نگهداری و مراقبت از سلامت چشم باقی مانده برای جلوگیری از نابینایی کامل فرد بسیار حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف بررسی بیماری ها و اختلالات هر دو چشم بینا و نابینا، در جانبازان یک چشم نابینا صورت گرفت. روش ها: تعداد 1820 نفر از جانبازان یک چشم نابینا طی سال های 1389 تا 1395 از 19 استان کشور مورد معاینه قرار گرفتند. اطلاعات جمعیت شناختی آنان شامل سن، جنسیت، وضعیت تأهل، درصد جانبازی، مصدومیت همراه، سطح تحصیلات و وضعیت اشتغال آنان جمع آوری شد. پس از معاینه چشم جانبازان، بیماری های چشم بینا، چشم نابینا و اختلالات پلکی توسط پزشک متخصص چشم به ثبت رسید. همچنین، برنامه درمانی هر بیمار به وی ارائه شد. یافته ها: میانگین سن 1820 نفر از جانبازان یک چشم نابینا در مطالعه 8/7± 8/45 سال بود. حدود دوسوم (6/73 %) آنان بجز نابینایی از یک چشم، مصدومیت های دیگری داشتند. بیش از نیمی (2/54 %) از چشم های نابینا دچار بیماری بودند. فراوان ترین (11 %) بیماری چشم نابینا فتیزیس بولبی (Phthisis bulbi) بود. در معاینه چشم بینا، 405 (2/22 %) مورد بدون مشکل تشخیص داده شدند و فراوانی بیماری ها بدین شرح بود: عیوب انکساری 620 (1/34 %)، پیرچشمی 533 (3/29 %)، کاتاراکت 62 (4/3 %)، گلوکوم 32 (7/1 %) و سایر 168 (3/9 %). بجز گلوکوم، تمامی بیماری های چشم بینا با سن شرکت کنندگان در ارتباط بودند (05/0>P). انتروپیون (1/13 %) و بسته نشدن کامل پلک (8/9 %) شایع ترین اختلالات پلک بودند. اکثریت چشمان نابینا (7/93 %) و بینا (3/94 %) نیاز به پیگیری در یک سال آینده بعد از مطالعه داشتند. نتیجه گیری: فراوان ترین بیماری درچشم نابینا فتیزیس بولبی، فراوان ترین اختلالات در چشم بینا عیوب انکساری و فراوان ترین اختلال پلکی در جانبازان تک چشم انتروپیون بود. با توجه به اهمیت حفظ بینایی چشم باقیمانده و فراوانی بیماری ها در هر دو چشم جانبازان مورد مطالعه، معاینه دوره ای این افراد ضروری است.

زمینه و هدف: پایش مطلوب و بهینه بیماران مالتیپل تروما در اورژانس هنوز به عنوان یک چالش تلقی می شود. روش های تهاجمی و غیرتهاجمی مختلفی برای پایش وضعیت همودینامیکی وجود دارد که بر پیامد بالینی بیماران مالتیپل تروما موثر است. مطالعه حاضر به مقایسه سونوگرافی eFAST با روشهای کلینیکی (مانند فشار و پالس) و پاراکلینیکی (مانند VBG و لاکتات و هموگلوبین) جهت ارزیابی پاسخ به درمان یا وخیم شدن وضعیت بیمار مالتیپل تروما در اورژانس می پردازد و اینکه آیا سونوگرافی می تواند اطلاعات دقیق تر و سریعتری از پاسخ به درمان یا وخیم شدن وضعیت بیمار مالتیپل تروما در اختیار قرار دهد. روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقایسه روش های تشخیصی می باشد که در آن، بیماران مالتیپل ترومایی بالای 14 سال (مرد/زن) که از ابتدای دیماه 96 تا پایان مهر 97 به اورژانس بیمارستان امام حسین مراجعه نموده و در ارزیابی اولیه برای ایشان سونوگرافی eFAST انجام شده بود، وارد مطالعه شدند. از همه بیماران، اطلاعات دموگرافیک و بالینی در چک لیست ثبت شد. سپس این بیماران تحت نظر بودند و پاسخ به درمان یا بدتر شدن وضعیت ایشان؛ با ارزیابی قلب و IVC و ریه ها توسط سونوگرافی ارزیابی شد. برای همه بیماران، یافته های مربوط به روشهای کلینیکی مانند فشار و پالس و روشهای پاراکلینیکی مانند VBG و لاکتات و هموگلوبین نیز ثبت شد. در پایان یافته های مربوط به سونوگرافی eFAST با یافته های مربوط به روشهای کلینیکی و پاراکلینیکی با آزمون های آماری مناسب تحلیل و مقایسه گردید. یافته ها: میانگین سن 310 بیمار مالتیپل تروما ناشی از حوادث ترافیکی، برابر 5/11± 36 سال و 7/67 % (210 نفر) آنها مرد بودند. میانگین IVC، EF، BE، درصد هماتوکریت، هموگلوبین، لاکتات، فشارخون سیستول و دیاستول، ریت تنفس، ضربان قلب، PH خون، PCO2 خون وHCO3 خون با وخیم شدن وضعیت بیمار بر اساس eFAST ارتباط معنی دار داشتند (P<0. 05). همچنین بین میانگین IVC غیرنرمال با متغیرهای همودینامیکی مختلف در بیمارانی که eFAST بدتر شدن داشتند، ارتباط معنی دار وجود داشت. در این مطالعه پیشرفت eFAST از یک فضا (eFAST اولیه) به فضاهای دیگر (eFAST 6 ساعت بعد) یا نبود مایع در eFAST اولیه و سپس ثبت مایع در یک یا چند فضا در eFAST 6 ساعت بعد بعنوان وخیم شدن وضعیت بیمار تلقی شد که در این وضعیت در 80 بیمار مالتیپل تروما ثبت شد. نتیجه گیری: معنی دار شدن ارتباط eFAST مثبت (غیرطبیعی) با متغیرهای همودینامیکی مختلف جهت ارزیابی پاسخ به درمان یا وخیم شدن وضعیت بیمار مالتیپل تروما، نشان دهنده قابل اعتماد بودن پایش همودینامیک بیماران مولتیپل تروما بوسیله سونوگرافی در بخش اورژانس می باشد. لذا می توان سونوگرافی و تکرار آن را جزء بررسی های تشخیصی اولیه در بیماران مالتیپل به کار برد تا اقدام درمانی لازم بر اساس آن انجام گیرد و همچنین از اتلاف وقت و هزینه زیاد، مواجه بیمار با اشعه و عوارض ناشی از اقدام تهاجمی اجتناب شود.

زمینه و هدف: چاقی یک عامل خطر مهم کاهنده سطح تستوسترون در گردش و پائین بودن سطح تستوسترون هم عاملی برای پیش بینی دیابت ملیتوس می باشد. مطالعه حاضر به مقایسه کیفیت زندگی و کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع دو با و بدون هایپوگنادیسم پرداخته است. روش ها: در این مطالعه مورد شاهدی 93 بیمار دیابتی هیپوگناد مرد، تشخیص داده شده با پرسشنامه ADAM و سطح تستوسترون پایین، و 67 بیمار دیابتی بدون هیپوگنادیسم، از نظر پارامتر های آنتروپومتریک و آزمایشگاهی نظیر لیپید پروفایل، کنترل گلایسمیک و کیفیت زندگی با هم مقایسه شدند. یافته ها: با لحاظ کردن معیارهای ورود و خروج از نظر عوامل مخدوش کننده دو گروه همسان شدند. در بیماران دیابتی هیپوگناد، به شکل معنی داری شاخص های آنتروپومتریک (دور کمر و شاخص توده بدن) بالاتر بود (به ترتیب 001/0P< و 024/0P<). مقادیر دیس لیپیدمی (001/0(P<، قند خون ناشتا (003/0(P<، و هموگلوبین گلیکوزیله (02/0(P<، در این بیماران بصورت معنی داری بیشتر بود و کیفیت زندگی در بیماران هیپوگناد پایین تر بود. نتیجه گیری: بیماران مرد دیابتی هایپوگناد در مقایسه با بیماران بدون هیپوگنادیسم کیفیت زندگی پائین تر و کنترل قند خون و لیپید نامناسب تری دارند.

زمینه و هدف: چشم آرام، تکنیکی برای بهبود نتایج در کارهای مختلفی است که نیازمند توجه بصری انسان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر آموزش چشم آرام بر بهبود عملکرد تیراندازان تازه کار نظامی است. روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، برروی 30 دانشجوی دوره کارشناسی علوم پایه نظامی با محدود سنی 18 تا 23 سال، مشغول به تحصیل در نیمسال دوم 96-95، انجام شد. آزمودنی ها به صورت در دسترس از یک دانشگاه علوم نظامی در شهر تهران انتخاب شدند و به طور تصادفی با کمک جدول اعداد تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت 6 هفته برنامه آموزش چشم آرام را در کنار آموزش تیراندازی (دو جلسه در هفته) دریافت کردند. گروه کنترل تنها در آموزش تیراندازی شرکت نمودند. به منظور ارزیابی عملکرد تیراندازان در مراحل پیش آزمون و پس آزمون، از دستگاه اسکت استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی 30 تیرانداز تازه کار نظامی در گروه کنترل 7/4± 8/19 و در گروه مداخله 02/7± 12/20 سال بود. همچنین میانگین سابقه تیراندازی برای آزمودنی های گروه کنترل 82/6± 54/8 و برای گروه مداخله 35/4± 93/7 ماه بود. مداخله ی آموزشی چشم آرام در بهبود عملکرد تیراندازان تازه کار نظامی و خرده مؤلفه های آن اثربخش است (05/0p<). بین دو گروه مداخله و کنترل تفاوت معنی داری در میزان رکورد کسب شده (01/0=P، 53/46=F)، میانگین نوسانات نقطه نشانه روی (02/0=P، 62/26=F)، میانگین نوسانات افقی نقطه نشانه روی (01/0=P، 07/7=F) و میانگین نوسانات عمودی نقطه نشانه-روی (01/0=P، 21/76=F)، وجود داشت. نتیجه گیری: برنامه مداخله آموزشی چشم آرام روش مناسبی برای ارتقاء سطح عملکرد تیراندازان تازه کار نظامی است. لذا به-منظور بهبود سطح آمادگی ادراکی-شناختی و عملکرد فرایندی تیراندازان، لازم است زمینه بکارگیری برنامه آموزشی چشم آرام برای تیراندازان نظامی فراهم شود.

زمینه و هدف: تحقیقات نشان می دهد با توجه به پیوستگی زندگی کاری و خانوادگی، توجه به زندگی خانوادگی مشاغل نظامی و اثرات آن بر روابط زناشویی مهم تلقی می شود. از این رو پژوهش حاضر بدنبال آن است که رابطه تمایز یافتگی و طرح واره های ناسازگار اولیه با مؤلفه های عملکرد خانواده در زوجین خانواده های نظامی مقیم شهر تهران را مطالعه نماید. روش ها: روش پژوهش از نوع کمی و بر اساس هدف، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه پژوهش را زنان متاهل خانه دار در خانواده های نظامی در شهر تهران در سال 1396 تشکیل داده اند، که 325 نفر به روش نمونه گیری در دسترس غیرتصادفی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه تمایزیافتگی خود، پرسشنامه عملکرد خانواده (FAD)، فرم کوتاه پرسشنامه پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه یانگ (SQ-SF) بود. به منظور دسته بندی نمایش داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و از آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره) به منظور تعیین همبستگی و قدرت پیش بینی بین طرحواره های ناسازگار اولیه و تمایزیافتگی با عملکرد خانواده استفاده شده است. یافته ها: تعداد 325 نفر از زنان متاهل خانه دار در خانواده های نظامی در شهر تهران، با میانگین سنی4/46 سال بررسی شدند. رابطه بین مولفه های طرحواره ناسازگار اولیه با مولفه های عملکرد خانواده در زنان نظامیان شهر تهران از نظر آماری معنادار است (01/0p<) و همچنین رابطه بین مولفه های تمایزیافتگی با مولفه های عملکرد خانواده از نظر آماری معنادار است (01/0p<). نتیجه گیری: توصیه می شود در شکل گیری طرح واره ها در کودکی، خانواده ها دقت لازم را به عمل آورند تا طرح واره های مثبتی در شخص شکل بگیرد تا در آینده عملکرد خانوادگی مطلوبی را ارائه دهد. باتوجه به معناداری ارتباط بین تمایز یافتگی و عملکرد خانواده می توان نتیجه گرفت که سلامت روانی فرد در گرو سطح تفکیک از این نظام حاکم بر خانواده است که تمایز-یافتگی نام دارد؛ یعنی هرچقدر سطح تمایز یافتگی بالاتر باشد در عملکرد خانواده تأثیر می گذارد و سلامت روانی زنان متاهل در خانواده های نظامی را بالاتر می برد.

زمینه و هدف: فرسودگی از جمله خطرات شغلی است که در بین کارکنان بویژه پرستاران دیده می شود و می تواند عملکرد افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف طراحی و اعتباریابی پرسشنامه عوامل فرسودگی شغلی پرستاران نظامی انجام شده است. روش ها: مطالعه حاضر در دو مرحله در سال 1394 انجام شد. در مرحله اول با رویکرد تحلیل محتوای کیفی قراردادی، ابتدا مفهوم فرسودگی شغلی توسط پرستاران نظامی شاغل در مراکز درمانی نیروهای مسلح تبیین و سپس گویه های اولیه استخراج و طراحی پرسشنامه انجام شد. در مرحله دوم در یک مطالعه توصیفی مقطعی روایی صوری، محتوا و روایی سازه با روش تحلیل عاملی اکتشافی با مشارکت 351 نفر پرستار نظامی انجام شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و ثبات آن از طریق آزمون-باز آزمون (آزمون همبستگی درون خوشه ای) برآورد گردید. یافته ها: از تحلیل محتوای کیفی و استفاده از متون علمی مرتبط تعداد 50 گویه استخراج گردید. پس از انجام روایی صوری و محتوا (کیفی و کمی) 34 گویه باقی ماند. روایی سازه پرسشنامه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی منجر به حذف 11 گویه و بدین لحاظ 25 گویه در 7 عامل (فرسودگی شغلی مرتبط با ماهیت حرفه پرستاری، فرسودگی شغلی مرتبط با جنبه های مدیریتی، فرسودگی شغلی مرتبط با مقررات سازمانی، فرسودگی شغلی مرتبط با ارزش های حرفه ای، فرسودگی شغلی مرتبط با بارکاری، فرسودگی شغلی مرتبط با جنبه های انگیزشی و فرسودگی شغلی مرتبط با نظامی گری) که مجموعاً 56/57 درصد کل واریانس را تبیین نمودند، استخراج گردید. پایایی ابزار با آلفای کرونباخ برابر با 912/0 و ثبات آن از طریق آزمون-باز آزمون (967/0ICC= ) بدست آمد. نتیجه گیری: پرسشنامه عوامل فرسودگی شغلی پرستاران نظامی با وجود ویژگی هایی نظیر پایایی و روایی مناسب؛ نمره گذاری ساده و قابلیت بکارگیری آسان توسط پرستاران مناسب بوده و استفاده از آن توصیه می شود.

زمینه و هدف: گسترش عملکرد کیفیت (QFD) روشی برای ارزیابی و برنامه ریزی کیفیت محصولات و خدمات است. این روش بر پایه رضایت مشتریان، انتظارات مشتریان را به معیارهای قابل اندازه گیری تبدیل می کند. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت خدمات بخش اتاق عمل جنرال در یک بیمارستان نظامی انجام شده است. روش ها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که در یک بیمارستان نظامی شهر تهران در سال 1395 انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری آن از طریق خبرگان مورد تایید قرار گرفت. نمونه پژوهش شامل 106 بیمار بود که در بخش اتاق عمل جنرال بیمارستان مورد عمل جراحی قرار گرفته بودند. یافته ها: مهمترین خواسته بیماران "خدمات پرستاری و کمک بهیاری" و سپس "اطلاع رسانی مناسب به بیمار و همراهان بیمار" بود. "مناسب بودن تجهیزات-ابزار آلات و فضای بخش جراحی" کمترین وزن را در بین خواسته های بیماران به خود اختصاص دادند. از بین عناصر خدمت "تعداد شکایات در ماه" به عنوان مهمترین عنصر خدمات (55/0) و "رعایت دستورالعمل های کنترل عفونت" به عنوان کم اهمیت ترین عنصر خدمت (14/0) تعیین شد. نتیجه گیری: الگوی ارزیابی کیفیت حاصل از مطالعه حاضر، می تواند یک راهنمای کلی برای ارزیابی کیفیت خدمات بخش اتاق عمل جنرال و دیگر بخش های تخصصی بیمارستان های نظامی محسوب شود.

زمینه و هدف: ورزش صبحگاهی شاخه ای از ورزش همگانی است که در مراکز نظامی مورد توجه ویژه ای قرار دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش اجرای فعالیت های صبحگاهی بر سلامت روان در کارکنان و دانشجویان ناجا انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی-پیمایشی 250 نفر از کارکنان و دانشجویان ناجا به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جلسات ورزش صبحگاهی به صورت 3 جلسه در هفته و هر جلسه ورزش، به مدت 45 دقیقه الی 60 دقیقه با شدت 50-60 درصد به صورت تأکیدی اجرا گردید. برای ثبت داده ها، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس DASS و پرسشنامه سلامت روان بود که بصورت پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. یافته ها: 250 نفر از کارکنان و دانشجویان ناجا با میانگین سنی 32 سال که 4/94 درصد مجرد بود. بین تمرینات صبحگاهی و کاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس ارتباط معناداری وجود دارد (05/0P≤ )، و همچنین بین تمرینات صبحگاهی و افزایش سطح سلامت عمومی و کنترل فشارهای روانی کارکنان و دانشجویان در جهت مثبت ارتباط معناداری مشاهده گردید (05/0P≤ ). نتیجه گیری: ورزش صبحگاهی در مراکز نظامی در صورتی که به صورت منظم و با استانداردهایی مناسب و رعایت ضریب شدت مشخص شده اجرایی گردد، می تواند برخی ویژگی های روانشناختی را تحت شعاع قرار دهد و در نهایت منجر به رشد و بهبود وضعیت سلامت روان منجر گردد.

زمینه و هدف: افزایش بهره وری و عملکرد شغلی یک دغدغه اصلی برای مدیران است. سرمایه فکری می تواند بستری مناسب برای افزایش بهره وری منابع انسانی و عملکرد شغلی فراهم کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین سرمایه فکری با بهره وری منابع انسانی و عملکرد شغلی از دیدگاه کارکنان یک بیمارستان نظامی می باشد. روش ها: جامعه آماری شامل کارکنان یک بیمارستان نظامی در شهر تهران در سال 1397 می باشد. تعداد 253 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سرمایه فکری Bontis، بهره وری Taylor & Brent و عملکرد شغلی Patterson استفاده شد. پایایی و روایی ابزار اندازه گیری با روش های آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی صورت گرفت. تحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Lisrel انجام شد. یافته ها: سرمایه فکری تأثیر مثبت و معناداری بر بهره وری منابع انسانی (512/0=, β 415/4= t) و عملکرد شغلی کارکنان (831/0=, β 510/5= t) دارد. علاوه براین، هریک از مؤلفه های پیش بین سرمایه فکری شامل ساختاری، انسانی و رابطه ای به طور مثبت و معنادار متغیرهای ملاک یعنی بهره وری منابع انسانی و عملکرد شغلی را پیش بینی می کند. در میان مؤلفه های سرمایه فکری، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری به ترتیب بیشترین همبستگی را با بهره وری منابع انسانی و عملکرد شغلی دارند. نتیجه گیری: بهبود وضعیت سرمایه فکری و ابعاد آن (ساختاری، انسانی و رابطه ای) می تواند منجر به افزایش بهره وری نیروی انسانی و عملکرد شغلی شود. مدیران بیمارستان با متناسب کردن شرح شغل و شرایط احراز شغل می توانند موجب به وجود آمدن احساس ارزشمند بودن در کارکنان شوند. یافته های این پژوهش مفاهیم نظری و بینش برای مدیران فراهم می کند.